Antanta
Antanta (fr. Entente — saziş) — Almaniya tərəfindən gözlənilən təcavüzə qarşı 1904–1907-ci illərdə yaradılmış B.Britaniya-Rusiya-Fransa kollektiv müdafiə ittifaqı. Sonralar 1915-ci ildə İtaliya və Yaponiya da bu ittifaqa qoşuldu.
== Tarixi ==
İttifaqın adı 1904-cü il ingilis-fransız müqaviləsinin mətnində fransız sözü olan "entente cordial" ("antant kordivl" kimi tələffüz edilir) — "qəlblər və ya ürəklər razılığı" kimi izah edilmişdir. Sonralar ona 20-dən çox dövlət qoşulmuşdur. Birinci dünya müharibəsi illərində B.Britaniya, Fransa və Rusiyaya qoşularaq Almaniya blokuna (Almaniya, Avstriya — Macarıstan, Osmanlı imperiyası, Bolqarıstan) qarşı vuruşan dövlətlər də Antanta ölkələri adlandırılmışdır. Anti-Almaniya mövqeyi tutan dövlətlərin sayı çox olsa da, onların bir çox Almaniyaya qarşı hərbi əməliyyatlar da iştirak etmirdilər. Məsələn, Çin I Dünya Müharibəsinə Antantanın tərkibində başlasa da, o sadəcə formal olaraq üzvlük daşıyırdı. O, yalnız Almaniya ilə diplomatik əlaqələri kəsmək ilə kifayətlənmiş, heç bir hərbi əməliyyat aparmamışdı.
== Antanta bloku ==
Antanta bloku — I Dünya Müharibəsi zamanı 1904–1907-ci illərdə "Üçlər ittifaqı"na qarşı olaraq yaranmışdı.
Antanta Dövlətləri
Antanta dövlətləri Müqavilə dövlətləri ya da Müttəfiq dövlətlər — Britaniya İmperiyası, Fransa və Rusiyadan ibarət ittifaqdır. 1-ci Dünya müharibəsindəki iki əsas ittifaqdan biridir. Antanta dövlətləri Almaniyanın liderliyindəki İttifaq Dövlətlərinə qarşı mübarizə etmişdir.
İtaliya əvvəllər İttifaq Dövlətləri qrupundaydı, ancaq 1915-ci ildə Müttəfiqlər Dövlətlərinin yanında müharibəyə girdi (1915-ci il İtaliyanın müharibəyə qatıldığı və müttəfiqlərin sıralarında heç vuruşmadığı ildir). Müharibələrin olduğu zamanda ABŞ Müttəfiq dövlətlərinə qatıldı. Rusiya 1917 İnqilabından sonra Müttəfiq Qüvvələr qrupundan çıxdı və müharibədən çəkildi. Müharibə zamanı Müttəfiq Qüvvələr qrupu yeni iştiraklarla genişləndi. Birinci Dünya Müharibəsindən Müttəfiq dövlətləri qalib çıxdı və uduzan İttifaq dövlətlərinin torpaqlarını qismən işğal etdi.
=== Antanta Dövlətlərinin müharibəyə giriş tarixləri ===
Serbiya — 29 iyul 1914 Rusya — 1 avqust 1914
Fransa — 2 avqust 1914
Belçika — 3 avqust 1914
Birləşmiş Krallıq — 4 avqust 1914
Avustralya
Cənubi Afrika
Hindistan
Britanya Denizaşırı Toprakları
Kanada
Newfoundland
Yeni Zelanda
Karadağ — 5 avqust 1914
Japonya — 23 avqust 1914
İtalya — 23 may 1915
Portuqaliya — 9 mart 1916
Romanya — 27 avqust 1916
ABŞ — 6 aprel 1917
Yunanistan — 27 iyun 1917
Liberiya — 4 avqust 1914
San Marino — 3 iyun 1915
Çin Respublikası — 14 mart 1917
Kuba — 7 aprel 1917
Panama — 7 aprel 1917
Braziliya — 11 aprel 1917
Boliviya — 13 aprel 1917
Siam — 22 iyul 1917
Kosta Rika — 21 sentyabr 1917
Peru — 6 oktyabr 1917
Uruqvay — 7 oktyabr 1917
Ekvador — 8 dekabr 1917
Qvatemala — 23 aprel 1918
Nikaraqua — 8 may 1918
Haiti — 12 iyul 1918
Honduras — 1918 19 iyul
Ermənistan DC — 1918
Çexoslovakiya — 1918
Andorra
Yamayka
Dominik respublikası
=== Antanta dövlətlərinin Hərbi qüvvələri ===
(1914–1918 arasında quru qüvvələri, dəniz qüvvələri və köməkçi qüvvələr daxil olmaqla müxtəlif əsgərlərin ümumi sayı. Normalda ordular daha kiçik olurlar .
Baltik Antantası
"Baltik Antantası" — Litva, Latviya və Estoniya arasında 1934-cü ilin 12 iyul tarixində imzalanmış müdafiə kontraktıdır.Sazişlə birgə adıçəkilən ölkələr arasında böyük bir əməkdaşlığın təməli atılmışdır.
Birinci Dünya Müharibəsindən qısa bir müddət sonra Rusiya imperiyasına və Almaniyaya qarşı Finlandiya, Polşa, Latviya. Litva və Estoniyadan təşkil olunmuş bir ittifaq qurmaq ehtiyacı yarandı. Lakin 1920-ci ildə aparılan danışıqlar nəticəsiz yekunlaşdıqdan sonra "Böyük Baltik Birliyi" planı iflasa uğradı və 3 dövlət öz aralarında bir ittifaq qurmaq qərarına gəldi. Litva və Estoniya 1923-cü ildə danışıq paktını imzaladı və 1934-cü il Cenevrə toplantısında Latviyanın birliyə qoşulma məsələsi qaldırıldı.