Поиск по словарям.

Paloçka — Çubuq və ya çubuq (Ӏ ӏ; italik: Ӏ ӏ) (rusca: çubuq, tr. Çubuq, IPA: [ˈpaɫətɕkə], sözün əsl mənasında "çubuq") — Kiril hərfidir. Məktub ümumiyyətlə kiçik hərflərdə də istifadə olunan yalnız böyük hərflərə malikdir. Çubuğun böyük hərfi I (І) yumşaq nöqtələri olan Kiril hərfinin böyük hərfinə, Latın hərfinin I (I i) böyük hərfinə və L hərfinin kiçik hərfinə bənzəyir L (L l) . Məktub 1930-cu illərin sonunda təqdim edilib. Sovet İttifaqının ilk günlərində rus olmayan kiril əlifbalarının çoxunda rus yazı maşınları ilə uyğunlaşmaq üçün yalnız rus əlifbasının hərfləri var idi. Rus dilində olmayan səslər digraf və digər hərf birləşmələri ilə qeyd olunurdu. Yalnız istisna çubuq idi, çünki hərf əvəzinə 1 rəqəmi istifadə olunurdu. Əslində bir çox rus yazı maşınlarında hiyeroglif 1 rəqəminə bənzəmirdi, əksinə serifləri olan I Roma nömrəsinə bənzəyirdi. Çubuğun əksər standart klaviatura düzənlərində (və bəziləri üçün hətta kəsilməmiş I) və ya adi şriftlərdə olmaması səbəbindən bu hələ də yaygındır və buna görə də bir çox kompüter sistemində etibarlı şəkildə yazmaq və ya göstərmək asan deyil.

Qalaça və ya Şamilqala — Qax rayonunun İlisu kəndində Yazlıq dağının üstündə inşa olunmuş qala. Qalaça (Laçın) — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu inzibati ərazi vahidində kənd. Qalaça (Loru) — Loruda kənd. Qalaça — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Talin rayonu ərazisində kənd.

Glock — Avstriya istehsalçısı "Glock Ges.mb" tərəfindən dizayn edilmiş və istehsal edilmiş polimer çərçivəli, qısa geri çəkilmə ilə idarə olunan, kilidli arxa yarımavtomat tapança markası. Silah etibarlılıq və təhlükəsizlik testlərində ən yüksək nəticə əldə etdikdən sonra 1982-ci ildə Avstriya hərbi və polis qüvvələrinin xidmətinə verilmişdir. Glock tapançaları şirkətin ən gəlirli məhsuluna çevrilib və ən azı 48 ölkədə milli silahlı qüvvələrə, təhlükəsizlik agentliklərinə və polis qüvvələrinə tədarük edilib. Glock həm gizli, həm də açıq daşımada istirahət və güllə atıcılığı, evdə və özünümüdafiə üçün mülki şəxslər arasında məşhur odlu silahdır. 2020-ci ildə Glock 19 "GunBroker"də ən çox satılan tapança idi. == Haqqında == Şirkətin ilk və şirkəti tanıdan əsas silahı "Glock-17" tapançasıdır. Gaston Glock tərəfindən hazırlanan bu tapança 1980-ci illərdə Avstriya ordusu tərəfindən təşkil edilən bir yarışmada qalib olur. Bundan sonra 80-ci illərin əvvəllərindən kütləvi şəkildə istehsal olunur. Hal-hazırda 30-dan çox ölkədə istehsal edilir.

"Uraloçka"(rus. Уралочка) — Rusiyanın Yekaterinburq şəhərini təmsil edən qadın voleybol klubu. Uraloçka 1966-cı ildə məçqçi Aleksandr Kilçevsky tərəfindən yaradılmışdır. Əvvəllər komanda "DSO Trud" və "DSO Zenit" adlandırılmışdır. 2001-ci ildən etibarən isə komanda NTMK Uraloçka adı ilə tanınır. Komandanın baş məşqçilik postunda 45 ildən çoxdur ki, Nikolay Karpol oturur. nu vəzifəyə 1968-ci ildə təyin edilimişdir. Komanda üç dəfə SSRİ kubokunun sahibi olmuşdur. Klubun son illərdəki ən böyük uğuru isə 2014-cü ilə təsadüf edir. Həmin ildə komanda CEV Kubokunun finalına qədər çıxmış yalnız bu mərhələdə Türkiyənin Fənərbaxça klubuna məğlub olmuşdur.

"Uraloçka"(rus. Уралочка) — Rusiyanın Yekaterinburq şəhərini təmsil edən qadın voleybol klubu. Uraloçka 1966-cı ildə məçqçi Aleksandr Kilçevsky tərəfindən yaradılmışdır. Əvvəllər komanda "DSO Trud" və "DSO Zenit" adlandırılmışdır. 2001-ci ildən etibarən isə komanda NTMK Uraloçka adı ilə tanınır. Komandanın baş məşqçilik postunda 45 ildən çoxdur ki, Nikolay Karpol oturur. nu vəzifəyə 1968-ci ildə təyin edilimişdir. Komanda üç dəfə SSRİ kubokunun sahibi olmuşdur. Klubun son illərdəki ən böyük uğuru isə 2014-cü ilə təsadüf edir. Həmin ildə komanda CEV Kubokunun finalına qədər çıxmış yalnız bu mərhələdə Türkiyənin Fənərbaxça klubuna məğlub olmuşdur.

Qalaça — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Bozlu kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı ilə Laçın rayonunun Mirik kənd Sovetindən Qalaça kəndi Bozlu kənd Soveti tərkibinə verilmişdir. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. Yaşayış məntəqəsi kiçik təpənin üstündə yerləşən qalaçanın yaxınlığında salındığı üçün belə adlanmışdır. Oykonim "kiçik qala" mənasındadır. Hazırda həmin qalaçanın yerləşdiyi təpə "Top qalaça" adlanır. Kənd Ağoğlan çayının sahilində, dağətəyi düzənlikdə yerləşir. Kənd əhalisinin əsas məşğuliyyəti heyvandarlıq olub.

Qalaça — Yelizavetpol quberniyasının Qazax qəzasında, indiki Noemberyan rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 3 km şimalda yerləşir. 1926-cı ildə burada 3 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. Toponim qala sözünə kiçiltmə mənasını bildirən -ça şəkilçisi artırmaqla əmələ gəlib «kiçik qala yanında olan kənd» mənasını verir. Kəndin cənub-şərqində XII-XIII əsrlərə aid qalanın xarabalıqları indi də qalır. Kənd adını məhz həmin qaladan götürmüşdür. Quruluşca düzəltmə toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 25.l.1978-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Berdavan (Qala qəsəbəsi) adlandırılmışdır.

Qalaça (fars. قلعه چه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Təbriz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 186 nəfər yaşayır (55 ailə).

Şamilqala və ya sadəcə Qalaça — Qax rayonunun İlisu kəndində Yazlıq dağının üstündə inşa olunmuş qala. Qala XIX əsrin 50-ci illərində dağlıların milli azadlıq hərəkatının rəhbəri Şeyx Şamilə qarşı aparılan hərbi əməliyyatlarda müşahidə təyinatlı istehkam kimi ruslar tərəfindən inşa etdirilmışdir. El arasında "gözətçi qala" kimində deyilir Dairəvi formada inşa olunan qalaçanın diametri 7,4 metrə yaxındır. Çay daşı və əhəng məhlulu ilə tikilmiş qalaçanın ətrafı boyunca atəş açmaq və müşahidə aparmaq üçün mazğallar vardır. Qalaçada İlisuya gələn bütün yolları müşahidə etmək, eləcə də nəzarətdə saxlamaq mümkündür. Kənddən qalaçaya araba yolu salınmışdır. Qalaça tarixi-memarlıq abidəsi kimi dövlət tərəfindən qorunur. Şamil qalasının xarabalıqlarından Dağıstanla Azərbaycan arasında son yaşayış məntəqəsi olan Sarıbaş kəndi görünür. Bu tip qalalar daha bir neçə yüksəklikdə inşa edilmişdir. Bir çoxları günümüzə qədər gəlib çıxa bilməmişdir.

Qalıca (fars. قالوجه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 61 nəfər yaşayır (12 ailə).

Şamilqala və ya sadəcə Qalaça — Qax rayonunun İlisu kəndində Yazlıq dağının üstündə inşa olunmuş qala. Qala XIX əsrin 50-ci illərində dağlıların milli azadlıq hərəkatının rəhbəri Şeyx Şamilə qarşı aparılan hərbi əməliyyatlarda müşahidə təyinatlı istehkam kimi ruslar tərəfindən inşa etdirilmışdir. El arasında "gözətçi qala" kimində deyilir Dairəvi formada inşa olunan qalaçanın diametri 7,4 metrə yaxındır. Çay daşı və əhəng məhlulu ilə tikilmiş qalaçanın ətrafı boyunca atəş açmaq və müşahidə aparmaq üçün mazğallar vardır. Qalaçada İlisuya gələn bütün yolları müşahidə etmək, eləcə də nəzarətdə saxlamaq mümkündür. Kənddən qalaçaya araba yolu salınmışdır. Qalaça tarixi-memarlıq abidəsi kimi dövlət tərəfindən qorunur. Şamil qalasının xarabalıqlarından Dağıstanla Azərbaycan arasında son yaşayış məntəqəsi olan Sarıbaş kəndi görünür. Bu tip qalalar daha bir neçə yüksəklikdə inşa edilmişdir. Bir çoxları günümüzə qədər gəlib çıxa bilməmişdir.

Qalaça — Türkiyənin İğdır ilinin Duzluca ilçəsində kənd. Kənd 1901-ci ildən eyni addadır.

Palma-de-Malyorka — İspaniyada Balear adaları muxtar respublikasının ən böyük şəhəri və paytaxtı. Palma körfəzində Malyorkanın cənub sahillərində yerləşir. 2009-cu il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən Palma şəhərinin şəhər hissəsində yaşayan əhalinin sayı 401,270 nəfər idi və bütün şəhər ərazisində əhalinin sayı 621 min nəfər idi. Malyorka əhalisinin təxminən yarısı Palma şəhərində yaşayır. Kabrera Arxipelaqı Palmadan geniş şəkildə ayrılmış olsa da, inzibati bələdiyyənin bir hissəsi hesab olunur. Palma-de-Malyorka hava limanı hər il 22 milyondan çox sərnişinə xidmət edir. Şəhər Roma dövründə salınmışdır. Qərbi Roma İmperiyasının süqutu dönəmində vandalların bir sıra hücumlarına məruz qalmış, daha sonra Bizans İmperiyası tərəfindən bərpa edilmiş, sonralar isə Mavrlar və 13-cü əsrdə I Araqon tərəfindən müstəmləkəyə çevrilmişdi. Palma-de-Malyorka Malyorka şəhərinin cənub-qərbində, Balear adaları arxipelaqına məxsus olan adada yerləşən böyük bir şəhər və dəniz limanıdır. Şəhərin ərazisi dəniz səviyyəsindən 13 metr (43 fut) yüksəklikdə yerləşir və sahəsi 21.355 kvadrat kilometr təşkil edir.

Glock 17 (Qlok 17) — Glock şirkəti tərəfindən Avstriya ordusu üçün hazırlanmış tapançadır. Cari model həmin şirkət tərəfindən istehsal edilən ilk tapançadır. Əldə edilmiş məhsul uğurlu və rahat olduğu üçün P80 adı ilə Avstriya ordusunun istifadəsinə verilmişdir. Döyüş keyfiyyəti və etibarlılığına görə mülki müdafiə silahı kimi geniş şəkildə istifadə olunur. Fərqli seçimlərdə fərqli güllələr üçün istehsal olunur. 9×19 mm Parabellum, .40 S&W, 10 mm Auto, .357 SIG, .45 ACP və .45 GAP. Tapançanın əsas xüsusiyyəti təhlükəsizlik fitilinin olmamasıdır. Tapançanın əsas hissəsi möhkəm istiyə dözən 200 °C plastikdən hazırlanmışdır. Buna görə də Glock 17 yüngüldür və olduğca möhkəmdir. Glock 17 "götür və atəş aç" prinsipi ilə işləyir, ancaq atəş açmaq üçün tətiyi tam basmaq lazımdır. Cəmi 33 hissədən ibarətdir və bir neçə saniyə ərzində sökülüb yığıla bilər.

Qalça əzələsi (lat. musculus iliacus) daxili qrup çanaq əzələlərindən olub, qalça çuxurundan başlanğıc götürüb, bud sümüyünün kiçik troxanter çıxıntısına bağlanır.

Böyük qalaça — Gədəbəy rayonu, Söyüdlü kəndində yerləşən Son Tunc və Erkən Dəmir dövrünə aid arxeoloji abidə. == Ümumi məlumat == Abidə dağ zirvəsində nəhəng daşlardan istifadə edilmişdir. Mütəxəssislərin fikrincə, ilk dəmir dövründə tikilən bu qala müdafiə məqsədi daşıyırmış. Onun yaşayış yeri olması haqqında da fikirlər var. Ərazidə ilk qazıntı işləri 1947-ci ildə aparılıb. Ancaq abidə geniş şəkildə öyrənilməmişdir.

== İstinadlar == == Mənbələr == Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı – 1979 Atlas of Human Cardiac Anatomy – Endoscopic views of beating hearts – Cardiac anatomy Р. Д. Синельников.

Qalça-bel əzələsi (lat. musculus iliopsoas) daxili qrup çanaq əzələlərindən olub, böyük bel əzələsi və qalça əzələsinə aid əzələ liflərinin birləşməsindən təşkil olunmuşdur.

Qalça-qarınaltı sinir (lat. nervus iliohypogastricus) XII döş və bel kələfiniə aid II bel sinirlərinin ( Th12 və L2 ) liflərindən təşkil olunmuşdur. Yan dəri şaxəsi (lat. R. cutaneus lateralis) qalça darağının ortasında qalça-qarınaltı sinirin əsasından ayrılaraq, qarının köndələn əzələsindən keçərək bud nahiyəsi dərisinin yuxarı bayır hissəsinə şaxələnərək XII döş sinirinin (Th12)yan dəri şaxələri ilə birləşir. Ön dəri şaxəsi (lat. R. cutaneus anterior) qalça-qarınaltı sinirin davamı olaraq, xarici köndələn əzələ aponevrozundan keçərək, qasıq naiyəsi dərisinə şaxələnir. Əzələlər şaxəsi (lat. Rami musculares) qalça-qarınaltı sinirin əsasından ayrılaraq, qarının köndələn və daxili çəp əzələlərinə şaxələnir. Qalça-qarınaltı sinir qarışıq sinirlərdən olub hissi və hərəki sinir liflərindən təşkil olunmuşdur. Hissi sinir lifləri sarğının yuxarı hissəsinin dərisini, qasıq naiyəsinin dərisini innervasiya edir.

Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı – 1979 Atlas of Human Cardiac Anatomy – Endoscopic views of beating hearts – Cardiac anatomy Р. Д. Синельников.

Xarici qalça venası (lat. Vena iliaca externa) — aşağı ətrafdan gələn bud venasının (lat. v. femoralis) ardıdır. Qasıq bağı səviyyəsindən başlayaraq eyni adlı arteriyanın içəri tərəfilə yuxarı gedir və oma-qalça bağının önündə daxili qalça venası ilə birləşərək ümumi qalça venasını əmələ gətirir. Bu damar aşağı qarınüstü venanı — lat. vş epigastrica inferior və qalçanı dolanan dərin venanı — lat. v. citcumflexa ilium profunda qəbul edir, özü də qapayıcı vena ilə anastomozlaşır.

Ümumi qalça arteriyası – lat. arteria iliaca communis dördüncü bel fəqərəsinin aşağı kənarı bərabərliyində qarın aortasından başlayaraq aşağı və bayır tərəfə doğru gedir və oma qalça oynağı bərabərliyində iki şaxəyə bölünür: Daxili qalça arteriyası – lat. a. iliaca interna kiçik çanağa məxsus Xarici qalça arteriyası – lat. a. iliaca externa böyük çanağa və aşağı ətrafa məxsus Bunların hər ikisi pariyetal peritonun arxasında yerləşir və bayır tərəfdə bel əzələlərinin içəri kənarına söykənir. Aorta orta xətdən solda olduğu üçün sağ ümumi qalça arteriyası sol tərəfdəkindən bir az (təxminən 6–7 mm) uzundur. Bunların hər ikisi eyniadlı venaların önündədir. Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı – 1979 Atlas of Human Cardiac Anatomy – Endoscopic views of beating hearts – Cardiac anatomy Р. Д. Синельников.

Ümumi qalça venası (lat. Vena iliaca communis) oma -qalça oynağının bərabərliyində daxili və xarici qalça venalarının (lat. vv. iliacae internae et externae) birləşməsindən əmələ gəlir. Sağ tərəfdəki sağ ümumi qalça arteriyasının arxa və bayır tərəfilə yuxarı və sola doğru, sol tərəfdəki isə özünə uyğun arteriyanın əvvəlcə içəri kənarilə, sonra sağ ümumi qalça arteriyasının dalı ilə yuxarı və sağa doğru gedərək dördüncü bel fəqərəsinin aşağı kənarı bərabərliyində, qarın aortasının sağ tərəfində bir-birilə birləşirlər və nəticədə aşağı boş venanı əmələ gətirirlər. Sağ ümumi qalça venasının istiqaməti bir az düzdür, sol ümumi qalça venasının istiqaməti isə sağa nisbətən çəpdir və özü də uzundur. Sol ümumi qalça venası öndə sağ ümumi qalça arteriyası ilə çarpazlaşdığı üçün qanın cərəyanı burada sağa nisbətən çətin olur, odur ki, sol aşağı ətraf venalarında bəzi iltihabi proseslərə və ya onların genəlməsinədaha çox təsadüf olunur. Bəzən sol ümumi qalça venası orta oma venasını (lat. v. sacralis mediana) qəbul edir.