Поиск по словарям.

Deontologiya [yun. deon – borc logos – təlim, söz] — etik nəzəriyyənin bir sahəsi. Deontologiya, bir peşəni tətbiq edilməsi lazım olan əxlaqi dəyər və etik qaydaları araşdıran elm sahəsidir. İnsanın müəyyən tapşırıqları olduğunu fərz edən əxlaq təlimlərini əsas götürür və bu təlimlərdən qaynaqlanan vəzifə və qaydaların müxtəlif peşələrdəki konkret izlərini araşdırar.

Demonologiya (demon + logiya) — mənfi ruhlar haqqında təlim. Demonoligya Kainatın xeyir və şər dünyasına dualist bölgüsünə əsaslanan dinlərdə – zərdüştilikdə və manilikdə xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Demonologiyada başlıca istiqamətlər şər ruhların xüsusiyyətlərinin və davranışlarının öyrənilməsi, onları çağırmaq, tabe və idarə etmək, yaxud mübarizə aparmaq və qovmaq anlayışlarının təsvir edilməsidir. Demonologiya folklorda, bədii ədəbiyyatda, mifologiyada da əksini tapmışdır. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Bamberger, Bernard, Jacob. Fallen Angels: Soldiers of Satan's Realm. Jewish Publication Society of America. 2006. ISBN 0-8276-0797-0. Langton, Edward.

Gerontologiya (yun. γέρων –qoca + yun. logie – elm) — insanın qocalmasını və bu qocalmaya qarşı mübarizə metodunu öyrənir. İlk dəfə bu termin 1903-cü ildə tibb üzrə Nobel mükafatına layiq görülən rus alimi İ.İ. Meçnikov tərəfindən elmə daxil edilmişdir. Gerontologiya elmində ilk öncə yaşlıların həyat şərtlərini yaxşılaşdırma hədəfi izlənilir. Yeni texnologiya və ya iqtisadi inkişaflar, bu hədəfə yaxınlaşma baxımından bir çox inkişaf əldə etməkdədir. Qocalma prosesi baş verən yaş dəyişiklikləridir və qocalıqdan çox əvvəl başlayır. Qocalma əlamətləri canlıların müxtəlif quruluş səviyyələrində: moleykulyar, hüceyrə, toxuma, orqanlar sistemləri və orqanizm səviyyəsində özünü göstərir. Qocalma prossesi zamanı orqanizm səviyyəsində baş verən dəyişikliklər, əvvəlcə xarici əlamətlərdə özünü göstərir. Bədənin qaməti dəyişir, bədən forması başqa şəkil alır, onun ölçüləri kiçilir, dəri elastikliyini itirir, onda qırışlar əmələ gəlir.

Neonatologiya, xüsusilə xəstə və ya erkən doğulan doğulmuş uşaqların tibbi baxımından ibarət pediatriyanın bir alt bölməsidir. Bu, bir xəstəxana əsaslı ixtisasıdır və adətən neonatal intensiv müalicə vahidlərində (NICU) tətbiq olunur. Neonatoloqların başlıca xəstələri premature (yeni doğan körpə), aşağı doğum ağırlığı, intrauterin artım məhdudluğu, doğuş malformasiyalar (doğuş qüsurları), sepsis, pulmoner hipoplaziya və doğuş asfiksi səbəbindən xəstə və ya xüsusi tibbi yardım tələb edən yeni doğulmuş körpələrdir. Uşaq ölümlərinin yüksək olması Britaniyanın tibbi cəmiyyəti tərəfindən ən az 1860-cı illərdə tanındığına baxmayaraq müasir neonatal intensiv müalicə nisbətən yeni bir inkişafdır. 1898-ci ildə həkim Joseph DeLee Chicago, İllinoys şəhərində ilk premature körpə inkubator stansiyası qurdu. 1922-ci ildə premature ilk Amerika dərslik dərc edilmişdir. 1931-ci ildə həkim A Robert Bauer Henri Ford Xəstəxanasında istilik, oksigen və nəmlik birləşdirmək üçün ilk inkubatoru icad etdi. 1952-ci ildə həkim Virginia Apgar yeni doğulmuş vəziyyəti qiymətləndirmək üçün Apgar hesab skorlama sistemini təsvir etmişdir. 1965-ci ilə qədər ilk Amerika yenidoğulmuş reanimasiya vahidi (NICU) New Haven, Connecticutda açıldı. 1975-ci ildə Amerikan Pediatriya Şurası neonatoloji üçün alt şuranın sertifikatını təsis etmişdir.

Odontologiya (q.yun. odus, odontos — diş və q.yun. logis – elm) — diş və çənənin quruluşunu, variantlarını və təkamülünü öyrənən tibbi elm sahəsi. Odontologiya ağız boşluğunun və çeynəmə sisteminin anatomiya, fiziologiya, patalogiya və xəstəlik profilaktikasını öyrənir. Bu sistem ümumi insan orqanizmi və onun sosial mövcudluğunu əlaqədə tədqiq edir. Terapevtik odontologiya – stomatologiya deməkdir. == Ədəbiyyat == Говсеев Л. А. Одонтология. Москва: 1926. Зубов А. А. Одонтология. Методика антропологических исследований.

Ontologiya, və yaxud ontoloji prizma — varlıq haqqında təlim, fəlsəfənin bir bölməsi. Obyektivizm cərəyanının nümayəndələrinə əsasən insanlar və onların təşkil etdiyi cəmiyyət təbiətin qanunları tərəfindən idarə olunur və öz hərəkətləri üzərində az dərəcədə hökmranlıqları var. Bu fikri nümunə ilə göstərərək daha da praktik və aydın dillə başa salmaq olar. Məsələn, bir primitiv qəbilədə və bir də inkişaf etmiş sivil cəmiyyətdə yenicə dünyaya gələn uşağı nümunə götürək. Qəbilədə dünyaya gələn uşaq elə mühitdə böyüdülür ki istər-istəməz yaşadığı qəbilənin həyat tərzini götürür və digərləri kimi primitiv həyat sürür. Sivil və inkişaf etmiş mühitdə böyüdülən uşaq isə cəmiyyətin digər nümayəndələri kimi daim inkişaf etməyə can atır, çalışır və həyat tərzini onların həyat tərzinə uyğunlaşdırır.

Ontologiya, məlumatlar və subyektlər arasındakı klassifikasiyaları, xassələri və əlaqələri təsvir edən bir anlayışdır. Bu informasiya elmində fərqli sahələrdə istifadə olunan bir metodikadır. Ontologiya mövzuların xüsusiyyətlərini və subyektlər arasındakı əlaqələri açıqlamaq (domains of discourse) üçün istifadə olunur. Əsasən ontologiya subyektləri təsvir edən anlayış və kateqoriyaları müəyyən etmək üçün istifadə edilir. Hər bir akademik intizam, hər hansı sahənin mürəkkəbliyini məhdudlaşdırmaq və məlumatları biliyə çevirmək üçün ontologiyalar yaradır. Hər biri açıq nəzəriyyələri, tədqiqatları və tətbiqləri qurmaq üçün ontoloji fərziyyələrdən istifadə edir. Yeni ontologiyalar bu sahədə problemlərin həllini təkmilləşdirə bilər. Müxtəlif ölkələrdən olan ekspertlər öz dillərinin nəzarət edilən lüğətini təkmilləşdirsə, bütün sahələrdə tədqiqat işlərinin tərcüməsi asanlaşır. Məsələn, iqtisadiyyatın tərifi və ontologiyası marksist iqtisadiyyatda, eyni zamanda iqtisadiyyatın digər alt sahələrində narahatlıq doğurur. İnformasiya elminə əsaslanan iqtisadiyyat nümunəsi isə, simulyasiya və ya modelin hansı kapital aktivlərinin risk altında olduğunu və nə qədər olduğunu müəyyən etmək kimi iqtisadi qərarlar qəbul etmək üçün nəzərdə tutulur (risk menecmentinə baxın).

Ontologiya, məlumatlar və subyektlər arasındakı klassifikasiyaları, xassələri və əlaqələri təsvir edən bir anlayışdır. Bu informasiya elmində fərqli sahələrdə istifadə olunan bir metodikadır. Ontologiya mövzuların xüsusiyyətlərini və subyektlər arasındakı əlaqələri açıqlamaq (domains of discourse) üçün istifadə olunur. Əsasən ontologiya subyektləri təsvir edən anlayış və kateqoriyaları müəyyən etmək üçün istifadə edilir. Hər bir akademik intizam, hər hansı sahənin mürəkkəbliyini məhdudlaşdırmaq və məlumatları biliyə çevirmək üçün ontologiyalar yaradır. Hər biri açıq nəzəriyyələri, tədqiqatları və tətbiqləri qurmaq üçün ontoloji fərziyyələrdən istifadə edir. Yeni ontologiyalar bu sahədə problemlərin həllini təkmilləşdirə bilər. Müxtəlif ölkələrdən olan ekspertlər öz dillərinin nəzarət edilən lüğətini təkmilləşdirsə, bütün sahələrdə tədqiqat işlərinin tərcüməsi asanlaşır. Məsələn, iqtisadiyyatın tərifi və ontologiyası marksist iqtisadiyyatda, eyni zamanda iqtisadiyyatın digər alt sahələrində narahatlıq doğurur. İnformasiya elminə əsaslanan iqtisadiyyat nümunəsi isə, simulyasiya və ya modelin hansı kapital aktivlərinin risk altında olduğunu və nə qədər olduğunu müəyyən etmək kimi iqtisadi qərarlar qəbul etmək üçün nəzərdə tutulur (risk menecmentinə baxın).