Fruktozo-2,6-bisfosfat
Fruktozo-2,6-bisfosfat (fruktozo-2,6-difosfat, Fr-2,6-F, Fru-2,6-P2) –fosfofruktokinazlar 1(FFK-1) və fruktozo-1,6-bisfosfatazlar (FBFаза-1) — qlükozanı gücləndirir və qlükogenezlərin2 qarşısını alır. Fosfat turşusunun efirlərindən və fruktozadan ibarətdir.
Bitkilərdə və heyvanlarda Fr-2,6-F-in sintezi və parçalanması, fosfofruktokinazoy-2/fruktozo-2,6-bisfosfatozoy-2-nin –iki aktiv mərkəzi2 olan bifunksional fermenti ilə həyata keçirilir.
Bir molekula AТF-dən istifadə etməklə fruktoza-6-fosfatı fosforlaşdırmaq yolu ilə əmələ gələn Fr-2,6-F, sonradan deqradasiya nəticəsində fruktozo- 6-fosfata və Fн[4][5] ayrılır.
== Kəşf olunma tarixi ==
Fruktozo-2,6-bisfosfat, Qardenin laboratoriyasında Yanq tərəfindən ilk dəfə olaraq mayadan fruktozanın ikiqat efirinin və fosfat turşusunun ayrılmasından 71 il sonra kəşf olunmuş və fruktozo-1,6-bisfosfat6kimi identifikasiya olunmuşdur. 1979-cu ildə dörd qrup tədqiqatçı tərəfindən bildirilmişdir ki, qlükon hormonunun iştirakı ilə inkubasiya olunmuş hepatositlərdə fosfofruktokinaz-1 fermentinin aktivliyinin zəifləməsi baş verir. 1980-ci ildə Emil Van Şaftingen və əməkdaşları7 göstərmişdir ki, gel filtrləmə və ya fermentin təmizlənməsi zamanı effekt yoxa çıxır. Onlar sonra müəyyən etmişlər ki, fosfofruktokinaz-1 aktivliyini gücləndirilməsinə nail olmaq üçün sadəcə qara ciyərin ekstraktının ultramərkəzdənqaçma prosesi zamanı alınan aşağı molekullu fraksiyaya hepatotsiata əlavə etmək kifayətdir. Bu fraksiyadan ayrılan aşağı molekullu stimulyator tədqiqatçılar tərəfindən fruktozo-2,6-bisfosfat8 kimi eyniləşdirilmişdir.
== Heyvanlarda qlükozanın metabolizminə təsiri ==
== Fruktozo-2,6-bisfosfatın sintezi və parçalanması ==
Fruktozo-2,6-bisfosfat, fosfofruktokinaz-1 allestrik aktivləşdirməklə qlükozanın parçalanmasını stimullaşdırır.