Поиск по словарям.

Mistifikasiya — insanları (oxucuları, tamaşaçıları, dinləyiciləri, alıcıları və s.) çaşdırmaq üçün edilən məqsədyönlü cəhd. Konsepsiya əsasən incəsənət sahəsinə aiddir və aldatma yolu ilə mənəvi və ya mülki ziyanın vurulmasını nəzərdə tutmur; sonuncu dələduzluq adlanır. Ədəbi mistifikasiya əsl müəllifin başqa bir müəllifə (əsl yazıçıya, uydurma şəxsə, onu yazmamış real şəxsə) aid etdiyi və ya “xalq yaradıcılığı” əsəri kimi ötürdüyü əsərdir. Mistfikasiya öz təbiətinə görə ədəbi polemika və siyasi satira vasitəsidir, çox vaxt parodiyadan istifadə edir. Bununla belə, şübhəsiz ki, parodiya kimi nəzərdə tutulan bir sıra saxtakarlıqlar ədəbi praktikada “ciddi” əsərlər kimi qəbul edilirdi (“Romantiklərin “yerli rəngi”nin parodiya edildiyi Merimenin “Klara Qazul Teatrı” və “ Guzla ”). Musiqidə mistifikasiya bəstəkarın başqa, “az tanınan” bəstəkara aid etdiyi və ya “məşhur” bəstəkarın “sensasiyalı kəşf edilmiş” əsəri kimi təqdim etdiyi əsərdir. İlk yüksək səviyyəli musiqi mistifikasiyası 1637-38-ci illərdəki Siciliya səyahətləri zamanı Afanasi Kirxer tərəfindən kəşf edildiyi iddia edilən Pindar üçün oda idi. Pindarın "Universal muzurgiya" (1650) traktatında dərc edilmiş oda uzun müddətdir ki, indiyə qədər ən qədim musiqi parçası hesab olunur . Filoloq A. Rom (1932) Kirxerin odanın yunanca mətnini səsləndirməsindəki səhvlərə və hərf səhvlərinə diqqət çəkən ilk şəxs olmuşdur. O, 1616-cı ildə Erasmus Şmid tərəfindən tamamlanan Pindarın şeirlərinin nəşrinin mətnini (qeydlər olmadan) dəqiq şəkildə təkrarladıqlarını müəyyən etdi.

Etnik estetik cərrahiyə və ya etnik modifikasiya — şəxsin xarici görünüşünün hansısa bir müəyyən irqə və ya etnik qrupa bənzəməsi üçün nəzərdə tutulmuş estetik cərrahiyə. Rinoplastika (burun əməliyyatı) və blefaroplastika (göz qapağı əməliyyatı) da məşhur prosedurlardan biridir. Maykl Ceksonun estetik əməliyyatı etnik estetik cərrahiyənin konetksində müzakirə edilmişdir. Elizabət Kayken "Venus Envy: A History of Cosmetic Surgery" (azərb. Venus Envi: Kozmetik əməliyyatın bir tarixi‎) adlı kitabının bir hissəsini "Maykl Cekson amili"nə həsr etmişdir. == Etnik müzakirələr == Müxtəlif estetik cərrahlar estetik cərrahiyə istəyən Afrika mənşəli sifarişçilərdə estetikanın motivasiyaları və irqi transformasiya arasında fərq qoyur. Onların fikirlərinə görə, "irqi transformasiya arzusunda olan sifarişçilər bu əməliyyatın riskləri ilə bağlı məlumatlandırılmalıdırlar və ümumi olaraq, bunu tələb edənləri ruhdan salmaq lazımdır". Feminist alimlərin bu mövzu haqda ayrı-ayrı fikirləri var. Kinqston Kuins Universitetində fəlsəfə professoru olan Kristin Overal şəxsi irqi transformasiyanın və ya onun sözləriylə "transirqçilik" şəxsi cərrahiyə intervensiyaların daha böyük bir sinfinə aiddir. Bu böyük sinfə transseksual şəxsiyyət dəyişikliyi, bədən incəsənəti, kosmetik əməliyyat, Myunxhauzen sindromu və könüllü qadın sünnəti aiddir.

Modifikasiya dəyişkənliyi — Çarlz Darvin canlılarda çoxlu fərqli xüsusiyyətlərin olmasını müşahidə etmişdir. İstər mədəni bitki və ev heyvanlarının, istərsə də təbiətdəki vəhşi heyvan və yabanı bitki növlərinin bu qədər müxtəlif olması onu maraqlandırmışdır. O apardığı tədqiqatlar nəticəsində bu qənaətə gəlmişdir ki, canlılar, əsasən, ətraf mühitin təsiri nəticəsində dəyişir. Çarlz Darvin öz fikirlərini sübut etməyə çalışmışdır. Darvin apardığı müşahidə və araşdırmalar nəticəsində belə qənaətə gəlmişdir ki, orqanizmlər irsən malik olduqları fərdi xüsusiyyətlərlə və yaşadıqları şəraitdəki mühit amillərinin təsiri ilə əlaqədar inkişaf edir. Bu isə onlarda müxtəlif dəyişikliklərin baş verməsinə səbəb olur. Orqanizmlərin yeni əlamətlər qazanmaq kimi ümumi xassəsi və ya növ daxilindəki fərdlər arasındakı fərqlər dəyişkənlik adlanır. Darvin dəyişkənliyin səbəblərini araşdırıb formalarını da göstərmişdir. Dəyişkənlik iki cür olur: qeyri-irsi (modifikasiya) dəyişkənliyi irsi dəyişkənlik genotip dəyişmir; irsən ötürülmür; növlərin uyğunlaşmasını təmin edir; tədricən baş verir; növləri qoruyub saxlayır; qrup xarakterlidir. Növün müxtəlif şəraitdə yaşayan fərdlərində bəzi fərqli cəhətlərin meydana çıxması məlumdur.

GMO - (Genetik Modifikasiya olunmuş Orqanizm) genetika mühəndisliyi metodları istifadə olunaraq genetik materiyalı dəyişdirilmiş orqanizmlərə verilən addır. Bəzi qaynaqlarda GDO, Genetikası Dəyişdirilmiş Orqanizm də adlandırılır. GMOlar qida, dərman istehsalında və elmi tədqiqatlarda geniş istifadə olunmaqdadır. Dünyada xüsusilə GMO istifadə olunaraq istehsal olunan qidaya yanaşma birmənalı deyildir. GMOnun ekologiya, insan sağlığı və iqtisadiyyata potensial zərərləri haqqında qızğın müzakirələr getməkdədir. Transgen orqanizm GMO-nun bir növü olub tamamilə başqa bioloji növlərdən gen və ya genlərin köçürülməsi yolu ilə əldə olunmuş orqanizmlər nəzərdə tutulur. GMO canlının öz DNTsində dəyişikliklər əmələ gətirmək yolu ilə də əldə oluna bilər. == Tarix == 1976-ci ildə dünyanın ilk genetik mühəndisliyi şirkəti Genentech qurulmuşdur. Bir il sonra şirkət insan zülalı, somtostatini E.coli bakteriyası vasitəsilə istehsal etməyə başlamışdır. 1978-də isə şirkət insan insulin hormonunu genetik işləyərək eyni bakteriyada istehsal etmişdir.