Поиск по словарям.

Relaksasiya - fiziki və fiziki-kimyəvi mühitdə statik tarazlığın bərpası prosesi. Diffuziya nəticəsində həll olmuş maddənin qeyri-bərabər paylanmış konsentrasiyasının və müxtəlif temperaturlu sahələrin temperaturunun bərabərləşməsi və b. relaksasiya təbiətlidir. Deformasiyaya uğramış, uzun müddət statik vəziyyətdə qalan süxurda relaksasiya get-gedə elastikliyini itirib ilkin ölçüsünü tam bərpa edə bilməməsi ilə özünü göstərən axarlıq xassəsilə bağlıdır. Diffuziya Deformasiya Temperatur Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.

Feliks — kişi adı və təxəllüs. Feliks Hausdorf — Alman riyaziyyatçısı Feliks Mendelson Bartoldi — alman bəstəkarı, pianoçu, dirijor. Feliks Konstandeliasz — İsveçli futbolçu Feliks Dzerjinski — SSRİ dövlət xadimi, Feliks Baumqartner — Avstriya paraşütçüsü. Feliks Blox — amerikan fiziki, Nobel mükafatı laureatı Feliks Məmmədov — voleybolçu, məşqçi Feliks Aubök — Avstriyalı üzgüçü Feliks Slidovker — Rejissor Feliks Quesada — futbolçu Felipe Almeyda Feliks — futbolçu Minusius Feliks — latındilli apologetikasının nümayəndəsi, Roma vəkili Feliks Elofsson — İsveçli fristaylçı. Ana Dulse Feliks — Portuqaliyalı marafonçu. Feliks Kumaritaşvili — Gürcüstanlı kirşəsürən Mişel Feliks Dunal — Fransız botaniki. Feliks de Asara — ispanyalı səyyah və təbiət alimi.

Refleks (lat. reflexux – əks etmə) — orqanizmin xarici və daxili mühitdə baş verən qıcıqlanmalara qarşı sinir sisteminin iştirakı ilə verdiyi cavab reaksiyaları. Refleksin bioloji əhəmiyyəti orqanizmin daxili mühitinin sabitliyini saxlamaq üçün orqanların işinin tənzimlənməsindən və onların funksional qarşılıqlı təsirini yaratmaqdan ibarətdir. Refleks iki böyük qrupa bölünür: şərti və anadangəlmə və ya şərtsiz. Şərtsiz refleksin icrası üçün heç bir hazırlıq, şərt, təlim tələb olunmur (Məs., əmmə, gözqırpımı, bəbək R.-i və s.). Demək hər heyvan növünün özünəməxsus şərtsiz, irsi refleksi vardır. Şərti refleks həyat prosesləri nəticəsində qazanılır. Dəyişkəndir, müvəqqətidir, fərdi xüsusiyyət daşıyır, yəni refleksin yaranması üçün xüsusi şərtlər və vaxt lazımdır. "Şərti refleks" terminini ilk dəfə elmə İ.P.Pavlov daxil etmişdir.

Kafe de la Rejans - məşhur Paris kafesi, XVII-XVIII əsrlərdə şahmat oyununun mərkəzi kimi məşhurlaşmışdır. Bu kafedə öz dövrünün ən tanınmış şahmatçıları olmuş və şahmat partiyaları oynamışdılar. Parisdə ilk kafelərdən biri 1681-ci ildə fr. Café de la Place du Palais-Royal adlı kafe olmuş və 1715-ci ildən sonra öz adını dəyişmişdir. Kafenin yeni adı azyaşlı kral XV Lüdoviqin əvəzinə ölkəni idarə edən Orleanlı II Filippin dövru sayılan Regentlik dövrünün ( 1715-1723) adı ilə adlandırılmışdır. Lakin kafe öz adını saxladı. 1740-cı ildən başlayaraq Paris şahmatçıları əvvəllər şahmat partiyası oynadıqları “Prokop” kafesinə yox, məhz bura gəlməyə başladılar. Kafenin daimi müştəriləri sırasında Deni Didro, Jan-Jak Russo, Fransua-Andre Fillidor, Napoleon Bonapart və Bencamin Franklin kimi məşhur şəxslərə rast gəlmək olardı.Didro özünün “Le neveu de Rameau” ( “Qardaş oğlu Ramo” ) kitabında bu kafenin təsvirini vermişdir. Kafe uzun illər 1798-ci ildə Napoleonun oynadığı mərmər şahmat stolu ilə fəxr etmişdir. Bu kafedə şahmatdan əlavə bilyard və dama oyunu da oynanılmışdır.

Relapse — ABŞ reperi Eminemin altıncı studiya albomudur. Albom 15 may 2009 tarixində işıq üzü görmüşdür. Albomda Dr. Drenin böyük əməyi oldu. Dr. Dre albomum ilk sinqlı olan "Crack a Bottle"-da 50 Cent ilə birlikdə yer aldı. "We Made You" sinqlı Billboard Hot 100-də ilk onluğa girməyi bacardı. Ardından gələn "3 a.m.", "Old Time's Sake" və "Beautiful" isə ilk qırxa girməyi bacardı. Albom yayımlandığı ilk həftədə ABŞda 608.000 və dünya çapında bir milyondan çox nüsxə satdı. 2005-ci idlən sonra Eminem repi buraxmaq fikrində idi.

Relikt (lat. relictum - qalıq) - relikt bitki və heyvanlar — keçmiş geoloji dövrlərin müasir biosenozun tərkibinə daxil olan bitki və heyvan növləri, kiçik və geniş ərazini tuta bilər. Üçüncü dövr, pleystosen, postpleytosen reliktləri ayırırlar. Azərbaycan Respublikasında (əsasən Talış zonasında), yalanqoz, şabalıdyarpaq palıd, dəmirağac, ipək akasiyası, azat ağacı, bigəvər kolu, şümşad kolu üçüncü dövr reliktidir. Relikt endemlər (lat. relictum - qalıq) – keçmiş geoloji dövrlərdən indiyə kimi qalmış növlər. Relikt növlər olduqca məhdud sahədə qala bilər (məs., gingqo, eldar şamı, saqovnik, sekvoya və b.) həm də nisbətən məhdud ərazilərdə yayıla bilər (məs., üçüncü dövr reliktləri – azaliya, andromeda, budaqlı danaya, dəmirağac, şabalıdyarpaq palıd və s.) Əlverişli yaşama şəraitində (refiqiumlarda) qalan keçmiş fauna. Əlverişli şəraitlərdə fraqmentlər şəklində qalan qədim flora növlərinin məcmusu.

Remiks — orijinal versiyada yazılmış mahnının versiyası yeni varianta gətirilərək, oynaq şəkildə səsləndirlir. İlk dəfə "Remiks" Yamaykada 1960-cı illərdə hazırlanmışdır. Müasir "Remiks" isə 1970-ci illərdə hazırlanmağa başlanılır. ^ http://www.jahsonic.com/WalterGibbons.html ^ Interviewed by The Paris Review, Burroughs explained the following: "A friend, Brion Gysin, an American poet and painter, who has lived in Europe for thirty years, was, as far as I know, the first to create cut-ups. His cut-up poem, Minutes to Go, was broadcast by the BBC and later published in a pamphlet. I was in Paris in the summer of 1960; this was after the publication there of Naked Lunch. I became interested in the possibilities of this technique, and I began experimenting myself. Of course, when you think of it, The Waste Land was the first great cut-up collage, and Tristan Tzara had done a bit along the same lines. Dos Passos used the same idea in 'The Camera Eye' sequences in USA. I felt I had been working toward the same goal; thus it was a major revelation to me when I actually saw it being done." Cf. Knickerbocker, Conrad, Williams S. Burroughs, 'The Paris Review Interview with William S. Burroughs' in A Williams Burroughs Reader, ed.

Nelas (fars. نلاس‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan şəhər. Yaşayış məntəqəsi Qərbi Azərbaycan ostanının cənub-qərbində, Kiçik Zab çayının sağ sahilində yerləşir. Dəniz səviyyəsindən 1 069 metr təşkil edir. Nelas Urmiya şəhərindən 142 km cənub-qərbdə yerləşir. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 5 891 nəfər yaşayır. Əhalisi kürdlərdən ibarətdir.

Relik (Latınca reliquiae "geri qalan, qalıq") Xristianlıqda Məsih, müqəddəslər və digər əziz insanlarla əlaqəli və ya onlardan qalmış müqəddəs əşyalara və ya parçalara verilən addır. Məsələn, müqəddəslərin sümükləri və ya bu insanın sahibi olduqları mallar relikdir. Reliklər bəzən reliker adlanan xüsusi mühafizə qablarında saxlanılır.

Portik (lat. porticus) — üst örtüyü sütunlara söykənən qapalı qalereya. Sütunlar üst örtüyü birbaşa və ya aralarındakı tağlar vasitəsilə saxlaya bilərlər. Bir tərəfi açıq olan portik digər tərəfdən qapı-pəncərələri olan və ya olmayan divara söykənir. Başqa sözlə, portik — üst örtüyü sütunlar üzərində dayanan yarıaçıq məkandır. Antik yunan və Roma şəhərlərində ictimai binaların və məbədlərin girişində çox rast gəlinən portiklər, Şərqi Roma imperiyası ilə mədəni əlaqə nəticəsində ərəb-fars mədəniyyətinə, oradan da Səlcuqlular dövləti dövründə türk memarlığına keçən və Anadolu bəylikləri dövrünə qədər yayılan bir memarlıq nümunəsidir. Türk memarlığında portiklər məscid girişlərində məscidin izdihamdan dolub-daşdığı zamanlarda namaz qılanların yağışdan, qardan və ya günəşdən qorunmasını təmin edir. Kəbədə tikilən portiklər Osmanlı sultanı II Səlimin dövründə tikilmiş, planlarını Memar Sinan hazırlamışdır.

Bardenas-Reales (isp. Bardenas Reales) — İspaniyanın Navarra vilayəti ərazisində yerləşən yarımsəhra. Burada ətraf mühit güçlü eroziyaya məruz qalmışdır. Bu baxımından Avropada unikaldır. Səhra 45500 ha ərazini əhatə edir. 1999-cu ildə Bardenas-Reales turistlərin çoxlu axını ilə əlaqədar park elan edilmişdir. 7 noyabr 2000 ildə YUNESCO ərazini biosfer qoruğu elan edilir. 1951 ildə ispan HHQ ərazidə baza təşkil edilir. Bununla əlaqədar etiraz aksiyaları təşkil edir.

Dimitris Pelkas (26 oktyabr 1993) — Yunanıstanlı futbolçu. Fənərbaxça klubunun Yarımmüdafiəçisidir. PAOK Saloniki-nin alt qruplarında futbolçuluq üçün təhsil almışdır. Pelkas, debutu 2 Avqustda Avropa Liqasında Apostolos Giannou ilə birlikdə gələn Bnei Yehuda-ya qarşı etdi. İlk peşəkar qolunu Bnei Yehuda ilə evdə 4-1 qazandıqda vurdu. Liqada 3 sentyabr 2012-ci ildə Atromitos ilə oyuna çıxdı. 22 Avqust 2013-cü il tarixində Pelkas, Futbol Liqasında oynayan PAOK FK-dan icarə əsasında Apollon Kalamarias ilə bir illik müqavilə imzaladı. 14 qol vuran və 10 məhsuldar ötürmə verən Pelkas klubun ən yaxşı futbolçularından biri idi. 7 iyul 2014-cü ildə Pelkas, Portuqaliyanın Primeira Ligasında oynayan PAOK FK-dan icarəyə götürərək Vitória ilə yeni bir illik müqavilə imzaladı. Vitória ona oyun zamanına zəmanət verdi və Pelkas bir çox oyunda fərq yaratdı.

Duodenoqastral reflüks — onikibarmaq bağırsaq (duodenum) möhtəviyyatının geriyə , mədənin içinə atılmasıdır. DQR səbəbi pilorik məngənənin tam qapanmaması, xroniki duodenit və duodenumda təzyiqin artmasdır .[1] DQR mədənin selikli qişasının, xüsusən də duoenuma yaxın olan antral hissənin öd turşuları və onlarının duzları, pankreas fermentləri , lizolesitin və digər duodenum möhtəviyyatının komponentləri ilə zədələnməsinə səbəb olur .[1] DQR uzun müddət mədə selikli qişasına təsiri nəticəsində reflüks-qastrit (C- tip qastrit) formalaşır .[1] Ancaq uzun müddət və intensiv davam edən reflüks kliniki əlamətlərlə müşahidə olunur. Xəstələrdə dillərində sarımtıl ərp, qarın nahiyəsində dəqiq lokalizasiya olmadan ağrı, dispepsiya (gəyirmə, göynəmə) müşahidə olunur. Bu əlamətləri olduqda pasientə FEQDS, ulstrasəs müayinəsi , sutkalıq pH metriya, elektroqastroenteroqrafiya təyin edilir. Turşuluğun təyini DQR olub-olmamasını və ağırlıq dərəcəsinin müəyyənləşdirmək üçün vacib meyar sayılır .[1] DQR müalicəsi mədə və duodenumun hərəkətinin (motorikasının) nizamlanması və öd turşularının , lizolesitinin mədəyə aqressiyasının neytrallaşdırılmasına yönəldilir. Duodenal möhtəviyyat əsasən mədə turşuluğunun olması fonunda zədələyici təsir göstərdiyindən müalicə zamanı proton nasosu ingibitorlarından da istifadə etmək tövsüyyə olunur . Motorikanı nizamlamaq üçün prokinetiklər, öd turşularınının selikli qişaya zədələyəci təsirlərinin qarşısını almaq üçün isə ursodezoksixol turşusu preparatları istifadə olunur [1] Bundan başqa DQR zamanı qaraciyərin , mədəaltı vəzin , öd kisəsi və yollarının , bağırsaqların yanaşı gedən xəstəlikləri müalicə olunmalıdır. Белоусов С. С., Муратов С. В., Ахмад А. М. Гастроэзофагеальная рефлюксная болезнь и дуоденогастральный рефлюкс. — Н. Новгород: Изд-во Нижегородской государственной медицинской академии, 2005. — 120 с.

Feliks Aubök (19 dekabr 1996) — Avstriyalı üzgüçü. Feliks Aubök Avstriyanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Feliks Aubök birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 1500 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 15:36.24 saniyəlik nəticəsi ilə 42-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Feliks Baumqartner (alm. Felix Baumgartner‎, 20 aprel 1969, Zaltsburq) —Avstriya paraşütçüsü. Avstriyalı Feliks Baumqartner stratosferdən rekord hündürlükdən tullanıb. O, sərbəst enmədə səs sürətini örtüb və onun sürəti saatda 1342,8 km olub. İdmançı yerdən 39 km hündürlükdən tullanıb. Felix Baumgartner tullanarkən 4 dəq. 20 saniyə paraşütü açmayıb. Beynəlxalq Aeronavtika Federasiyası 43 yaşlı idmançının bazar günü ABŞ-də Nyu-Mexikoda tullandığını və maksimum sürət əldə etdiyini təsdiqləyib. İkinci dünya savaşından sonra səs sürətini aşan qırıcı, daha sonra isə sərnişin təyyarələri yaradıldı. Səs sürətini aşan maşınlar da meydana gəldi.

Feliks Blox (ing. Felix Bloch d. 23 oktyabr 1905, İsveçrə, Sürix; ö. 10 sentyabr 1983, İsveçrə, Sürix ) — amerikan fiziki. Nobel mükafatı laureatı (1952, E. Pörsellə birlikdə). Felixs Blox 1905-ci il oktyabrın 23-də İsveçrənin Sürix şəhərində anadan olub. Sürixdə Ali Texniki Məktəbdə, İsveçrə Texnologiya İnstitutunda sonra isə Leyptsiq Universitetində təhsil alıb. 1928-ci ildə doktor elmi dərəcəsi alıb. 1934-cü ildən ABŞ-də yaşamış və işləmişdir, Kaliforniyada Stanford Universitetinin professoru idi. O, ABŞ atom layihəsinin iştirakçısı, 1954-1955-ci illərdə isə Avropa Nüvə Tədqiqatları Mərkəzinin baş direktoru olub.

Feliks Brakemon (fr. Félix Bracquemond; 1833—1914) — fransız rəssam. Rəssam Mari Brakemonun həyat yoldaşı. Brakemon 1833-cü ildə Parisdə anadan olmuşdur. Litoqrafiyada təhsil almışdır. Eyni zamanda, rəsm dərsləri almış və daha sonra Dominik Enqranın tələbələrdən birindən təhsil almışdır. Feliks Brakemon ilk dəfə olaraq 1852-ci ildə Paris Salonunda iştirak etdi, onun tərəfindən təqdim olunan portretlər hər kəsin diqqətini çəkdi. Ümumiyyətlə, o, səkkiz yüzdən çox vərəq , portret, mənzərə, müasir həyat səhnələri və quşların öyrənilməsi daxil olmaqla, eləcə də digər sənətkarların rəsmlərinin çoxsaylı şərhləri yaratmışdır. Teodor de Banvil, Jül Amede Barbe d’Orevilyi, Qustav Jeffrua, Feliks Nadar kimi tanınmış rəssamlar ilə dost idi. 1863-cü ildə Paris Salonunun münsiflər heyəti ofortlarını ləğv etdi.

Feliks Edmundoviç Djerzinski (pol. Feliks Dzierżyński , rus. Фе́ликс Эдму́ндович Дзержи́нский, 11 sentyabr 1877[…], Dzerjinovo[d], Minsk quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 20 iyul 1926[…], Moskva, RSFSR, SSRİ) — sovet dövlət xadimi, Rus və Polşa inqilab hərəkatının üzvü. Ən çox "Dəmir Feliks" ləqəbi ilə tanınır. Həmçinin, "Qanlı Feliks" və ya "FD" ayamasıyla da tanınmışdır. SSRİ kəşfiyyat idarəsi olan "ÇEKA"nın qurucusu kimi də tanınır. Feliks Dzerjinski 11 sentyabr 1877-ci ildə Rusiya imperiyasının Vilno quberniyasının Dzerjinovo malikanəsində anadan olmuşdur. 1895-ci ildə Dzerjinski Litva sosial-demokratiyası sıralarına daxil olur, onun inqilabi qanadına qoşulur, peşə və fabrik şagirdləri dərnəklərinə rəhbərlik etmişdir. 1896-cı ildə gimnaziyanı tərk edir və peşəkar inqilabçı olur. 1897-ci il, mart-iyul aylarında Kovnoda inqilabi iş aparır, qeyri-leqal polyak qəzeti buraxır, Aleksotadakı tətilə rəhbərlik edir.

Feliks Elofsson (30 sentyabr 1995) — İsveçli fristaylçı. Feliks Elofsson İsveçi 2018-ci ildə Cənubi Koreyada təşkil edilən XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Feliks Elofsson birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2018-ci ildə qatıldı. O, Cənubi Koreyada baş tutan XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında kişilər moqul yarışlarında iştirak etdi. Elofsson ümumilikdə 73.85 xal toplayaraq öz cığırında 18-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Feliks Hausdorf (ing. Felix Hausdorff; 1868 – 1942) — Alman riyaziyyatçısı; çoxluqlar nəzəriyyəsi, riyazi analiz, topologiya üzrə əsərlərin müəllifidir.

Feliks Georg Otto Hoffman (21 yanvar 1868, Lüdviqsburq, Ştutqart[d] – 8 fevral 1946, Lozanna) — məşğulluq sahəsində alman kimyaçısı və əczaçısı kimi tanınmışdır.

Feliks Konstandeliasz (26 mart 1999-cu ildə İsveçdə anadan olub) — İsveç Allsvenskan təmsilçilərindən olan Malmö klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar İsveçli futbolçudur. Konstandeliasz Malmö akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. Konstandeliasz öz peşəkar karyerasında debütünü 18 aprel 2018-ci ildə Dyurqarden klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 82-ci dəqiqədə İsak Ssevankambonu əvəz etmişdir. Həmin görüşdə Malmö liqa görüşündə rəqibinə 3-0 hesabı ilə məğlub olmuşdur. 23 iyul 2018 tarixində yenilənib 1UEFA Çempionlar Liqası görüşləri daxildir. 2İsveç Superkuboku görüşləri daxildir.

Feliks Kumaritaşvili — Gürcüstanlı kirşəsürən. Feliks Kumaritaşvili 1970–1980-ci illərdə dəfələrlə Gürcüstan çempionu, müxtəlif ümumittifaq və beynəlxalq turnirlərin qalibi olub. O, 2001-ci ildən Gürcüstan yığmasının baş məşqçisidir. 2010-cu ildə Vankuverdə keçirilmiş Qış Olimpiadasında Nodarın dünyasını dəyişdiyi son məşqinin canlı şahidi olub. O, Nodar Kumaritaşvilinin əmisidir.

Feliks Məmmədov (d. 1936 - ö. 13 may 2016) — kişi voleybolçulardan ibarət Azərbaycan millisinin sabiq baş məşqçisi. 1936-cı ildə Bakıda anadan olmuşdur. Məktəb vaxtlarından voleybolla məşğul olmağa başlayan Feliks sonradan diqqət cəlb etmiş və uğurlu idmançı karyerası yaşamışdır. Məmmədov Azərbaycanla yanaşı, Türkiyədə də çalışıb. Feliks Məmmədov 13 may 2016-cı ildə, 79 yaşında səhər saatlarında uzun sürən xərçəng xəstəliyindən vəfat edib.Yasamal qəbiristanlığında dəfn olunub. Feliks Məmmədov müxtəlif illərdə SSRİ və Azərbaycan çempionatının mükafatçısı olub.

Félix Quesada Mas (1 iyul 1902 – 9 iyul 1959) - İspaniya peşəkar futbol assosiasiya oyunçusu. İspaniyanın paytaxtı Madriddə anadan olub. Karyerasının çox hissəsini Real Madriddə müdafiəçi olaraq keçirib. Oynadığı 244 oyunda 33 qola imza atıb. Karyerası ərzində 12 dəfə zonal çempionatı, 2 dəfə La Liqanı qazanıb. İspaniya milli futbol komandasında 9 oyun keçirib və bir dəfə fərqlənib. Félix Quesada Real madrid Əfsanələrində.

Feliks Seymonoviç Slidovker (25 yanvar 1940, Odessa) — rejissor. Feliks Slidovker 25 yanvar 1940-cı ildə Odessada anadan olub. M.Şepkin adına Teatr Məktəbində təhsil alıb (1964). Kalinin Dram Teatrında və Moskva Gənc Tamaşaçılar Teatrında (1965-1967), televiziyada çalışıb.