COMMONS

Vikianbar və yaxud Vikixəzinə (ing. Wikimedia Commons və ya sadə şəkildə Commons) — Vikipediyanın ümumi mediafayl anbarı. == Ümumi anlayış == Vikianbar — şəkil, səs, videoçarx və s. multimedia faylların saxlandığı virtual qlobal layihədir. Anbar qlobal olduğundan onun dil prinsipinə əsasən bölünməsi vacib deyildir. Vikianbarda materialları azad surətdə yaymaq, dəyişmək və istənilən məqsəd üçün (o cümlədən, kommersiya) istifadə etmək olar. Burada saxlanılan faylların ümumi sayı 2013-cü ilin iyuluna olan məlumata görə, 23 milyon ədəd, redaktələrin sayı 100 milyondan çoxdur. Vikipediya istifadəçilərinə malik olduqları mediafaylları Vikianbara yükləmək məsləhət bilinir. Bu halda, dil bölümündən asılı olmayaraq, bütün istifadəçilər həmin faylları azad istifadə edə bilərlər. === Lisenziyalaşdırma === Vikianbara yüklənən bütün fayllar hüquqi cəhətcə azad istifadəyə tam sərbəst olmalıdırlar.

Creative Commons (CC) — Amerika qeyri-kommersiya təşkilatı, təhsilə çıxışa və başqalarının qanuni şəkildə əsaslandırması və paylaşması üçün mövcud olan yaradıcı əsərlərin çeşidini genişləndirməyə həsr olunmuş beynəlxalq şəbəkə. Təşkilat Creative Commons lisenziyaları kimi tanınan bir neçə müəllif hüququ lisenziyasını ictimaiyyətə pulsuz olaraq təqdim edib. Bu lisenziyalar yaradıcı əsərlərin müəlliflərinə alıcıların və ya digər yaradıcıların xeyrinə hansı hüquqları qoruduqlarını və hansı hüquqlardan imtina etdiklərini bildirməyə imkan verir. Asan başa düşülən bir səhifəlik hüquqların izahı və əlaqəli vizual simvollar hər bir Creative Commons lisenziyasının xüsusiyyətlərini izah edir. Məzmun sahibləri müəllif hüquqlarını qorumağa davam edirlər, lakin Creative Commons lisenziyaları "bütün hüquqlar qorunur" adı altında zəruri olan müəllif hüququ sahibi (lisenziya verən) və lisenziyaçı arasında xüsusi hüquqlar üzrə fərdi danışıqları əvəz edən standart buraxılışlar verir. Təşkilat 2001-ci ildə Lovrens Lessiq, Hal Abelson və Erik Eldred tərəfindən İctimai Mülkiyyət Mərkəzinin dəstəyi ilə qurulub. Hal Plotkin tərəfindən yazılmış Creative Commons haqqında ümumi maraq doğuran nəşrdə ilk məqalə 2002-ci ilin fevralında dərc edilmişdir. Müəllif hüququ lisenziyalarının ilk toplusu 2002-ci ilin dekabrında buraxılmışdır. Lisenziyaları hazırlayan və hal-hazırkı Creative Commons infrastrukturunu quran təsisçi idarəetmə komandasına Molli Şaffer Van Hovlinq, Qlen Otis Brovn, Niru Paharia və Ben Adida daxildir. 2002-ci ildə David Vayli tərəfindən 1998-ci ildə yaradılmış prekursor layihəsi olan Açıq Məzmun Layihəsi (ing.

Vikianbar və yaxud Vikixəzinə (ing. Wikimedia Commons və ya sadə şəkildə Commons) — Vikipediyanın ümumi mediafayl anbarı. Vikianbar — şəkil, səs, videoçarx və s. multimedia faylların saxlandığı virtual qlobal layihədir. Anbar qlobal olduğundan onun dil prinsipinə əsasən bölünməsi vacib deyildir. Vikianbarda materialları azad surətdə yaymaq, dəyişmək və istənilən məqsəd üçün (o cümlədən, kommersiya) istifadə etmək olar. Burada saxlanılan faylların ümumi sayı 2013-cü ilin iyuluna olan məlumata görə, 23 milyon ədəd, redaktələrin sayı 100 milyondan çoxdur. Vikipediya istifadəçilərinə malik olduqları mediafaylları Vikianbara yükləmək məsləhət bilinir. Bu halda, dil bölümündən asılı olmayaraq, bütün istifadəçilər həmin faylları azad istifadə edə bilərlər. Vikianbara yüklənən bütün fayllar hüquqi cəhətcə azad istifadəyə tam sərbəst olmalıdırlar.

Vikianbar və yaxud Vikixəzinə (ing. Wikimedia Commons və ya sadə şəkildə Commons) — Vikipediyanın ümumi mediafayl anbarı. Vikianbar — şəkil, səs, videoçarx və s. multimedia faylların saxlandığı virtual qlobal layihədir. Anbar qlobal olduğundan onun dil prinsipinə əsasən bölünməsi vacib deyildir. Vikianbarda materialları azad surətdə yaymaq, dəyişmək və istənilən məqsəd üçün (o cümlədən, kommersiya) istifadə etmək olar. Burada saxlanılan faylların ümumi sayı 2013-cü ilin iyuluna olan məlumata görə, 23 milyon ədəd, redaktələrin sayı 100 milyondan çoxdur. Vikipediya istifadəçilərinə malik olduqları mediafaylları Vikianbara yükləmək məsləhət bilinir. Bu halda, dil bölümündən asılı olmayaraq, bütün istifadəçilər həmin faylları azad istifadə edə bilərlər. Vikianbara yüklənən bütün fayllar hüquqi cəhətcə azad istifadəyə tam sərbəst olmalıdırlar.

Creative Commons (CC) — başqa şəkildə müəllif hüququ ilə qorunan "əsərin" azad yayımlanmasına icazə verən ictimai müəllif hüququ lisenziyalarından biri. CC lisenziyası müəllifin digər insanlara yaratdığı əsəri paylaşmaq, istifadə etmək və onun əsasında yaratmaq hüququ vermək istədiyi zaman istifadə olunur. CC müəllifə çeviklik təmin edir (məsələn, müəyyən bir əsərin yalnız qeyri-kommersiya məqsədli istifadəsinə icazə verməyi seçmək olar) və müəllifin əsərindən istifadə edən və ya yenidən yayımlayanları müəllifin əsəri yayımladığı lisenziyada müəyyən edilmiş şərtlərə əməl etdikləri müddətcə müəllif hüquqlarının pozulması narahatlıqlardan qoruyur. CC lisenziyalarının bir neçə növü mövcuddur. Hər bir lisenziya yayımlanma şərtlərini müəyyən edən kombinasiyalar ilə fərqlənir. İlk dəfə ABŞ-ın 2001-ci ildə qurulan qeyri-kommersiya korporasiyası Creative Commons tərəfindən 16 dekabr 2002-ci ildə yayımlanmışdır. Lisenziyalar dəstinin 1.0-dan 4.0-a qədər nömrələnmiş beş versiyası da mövcuddur. 2013-cü ilin noyabrında yayımlanan 4.0 ən aktual olandır. Creative Commons lisenziyası ilkin olaraq Amerika hüquq sistemində əsaslandırılsa da, indi beynəlxalq qanunları özündə cəmləşdirən bir neçə Creative Commons yurisdiksiya portları mövcuddur. 2014-cü ilin oktyabr ayında Open Knowledge Foundation Creative Commons CC BY, CC BY-SA və CC0 lisenziyalarını məzmun və data üçün "Open Definition"-a uyğun olaraq təsdiqlədi.