Herpes
Herpes və ya qızdırma qabarcığı kimi tanınan, əsasən dodaqlara təsir edən herpes simplex virusunun infeksiya növü.
== Təsviri ==
Virusun peyvəndi olmasa da, insan orqanizminin immun sistemi və spesifik anticisimlər adətən virusla mübarizə aparır.
Virusa ən çox yoluxur:
dəri, gözlər (konyunktivit, keratit),
xarici cinsiyyət orqanları
Xəstəliyin ağır vəziyyətlərində, herpetik meningit və ensefalitin inkişafı ilə nəticələnən mərkəzi sinir sisteminin zədələnməsi mümkündür.
Bədənin müqavimətinin azalması xəstəliyin inkişafını tezləşdirir. Bədənin həddindən artıq istiləşməsi zamanı herpes isti havada da mümkündür.
İnsanlarda 8 növ herpes virusu olur:
Herpes virusu 1 növ — dodaqlarda qabarcıqlara ("soyuqdəymə") səbəb olan herpes simpleks virusu.
Herpes virusu 2 növ — genital herpesə səbəb olur, əksər hallarda cinsiyyət orqanlarında problemlər yaradır.
Su çiçəyi virusu — Çiçək və şingles (herpes zoster) xəstəliklərinə səbəb olan herpes virusu növ 3.
Epştein-Barr virusu — 4-cü növ virus — infeksion mononükleoza səbəb olur.
Sitomeqalovirus — sitomeqalovirus infeksiyasına səbəb olan 5-ci növ virus.
Herpes simplex virusu
Sadə herpes virusu (HSV, ing. herpes simplex virus) — Herpesviridae fəsiləsinə aid, insanda herpes xəstəliyini törədən viruslar.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının 2015-ci ildə dərc olunmuş məlumatlarına əsasən bütün dünyada yaşayan 3,7 milyard insanda herpes virusu var. Bu, dünyada yaşayan insanların 67%-ni təşkil edir. [daha etibarlı mənbəyə ehtiyac var]Sinir hüceyrələrində yerləşən Herpes Simpleks virusunun 8 tipi var.Tibbi olaraq isə ən çox 3 tipinə rastlanmaqdadır: HSV-1, HSV-2, HSV-3. HSV-1 ümumilikdə ağız və burun çevrəsində muşahidə olunarkən, HSV-2 genital bölgədə yerləşməkdədir. HSV-3 isə Zona adlandırılan xəstəliyə yol açan, varisella zorter virusunun səbəb olduğu tipdir.[mənbə göstərin]
Bizim eradan əvvəl Heredot tərəfindən təsvir olunub. Yunanca “Herpeine” sözundən olub mənası “ sürünən, sürünmək” deməkdir. Bu viruslar ailəsi 90-dan çox insan və heyvan orqanizmi üçün patogen olan növə malikdir. Ömür boyu xroniki formada orqanizmdə qalan və ən qədim infeksiya olan Herpes müasir sivilizasiya xəstəliyidir.[mənbə göstərin]
== Simptomları ==
Əvvəllər suçiçəyi xətəliyinə yoluxmuş insanlarda görülən, vücudun hər hansı bir hissəsində qırmızılıq və iynə batması şəklində hiss edilən Herpes Zoster digər Herpes tiplərindən kəskin ağrıları ilə fərqlənir.
