induktiv

Sarğac — bir dielektrik makara (mandren və ya karkas) üzərində müəyyən sayda sarılmış makara (sarğı) qrupudur. İstismar yerinə görə, içərisi boş qalarsa havalı induktiv sarğac, dəmir bir nüvə keçirilərsə nüvəli induktiv sarğac deyilir. Şəkildə induktivlik simvolları verilmişdir. hava nüvəli sarğac; iki qat hava nüvəli sarğac; hava nüvəli tənzimlənən sarğac (yüksək gücə malik); hava nüvəli tənzimlənən sarğac (az gücə malik); ferrit(dəmir) nüvəli sarğac; ikiqat dəmir nüvəli sarğac; dəmir nüvəli tənzimlənən sarğac(böyük güclü); dəmir nüvəli tənzimlənən sarğac(az gücə malik). Məlum olduğu kimi, bir keçiricidən cərəyan keçirildikdə, keçirici ətrafında bir maqnit sahəsi yaranır. Bu sahə kağız üzərində dairələr şəklindəki qüvvə xətləri ilə əks edilir. Bir sarğacda AC cərəyan keçirildikdə, Şəkidə göründüyü kimi, sarğac sarğılarını əhatə edən bir maqnit sahə yaranır. Cərəyan artıb-azalmasına və istiqamət dəyişməsinə bağlı olaraq sarğacdan keçən qüvvə xətləri çoxalıb azalaraq istiqamətini dəyişdirir. Sarğaca bir DC gərginlik tətbiq olunarsa, maqnit sahə meydana gəlməyib sarğac dövrədə bir müqavimət xüsusiyyətini göstərər. İnduktivliyi L (hn) olan dövrədə cərəyan çox az müddətdə t (san) ərzində kiçik İ qədər dəyişərsə, belə dövrədə öz-özünə induksiyalanma е.h.q-si yaranacaqdır: E=-L(Δİ/Δt) Bu düsturdakı mənfi işarəsi onu göstərir ki, öz-özünə-induksiya е.h.q-si cərəyanın dəyişilməsinə əks təsir edir.

İnduktiv seysmiklik — adətən Yer qabığındakı gərginlikləri və gərginlikləri dəyişdirən insan fəaliyyəti nəticəsində yaranan zəlzələlər və təkanlardır. İnduksiya edilmiş seysmiklik adətən yer qabığındakı gərginlikləri və gərginlikləri dəyişdirən insan fəaliyyəti nəticəsində yaranan zəlzələlər və təkanlardır. Ən çox induksiya olunan seysmiklik aşağı maqnituda da olur. 2004-cü ildən 2009-cu ilə qədər hər il orta hesabla iki M4 hadisəsi və 15 M3 hadisəsi olan Kaliforniyadakı The Geysers geotermal zavodu kimi bəzi yerlərdə müntəzəm olaraq daha böyük zəlzələlər olur. İnsan tərəfindən törədilən zəlzələlər bazası (HiQuake) elmi əsaslarla təklif edilən bütün bildirilmiş seysmiklik hallarını sənədləşdirir.. 2015-ci ildə nəşr olunan Birləşmiş Ştatların Geoloji Xidməti (USGS) tərəfindən törədilən zəlzələlərlə bağlı davam edən çoxillik tədqiqatın nəticələri göstərir ki, Oklahomada 1952-ci ildə 5,7 bal gücündə El Reno zəlzələsi kimi əhəmiyyətli zəlzələlərin əksəriyyəti çirkab suların dərin inyeksiyası nəticəsində baş vermiş ola bilər. Neft sənayesi tərəfindən Oklahoma kimi neft və qaz hasilatı ştatlarında çoxlu sayda seysmik hadisələr, hasilat prosesinin bir hissəsi kimi yaranan tullantı sularının vurulması, həcminin artması ilə əlaqədardır. Xüsusən 2010-cu ildən bəri Mərkəzi və Şərqi Amerika Birləşmiş Ştatlarının (CEUS) bir çox bölgələrində zəlzələlərin nisbətləri son zamanlarda nəzərə çarpacaq dərəcədə artmışdır və elmi tədqiqatlar bu artan fəaliyyətin əksəriyyətini dərin utilizasiya quyularına tullantı sularının vurulması ilə əlaqələndirmişdir. İnduksiya edilmiş seysmiklik-karbon qazının tutulması və saxlanması, karbon qazının vurulması və iqlim dəyişikliyinin təsirini azaltmaq məqsədi ilə qalıq yanacaq istehsalından və ya yer qabığındakı digər mənbələrdən tutulan karbon dioksidi sekvestr etmək məqsədi daşıyır. Verdon, J.P. "Carbon capture and storage, geomechanics and induced seismicity activity".

İnduktivlik (ing. inductance,– enerjini maqnit sahəsi formasında saxlamaq bacarığı. İstənilən uzunluqlu məftil müəyyən səviyyəli induktivliyə malikdir; hörülmüş məftil ferromaqnit milə sarılmışsa, onun induktivliyi çox böyük olar. İnduktivlik vahidi Henri’dir. İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

İnduktivlik çarxı - radiotexnika qurğusudur. Silindrik və ya halqa formasında olan dielektrikin ətrafında burulmuş (dolama, spiral və ya dolama-spiral), xüsusi lak ilə izolyasiya edilmiş elektrik naqillərdən ibarətdir. İnduktivlik çarxı xeyli induktivliyə malik olaraq nisbətən kiçik elektrik tutumu və kiçik aktiv müqaviməti ilə fərqlənir. Nəticədə, induktivlik çarxından axan dəyişən elektrik cərəyanda ləngimə müşahidə olunur, elektrik impulsun formasında müəyyən səbəblərə görə yaranmıs əngəllər yox olur. Radiotexnikada, elekron cihazlarında, kompüterlərdə geniş istifadə olunur.