Liberiya

Liberiya — Qərbi Afrikada dövlət. Liberiya, rəsmi olaraq Liberiya Respublikası; Qərbi Afrika sahillərində yerləşir, şimal-qərbdən Sierra Leone, şimaldan Qvineya, Şərqdən Kot-d’İvuarla həmsərhətdir. Mənası "azadların torpağı" deməkdir. Liberiya əvvəllər qul kimi Afrikadan aparılmış Amerikalıların nəsilləri tərəfindən qurulmuşdur. Ən böyük və paytaxt şəhəri Monroviyadır. Rəsmi dili ingilis dilidir. == Coğrafiya == Olduqca mürəkkəb səthi əraziyə malik olan Liberyanın təxminən 560 km olan qumlu və alçaq sahil xətti boyunca kiçik göllər, bataqlıqlar və bəzən qayalıqlar uzanır. Genişliyi 23–40 km arasında dəyişən sahil zolağında yüngül kələ-kötür təpələr birdən-birə yüksələrək yeri dar bir meşə qurşağına buraxır. Orta hündürlüyü 180–300 m olan bu qurşağı meşə örtüyünün seyrəkləşdiyi bir plato əvəz edir. Vadilərlə yarılmış bu platonun yüksəkliyi 450–650 m arasında dəyişir.

Liberiya — Qərbi Afrikada dövlət. Liberiya, rəsmi olaraq Liberiya Respublikası; Qərbi Afrika sahillərində yerləşir, şimal-qərbdən Sierra Leone, şimaldan Qvineya, Şərqdən Kot-d’İvuarla həmsərhətdir. Mənası "azadların torpağı" deməkdir. Liberiya əvvəllər qul kimi Afrikadan aparılmış Amerikalıların nəsilləri tərəfindən qurulmuşdur. Ən böyük və paytaxt şəhəri Monroviyadır. Rəsmi dili ingilis dilidir. == Coğrafiya == Olduqca mürəkkəb səthi əraziyə malik olan Liberyanın təxminən 560 km olan qumlu və alçaq sahil xətti boyunca kiçik göllər, bataqlıqlar və bəzən qayalıqlar uzanır. Genişliyi 23–40 km arasında dəyişən sahil zolağında yüngül kələ-kötür təpələr birdən-birə yüksələrək yeri dar bir meşə qurşağına buraxır. Orta hündürlüyü 180–300 m olan bu qurşağı meşə örtüyünün seyrəkləşdiyi bir plato əvəz edir. Vadilərlə yarılmış bu platonun yüksəkliyi 450–650 m arasında dəyişir.

Liberiya bayrağı — Liberiyanın dövlət bayrağı ABŞ bayrağını xatırladır, bayraqda 11 zolaq (6 qırmızı və 5 ağ) və göy fonda ağ ulduz vardır. Liberiyanın bayrağı rəsmi olaraq, 1847-ci ildə qəbul edilib. Bayrağın 11 zolağı Liberiyanın müstəqillik bəyannaməsindəki imzaların sayı ilə eynilik təşkil edir. Qırmızı rəng cəsurluğu, ağ rəng isə mənəvi əsasları təmsil edir. Ağ rəngli beşguşəli ulduz Afrika materikində ilk müstəqil dövləti və qulların azadlığını tərənnüm edir. Mavi rəngli kvadrat isə Afrika materikinin və qardaşlığın rəmzidir. Dünya ticarət donanmasında ən çox Liberiyanın bayrağından istifadə olunur. Səbəb isə bu bayrağın istifadəsinə görə ticarət gəmilərindən ucuz rüsum haqqının alınmasıdır.

All Hail, Liberia, Hail! (azərb. Bütün şöhrət Liberiyaya, şöhrət!‎) — Liberiya dövlət himni. Himnin sözləri Deniel Beşiel Uorner ilə yazılıb (sonradan Liberiyanın üçüncü prezidenti), musiqi Olmstid Luka ilə qoşulub. == İngilis dilində himnin sözləri (orijinal) == All hail, Liberia, hail! All hail, Liberia, hail! This glorious land of liberty, Shall long be ours. Though new her name, Green be her fame, And mighty be her powers, And mighty be her powers. In joy and gladness, With our hearts united, We'll shout the freedom, Of a race benighted. Long live Liberia, happy land!

Azərbaycan–Liberiya münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Liberiya Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1996-cı ilin may ayının 22-də qurulmuşdur.

Liberiya Respublikasının Prezidenti (ing. President of the Republic of Liberia) Liberiya dövlət və hökumət başçısıdır. 1986-cı ildə qüvvəyə minmiş mövcud konstitusiyanın 50-ci maddəsinə görə, respublikanın icra hakimiyyəti, dövlət və hökumət başçısı və Liberiya Silahlı Qüvvələrinin baş komandanı olan prezidentə verilir. Prezident xalq səsverməsi yolu ilə seçilir və vəzifəsini cari ilin yanvar ayının üçüncü iş bazar ertəsi günortadan başlayaraq, seçkidən dərhal sonra (heç kim iki dövrdən çox prezident ola bilməz) altı il müddətinə vəzifə yerinə yetirir.

Liberiya Xarici İşlər Nazirliyi — digər ölkələrlə əlaqələri idarə etməkdən məsuldur. Xarici İşlər Nazirliyinin binası Monroviya şəhərində yerləşir.. Liberiyanın Xarici İşlər Nazirliyi ölkə 1847-ci ildə müstəqil elan edildikdən sonra, 1848-ci ildə hökumətin kabinet səviyyəsində bir şöbəsi yaradılıb. Əvvəlcə "Dövlət Departamenti" adlanan nazirlik 1972-ci ilə qədər onun adını daşıdı. 1848-1981-ci illərdə hər bir xarici işlər naziri (əvvəlki "dövlət katibi") nazirliyi Liberiyanın ən sıx əhalisi olan Montserrado əyalətinə köçürdü.

Liberiya Xarici İşlər Nazirliyi — digər ölkələrlə əlaqələri idarə etməkdən məsuldur. Xarici İşlər Nazirliyinin binası Monroviya şəhərində yerləşir.. Liberiyanın Xarici İşlər Nazirliyi ölkə 1847-ci ildə müstəqil elan edildikdən sonra, 1848-ci ildə hökumətin kabinet səviyyəsində bir şöbəsi yaradılıb. Əvvəlcə "Dövlət Departamenti" adlanan nazirlik 1972-ci ilə qədər onun adını daşıdı. 1848-1981-ci illərdə hər bir xarici işlər naziri (əvvəlki "dövlət katibi") nazirliyi Liberiyanın ən sıx əhalisi olan Montserrado əyalətinə köçürdü.

Liberiyada Birinci Vətəndaş müharibəsi — 1989-1996-cı illərdə Liberiyada 200 mindən çox insanın öldüyü daxili qarşıdurma. Münaqişə yalnız BMT və Qərbi Afrika Dövlətlərinin İqtisadi Birliyinin müdaxiləsindən sonra həll edildi. == Arxa fon == 1980-ci ildə Samuel Dou, Uilyam Riçard Tolbertə qarşı bir çevrilişlə hakimiyyətə gəldi və Liberiyanın ilk Amerikalı olmayan Liberiya prezidenti oldu. Doe bir hərbi rejim qurdu və əvvəlcə azad edilmiş Amerika kölələri tərəfindən 1847-ci ildə ölkənin qurulmasından bəri iqtidara çıxışı xaric edilən Liberiya yerli qəbilələrinin geniş dəstəyini aldı. Dounun ölkəni islah edəcəyinə dair ümidlər tez bir zamanda azaldı və Dow, paranoyaya qədər ona qarşı bir çevriliş qorxusu ilə müxalifəti yatırmağa başladı. Söz verdiyi kimi, Dou 1985-ci ildə seçkilər keçirdi və ikinci turdan qaçmaq üçün prezident seçkilərində bir fərqlə qalib gəldi. Lakin beynəlxalq müşahidəçilər bu seçkiləri saxtalaşdırılmış hesab etdilər. == Müharibədən sonra iqtisadiyyat == Liberiyada vətəndaş müharibəsi başa çatan kimi, yerli əhali israrla əmanət olaraq yığdıqları pulları milli valyutaya keçirməyə çalışırdılar. Burada Liberiyanın milli valyutası qismində isə Liberiya dolları və amerikan dolları çıxış edir. Ölkədə baş verənlər öz növbəsində küçələrdə dollar rəsmlərindən ibarət küçə incəsənətinin yaranmasına təkan verdi.