Толковый словарь нефтяных терминов

  • Laminar axın

    meyenin və ya qazın nizamlı axını; bu zaman maye (qaz) sanki axın istiqamətinə paralel laylarla hərəkət edir

    Полностью »
  • Lay

    qalınlığı yayılma sahəsindən dəfələrlə az olan və iki təqribi paralel səthlə (üstdəki tavan, altdakı daban adlanır) hüdudlanan, eyni tərkibli geoloji

    Полностью »
  • Lay enerjisi

    lay və mədən təzyiqinin təsiri ilə gərgin halda olan maye, qaz və layın elastiklik enerjisi. Yataq quyu vasitəsilə açıldıqda L

    Полностью »
  • Lay suları

    iki su keçirməyən süxur arasındakı layda olan və ya cərəyan edən sular adətən təzyiqli olur. Neft geologiyasında neft yataqlarında rast gələn sulara d

    Полностью »
  • Lay təzyiqi

    neft və qaz yataqlarında maye və qazın məruz qaldığı təzyiq. Neftli, qazlı və sulu layların enerjisini xarakterizə edən mühüm amil

    Полностью »
  • Litr

    metrik ölçü sistemində həcm və tutum vahidi. 111. = 1dm3 . kimi qəbul olunub.

    Полностью »
  • Magistral qaz kəməri

    yanar qazları çıxarılan yerdən işlədici məntəqələrə nəql etmək üçün boru kəmərləri və köməkçi qurğular kompleksi

    Полностью »
  • Magistral neft kəməri

    nefti çıxarıldığı yerdən uzaq məsafədə yerləşən emal yerlərinə nəql etmək üçün kompleks qurğu. M.N.k

    Полностью »
  • Maili qazma

    neft və qaz quyularının şaqula nisbətən müəyən bucaq altında qazılması. M.Q.- dən sahənin relyefi şaquli qazma üçün əlverişli olmadıqda, yəni neft və

    Полностью »
  • Maqnit tutucu

    qazılan quyunun dibində qazma nəticəsində qalan metal əlavələrin təmizlənməsi üçün nəzərdə tutulmuş qurğu

    Полностью »
  • Mancanaq dəzgahı

    ştanqlı neft nasosunun intiqalı; mühərik valının fırlanma hərəkətini neft nasosu plunjerinin şaquli irəli-geri xəti hərəkətinə çevirmək, neft nasosunu

    Полностью »
  • Manifold, şaxələnmiş boru kəməri, bölüşdürmə magistralı

    filtirat və neft məhsuları axarını bir neçə kanala bölüşdürməyə imkan verən klapan boru sistemi.

    Полностью »
  • Manometr

    maye və qazların təzyiqini ölçmək üçün cihaz.

    Полностью »
  • Mazut

    neftdən distilə yolu ilə benzin, liqroin, kerosin və dizel yanacağı fraksiyaları çıxarıldıqdan sonra qalan qalıq

    Полностью »
  • Merkaptan

    tərkibində kükürd atomları olan az çəkili molekul birləşmələri.

    Полностью »
  • Metan, bataqlıq qazı və ya mədən qazı

    rəngsiz və iysiz qazdır. –164,50C-də mayeləşir, -18-2,50C-də donur. M. neftlə birlikdə yerdən çıxan qazların (34- 40%) əsas komponentidir

    Полностью »
  • Mədən

    yer altından kimyəvi xamal, filiz və s. faydalı qazıntı çıxaran sənaye müəsisəsi.

    Полностью »
  • Mədən işləri

    Yer təkindən faydalı qazıntıların çıxarılması proseslərini əhatə edən elm və texnika sahəsi. XIX əsrin 2-ci yarısından neft, XX əsrin əvəlindən isə tə

    Полностью »
  • Mədən qazmaları

    faydalı qazıntıları çıxarmaq üçün mədən işləri nəticəsində Yer qabığında yaradılmış süni qurğular.

    Полностью »
  • Mədən vergisi

    daha geniş yayılmış ödəniş formasıdır, istehsalçının ümumi gəlirindən müəyən faizlə ödənilir. Bu zaman təbi ehtiyatların mülkiyətçisi olan dövlət mədə

    Полностью »
  • Məhlul

    iki və ya daha çox madənin komponentin termodinamiki tarazlıqda olan mikroskopik bircinsli qarışığı. Neft müxtəlif üzvi komponentlərin M

    Полностью »
  • Məhsuldar qat

    Azərbaycan Respublikasında əsas neftli-qazlı çöküntü kompleksi; orta Pliosenə müvafiqdir. Qalınlığı, əsasən, Abşeron yarımadasında, Kür düzənliyində v

    Полностью »
  • Məşəl, çıxarış borusu

    işlədilməyən (səmt) qazların çıxarılması və yandırılması üçün qurğu.

    Полностью »
  • Mineral xamal

    bax: Faydalı qazıntı.

    Полностью »
  • Mineral yağlar

    neft, yanar şist və qazıntı kömürünün emalının maye məhsularından hazırlanan sürtkü yağları.

    Полностью »
  • Mühəndis

    ali texniki təhsil almış mütəxəsis.

    Полностью »
  • Mühərik, motor

    hər hansı bir enerji növünü mexaniki işə çevirən enerji güc maşını.

    Полностью »
  • Mühərik yağları

    daxiliyanma mühəriklərini (porşenli və reaktiv) yağlamaq üçün işlədilən sürtkü yağları. Əsasən neftdən alınır, lakin bəzi sintetik yağlardan və ya onl

    Полностью »
  • Mühərik yanacaqları

    daxiliyanma mühəriklərində işlədilən maye və ya qaz yanacaqları iki qrupa ayrılır: karbürator yanacaqları, o cümlədən aviasiya və avtomobil benzini: m

    Полностью »
  • Müqavilə

    fiziki və hüququ şəxslər, dövlətlər arasında imzalanan və razılaşmanı bildirən hüquqi sənəd. Məsələn, neft müqavilələri

    Полностью »
  • Mümkün ehtiyatlar

    mütəxəsislərin fikrincə öyrənilməmiş süxurlarda mümkün olan neft və qaz ehtiyatları.

    Полностью »
  • Naftalan

    müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən yeganə neft növü. Bir sıra fiziki- kimyəvi xasələrinə və karbohidrogen tərkibinə görə başqa neft n

    Полностью »
  • Naften turşuları

    neftin oksigenli komponentlərin 0,5-3%-ini təşkil edən və çoxu birəsaslı karbon turşuları. Özlü, rəngsiz mayelərdir

    Полностью »
  • Naftenlər

    əsasən, neftlərdə olan donmuş alisikl karbohidrogenlər. Mühərik yanacaqları və sürtkü yağlarında N. arzu edilən komponentlərdir

    Полностью »
  • Nasos

    mayeyə kənardan enerji (potensial və kinetik) verməklə onu təzyiq altında bir yerdən başqa yerə vurmaq üçün aparat və cihaz

    Полностью »
  • Neft

    yanar maye, faydalı qazıntıdır. Yer səthinə yaxın laylarda və ya qatlarda yerləşərkən oksidləşərək qatı maptaya, yarım bərk asfalta və başqa eninafild

    Полностью »
  • Neft anbarı

    nefti və onun emal məhsularını saxlamaq üçün rezervuar və ya rezervuar sistem. Yerüstü, yarıyeraltı və yeraltı növləri var

    Полностью »
  • Neft bazası

    nefti və neft məhsularını qəbul etmək, yığıb saxlamaq, bir nəqliyat növündən digərinə yükləmək, yaxud istehlakçıya buraxmaq üçün bina və qurğular komp

    Полностью »
  • Neft daşları

    Bakı şəhərinin Əzizbəyov rayonunda şəhər tipli qəsəbə (1952-ci ildən), Abşeron yarımadasından 42 km cənub-şərqdə, açıq dənizdə, polad dirəklər üzərind

    Полностью »
  • Neft emalı

    neftin mexaniki qatışıqlardan təmizlənib distilə vasitəsilə lazımi fraksiyalara ayrılması prosesi (neftin distiləsi)

    Полностью »
  • Neft emalı qazları

    neftayırma qurğularında və ya neft məhsularının termik və katalitik emalı proseslərində əmələ gələrək, əsasən kiçik molekulu karbohidrogenlərdən ibarə

    Полностью »
  • Neft emalı qazları

    neftin və ya neft məhsularının termik və termokatalitik emalı zamanı alınır; Kömür yataqlarının yeraltı qazlaşdırılması yolu ilə də Y

    Полностью »
  • Neft Fondu

    neftin satışından, nəqlindən və emalından toplanan və müəyən təyinatlar üçün sərf olunması nəzərdə tutulan kapital toplusu

    Полностью »
  • Neft fontanı

    quyudibi təzyiqin təsiri ilə neft və qazın quyudan çıxması. Qapalı və açıq növlərə ayrılır. Açıq n.f

    Полностью »
  • Neft kəməri

    neft və neft məhsularının hasilat və ya işlənmə yerindən istifadə, həmçinin digər işlənmə yerinə və ya nəqliyat vasitəsinə yükləmək məqsədilə göndərmə

    Полностью »
  • Neft kimyası

    üzvi kimyanın bir bölməsi. Neftin və neft fraksiyalarının tərkibini, fiziki-kimyəvi xasələrini və kimyəvi emal üsularını öyrənir

    Полностью »
  • Neft kimyası sənayesi

    ağır sənaye sahəsi; başlıca olaraq neft və təbi yanar qaz emalı məhsuları əsasında sintetik material və məmulat istehsalını əhatə edir

    Полностью »
  • Neft qazları

    neftlə birlikdə yerdən çıxan müxtəlif karbohidrogen qazlarının qarışığı. Seperasiya vasitəsilə neftdən ayrılır

    Полностью »
  • Neft quyularının istismarı

    neftin quyudan fontanla və ya mexanikləşdirilmiş üsula çıxarılması. Hazırda dünyada nasosla N.q.i. daha geniş yayılıb

    Полностью »
  • Neft quyusu

    bax: Quyu.

    Полностью »