v 1. izləmək, təqib etmək, əziyyət vermək (fikir, qorxu və s.); The idea that he might lose his position obsessed him İşini itirə biləcəyi fikri ona əziyyət verirdi; 2. hakim kəsilmək; She’s obsessed by the desire to become a great scientist Böyük alim olmaq arzusu ona hakim kəsilmişdi
Yel-Braun obsessiv-kompulsiv simptomlar cədvəli
Yel-Braun obsessiv-kompulsiv simptomlar cədvəli (ing. Yale-Brown obsessive-compulsive scale) Yel və Braun universitetlərində Veyn Qudman (ing. Wayne Goodman) və onun əməkdaşları tərəfindən işlənib hazırlanmışdır. Yel-Braun cədvəli xəstədə olan obsessiv və kompulsiv simptomların ağırlıq dərəcəsini müəyyən etmək üçün klinik vəsaitdir. Cədvəl obsessiv və kompulsiv simptomların ifadə formasından asılı olmayaraq onların ağırlıq dərəcəsini təyin edir. Y-BOCS cədvəli obsessiv-kompulsiv posuntuların (sarışan halların) ağırlıq dərəcəsini təyin etməklə müalicə zamanı pozuntunun kliniki dinamikasını müşahidə etmək imkanı verir. Bu cədvəl geniş yayılmış və əsaslı validizasiya olunmuş (effektivliyi təsdiq olunmuş) klinik vəsaitdir.
Yel-Braun obsessiv-kompulsiv simptomların cədvəli
Yel-Braun obsessiv-kompulsiv simptomlar cədvəli (ing. Yale-Brown obsessive-compulsive scale) Yel və Braun universitetlərində Veyn Qudman (ing. Wayne Goodman) və onun əməkdaşları tərəfindən işlənib hazırlanmışdır. Yel-Braun cədvəli xəstədə olan obsessiv və kompulsiv simptomların ağırlıq dərəcəsini müəyyən etmək üçün klinik vəsaitdir. Cədvəl obsessiv və kompulsiv simptomların ifadə formasından asılı olmayaraq onların ağırlıq dərəcəsini təyin edir. Y-BOCS cədvəli obsessiv-kompulsiv posuntuların (sarışan halların) ağırlıq dərəcəsini təyin etməklə müalicə zamanı pozuntunun kliniki dinamikasını müşahidə etmək imkanı verir. Bu cədvəl geniş yayılmış və əsaslı validizasiya olunmuş (effektivliyi təsdiq olunmuş) klinik vəsaitdir.
Obsessiv sevgi
Obsessiv sevgi və ya obsessiv sevgi pozğunluğu bir insanın başqa bir insana sahib olmaq və onu qorumaq üçün həddindən artıq obsessiv istək hiss etdiyi vəziyyətdir. Simptomları odur ki, həmin insan sevdiyi insansız keçirdiyi hər hansı vaxta dözə bilmir, insanı əhatə edən obsessiv fantaziyalar və həmin şəxsin şəkillərini axtarmaq, yaratmaq və ya ona baxmaq üçün hədsiz çox vaxt sərf etmək daxildir.
Obsessiv sevginin bəzən uşaqlıq travmalarından qaynaqlandığı və ilk baxışdan başlaya biləcəyi düşünülür; o, qeyri-müəyyən müddətə qədər davam edə bilər, bəzən psixoterapiya tələb olunur.
Obsessiv sevgi ilə ən çox əlaqəli pozğunluq sərhəd şəxsiyyət pozuqluğudur. Obsessiv sevgi ilə ən çox əlaqəli olan digər pozğunluqlara aldadıcılıq pozğunluğu, obsessiv-kompulsiv nevroz və digər şəxsiyyət pozğunluqları daxildir.
Ziqmund Freyd hesab edirdi ki, obsessiv sevgi şüursuz bir nifrət hissi ilə əsaslandırıla bilər ki, bu da onu həddindən artıq kompensasiya edir - bununla da əziyyət çəkənin sevgi obyektini qorumaq ehtiyacı hissini izah edir. Sonrakı analitiklər obsessiv sevginin daha çox narsisistik ehtiyac, narahatlıq və depressiv hisslərə qarşı müdafiə təklif edən sevgi obyekti ilə məşğul olduğunu gördülər; Yunqçular isə bunu daxili mənliyin başqa bir insana proyeksiyasında kök salmasında görür.
Obsessiv-kompulsiv pozuntu
Obsessiv-kompulsiv pozuntu və ya qısaca OKP , həmçinin sarışan hallar nevrozu — narahatıq yaradan sarışan fikirlərin (obsessiyalar) meydana çıxması və həmin fikirlərin öz növbəsində müəyyən sarışan hərəkətləri (kompulsiyalar) təkrarlamağa vadar etməsi ilə xarakterizə olunur. OKP yetişkin insanlarda görünən ən yayılmış psixiki pozuntudur.
Nevrozun bu növündə sarışan fikirlər psixoloji diskomfort varadır, ondan xilas olmaq üçün insan müəyyən sarışan hərəkətlər edir və bu daxili gərginliyin müvvəqəti azalmasına gətirir. Lakin vəziyyətin bu cür yüngülləşməsi çox davam etmir və sarışan fikirlər yenidən qayıdır. Beləliklə hisslərin və hərəkətlərin "qüsurlu dövranı" yenidən işə düşür.
Bu nevrozun müalicəsində iki əsas üsuldan istifadə edilir: dərman müalicəsi və psixoterapiya.