иблис, шейтIан. ♦ какого дьявола? за каким дьяволом? на кой дьявол? разг. вучиз? гьи жегьеннемдиз? куьн патахъай?
шейтIандин шараг, иблисдин шараг
1. иблисдин, шейтIандин. 2. пер. иблисдин хьтин пис ажугълу, фендигар. 3. пер. четин, пис кIеви
мн. нет, разг. кьил акъат тийир шудургъа, къармакъаришвал
ист. дьяк (куьгьне замандин Русьда идарадин секретарь)
дьякон (клисадин кешишдилай агъа дережада авай къуллугъчи, мес. мижевир хьтин)
гъвечIи дьякон (дьякондилай агъа дережада авай къуллугъчи)
обл. къуватлу, зебердас, зиринг, ацIай гужлу
дюжина, дежун, цIикьвед (шей)
адетдин, юкьван гьалдин, кьетIен тушир
дюйм (футдин цIикьведай са пай кьван яргъивилин уьлчме. 25 миллиметр кьван)
са дюймадинди (са дюймадин яцIу кьул ва я маса затI)
са дюймадин, са дюйма алай
мн. дюнаяр, къумадин кIунтIар (гьуьлуьн яхада авай гару юзурдай къумарин кIунтIар)
дюралюминий (алюминий, марганец ва цур акадрай лап кьезил ва гзаф кIеви сплав)
дюшес (чуьхверрин са жуьре)
разг. ччан халу; ччан ими, халу ччан
1. разг. см. дядя. 2. ист. дядька (виликди агъайрин кIвалера гададиз килигун, къуллугъун патал гайинардай къуллугъчи)
1. халу, дайи. 2. ими, амле. 3. халадин ва я эмедин гъуьл
кIекIе (кIваркIвалаг, ттарариз кIуф ядай къуш)
инжил (христианрии диндин чIехи ктаб, мусурманрин къуръан хьтин)
хеси итим, хеси авунвай къуллугъчи
чувуд
чувудрин
1. Европадин; Европадиз хас тир, Европадиз талукь тир. 2. европажуван, европажуваз хас тир
м 1. къиметдихъ кьур гьуьрчехъан. 2. воен. егерь (виликди махсус егеррин полкарин солдат)
местоим. 1. ам; адаз; адак ва мсб; приведи его сюда ам иниз гъваш; позови его адаз эвера; не трогай его адак кямир
м и ж разг. тIурутIум квай хьтин секинсуз, кьарайсуз инсан
несов. разг. тIурутIум квай хьиз юзун, секинз акъваз тавун; санал кьарай кьун тавун
мн. нет 1. тIуьн; во время еды недай чIавуз. 2. тIуьн, хуьрек
нареч. 1. анжах; он тогда, едва начинал работать ада а чIавуз анжах кIвалахиз башламишнавай. 2. союз -мазди, -валди; едва он вышел, как вошѐл его то
мн. нет сад хьун; садвал
1. сад. 2. единица, тек; единица измерения уьлчмедин тек. 3. ед. нет тек тирбур, лап тIимилбур, сад-кьвед
тек са, тек сад-тир; тек-тек, тек-бир; тек тир, кьилди тир
текдиз сад садан къаншардиз экъечIна ийидай дяве, текба-текдиз женг, текба-тек-диз дяве
мн. нет са паб-гъуьлвал, гъуьлуьз тек са паб ва я папаз тек са гъуьл хьун
мн. нет вири ихтияр (гьукум, власть) са касдин гъиле хьун
нареч. кьилди вичин ихтиярдалди, вири ихтияр вичин гъиле кьуна
вири ихтияр кьилди са касдин гъиле авай
санлай, са сеферда тир
нареч. вирида са сивяй, вирида сад хьиз сес гана
1. вирида сад хьиз гайи, вирида сад хьиз кьабулай. 2. вири рази тир, виридан гаф сад хьтин
мн. нет садвал, виридан фикиррин садвал
вирибрун фикир сад тир; виридан фикир сад яз авур; виридан гаф сад яз авур, вирида сад хьиз авур; единодушно вирида сад хьиз, садвилелди
1. са ивидинбур тир, са бубадинбур тир, иви сад тир. 2. са тухумдикай тир, мукьва тир, са тайифадикай тир
единоличник, текдиз амай (колхоздик квачир)
1. кьилди са касдин; кьилди са касди ийизвай. 2. единоличникрин, текдиз амайбрун (лежберрин)
мн. нет фикиррин садвал, сад хьиз фикирун
1. (садахъ ва я садбрухъ галаз) фикир сад тир, сад хьтин фикирдал алай, фикирдив шерик тир. 2. шерик, гаф сад тир кас
мн. нет тек садан регьбервал, тек сада идара авунин къайда