turac-qırqovul

Qırqovul (lat. Phasianus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin toyuqkimilər dəstəsinin qırqovullar fəsiləsinə aid heyvan cinsi. Adi qırqovul (P. colchicus) Yapon qırqovulu (P. versicolor) Azərbaycanda yayılan yaşlı fərdlərin qanadının uzunluğu 22–25 sm, kütləsi 0,8–1,3 kq-dır. Quyruğu uzun, ucuna tərəf tədricən nazikləşir. Lələk örtüyü erkəklərdə yaşıl, qırmızı, narıncı, qarışıq əlvan və metal parlaqlı, dişilərdə az parlaq bozumtul rəngdədir. Dimdiyi möhkəm olub üst hissəsi aşağıya doğru bir az əyridir; qanadı qısa və enlidir. Ön Qafqaz, Şimali Qafqaz, Volqa çayının deltası, Orta və Mərkəzi Asiyadan tutmuş Primorye və Cənub-Şərqi Çinə qədər yayılmışdır. 30-a yaxın coğrafi forması var. Azərbaycanda düzənliklərdən dağətəklərinə qədər əlverişli yerlərdə: su hövzələrinə yaxın meşələrdə, kolluqlarda, mədəni landşaftlarda yaşayır. Yerdə düzəltdiyi yuvaya 8–18 yumurta qoyur.

Turac (lat. Francolinus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin toyuqkimilər dəstəsinin qırqovullar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Adi qırqovul (lat. Phasianus colchicus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin toyuqkimilər dəstəsinin qırqovullar fəsiləsinin qırqovul cinsinə aid heyvan növü. Azərbaycanda Qafqaz qırqovulu qrupundan 3 yarımnöv yayılmışdır. == Yarımnövləri == Phasianus colchicus alashanicus Alpheraky & Bianchi, 1908 Phasianus colchicus bergii Phasianus colchicus bianchii Buturlin, 1904 Phasianus colchicus chrysomelas Severtzov, 1875 Phasianus colchicus colchicus Linnaeus, 1758 — Cənubi Qafqaz qırqovulu Phasianus colchicus decollatus Swinhoe, 1870 Phasianus colchicus edzinensis Sushkin, 1926 Phasianus colchicus elegans Elliot, 1870 Phasianus colchicus europaeus Phasianus colchicus formosanus Elliot, 1870 Phasianus colchicus hagenbecki Rothschild, 1901 Phasianus colchicus karpowi Buturlin, 1904 Phasianus colchicus kiangsuensis Buturlin, 1904 Phasianus colchicus mongolicus Brandt, 1844 — Mancuriya Phasianus colchicus pallasi Rothschild, 1903 — Uzaq Şərq və ya Ussuriya Phasianus colchicus persicus Severtzov, 1875 Phasianus colchicus principalis P. L. Sclater, 1885 Phasianus colchicus rothschildi La Touche, 1922 Phasianus colchicus satschuensis Pleske, 1892 Phasianus colchicus septentrionalis Lorenz, 1888 — Şimali Qafqaz qırqovulu Phasianus colchicus shawii Elliot, 1870 Phasianus colchicus sohokhotensis Buturlin, 1908 Phasianus colchicus strauchi Prjevalsky, 1876 Phasianus colchicus suehschanensis Bianchi, 1906 Phasianus colchicus takatsukasae Delacour, 1927 Phasianus colchicus talischensis Lorenz, 1888 - Talış qırqovulu. Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar siyahısına daxil edilmişdir.

Adi turac (lat. Francolinus francolinus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin toyuqkimilər dəstəsinin qırqovullar fəsiləsinin turac cinsinə aid heyvan növü. Nadir oturaq növdür. Azərbaycanda Lənkəran ovalığının şimal-şərqində (Qızılağac qoruğu), Kür-Araz düzənliyinin ayrı-ayrı hissələrində təsadüf edir. Kolluq bitkiləri ilə örtülü sahələr, pambıq tarlalarında, bağlarda, bağçalarda, dənli bitkillər səpilmiş tarlalarda, Kür boyunca tuqaylarda tez-tez rast gəlinir. 1947-1950-ci illərdə 600 min fərd, 1958-1962-ci illərdə – 100 min fərd, 1992-ci ildə – 4 min fərd turac olmuşdur. Hazırda Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğunda turacın böyük populyasiyası qeydə alınmışdır. == Çoxalması == Monoqam quşdur. Bir yaşında çoxalmağa başlayır. Cücəli quşdur.