utancaqlıq

Utancaqlıq, həyalılıq, ürkəklik və ya çəkingənlik, bəzi insanların başqaları ilə danışarkən, bir yerdə olarkən, söhbət edərkən və ya kömək istəyərkən qarşılaşdıqları inamsızlıqdır. Zoologiyada isə utancaqlığ, ümumiyyətlə insanlardan yayınmaq meyli deməkdir. Utancaqlıq qeyri-adi hallarda olur. Bir çox utancaq insan narahat edici və lazımsız hiss edilməkdən qaçmaq məqsədi ilə utancaq və vəziyyətə özünü alışdıra bilməməkdə qalmağa davam edirlər. Ancaq utancaqlığın başlanmasının səbəbi müxtəlif ola bilər. Bəzən fiziki bir narahatlıq reaksiyası olan məsələlərdən meydana gəldiyi görünür. Bəzən utancaqlığın əvvəlcədən əldə edildiyi və sonra fiziki narahatlıq tapıntılarına səbəb olduğu görünür. Elm adamları, utancaqlığın ən azı qismən irsi olduğunu bildirən fərziyyəni dəstəkləyən bəzi genetik məlumatları təyin etmişdirlər. Bununla yanaşı, introversiya və ekstroversiyanın yalnız uşağın genetik eigen quruluşu ilə deyil, eyni zamanda uşağın böyüdüyü mühitlə də əlaqəli olduğu sübut olunmuşdur. Məsələn, xaricilərə qarşı ürkək olan bir uşaq, yaşlandığında gec-tez bu şəxsi xüsusiyyətini itirə bilər.