Arif Hacılı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
 
(5 istifadəçi tərəfindən edilmiş 18 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{mənbə azlığı}}
{{mənbə azlığı}}
{{Vəzifəli şəxs
{{Vəzifəli şəxs
|vəzifə = [[Müsavat Partiyası]]nın başqanı
|vəzifə = [[Müsavat Partiyası]] Məclisinin sədri
|bayraq = Logo of Müsavat Party.svg
|başlanğıc = 18 may 2024
|bayraq2 = Logo of Müsavat Party.svg
|son =
|əvvəlki = [[Nüşabə Sadıxlı]]
|başlanğıc = 28 sentyabr 2014
|son =
|sonrakı =
|əvvəlki = [[İsa Qəmbər]]
|vəzifə_1 = [[Müsavat Partiyası]]nın başqanı
|başlanğıc_1 = 28 sentyabr 2014
|vəzifə_2 = [[Müsavat Partiyası]] Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri
|bayraq_2 = Logo of Müsavat Party.svg
|son_1 = 4 may 2024
|əvvəlki_1 = [[İsa Qəmbər]]
|bayraq2_2 = Logo of Müsavat Party.svg
|sonrakı_1 = İsa Qəmbər
|başlanğıc_2 = 2006
|vəzifə_2 = [[Müsavat Partiyası]] Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri
|son_2 = 28 sentyabr 2014
|əvvəlki_2 =
|başlanğıc_2 = 2006
|son_2 = 28 sentyabr 2014
|sonrakı_2 = [[Gülağa Aslanlı]]
|əvvəlki_2 =
|vəzifə_3 = [[Müsavat Partiyası]] başqanının müavini
|bayraq_3 = Logo of Müsavat Party.svg
|sonrakı_2 = [[Gülağa Aslanlı]]
|bayraq2_3 = Logo of Müsavat Party.svg
|vəzifə_3 = [[Müsavat Partiyası]] başqanının müavini
|başlanğıc_3 = May 2001
|başlanğıc_3 = May 2001
|son_3 = 2006
|son_3 = 2006
|əvvəlki_3 = ''Vəzifə təsis edildi.''
|əvvəlki_3 = ''Vəzifə təsis edildi''
|sonrakı_3 =
|sonrakı_3 =
|sədr_3 = [[İsa Qəmbər]]
|başlıq1_3 = Başqan
|mətn1_3 = İsa Qəmbər
|vəzifə_4 = [[Müsavat Partiyası]]nın katibi
|bayraq_4 = Logo of Müsavat Party.svg
|vəzifə_4 = Müsavat Partiyasının katibi
|başlanğıc_4 = 1994
|bayraq2_4 = Logo of Müsavat Party.svg
|son_4 = May 2001
|başlanğıc_4 = 1994
|son_4 = May 2001
|əvvəlki_4 =
|sonrakı_4 = ''Vəzifə ləğv edildi''
|əvvəlki_4 =
|başlıq1_4 = Başqan
|sonrakı_4 = ''Vəzifə ləğv edildi.''
|sədr_4 = [[İsa Qəmbər]]
|mətn1_4 = İsa Qəmbərİsa Qəmbər
|vəzifə_5 = Azərbaycan Ali Sovetinin XII çağırış deputatı
|vəzifə_5 = Azərbaycan Ali Sovetinin XII çağırış deputatı
|başlanğıc_5 = 1990
|bayraq_5 = Coat_of_arms_of_Azerbaijan.svg
|son_5 = 3 sentyabr 1993
|bayraq2_5 = Flag_of_Azerbaijan.svg
|əvvəlki_5 =
|başlanğıc_5 = 1990
|son_5 = 3 sentyabr 1993
|sonrakı_5 =
|seçki dairəsi_5 = 204 nömrəli Aşağı Tala
|əvvəlki_5 =
|vəzifə_6 = [[Azərbaycanın dövlət müşavirlərinin siyahısı|Azərbaycan Respublikasının Ərazi Hakimiyyət və İdarəetmə Orqanları ilə İş üzrə Dövlət Müşaviri]]
|sonrakı_5 =
|mətn1_5 = 204 nömrəli Aşağı Tala
|başlanğıc_6 = 21 may 1992
|başlıq1_5 = Seçildiyi dairə
|son_6 = 26 iyun 1993
|əvvəlki_6 =
|vəzifə_6 = [[Azərbaycanın dövlət müşavirlərinin siyahısı|Azərbaycan Respublikasının Ərazi Hakimiyyət və İdarəetmə Orqanları ilə İş üzrə Dövlət Müşaviri]]
|sonrakı_6 = [[Arif Rəhimzadə]]
|bayraq_6 = Coat_of_arms_of_Azerbaijan.svg
|vəzifə_7 = [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin sədri
|bayraq2_6 = Flag_of_Azerbaijan.svg
|başlanğıc_6 = 21 may 1992
|başlanğıc_7 = 16 fevral 1992
|son_6 = 26 iyun 1993
|son_7 = 1992
|əvvəlki_7 = [[Tamerlan Qarayev]]
|əvvəlki_6 =
|sonrakı_6 = [[Arif Rəhimzadə]]
|sonrakı_7 = [[Qulamhüseyn Əlibəyli]]
|vəzifə_7 = [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin sədri
|bayraq_7 = Emblem of Azerbaijani Popular Front Party.svg
|bayraq2_7 = Emblem of Azerbaijani Popular Front Party.svg
|başlanğıc_7 = 16 fevral 1992
|son_7 = 1992
|əvvəlki_7 =
|sonrakı_7 = [[Qulamhüseyn Əlibəyli]]
}}
}}
'''Arif Mustafa oğlu Hacılı''' (əvvəlki soyadı: '''Hacıyev''';<ref>{{Cite book |first=Zərdüşt |last=Əlizadə |author-link=Zərdüşt Əlizadə |title=Конец второй республики |volume=I |isbn=5-94691-207-0 |publisher=Граница |location=Moskva |language=ru |year=2006 |page=362 }}</ref> {{DVTY}}) — Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının liderlərindən biri, Müsavat Partiyasının Başqanı.<ref>[http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu.] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140929173349/http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html |date=2014-09-29 }} musavat.com, 27.09.2014. {{az}}</ref>
'''Arif Mustafa oğlu Hacılı''' (əvvəlki soyadı: '''Hacıyev''';<ref>{{Cite book |first=Zərdüşt |last=Əlizadə |author-link=Zərdüşt Əlizadə |title=Конец второй республики |volume=I |isbn=5-94691-207-0 |publisher=Граница |location=Moskva |language=ru |year=2006 |page=362 }}</ref> {{DVTY}}) — Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının liderlərindən biri, Müsavat Partiyasının Başqanı (2014<ref>[http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu.] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140929173349/http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html |date=2014-09-29 }} musavat.com, 27.09.2014.{{ref-az}}</ref>–2024<ref>{{Cite web |url=https://musavat.com/news/musavat-partiyasinin-xi-qurultayi-basa-catdi-isa-qember-ona-ses-verenlere-tesekkur-etdi_1066698.html |title=Müsavat Partiyasının XI qurultayı BAŞA ÇATDI, İsa Qəmbər ona səs verənlərə TƏŞƏKKÜR ETDİ |access-date=2024-05-04 |archive-date=2024-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240504195839/https://musavat.com/news/musavat-partiyasinin-xi-qurultayi-basa-catdi-isa-qember-ona-ses-verenlere-tesekkur-etdi_1066698.html |url-status=live }}</ref>).


== Həyatı ==
== Həyatı ==
1962-ci il yanvar ayının 22-də [[Zaqatala]] rayonunun [[Yuxarı Tala]] kəndində anadan olub. Orta təhsilini [[Zaqatala]] rayonu [[Yuxarı Tala]] kənd 1 saylı orta məktəbdə alıb. [[Bakı Dövlət Universiteti]]nin Jurnalistika fakültəsəni bitirib. İlk gəncliyi illərində inşaat briqadasında fəhlə, yerli radio verilişləri redaksiyasında redaktor işləyib. Bu illərdə müxtəlif yerli Sovetlərə deputat seçilib.
1962-ci il yanvar ayının 22-də [[Zaqatala rayonu]]nun [[Yuxarı Tala]] kəndində anadan olub. Orta təhsilini [[Zaqatala]] rayonu [[Yuxarı Tala]] kənd 1 saylı orta məktəbdə alıb. [[Bakı Dövlət Universiteti]]nin Jurnalistika fakültəsəni bitirib. İlk gəncliyi illərində inşaat briqadasında fəhlə, yerli radio verilişləri redaksiyasında redaktor işləyib. Bu illərdə müxtəlif yerli Sovetlərə deputat seçilib.


=== Ailəsi ===
=== Ailəsi ===
Atası Mustafa Hacıyev [[Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti]]nin tarix fakültəsini və Ali Partiya Məktəbini bitirmişdi. Müxtəlif partiya və hökumət vəzifələrində işləməklə yanaşı daha çox pedoqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş, orta məktəbdə müəllim, məktəb direktorunun müavini, məktəb direktoru vəzifələrində çalışmış, 1972-ci ildə 45 yaşında ağır xəstəlikdən sonra vəfat etmişdir.
Atası Mustafa Hacıyev [[Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti]]nin tarix fakültəsini və Ali Partiya Məktəbini bitirmişdi. Müxtəlif partiya və hökumət vəzifələrində işləməklə yanaşı daha çox pedoqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş, orta məktəbdə müəllim, məktəb direktorunun müavini, məktəb direktoru vəzifələrində çalışmış, 1972-ci ildə 45 yaşında ağır xəstəlikdən sonra vəfat etmişdir.


Anası Zahidə Hacıyeva evdar qadın, sonra isə tütünçü olmuş, 2012-ci ildə Arif Hacılı həbsdə olduğu zaman 80 yaşında vəfat etmişdir.<ref>[http://musavat.com/news/son-xəbər/ARİF-HACILIYA-AĞIR-İTKİ-ÜZ-VERDİ(FOTOLAR)_124799.html?welcome=1, ARİF HACILIYA AĞIR İTKİ ÜZ VERDİ]{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }} musavat.com, 30.05.2012. {{az}}</ref>
Anası Zahidə Hacıyeva evdar qadın, sonra isə tütünçü olmuş, 2012-ci ildə Arif Hacılı həbsdə olduğu zaman 80 yaşında vəfat etmişdir.<ref>[http://musavat.com/news/son-xəbər/ARİF-HACILIYA-AĞIR-İTKİ-ÜZ-VERDİ(FOTOLAR)_124799.html?welcome=1, ARİF HACILIYA AĞIR İTKİ ÜZ VERDİ] {{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }} musavat.com, 30.05.2012.{{ref-az}}</ref>


== İctimai-siyasi fəaliyyəti ==
== İctimai-siyasi fəaliyyəti ==
[[Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatı (1988–1991)|Xalq Hərəkatına]] tələbə ikən, 1988 ci ildə [[Bakı]]da keçirilən noyabr mitinqləri zamanı qoşulub. 1989-cu ildə [[Zaqatala]]da [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] nin yerli təşkilatının yaradıcılarından biri və lideri olub.
[[Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatı (1988–1991)|Xalq Hərəkatına]] tələbə ikən, 1988-ci ildə [[Bakı]]da keçirilən noyabr mitinqləri zamanı qoşulub. 1989-cu ildə [[Zaqatala]]da [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] nin yerli təşkilatının yaradıcılarından biri və lideri olub.


1989-cu ilin sentyabr ayında [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin üzvü seçilib. 1989–1990-cı illərdə [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]]nin parçalanmasının qarşısının alınması, 20 yanvar hadisələrindən sonra isə bu təşkilatın toparlanması üçün xüsusi fəallıq göstərən Ali Məclis üzvlərindən biri olub.
1989-cu ilin sentyabr ayında [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin üzvü seçilib. 1989–1990-cı illərdə [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]]nin parçalanmasının qarşısının alınması, 20 yanvar hadisələrindən sonra isə bu təşkilatın toparlanması üçün xüsusi fəallıq göstərən Ali Məclis üzvlərindən biri olub.


1990-cı ildə 204 saylı [[Zaqatala]] seçki dairəsindən Azəbaycan Xalq deputatı seçilib. Azərbaycan Parlamentinin ən gənc üzvlərindən biri olub. Parlamentdəki ilk çıxışında Azərbaycanın üçrəngli istiqqlal bayrağının parlamentin iclas zalına gətirilməsini,bu bayrağın parlament üzərinə qaldırılmasını tələb edib. [[Lenin]]in büstünün və sovet bayrağının parlamendən götürülməsini tələb etməsi buradakı kommunist çoxluğun ciddi etirazlarına səbəb olmaqla yanaşı ölkədə əks səda doğurub.
1990-cı ildə 204 saylı [[Zaqatala]] seçki dairəsindən Azəbaycan Xalq deputatı seçilib. Azərbaycan Parlamentinin ən gənc üzvlərindən biri olub. Parlamentdəki ilk çıxışında Azərbaycanın üçrəngli istiqqlal bayrağının parlamentin iclas zalına gətirilməsini, bu bayrağın parlament üzərinə qaldırılmasını tələb edib. [[Lenin]]in büstünün və sovet bayrağının parlamendən götürülməsini tələb etməsi buradakı kommunist çoxluğun ciddi etirazlarına səbəb olmaqla yanaşı ölkədə əks səda doğurub.


Arif Hacılı 1991-ci ildə [[SSRİ]]-nin saxlanması naminə keçirilən referendumun əleyhinə səs verən 43 istiqlalçı millət vəkilindən biridir. Bu referenduma qarşı parlamentin binasında başlayan 10 günlük aclıq aksiyasında [[Əbülfəz Elçibəy]] və digər 9 millət vəkili ilə birlikdə iştirak edib.
Arif Hacılı 1991-ci ildə [[SSRİ]]-nin saxlanması naminə keçirilən referendumun əleyhinə səs verən 43 istiqlalçı millət vəkilindən biridir. Bu referenduma qarşı parlamentin binasında başlayan 10 günlük aclıq aksiyasında [[Əbülfəz Elçibəy]] və digər 9 millət vəkili ilə birlikdə iştirak edib.


1991-ci ildə yaranan Azərbaycan Ali Soveti Milli Şurasının, və [[Milli Məclis]]in üzvü olub.Həmin il [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin Rəyasət heyətinin üzvü, sonra isə [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin sədri seçilib.
1991-ci ildə yaranan Azərbaycan Ali Soveti Milli Şurasının, və [[Milli Məclis]]in üzvü olub. Həmin il [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin Rəyasət heyətinin üzvü, sonra isə [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]] Ali Məclisinin sədri seçilib.


Arif Hacılı [[II Azərbaycan hökuməti|Elçibəy hökuməti]] dövründə Azərbaycan Respublikasının Ərazi Hakimiyyət və İdarəetmə Orqanları ilə İş üzrə Dövlət Müşaviri vəzifəsində yerli icra hakimiyyəti strukturlarının işinə rəhbərlik edib. Dövlət Ərzaq komissiyasının sədri kimi ölkənin ərzaq böhranından çıxmasında mühüm rol oynayıb.
Arif Hacılı [[II Azərbaycan hökuməti|Elçibəy hökuməti]] dövründə Azərbaycan Respublikasının Ərazi Hakimiyyət və İdarəetmə Orqanları ilə İş üzrə Dövlət Müşaviri vəzifəsində yerli icra hakimiyyəti strukturlarının işinə rəhbərlik edib. Dövlət Ərzaq komissiyasının sədri kimi ölkənin ərzaq böhranından çıxmasında mühüm rol oynayıb.
[[Ağdərə]], [[Füzuli]], [[Qubadlı]], [[Ağdam]] və digər rayonların ərazilərinin erməni silahlı birləşmərinin hücumlarından müdafiəsinın təşkilində və bəzi döyüş əməliyyatlarında bilavasitə iştirak edib. 4 iyun qiyamının nəticələrinin aradan qaldırılması, prezident Elçibəyin səlahiyyətlərinin qiyam yolu ilə əlindən alınmasına qarşı açıq müqavimətin təşkilinə cəhd edən dövlət xadimlərindən biri olub.
[[Ağdərə]], [[Füzuli]], [[Qubadlı]], [[Ağdam]] və digər rayonların ərazilərinin erməni silahlı birləşmərinin hücumlarından müdafiəsinın təşkilində və bəzi döyüş əməliyyatlarında bilavasitə iştirak edib. 4 iyun qiyamının nəticələrinin aradan qaldırılması, prezident Elçibəyin səlahiyyətlərinin qiyam yolu ilə əlindən alınmasına qarşı açıq müqavimətin təşkilinə cəhd edən dövlət xadimlərindən biri olub.


1992-ci İldə [[Müsavat Partiyası]]nın Bərpa Mərkəzi yarandığı gündən Müsavat Partiyasının Bərpa Mərkəzinin üzvü, 1994-cü ildən Müsavat partiyasının Seçki, Təşkilat məsələləri katibi,sonralar müavini, 2006-cı ildən [[Müsavat Partiyası]] Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri olub.
1992-ci İldə [[Müsavat Partiyası]]nın Bərpa Mərkəzi yarandığı gündən Müsavat Partiyasının Bərpa Mərkəzinin üzvü, 1994-cü ildən Müsavat partiyasının Seçki, Təşkilat məsələləri katibi, sonralar müavini, 2006-cı ildən [[Müsavat Partiyası]] Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri olub.


1998-ci ildən [[Elçibəy]]in yaratdığı və sədri olduğu [[Bütöv Azərbaycan Birliyi]]nin sədr müavini olub.
1998-ci ildən [[Elçibəy]]in yaratdığı və sədri olduğu [[Bütöv Azərbaycan Birliyi]]nin sədr müavini olub.


1998-ci və 2000-ci ilərdə keçirilən kütləvi aksiyaların ,mitinq və nümayişlərin əsas təşkilatçılarından biri kimi dəfələrlə saxlanılıb və həbs edilib.
1998-ci və 2000-ci ilərdə keçirilən kütləvi aksiyaların , mitinq və nümayişlərin əsas təşkilatçılarından biri kimi dəfələrlə saxlanılıb və həbs edilib.


[[Azərbaycanda parlament seçkiləri (2000)|2000-ci il parlament seçkilərində]] Arif Hacılı [[Müsavat Partiyası]]nın proporsional seçki üzrə vahid namizədlər siyahısında partiya daxili keçirilmiş praymerizə əsasən 2-ci sırada olmuşdur.<ref>{{Cite web |title=2000-ci ilin və bu günün Müsavat Partiyası - deputatlığa namizədləri müqayisə etsək... (FOTOLAR) |url=https://musavat.com/news/2000-ci-ilin-ve-bu-gunun-musavat-partiyasi-deputatliga-namizedleri-muqayise-etsek-fotolar_665418.html |access-date=2024-01-08 |website=musavat.com |archive-date=2023-04-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230429162814/https://musavat.com/cookies.html?backurl=https%3A%2F%2Fmusavat.com%3A443%2Fnews%2F2000-ci-ilin-ve-bu-gunun-musavat-partiyasi-deputatliga-namizedleri-muqayise-etsek-fotolar_665418.html%3Fd%3D3 |url-status=live }}</ref> Müsavat Partiyası proporsional seçkilər üzrə 140 546 səs (ümumi səslərin 4,85%-i) toplamış, lakin 6%-lik seçki həddini keçə bilmədiyi üçün mandat qazana bilməmişdir. Beləliklə, Arif Hacılı deputat seçilə bilməmişdir.<ref>{{Cite web |title=2000-ci il parlament seçkilərinin nəticəsi |url=http://www.ipu.org/parline-e/reports/arc/2019_00.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110726190334/http://www.ipu.org/parline-e/reports/arc/2019_00.htm |archive-date=2011-07-26 |access-date=2022-05-30}}</ref><ref>{{Cite web |title=2000-2001-ci illər parlament seçkiləri haqqında yekun hesabat |url=https://www.osce.org/files/f/documents/0/d/14266.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210801145304/https://www.osce.org/files/f/documents/0/d/14266.pdf |archive-date=2021-08-01 |access-date=2022-05-30}}</ref>
Son illərdə Azərbaycanda keçirilən ən kütləvi siyasi aksiya olan 12 oktyabr 2003 cü il tarixli [[Azərbaycan etirazları (2003)|mitinqin]] təşkilatçılarından biri və aparıcısı olub. 16 oktyabr 2003-cü il tarixində [[Azərbaycanda Prezident seçkiləri (2003)|Prezident seçkiləri]]nin nəticələrinin saxtalaşdırılmaaına qarşı keçirilən etiraz aksiyasının əsas təşkilatçılarından biri kimi həbs olunaraq 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.


12 oktyabr 2003-cü il tarixli [[Azərbaycan etirazları (2003)|mitinqin]] təşkilatçılarından biri və aparıcısı olub. 16 oktyabr 2003-cü il tarixində [[Azərbaycanda Prezident seçkiləri (2003)|Prezident seçkiləri]]nin nəticələrinin saxtalaşdırılmaaına qarşı keçirilən etiraz aksiyasının əsas təşkilatçılarından biri kimi həbs olunaraq 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
Arif Hacılı 2009-cu ildə iki dəfədən artıq Prezident seçilməyə qoyulan Konstitusiya qadağasının aradan qaldırılması ilə bağlı keçirilən referendum zamanı buna etiraz məqsədi ilə Müsavat partiyası tərəfindən yaradılmış "Respublikaçılar" referendum qrupunun ümummilli kampaniyasına rəhbərlik edib.


Arif Hacılı 2009-cu ildə iki dəfədən artıq Prezident seçilməyə qoyulan Konstitusiya qadağasının aradan qaldırılması ilə bağlı keçirilən referendum zamanı buna etiraz məqsədilə Müsavat partiyası tərəfindən yaradılmış "Respublikaçılar" referendum qrupunun ümummilli kampaniyasına rəhbərlik edib.
Arif Hacılı 2011-ci ildə "[[Ərəb Baharı]]" adlanan siyasi fəallıq dönəmində Müsavat Partiyasının təşkil etdiyi 12 mart və [[İctimai Palata (Azərbaycan)|İctimai Palata]]nın təşkil etdiyi 2 aprel mitinqlərinin əsas təşkilatçısı kimi həbs olunaraq yenidən iki il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Cəza müddətinin əksəriyyətini çəkdikdən sonra yenə də əfv ərizəsi yazmadan yerli və beynəlxalq ictimaiyyətin tələbi ilə azadlıqa buraxılıb.<ref>[http://www.mediaforum.az/az/2012/06/22/ARİF-HACILI-AZADLIĞA-BURAXILDI-064509902c00.html#.VWTJ1KgzkaI ARİF HACILI AZADLIĞA BURAXILDI] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120623173959/http://www.mediaforum.az/az/2012/06/22/AR%C4%B0F-HACILI-AZADLI%C4%9EA-BURAXILDI-064509902c00.html#.VWTJ1KgzkaI |date=2012-06-23 }} mediaforum.az, 22.06.2012. {{az}}</ref>


Arif Hacılı 2011-ci ildə "[[Ərəb Baharı]]" adlanan siyasi fəallıq dönəmində Müsavat Partiyasının təşkil etdiyi 12 mart və [[İctimai Palata (Azərbaycan)|İctimai Palata]]nın təşkil etdiyi 2 aprel mitinqlərinin əsas təşkilatçısı kimi həbs olunaraq yenidən iki il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Cəza müddətinin əksəriyyətini çəkdikdən sonra yenə də əfv ərizəsi yazmadan yerli və beynəlxalq ictimaiyyətin tələbi ilə azadlıqa buraxılıb.<ref>[http://www.mediaforum.az/az/2012/06/22/ARİF-HACILI-AZADLIĞA-BURAXILDI-064509902c00.html#.VWTJ1KgzkaI ARİF HACILI AZADLIĞA BURAXILDI] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120623173959/http://www.mediaforum.az/az/2012/06/22/AR%C4%B0F-HACILI-AZADLI%C4%9EA-BURAXILDI-064509902c00.html#.VWTJ1KgzkaI |date=2012-06-23 }} mediaforum.az, 22.06.2012.{{ref-az}}</ref>
Arif Hacılı iki dəfə beynəlxalq "Amnesty İnternasional" təşkilatı tərəfindən Vicdan Məhbusu elan edilib. 2003-cü ildə qeyri qanuni həbs olunması, 2005-ci ildə deputat mandatının oğurlanması ilə bağlı Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı irəli sürdüyü iddialarla əlaqədar iki dəfə [[Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi|Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi]]ndə Əliyev hökumətinə qalib gəlib.Arif Hacılı 2013-cü ildə keçirilən [[Azərbaycanda Prezident seçkiləri (2013)|Prezident seçkiləri]]ndə Müxalifətin vahid namizədi [[Cəmil Həsənli]]nin seçki qərargahının sədrlərindən biri olub.


Arif Hacılı iki dəfə beynəlxalq "Amnesty İnternasional" təşkilatı tərəfindən Vicdan Məhbusu elan edilib. 2003-cü ildə qeyri qanuni həbs olunması, 2005-ci ildə deputat mandatının oğurlanması ilə bağlı Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı irəli sürdüyü iddialarla əlaqədar iki dəfə [[Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi|Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi]]ndə Əliyev hökumətinə qalib gəlib. Arif Hacılı 2013-cü ildə keçirilən [[Azərbaycanda Prezident seçkiləri (2013)|Prezident seçkiləri]]ndə Müxalifətin vahid namizədi [[Cəmil Həsənli]]nin seçki qərargahının sədrlərindən biri olub.
2014-cü və 2019-cu illərdə Müsavat Partiyasında keçirilən başqan seçkilərində qalib gəlib. Hazırda [[Müsavat Partiyası]]nın başqanıdır.<ref>[http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140929173349/http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html |date=2014-09-29 }} musavat.com, 27.09.2014{{az}}</ref>

2014-cü və 2019-cu illərdə Müsavat Partiyasında keçirilən başqan seçkilərində qalib gəlib. Hazırda [[Müsavat Partiyası]]nın başqanıdır.<ref>[http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140929173349/http://musavat.com/news/son-xeber/Arif-Hacili-Musavat-Partiyasinin-yeni-basqani-oldu_416945.html |date=2014-09-29 }} musavat.com, 27.09.2014{{ref-az}}</ref>


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
Sətir 106: Sətir 101:
[[Kateqoriya:Azərbaycan siyasi partiyalarının sədrləri]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan siyasi partiyalarının sədrləri]]
[[Kateqoriya:Müsavat Partiyasının katibləri]]
[[Kateqoriya:Müsavat Partiyasının katibləri]]
[[Kateqoriya:Müsavat Partiyası Məclisinin sədrləri]]
[[Kateqoriya:Müsavat Partiyası Divanının üzvləri]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin sədrləri]]

Səhifəsinin 12:53, 19 may 2024 tarixinə olan son versiyası

Arif Hacılı
Müsavat Partiyası Məclisinin sədri
Vəzifədədir
18 may 2024-cü ildən
ƏvvəlkiNüşabə Sadıxlı
28 sentyabr 2014 – 4 may 2024
Əvvəlkiİsa Qəmbər
Sonrakıİsa Qəmbər
Müsavat Partiyası Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri
2006 – 28 sentyabr 2014
SonrakıGülağa Aslanlı
Müsavat Partiyası başqanının müavini
May 2001 – 2006
Başqanİsa Qəmbər
ƏvvəlkiVəzifə təsis edildi
Müsavat Partiyasının katibi
1994 – May 2001
Başqanİsa Qəmbərİsa Qəmbər
SonrakıVəzifə ləğv edildi
Azərbaycan Ali Sovetinin XII çağırış deputatı
1990 – 3 sentyabr 1993
Seçki dairəsi204 nömrəli Aşağı Tala
21 may 1992 – 26 iyun 1993
SonrakıArif Rəhimzadə
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin sədri
16 fevral 1992 – 1992
ƏvvəlkiTamerlan Qarayev
SonrakıQulamhüseyn Əlibəyli
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 22 yanvar 1962(1962-01-22) (62 yaş)
Doğum yeri
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti jurnalist
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Arif Mustafa oğlu Hacılı (əvvəlki soyadı: Hacıyev;[1] 22 yanvar 1962, Yuxarı Tala, Zaqatala rayonu) — Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının liderlərindən biri, Müsavat Partiyasının Başqanı (2014[2]–2024[3]).

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

1962-ci il yanvar ayının 22-də Zaqatala rayonunun Yuxarı Tala kəndində anadan olub. Orta təhsilini Zaqatala rayonu Yuxarı Tala kənd 1 saylı orta məktəbdə alıb. Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsəni bitirib. İlk gəncliyi illərində inşaat briqadasında fəhlə, yerli radio verilişləri redaksiyasında redaktor işləyib. Bu illərdə müxtəlif yerli Sovetlərə deputat seçilib.

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Atası Mustafa Hacıyev Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin tarix fakültəsini və Ali Partiya Məktəbini bitirmişdi. Müxtəlif partiya və hökumət vəzifələrində işləməklə yanaşı daha çox pedoqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş, orta məktəbdə müəllim, məktəb direktorunun müavini, məktəb direktoru vəzifələrində çalışmış, 1972-ci ildə 45 yaşında ağır xəstəlikdən sonra vəfat etmişdir.

Anası Zahidə Hacıyeva evdar qadın, sonra isə tütünçü olmuş, 2012-ci ildə Arif Hacılı həbsdə olduğu zaman 80 yaşında vəfat etmişdir.[4]

İctimai-siyasi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xalq Hərəkatına tələbə ikən, 1988-ci ildə Bakıda keçirilən noyabr mitinqləri zamanı qoşulub. 1989-cu ildə Zaqatalada Azərbaycan Xalq Cəbhəsi nin yerli təşkilatının yaradıcılarından biri və lideri olub.

1989-cu ilin sentyabr ayında Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin üzvü seçilib. 1989–1990-cı illərdə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin parçalanmasının qarşısının alınması, 20 yanvar hadisələrindən sonra isə bu təşkilatın toparlanması üçün xüsusi fəallıq göstərən Ali Məclis üzvlərindən biri olub.

1990-cı ildə 204 saylı Zaqatala seçki dairəsindən Azəbaycan Xalq deputatı seçilib. Azərbaycan Parlamentinin ən gənc üzvlərindən biri olub. Parlamentdəki ilk çıxışında Azərbaycanın üçrəngli istiqqlal bayrağının parlamentin iclas zalına gətirilməsini, bu bayrağın parlament üzərinə qaldırılmasını tələb edib. Leninin büstünün və sovet bayrağının parlamendən götürülməsini tələb etməsi buradakı kommunist çoxluğun ciddi etirazlarına səbəb olmaqla yanaşı ölkədə əks səda doğurub.

Arif Hacılı 1991-ci ildə SSRİ-nin saxlanması naminə keçirilən referendumun əleyhinə səs verən 43 istiqlalçı millət vəkilindən biridir. Bu referenduma qarşı parlamentin binasında başlayan 10 günlük aclıq aksiyasında Əbülfəz Elçibəy və digər 9 millət vəkili ilə birlikdə iştirak edib.

1991-ci ildə yaranan Azərbaycan Ali Soveti Milli Şurasının, və Milli Məclisin üzvü olub. Həmin il Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin Rəyasət heyətinin üzvü, sonra isə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin sədri seçilib.

Arif Hacılı Elçibəy hökuməti dövründə Azərbaycan Respublikasının Ərazi Hakimiyyət və İdarəetmə Orqanları ilə İş üzrə Dövlət Müşaviri vəzifəsində yerli icra hakimiyyəti strukturlarının işinə rəhbərlik edib. Dövlət Ərzaq komissiyasının sədri kimi ölkənin ərzaq böhranından çıxmasında mühüm rol oynayıb. Ağdərə, Füzuli, Qubadlı, Ağdam və digər rayonların ərazilərinin erməni silahlı birləşmərinin hücumlarından müdafiəsinın təşkilində və bəzi döyüş əməliyyatlarında bilavasitə iştirak edib. 4 iyun qiyamının nəticələrinin aradan qaldırılması, prezident Elçibəyin səlahiyyətlərinin qiyam yolu ilə əlindən alınmasına qarşı açıq müqavimətin təşkilinə cəhd edən dövlət xadimlərindən biri olub.

1992-ci İldə Müsavat Partiyasının Bərpa Mərkəzi yarandığı gündən Müsavat Partiyasının Bərpa Mərkəzinin üzvü, 1994-cü ildən Müsavat partiyasının Seçki, Təşkilat məsələləri katibi, sonralar müavini, 2006-cı ildən Müsavat Partiyası Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri olub.

1998-ci ildən Elçibəyin yaratdığı və sədri olduğu Bütöv Azərbaycan Birliyinin sədr müavini olub.

1998-ci və 2000-ci ilərdə keçirilən kütləvi aksiyaların , mitinq və nümayişlərin əsas təşkilatçılarından biri kimi dəfələrlə saxlanılıb və həbs edilib.

2000-ci il parlament seçkilərində Arif Hacılı Müsavat Partiyasının proporsional seçki üzrə vahid namizədlər siyahısında partiya daxili keçirilmiş praymerizə əsasən 2-ci sırada olmuşdur.[5] Müsavat Partiyası proporsional seçkilər üzrə 140 546 səs (ümumi səslərin 4,85%-i) toplamış, lakin 6%-lik seçki həddini keçə bilmədiyi üçün mandat qazana bilməmişdir. Beləliklə, Arif Hacılı deputat seçilə bilməmişdir.[6][7]

12 oktyabr 2003-cü il tarixli mitinqin təşkilatçılarından biri və aparıcısı olub. 16 oktyabr 2003-cü il tarixində Prezident seçkilərinin nəticələrinin saxtalaşdırılmaaına qarşı keçirilən etiraz aksiyasının əsas təşkilatçılarından biri kimi həbs olunaraq 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.

Arif Hacılı 2009-cu ildə iki dəfədən artıq Prezident seçilməyə qoyulan Konstitusiya qadağasının aradan qaldırılması ilə bağlı keçirilən referendum zamanı buna etiraz məqsədilə Müsavat partiyası tərəfindən yaradılmış "Respublikaçılar" referendum qrupunun ümummilli kampaniyasına rəhbərlik edib.

Arif Hacılı 2011-ci ildə "Ərəb Baharı" adlanan siyasi fəallıq dönəmində Müsavat Partiyasının təşkil etdiyi 12 mart və İctimai Palatanın təşkil etdiyi 2 aprel mitinqlərinin əsas təşkilatçısı kimi həbs olunaraq yenidən iki il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Cəza müddətinin əksəriyyətini çəkdikdən sonra yenə də əfv ərizəsi yazmadan yerli və beynəlxalq ictimaiyyətin tələbi ilə azadlıqa buraxılıb.[8]

Arif Hacılı iki dəfə beynəlxalq "Amnesty İnternasional" təşkilatı tərəfindən Vicdan Məhbusu elan edilib. 2003-cü ildə qeyri qanuni həbs olunması, 2005-ci ildə deputat mandatının oğurlanması ilə bağlı Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı irəli sürdüyü iddialarla əlaqədar iki dəfə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsində Əliyev hökumətinə qalib gəlib. Arif Hacılı 2013-cü ildə keçirilən Prezident seçkilərində Müxalifətin vahid namizədi Cəmil Həsənlinin seçki qərargahının sədrlərindən biri olub.

2014-cü və 2019-cu illərdə Müsavat Partiyasında keçirilən başqan seçkilərində qalib gəlib. Hazırda Müsavat Partiyasının başqanıdır.[9]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Əlizadə, Zərdüşt. Конец второй республики (rus). I. Moskva: Граница. 2006. səh. 362. ISBN 5-94691-207-0.
  2. Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu. Arxivləşdirilib 2014-09-29 at the Wayback Machine musavat.com, 27.09.2014. (az.)
  3. "Müsavat Partiyasının XI qurultayı BAŞA ÇATDI, İsa Qəmbər ona səs verənlərə TƏŞƏKKÜR ETDİ". 2024-05-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-04.
  4. ARİF HACILIYA AĞIR İTKİ ÜZ VERDİ [ölü keçid] musavat.com, 30.05.2012. (az.)
  5. "2000-ci ilin və bu günün Müsavat Partiyası - deputatlığa namizədləri müqayisə etsək... (FOTOLAR)". musavat.com. 2023-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-08.
  6. "2000-ci il parlament seçkilərinin nəticəsi". 2011-07-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-30.
  7. "2000-2001-ci illər parlament seçkiləri haqqında yekun hesabat" (PDF). 2021-08-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-30.
  8. ARİF HACILI AZADLIĞA BURAXILDI Arxivləşdirilib 2012-06-23 at the Wayback Machine mediaforum.az, 22.06.2012. (az.)
  9. Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu Arxivləşdirilib 2014-09-29 at the Wayback Machine musavat.com, 27.09.2014 (az.)