İbn İdris Hilli
İbn İdris Hilli (ərəb. محمد بن منصور الحلي; ən tezi 1148 və ən geci 1149, Hillə – ən tezi 1201 və ən geci 1202, Hillə) — Tam adı: İbn İdris Məhəmməd bin Mənsur bin Əhməd bin İdris Hilli İcli. Daha çox İbn İdris kimi tanınır. 6-cı əsrin sonlarında nüfuzlu İmamiyyə məzhəbinin fəqihi. Onun ana tərəfdən nəsli üç vasitə ilə Şeyx Tusiyə çatır.
| İbn İdris Hilli | |
|---|---|
| ərəb. محمد بن منصور الحلي | |
| Doğum tarixi | ən tezi 1148 və ən geci 1149 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | ən tezi 1201 və ən geci 1202 |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | İslam |
| Təhsili | Fəqih |
| Tanınır | İbn İdris |
| İslam |
|---|
| İslamda iman |
| Allah • Allahın varlığı və təkliyi • Mələklər • Müqəddəs kitablar • Məhəmməd peyğəmbər və digər peyğəmbərlər • İmamət • Axirət • Kəlmeyi-şəhadət |
| Firuiddin |
| Namaz • Zəkat • Xüms • Oruc • Həcc |
| İslamda xüsusi günlər |
| Besət bayramı • Ramazan bayramı • Qurban bayramı • Qədir-Xum |
| Quran |
| Sünni • Hədis • Təsəvvüf · Fiqh • Kəlam • Şəriət |
| İslam tarixi |
| Əhli-Beyt • Səhabə • Şiəlik • Sünnilik • Xaricilik • Dörd xəlifə • İmamət • Məhəmməd |
       |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]İbn İdris Hilli 543-cü ildə Hillədə anadan olmuşdur. O, dini hökmlər çıxararkən rasional düşüncədən geniş istifadə etmiş və bir çox məşhur və fərqli fətvaları ilə məşhur olmuşdur. dur. O, çox bilikli bir fəqih olmuş və fəxri adlara malik olmuşdur.
Müəllim və tələbələri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Müəllimləri
- Əbu əl-Məkərəm Həmzə bin Əli bin Zöhrə Hüseyni
- Məhəmməd bin Əli bin Şəhr Aşub Mazandarani
- Şeyx Əbu Əli Tusi
- İmadəddin Məhəmməd bin Əl-Qasim Təbəri
Tələbələri
- Nəcibəddin Məhəmməd İbn Nəmə Hilli
- Həsən bin Yəhya bin Səid Hilli
Fiqh elmindəki təsirləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]İbn İdrisə qədər bütün fəqihlər bir əsr boyu Şeyx Tusinin ardınca getmiş, onun qənaət və fətva üsuluna qarşı çıxmağa cürət və cəsarət etməmişlər. İbn İdris tək xəbərlə hərəkət etməmiş və mütəvatir xəbərləri əməl meyarı hesab etmişdir.
Onun fətvalarından nümunələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Başı suya salmaqla oruc batil olmaz.
- Dəstəmazda məsh yerini qurutmaq lazım deyil.
- Quyu suyu nəcis ilə təmasda olarsa, rəngində, qoxusunda və dadında heç bir dəyişiklik olmasa da, nəcis olar.
- Seyid kasıb olmasa da xüms ala bilər.
Əsərləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- əl-Saraer əl-Havi Li Təhrir əl-Fətavi
- Müxtəsərut-tebyan min təfsirul Quran …
- Ət-təliqat ələt-tebyan
Vəfatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]İbn İdris qəməri tarixi ilə 598-ci il şəvval ayının 18-i, cümə günü 55 yaşında Hillə şəhərində vəfat etmişdir. Onun məqbərəsi 2001-ci ildə təmir edilmiş və yenidən tikilmişdir. Hillə şəhərində onun adını daşıyan Hüseyniyyə də var.
