Əhməd Salahlı
Əhməd Musa oğlu Məmmədov (Salahlı) (1897, Tiflis – aprel 1953, Bakı) — Azərbaycan teatr aktyoru, Azərbaycan SSR əməkdar artisti (1940).
| Əhməd Salahlı | |||
|---|---|---|---|
 Əhməd Salahlı 1931-ci ildə | |||
| Doğum adı | Əhməd Məmmədov | ||
| Doğum tarixi | |||
| Doğum yeri | Tiflis, Tiflis quberniyası, Rusiya İmperiyası | ||
| Vəfat tarixi | |||
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ | ||
| Fəaliyyəti | teatr aktyoru | ||
| Fəaliyyət illəri | 1916–1953 | ||
| Teatr |
Tiflis Dövlət Türk Dram Teatrı (1922–1930; 1941–1947); Bakı Türk İşçi Teatrı (1930–1932); Gəncə Dövlət Dram Teatrı (1933–1941); Azərbaycan Dram Teatrı (1947–1953) |
||
| Mükafatları |
|
||
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əhməd Məmmədov 1897-ci ildə Tiflisdə Şeytan-bazar məhəlləsində dəmirçi ailəsində anadan olub. O, üçsinifli məktəbdə oxumuş, təhsil aldığı müddətdə, 1911-ci ildən başlayaraq teatr sənətinə maraq göstərib. İlk vaxtlarda epizodik və sözsüz rollarda səhnəyə çıxan aktyor 1916-cı ildən başlayaraq sözlü və irihəcimli obrazlarda çıxışlar edib. 1922-ci ildə isə Tiflis Dövlət Türk Dram Teatrının truppasına qəbul edilib. 1930-cu ilədək burada çalışan aktyor Bakıya gələrək burada Bakı Türk İşçi Teatrının truppasına daxil olub.[1]
Əhməd Salahlı 1932-ci ilin dekabr ayının 28-də Bakı Türk İşçi Teatrının kollektivi Gəncəyə gələrkən truppa ilə birlikdə buraya gəlib və səkkiz ildən artıq bu teatrın səhnəsində aktyor kimi çalışıb. O, 1941-ci ildə Böyük Vətən müharibəsi başlayanda Tiflis şəhərinə qayıdaraq yenidən Tiflis Dövlət Azərbaycan Teatrına gəlib. 1947-ci ildə bu teatr fəaliyyətini dayandırdığından o, yenidən Bakıya gələrək Adil İsgəndərovun dəvəti ilə Azərbaycan Dram Teatrının truppasına qəbul olunub.[1][2]
Əhməd Salahlı həmçinin quruluşçu rejissor kimi də fəaliyyət göstərib. O, 1953-cü ilin aprelində Bakıda vəfat edib.
Mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 23 aprel 1940
- "Əmək igidliyinə görə" medalı — 22 iyul 1949
İfa etdiyi əsas rollar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Tiflis teatrında
| Tamaşa | Müəllif | Rol |
|---|---|---|
| Ölülər | Cəlil Məmmədquluzadə | Şeyx Əhməd və İsgəndər |
| İblis | Hüseyn Cavid | Arif və İblis |
| Uçurum | Hüseyn Cavid | Əkrəm |
| Şeyx Sənan | Hüseyn Cavid | Platon |
| Topal Teymur | Hüseyn Cavid | Topal Teymur |
| Knyaz | Hüseyn Cavid | Knyaz |
| Sevil | Cəfər Cabbarlı | Balaş |
| Vaqif | Səməd Vurğun | Vaqif |
| Müfəttiş | Nikolay Qoqol | Osip |
| İki yetirmə | Adolf D'Enneri və Kermon | De Ponti |
- Gəncə teatrında
| Tamaşa | Müəllif | Rol |
|---|---|---|
| Babək | Əbil Yusifov | Babək |
| Həyat | Mirzə İbrahimov | Akif |
| Vaqif | Səməd Vurğun | Vaqif |
| Bahar | Məmmədhüseyn Təhmasib | Qaya |
| Toy | Sabit Rəhman | Dəmirçi Musa |
| Otello | Uilyam Şekspir | Yaqo |
| Günahsız müqəssirlər | Aleksandr Ostrovski | Murov |
| Daş qonaq | Aleksandr Puşkin | Don Juan |
| Müfəttiş | Nikolay Qoqol | Bələdiyyə rəisi |
| Qaçaqlar | Fridrix Şiller | Karl Moor |
- Azərbaycan Dram teatrında
| Tamaşa | Müəllif | Rol |
|---|---|---|
| Vaqif | Səməd Vurğun | İbrahim xan |
| Od içində | Ənvər Məmmədxanlı | Əli Boyaqçı |
| Köhnə dudman | Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev | Sadıq bəy |
| Pəri cadu | Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev | Niyaz |
| Otello | Uilyam Şekspir | Baş Senator |
| Amerikanın səsi | Boris Lavrenyov | Brested |
| Türkiyədə | Nazim Hikmət | Əhməd |
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 Bürcəliyev, 2018
- ↑ Rəhimli, 2016. səh. 330–331
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- İlham Rəhimli. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 1-ci cild. Bakı: Azərnəşr. 2016. 428 səh. ISBN 978-9952-8306-3-7.
- Bürcəliyev, Anar. ""Unudulan sənət fədaisi" – respublikanın əməkdar artisti Əhməd Salahlı haqqında". "Cumhuriyyət" qəzeti. № 20 (1013). 2 fevral 2018. səh. 14.