Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 10-cu maddəsi

Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 10-cu maddəsi — Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 10-cu maddəsi, "qanunauyğun" və " demokratik cəmiyyətdə zəruri" olan bəzi məhdudiyyətlərə tabe olaraq, ifadə və məlumat azadlığı hüququnu təmin edir. Bu hüquqa fikir sahibi olmaq, məlumat və fikir almaq və yaymaq azadlığı daxildir.

Mətn

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maddə 10 – İfadə azadlığı

1. Hər kəs öz fikrini ifadə etmək azadlığı hüququna malikdir. Bu hüquqa öz rəyində qalmaq azadlığı, dövlət hakimiyyəti orqanları tərəfindən hər hansı maneçilik olmadan və dövlət sərhədlərindən asılı olmayaraq, məlumat və ideyaları almaq və yaymaq azadlığı daxildir. Bu maddə dövlətlərin radioyayım, televiziya və kinematoqrafiya müəssisələrinə lisenziya tələbi qoymasına mane olmur.

2. Bu azadlıqların həyata keçirilməsi milli təhlükəsizlik, ərazi bütövlüyü və ya ictimai asayiş maraqları naminə, iğtişaşın və ya cinayətin qarşısını almaq üçün, sağlamlığın yaxud mənəviyyatın mühafizəsi üçün, digər şəxslərin nüfuzu və hüquqlarının müdafiəsi üçün gizli əldə edilmiş məlumatların açıqlanmasının qarşısını almaq üçün və ya ədalət mühakiməsinin nüfuz və qərəzsizliyini təmin etmək üçün qanunla nəzərdə tutulmuş və demokratik cəmiyyətdə zəruri olan müəyyən formallıqlara, şərtlərə, məhdudiyyətlərə və ya sanksiyalara məruz qala bilər.

Lisenziyalaşdırma istisnası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Televiziya, yayım və ya kino müəssisələrinin lisenziyalaşdırılması" ilə bağlı müddəa, yəni dövlətin media şirkətlərini lisenziyalaşdırmaq hüququ mövcud tezliklərin sayının məhdud olması və o dövrdə Avropa dövlətlərinin əksəriyyətinin televiziya və yayım inhisarına sahib olması səbəbindən daxil edilmişdir. Daha sonra məhkəmə qərarına əsasən, "son onilliklərdəki texniki irəliləyiş səbəbiylə bu məhdudiyyətlərin əsaslandırılması mövcud tezliklərin və kanalların sayına istinad edilməyəcəyini bildirdi." Audiovizual mediadakı ictimai inhisarlar məhkəmə tərəfindən 10-cu maddəyə zidd olaraq görülmüşdür, çünki bunlar bir çox məlumat mənbəyini təmin edə bilməzlər.[1]

Məhkəmə, həmçinin peyk antenaları kimi yayım məlumatlarını almaq üçün cihazların birinci abzasın son cümləsində nəzərdə tutulmuş məhdudiyyətə məruz qalmamasına da qərar verdi.[1]

Məhkəmə praktikası

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Həndisayd Birləşmiş Krallığa qarşı (1976)
  • Lingens Avstriyaya qarşı (1986) 8 EHRR 407
  • Mueller və digərləri İsveçrəyə qarşı (1988), müraciət nömrəsi 10737/84
  • The Observer and The Guardian Birləşmiş Krallığa qarşı (1991) 14 EHRR 153, "Spycatcher " işi
  • Otto-Preminger-Institut Avstriyaya qarşı, bax Liebeskonzil (1994)
  • Yersild Danimarkaya qarşı (1994)
  • Bowman Birləşmiş Krallığa qarşı [1998] AİHM 4, (1998) 26 AİHM 1
  • Appleby Birləşmiş Krallığa qarşı (2003) 37 EHRR 38
  • Steel and Morris İngiltərəyə qarşı (2005), "McLibel işi"
  • Yıldırım Türkiyəyə qarşı, 2012[2]
  • Delfi AS Estoniyaya qarşı (2015)
  • E.S Avstriyaya qarşı

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Monica Macovei. "A guide to the implementation of Article 10 of the European Convention on Human Rights Arxivləşdirilib 7 iyul 2011 at the Wayback Machine", Human rights handbooks, No. 2, January 2004. Retrieved 8 April 2012.
  2. ↑ Says, Goggzilla. "Turkish block on Google site breached Article 10 rights, rules Strasbourg". UK Human Rights Blog (ingilis). 2013-01-16. 2018-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-02.