Cəmilə (şəhər)

Cəmilə^[1] (ərəb. جميلة‎) — Əlcəzairin şimal-şərqində, Təll-Atlas diyarında, Setiv vilayətində kənd. Eramızın 96–97 illərində Qədim Romanın bərbərlərlə mübarizəsi zamanı hərbi koloniya və istehkam kimi salınmış Kuikul şəhərinin yerində yaranmışdır. Şəhərin çiçəklənmə dövrü II əsrin ortaları – IV əsrə, Roma əyaləti Numidiyanın iri mərkəzi olduğu vaxta təsadüf edir.

Cəmilə
ərəb. جميلة‎‎‎
Cəmilədə yerləşən antik teatr.
36°19′14″ şm. e. 5°44′12″ ş. u.
Ölkə	Əlcəzair
Yerləşir	Setif bölgəsi
Aidiyyatı	Roma İmperiyası
Tikilmə tarixi	I əsr
Sahəsi	30,6 ha
UNESCO Ümumdünya İrsi
Rəsmi adı: Cuicul-Djémila
Kriteriya	iii, iv
Təyin edilib	1982
İstinad nöm.	191
Dövlət	Əlcəzair
Region	Ərəb ölkələri
Cəmilə
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

III əsrdə əhalisinin sayı 20 min nəfərə çatmışdı. 455-ci ildə vandallar tərəfindən tutulmuş, 533-cu ildə bizanslılar tərəfindən geri alınmışdır.

VI əsrin sonlarında şəhərin tənəzzülü başlamışdı. 1909-cu ildən etibarən Cəmilədə müntəzəm qazıntılar aparılır. Qədim şəhərin şimal hissəsi müntəzəm planlıdır: hər iki tərəfində sıra sütunlar olan enli döşənmiş əsas küçə, Köhnə forumun, bazar, Venera məbədi və yaşayış evlərinin xarabalıqları aşkar olunmuşdur.

Şəhərin bayırında 3 min nəfər tamaşaçı yeri olan teatr binası (161), Kommod termaları (183–185), Karakalla tağı (216), Severlərin forumu, Apsidalı ev, fəvvarələr inşa edilmişdi. Qədim şəhərin xarabalıqları Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. Antik kənd yaxılığında arxeologiya muzeyi fəaliyyət göstərir. Burada Cəmilədən tapılmış antik mozaikalar, heykəllər, keramika və tunc əşyalar sərgilənir.

• Cəmilə
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Vikianbarda Cəmilə ilə əlaqəli mediafayllar var.

• Cəmilə // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 5-ci cild: Brüssel – Çimli-podzol torpaqlar (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2014. səh. 273–274. ISBN 978-9952-441-10-9.