David bəy üsyanı
1722–1730-cu illər Sünik üsyanı və ya Davud bəy üsyanı[1][2] — David bəyin başçılığı ilə indiki Zəngəzur, Qarabağ və Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində ermənilərin İran hakimiyyətinə qarşı üsyanı. Onlar 8 il ərzində regionda Hotaki hökmranlığını devirməyə nail olmuşdur. Xronoloji ardıcıllıqla Artsaxın azadlıq mübarizəsi (1724-1731) ilə üst-üstə düşür.
Şərqi Ermənistanı o zamanlar Pakraduni, Sünik və Arranşahlar sülalələrindən olan zadəgan ailələrinin nümayəndələri, o cümlədən Həsən Cəlalyanlar, Dopyanlar, Proşyanlar, Orbelyanlar, Vaçutyanlar, Zəkəryanlar və Kürikilər idarə edirdilər. Onlar İranda "məlik" (ərəb. ملك; hökmdar). adlandırılırdılar.[3]
Mədəniyyətdə
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Raffi, "David bəy" (roman).
- Sero Xanzadyan, "Mxitar Sparapet" (roman).
Filmlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- "David bəy" filmi, 1943, rejissor Amo Beəy Nəzəryan.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Charlotte Mathilde Louise Hille. State Building and Conflict Resolution in the Caucasus. Brill. 2010. XLVI–XLV. ISBN 9789004179011.
- ↑ Григорян З.Т. Присоединение Восточной Армении к России в начале XIX века. М.: Издательство социально-экономической литературы. 1959. 33.
- ↑ Жамкочян Х.Г. и другие. История армянского народа с самого начала до конца XVIII века (PDF). Ереван. 1975 [Հայ ժողովրդի պատմություն սկզբից մինչև 18-րդ դարի վերջ]. 599–601. "Arxivlənmiş surət" (PDF). Archived from the original on 2019-12-15. İstifadə tarixi: 2022-09-05.
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- П.Т. Арутюнян. Освободительное движение армянского народа впервой четверти XVIII века (PDF). М.: АН СССР: Институт востоковедения. Б.Н. Заходер, А.З. Ионисиани. 1954.