Doğan Cüceloğlu

Doğan Cüceloğlu(9 fevral 1938, Silifke, Mersin ili – 16 fevral 2021, Beşiktaş, İstanbul ili) — Türk psixoloq və akademik. O, şəxsi inkişaf kitabları və televiziya proqramı ilə tanınıb. 1980-1996-cı illərdə ABŞ-ın Fullerton şəhərindəki Kaliforniya Dövlət Universitetində işləyib. Onun qırxdan çox elmi məqaləsi dərc olunub. 1990-cı illərdən türkcə türk xalqının duyğularını, düşüncələrini və davranışlarını elmi psixologiya anlayışları ilə araşdıran kitablar nəşr etdirir. Onun 1992-ci ildə nəşr olunan "The Child In Us" adlı kitabı psixoloqun ən populyar kitablarından biridir. 1996-cı ildə Türkiyəyə qayıtmış və universitet tələbələri, müəllimlər, valideynlər və iş adamları üçün seminarlar, konfranslar və məşğələlər keçirmişdir.[1]

Doğan Cüceloğlu
türk. Doğan Cüceloğlu
Doğum tarixi 9 fevral 1938(1938-02-09)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 16 fevral 2021(2021-02-16) (83 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Aşiyan qəbiristanlığı[d]
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

9 fevral 1938-ci ildə Mersinin Silifke rayonunda 11 uşaqlı bir ailənin ən kiçik uşağı olaraq anadan olmuşdur.[2] Orta məktəbi Ankara və Kırklarelidə bitirib. İstanbul Universitetinin Psixologiya fakültəsini bitirib. Məzun olduqdan sonra eyni universitetdə akademik fəaliyyətə başlamış və Mümtaz Turhanın köməkçisi vəzifəsində çalışmışdır.[3] 1964-cü ildə Amerika Psixoloji Assosiasiyasının təqaüdü ilə ABŞ-a getdi və İllinoys Universitetində Çarlz E. Osqudun rəhbərliyi altında dil psixologiyası sahəsində doktorluq dərəcəsini tamamladı.[4] Doktoranturada oxuyarkən ailə həyatı qurub və bu evlilikdən üç övladı var. Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra akademik karyerasını İstanbul Universitetində və Hacettepe Universitetində davam etdirib. 1975-ci ildə dosent adını aldıqdan sonra Fulbrayt Tədqiqat Təqaüdünə müraciət etmiş və aldığı təqaüdlə Kaliforniya Universitetində qonaq professor vəzifəsində çalışmışdır. Ailəsini ABŞ-da qoyub Türkiyəyə qayıdan Cüceloğlu Hacettepe və Boğaziçi universitetlərində qiyabi dərs deyib. O, ilk şəxsi inkişaf kitabını, "İnsandan insana" (1979) nəşr etdi. 1980-ci ildə ailəsinə yaxın olmaq üçün ABŞ-a qayıtdı və 1996-cı ildə təqaüdə çıxana qədər Fullertondakı Kaliforniya Dövlət Universitetində müəllim kimi çalışdı. ABŞ-da yaşayarkən türkcə fərdi inkişaf kitabları nəşr etməyə davam edən Cüceloğlu ikinci kitabı "İnsan və Davranış" (1991) adlı kitabında Türkiyədən gələn yerli hekayələrlə müasir psixologiyanın əsas anlayışlarını müzakirə etdi. Təqaüdə çıxdıqdan sonra Türkiyəyə qayıtdı və diqqətini universitet tələbələri, müəllimlər, valideynlər və iş adamları üçün seminarlar, konfranslar təşkil etməyə yönəltdi. 1999-cu ildə bir təmizlik şirkətinin sosial məsuliyyət layihəsi çərçivəsində təşkil edilən "Təmiz Ailə, Təmiz Gələcək" adlı söhbət proqramları çərçivəsində televiziyada proqramlar hazırlamağa başladı.[5] O, yazdığı kitablar və televiziya proqramları ilə öz sahəsində, təhsil ictimaiyyətində və Türkiyədə valideynlər arasında tanınıb.[6] O, televiziya proqramlarının və seminarlarının məzmununu kitab halına gətirirdi. İkinci dəfə ailə həyatı quraraq 2013-cü ildə onun həyat hekayəsindən bəhs edən “İnsanları axtararkən damdan düşən psixoloq” adlı kitabını nəşr etdi. Deniz Bayramoğlunun Doğan Cüceloğlu ilə müsahibəsi "Özünüzü kəşf etməyə və çətinliklərin öhdəsindən gəlməyə hazırsınızmı?" adlı başlıqla müsahibə kitabı şəklində 2021-ci ilin yanvarında nəşr olundu.[7]

Ölümü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

O, 16 fevral 2021-ci ildə İstanbulun Beşiktaş səmtindəki evində aorta yırtığından 83 yaşında vəfat edib.[8][9] 18 fevral 2021-ci ildə Levent məscidində keçirilən dəfn mərasimindən sonra Aşiyan qəbiristanlığında dəfn edildi.

Xatirəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2021-ci ildə İstanbulun Küçükçekmece rayonundakı Küçükçekmece Elm Liseyinin adı dəyişdirilərək Doğan Cüceloğlu Elm Liseyi adlandırılmış və xatirəsi yaşatılmışdır.[10] 2022-ci ildə İstanbulun Beşiktaş səmtində, Akat Mahallesi, Murat küçəsində yerləşən Murat Parkı onun xatirəsinə Doğan Cüceloğlu Parkı adlandırılaraq yaşatıldı.[11]

Kitabları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • İnsan İnsana (1991)
  • İnsan ve Davranışı (1992)
  • İçimizdəki uşaq (1992)
  • 'Miş' Gibi Yetişkinler: Yetişkin Çocuklar (1994)
  • İçimizdeki Biz (1996)
  • İyi Düşün Doğru Karar Ver (1998)
  • Savaşçı (1999)
  • ‘Keşke’siz Bir Yaşam İçin İletişim: İletişim Donanımları (2002)
  • Başarıya Götüren Aile - Sınav Döneminde Ana Babalık (2006)
  • Bir Kadın Bir Ses (2006)
  • Korku Kültürü: Niçin 'Mış Gibi' Yaşıyoruz? (2008)
  • Onlar Benim Kahramanım (2009)
  • İnsan İnsana Sohbetler (2011)
  • İnsanı Ararken Damdan Düşen Psikolog (2013)
  • Gerçek Özgürlük (2014)
  • Dervişin Aklı: Profesör Ahmet Dervişoğlu ile Sohbetler (2016)
  • Evlenmeden Önce, (2017)
  • Öğretmenim Bir Bakar Mısın?- Öğretmen'in Gücü Üzerine (2018)
  • Var Mısın? (2021)
  • Geliştiren Anne-Baba (2021)
  • Öğretmen Olmak (2013)

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Fakir ve eziktim, hangi kız bana bakar diye düşünüyordum ki ..." Kigem.com. 27 Ocak 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 Şubat 2021.
  2. ↑ "Yaşam Yolculuğu". Dogancuceloglu.net sitesi. 13 Mart 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 Şubat 2021.
  3. ↑ "İnsan İnsana" (PDF). Remzi .com.tr sitesi. 21 Ekim 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 19 Şubat 2021.
  4. ↑ "Inspiring Story:Prof. Doğan Cüceloğlu" (PDF). Fullbright Turkiye Bülteni Temmuz-Aralık 2020, Cilt 9, Sayı 2. 20 Eylül 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 20 Şubat 2021.
  5. ↑ "Temiz Aile Tartışılıyor". Hürriyet gazetesi, 5 Şubat 2000. 23 Mart 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 Şubat 2021.
  6. ↑ "Prof. Doğan Cüceloğlu". Fullbrighg.org.tr sitesi. 4 Ağustos 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 Şubat 2021.
  7. ↑ "Kanal D News-un aparıcısı və təcrübəli müxbir Dəniz Bayramoğlunun Doğan Cüceloğlu ilə müsahibə kitabı işıq üzü görüb". Kanald.com.tr 12 Ocak 2021. 23 Mart 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 Şubat 2021.
  8. ↑ "SON DAKİKA: Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'nun ölüm nedeni belli oldu! Beşiktaş'taki evinde bulunmuştu..." Sabah qəzeti. 18 Şubat 2021. İstifadə tarixi: 20 Şubat 2021. (#first_missing_last)
  9. ↑ "Doğan Cüceloğlu kimdir: 83 yaşında hayatını kaybeden ünlü psikolog ve yazar". BBC Türkçe. 16 Şubat 2021. 16 Şubat 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 Şubat 2021.
  10. ↑ "İstanbul'da bir fen lisesine Doğan Cüceloğlu'nun adı verildi" (Türkçe). Sözcü qəzeti. 19 Şubat 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 Mayıs 2021.
  11. ↑ "Beşiktaş Belediye Meclisi 2023 Ocak Ayı Meclis Toplantısı" (PDF). 16 Ocak 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 16 Ocak 2023.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]