Emil Qabrielyan

Emil Samsonoviç Qabrielyan (erm. Էմիլ Սամսոնի Գաբրիելյան; 31 yanvar 1931[1][2], Əştərək[1][2] – 21 iyul 2010, ABŞ) — erməni həkimi və akademik. 1971–1975-ci illərdə İrəvan Dövlət Tibb İnstitutunun rektoru, 1975–1989-cu illərdə isə Ermənistanın səhiyyə naziri olub.[3]

Emil Qabrielyan
erm. Էմիլ Գաբրիելյան
Ermənistan SSR-nin səhiyyə naziri
bayraq2
1975 – 1989
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 31 yanvar 1931(1931-01-31)[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 21 iyul 2010(2010-07-21) (79 yaşında)
Vəfat yeri
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti fizik, akademik
Elmi fəaliyyəti
Elmi dərəcəsi
Elmi adı
Təltifləri "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Xalqlar dostluğu" ordeni The Medal of Mkhitar Heratsi

Həyatı və karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Emil Qabrielyan 1931-ci ildə Əştərək şəhərində anadan olub. 1954-cü ildə İrəvan Tibb İnstitutunu bitirmişdir. 1959-cu ildən həmin institutun farmakologiya kafedrasında çalışmışdır. 1968-ci ildə dosent, 1971-ci ildə isə professor elmi adını almışdır. 1961–1971-ci illərdə İrəvan Tibb İnstitutunun prorektoru, 1971–1975-ci illərdə rektor, 1975–1989-cu illərdə Ermənistanın səhiyyə naziri olub.[4] 1976-cı ildə YBİ-nin Farmakologiya kafedrasının Qan dövranı farmakologiyası kafedrasını yaradıb, 1988–1994-cü illərdə Farmakologiya kafedrasının müdiri olub. 1992-ci ildən ER Dərman və Tibbi Texnologiyalar Agentliyinin təsisçisi-direktoru, 1994-cü ildən Ermənistan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti və Təbiət Elmləri Bölməsinin akademik katibi (1994–2002) olmuşdur. 1997-ci ildən "Armenikum" proqramının elmi rəhbəri, 2001-ci ildən Surb Metsn Nerses Tibb Mərkəzinin idarə heyətinin sədridir.

Elmi fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Emil Qabrielyanın əsas elmi fəaliyyəti miokard və beyin qan dövranının farmakoloji tənzimlənməsi, beyin qan tədarükü mexanizmində prostaqlandinlərin rolunun aşkarlanması, fizioloji aktiv maddələrin axtarışı, koronar və beyin qan dövranının fiziologiyası və farmakologiyası, qan elementləri və damar divarı istiqamətindədir.[5]

Qabrielyan 420-dən çox elmi nəşrin, 17 kitabın (monoqrafiya və dərslik) müəllifidir, 10 müəlliflik şəhadətnaməsinə malikdir.

Üzvlük

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Beynəlxalq Angioloqlar Kollecinin Elmi Şurasının üzvü (1992-ci ildən)
  • "Dərmanlar və Tibb" Tibb jurnalının (1993) və RA NAS of Natural Sciences Electronic Journals-ın baş redaktoru (2003)
  • Ermənistan Respublikası Əczaçılar Cəmiyyətinin sədri (1994-cü ildən)
  • ÜST-nin Əsas Dərmanlar üzrə Rəhbər Məsləhət Komitəsinin üzvü (1996–1998)
  • Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının (1997) və Beynəlxalq İnformasiyalaşdırma Akademiyasının üzvü (1997)
  • Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının üzvü (2001)
  • Rusiya Tibb və Texniki Elmlər Akademiyasının üzvü (2001)
  • Avropa Səhiyyə Tədqiqatları Məsləhət Komitəsinin üzvü (2001-ci ildən)

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (erm.). Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. C. 1.
  3. ↑ "Kalinga Prize for the Popularization of Science". unesco.org. 12 April 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 October 2010.
  4. ↑ А. П. Айриян (1998)։ Армянские учёные-медики։ Ереван: Амарас։ էջ 58։ ISBN 99930-1-001-7
  5. ↑ Ով ով է. Հայեր. Bioqrafik ensiklopediya, birinci cild, İrəvan, 2005