IANA

IANA— (ing. Internet Assigned Numbers Authority; azərb. İnternet nömrələrinin verilməsi mərkəzi‎) — internetdə .com, .net, .org kimi ən yüksək səviyyəli domenlərin inzibati idarə olunmasına cavabdeh olan və ABŞ hökumətinin maliyyələşdirdiyi qeyri-kommersiya təşkilatıdır. IANA qlobal ərazilər üzrə (əsasən Avropa, Asiya və Amerika) adlar fəzasını müəyyənləşdirəcək təşkilatları əlaqələndirir. 1998-ci ilin sentyabrından bu funksiyanı beynəlxalq qeyri-kommersiya təşkilatı olan ICANN öz üzərinə götürüb.

İnternet
İnternetin bir hissəsindəki rutinq yollarının Opte Layihəsi zamanı vizuallaşdırılması
Əsas Çıxış Aktivizm Senzura Verilənlər aktivizmi Demokratiya İnformasiya bərabərsizliyi Rəqəmsal hüquqlar Azadlıq Məlumat azadlığı İnternet memləri Şəbəkə neytrallığı Gizlilik İnternetə çıxış hüququ Slaktivizm Sosiologiya İstifadə Sayıqlıq Virtual cəmiyyət Virtual könüllülük
İdarəçilik IGF NRO IANA ICANN IETF İnternet cəmiyyəti
İnformasiya infrastrukturu Domain Name System Hypertext Transfer Protocol İnternet mübadiləsi nöqtəsi TCP/IP İnternet protokolu TCP protokolu İnternet xidmət provayderi IP ünvanı Internet Message Access Protocol SMTP
Xidmətlər Bloqlar Mikrobloqinq Elektron poçt Faks Faylın birgə istifadəsi Faylın transferi Oyunlar Ani mesajlaşma Podkastlar Alış-veriş Televiziya VoIP World Wide Web axtarış
Tarixi İnternetin tarixi Ən köhnə domen adları Pionerlər Protokol Müharibələri
Təlimatlar İndeks Əsasları
İnternet portalı
b m r

ICANN tərəfindən yaradılan və onun strukturuna daxil olan IANA İnternet səbəkəsində rəqəmli ünvanların paylanması üzrə səlahiyyətli təskilatdır və əsas funksiyası (gTLDs) ümümi istifadəli domenlərin beynəlxalq verilənlər bazasını və (ccTLDs) yüksək səviyyəli milli domenləri dəstəkləməkdən ibarətdir. Bu təşkilatlar internet ictimaiyyətinin maraqlarını təmsil edirlər.

IANA RFC-də müəyyən edilmiş protokollarda istifadə olunan bütün ehtiyatda saxlanılan adların və nömrələrin bölgüsü üçün cavabdehdir.

IANA regionlarda hər bir ölkəyə məxsus olan birinci səviyyəli IP-ünvanları idarə edir. Regional registratorlar da, öz növbəsində, daha kiçik internet-provayderlərə nümayəndə göndərir.

Həmçinin IPv6- ünvanın verilməsilə də məşğul olur.

IANA yüksək səviyyəli domenlərin operatorları ilə birgə verilənləri idarə edir.

• İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

• IANA web saytı
• Numbers Resource Organization
• IANA Functions Purchase Order of the United States Department of Commerce
• USC/ICANN transition agreement
• ICANN contract for IANA, March 2003

1. ↑ Contact Us. IANA.