I Xristian

I Xristian (ing. Christian I of Denmark) (d. fevral 1426 – ö. 21 may 1481) — Danimarka, Norveç və İsveçi özündə birləşdirən Kalmar birliyinin kralı. Oldenburq sülaləsindən yetişən ilk monarxdır.

I Xristian
alm. Christian‎
ƏvvəlkiBavariyalı Xristofor
SonrakıI Con
ƏvvəlkiVIII Çarlz
SonrakıI Con
ƏvvəlkiVIII Çarlz
SonrakıVIII Çarlz
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi fevral 1426[1]
Doğum yeri Oldenburq
Vəfat tarixi 21 may 1481[2] (55 yaşında)
Vəfat yeri Kopenhagen, Danimarka krallığı
Fəaliyyəti monarx
Atası Oldenburqlu Ditrix
Anası Helvik Holşteyn
Həyat yoldaşı Brandenburqlu Doroteya
Uşaqları I Con
Danimarkalı Marqarita
I Fridrix
Ailəsi Oldenburqlar
Dini Roma-Katolik kilsəsi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bavariyalı Xristoforun geridə vəliəhd qoymadan ölümündən sonra (1448) yaranan boşluqdan istifadə edən VIII Çarlz İsveç krallığını ələ keçirdi və Kalmar birliyini İsveç rəhbərliyində yenidən canlandırmaq istədi. Ertəsi il Norveç krallığını da özünə tabe edən VIII Çarlzın hədəfində Danimarka səltənəti idi. Ancaq Holşteyn qraflarının da təzyiqi ilə Danimarka Gizli Məclisi Xristianı Danimarka taxtına çıxardı. Daha sonra onun Norveç (1450) və İsveç (1457) səltənətlərini də əlinə alması nəticəsində Kalmar birliyi qısa müddətliyinə də olsa, bərpa olundu. Belə ki, 1463-cü ildə İsveç birlikdən ayrıldı. I Xristianın İsveç taxtını ələ keçirmək cəhdi isə 1471-ci ildə baş tutan Brunkberq məğlubiyyəti ilə nəticələndi.

1460-cı ildə əmisi Holşteyn qrafı Adolfun ölümündən sonra I Xristian Şlezviq hersoqu və Holşteyn qrafı ünvanlarına da yiyələndi.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Arup, Erik (1902–1904). "Den finansielle side af erhvervelsen af hertugdømmerne 1460–1487". Historisk Tidsskrift (in Danish). Copenhagen: Den danske historiske Forening. 4 (7): 317–388, 399–489
  • Carstens, W. (1931). "Die Wahl König Christian I. von Dänemark zum Herzog von Schleswig und Graf von Holstein im Jahre 1460". Zeitschrift der Gesellschaft für Schleswig-Holsteinische Geschichte (in German). Kiel: Gesellschaft für Schleswig-Holsteinische Geschichte. 60
  • Hermansen, Victor (1950). Christiern den Førstes højde (in Danish). Copenhagen: Nationalmuseet
  • Poulsen, Bjørn (1988). Land – by – marked: to økonomiske landskaber i 1400-tallets Slesvig (PDF) (in Danish). Flensburg. ISBN 87-89178-00-9
  • Platte, Hartmut (2006). Das Haus Oldenburg (in German). Werl: Börde. ISBN 3-9810315-4-7

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #12939159X // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  2. ↑ Kristian I (швед.). 1917.