Jeton Kelmendi

Jeton Kelmendi (alb. Jeton Kelmendi; 27 noyabr 1978 və ya 1978[1], Peç) — Albaniya şairi, yazıçı, dramaturq, publisist, tərcüməçi, naşir və universitet professoru.[2]

Jeton Kelmendi
alb. Jeton Kelmendi
Doğum tarixi 27 noyabr 1978(1978-11-27) (45 yaş) və ya 1978[1]
Doğum yeri
Təhsili
Fəaliyyəti şair, jurnalist, yazıçı, universitet müəllimi[d], tərcüməçi, dramaturq
Fəaliyyət illəri 1999-cu ildən
Janr poeziya
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Jeton Kelmendi Kosovonun Peja şəhərində anadan olub. O, ibtidai məktəbi doğulduğu yerdə bitirib. Daha sonra Priştina Universitetində təhsilini davam etdirib və Kütləvi Kommunikasiyalar üzrə İncəsənət Bakalavr dərəcəsi alıb. O, Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Tədqiqatları üzrə ixtisaslaşaraq, Belçikanın Brüssel Azad Universitetində magistratura təhsilini başa vurub. Diplomatiya üzrə ikinci magistr dərəcəsini bitirmişdir. Kelmendi “Aİ-nin siyasi təhlükəsizlik məsələlərində medianın təsiri” mövzusunda fəlsəfə doktoru dərəcəsi alıb.

AAB Universitet Kollecində professordur. Avstriyanın Zalsburq şəhərindəki Avropa Elm və İncəsənət Akademiyasının fəal üzvüdür.[3]

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Jeton Kelmendi (sağda ən sonda) 2008-ci ildə Paristə beynəlxalq yazar və şairlərin konfransında

Jeton Kelmendi yaradıcılığa erkən yaşlarından başlayıb. Uzun illər şeir, nəsr, esse və hekayələr yazıb. O, Albaniyada və xaricdə bir çox qəzetlərə müntəzəm məqalələr yazır, bir çox mədəni və siyasi mövzularda, xüsusən də beynəlxalq məsələlərlə bağlı yazılarını dərc etdirirdi. Jeton Kelmendi Kosovada 1999-cu ildə nəşr olunan "Vədlər əsri" (alb. Shekulli i Premtimeve) adlı ilk kitabı nəşr edildikdən sonra məşhurlaşıb. Daha sonra bir sıra başqa kitabları da nəşr olunub.

Şeirləri otuz yeddidən çox dilə tərcümə edilmiş və bir sıra beynəlxalq ədəbiyyat antologiyalarında dərc edilmişdir. O, Avropada ən çox tərcümə olunan alban şairidir. Bir sıra ədəbiyyatşünasların fikrincə, Kelmendi müasir alban poeziyasının əsl nümayəndəsidir. Beynəlxalq tənqidçilər və şairlər onu Avropanın böyük şairi hesab edərək onun üçün çoxlu məqalələr yazıblar. O, bir çox beynəlxalq mədəniyyət qurumlarının, poeziya klublarının üzvüdür və dünyanın müxtəlif dillərində bir çox ədəbi və mədəni jurnalların müəllifidir. Ədəbiyyat sahəsindəki yaradıcılığının müdrikliyi onun poetik ifadəyə, mətnin müasir tədqiqinə və mesajın dərinliyinə diqqət yetirməsindədir. Onun Janrı daha çox məcaz və bədii simvolizmlə iç-içə məhəbbət lirikası və elliptik misraya yönəlib. Hazırda Brüsseldə, Belçikada və Kosovonun Priştina şəhərində yaşayır və işləyir.[4]

Nəşr olunan əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. “Əsrin vədi” (“Shekulli i Premtimeve”), 1999 (şeirlər).
  2. “Sükutdan kənarda” (“Përtej Heshtjes”), 2002, (şeirlər).[5]
  3. “Günortadan sonra” (“Nö qoftë mesditë”), 2004, (şeirlər).
  4. “Vətən, məni bağışla” (“Më falaq Atdhe”), 2005, (şeirlər).
  5. “Gələnlər hara gedir” (“Ku shkojnë archhjet”), 2007, (şeirlər).[6]
  6. “Küləyin iziylə gəldin” (“Erdhe p'r gjurmë të erës”), 2008, (şeirlər).[7]
  7. “Vaxt keçdiyi zaman” (“Koha kurë të ketë kohë”), 2009, (şeirlər).[8]
  8. “Gəzən düşüncələr” (“Rrugëtimi i mendimeve”), 2010, (şeirlər).[9]
  9. “Ruhun vəftizi”. (“Pagezimi I shpirtit”), 2012, (şeirlər).
  10. “Unudulmuş şeyləri deyirəm” (“Thërras gjërat e harruara”), 2013, (şeirlər).[10]
  11. “Başqa bir gələcək” ("Një ardhje tjetër") 2020, (şeirlər).

Nəşr olunan pyesləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. “Söz xanım” ("Zonja Fjalë"). 2007, (dram).[11]
  2. “Oyun və anti oyun” ("Drama kundër lojë"). 2011, (dram).

Siyasi elmi nəşrləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Müstəqillik qazandıqdan sonra Kosovada AB missiyası. 2010, ABŞ.[12]
  2. Elm oyrənmək üçün uyğun olnmayan zaman. 2011, Priştine, Kosova.
  3. NATO-AB missiyaları, əməkdaşlıq və ya rəqabət. 2012, Tiran, Albaniya.[13]
  4. Aİ-də təhlükəsizlik siyasətinə təsir, 2016, Brüssel, Belçika.

Xarici dildə nəşr olunan əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. "Nə qədər çox məktub həkk olundu" ("Sa fortë janë rralluar letrat"); rumın dilində Rumıniyada nəşr olunmuşdur.
  2. "Tənəffüs" ("Frymëmarrje"); Hindistanda nəşr olunmuşdur.
  3. "Şifrə verin", dram; Fransız dilində nəşr olunmuşdur.
  4. "Sükut başlayanda" ("When start the silence"), şeir; Paris, Fransa.[14]
  5. "Hara gedəsən" ("Where go the comings"), yunanca şeir; Yunanıstan.
  6. "Necə istəməli" ("Si me dashtë"), poeziya; Almaniya.[15]
  7. "Söz xanım" (Miss word) dram, Almaniya.[16]
  8. "Sözlər sükutu susdurur" (Words croses the silence), 2009, Braziliya.
  9. "Necə sevmeli" (Si me dashtë) şeir, Türkiyə.
  10. "ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΟΙ ΕΡΧΟΜΟΙ ("Gələnlər hara gedir"), Yunaıstan.[17]
  11. "Zamanın zirvəsində" (In the bigening of time), şeir, Ukrayna.
  12. "Özünə necə çatasan" (How to reach yourself), şeir, ABŞ.[18]
  13. "Breath" — şeirlər toplusu[19]
  14. "Ötən zamanın zirvəsində" (A vers on top of the time gone), şeir, Rusiya.
  15. "34 şeir" (34 poemus), şeir, Çin.
  16. "Elliptik nöqtələr" (Elliptical dots), şeir, Misir.[20][21]
  17. "Ruhun düşüncələri" (Thoughts of the spirit), şeir, İspaniya 2014.[22]
  18. "Necə sevməli" (How to love), şeir, Türkiyə, 2015.
  19. "Necə sevməli" (How to love), şeir, Argentina, 2015.
  20. "Necə sevməli" (How to love), şeir, Kataloniya, 2015.
  21. "Qısaldılmış məsafələr" (Shortening distances), şeir, Rumıniya, 2016.
  22. "Sözün yaraları" (Plagët e fjalës), şeir, Moldaviya, 2018.
  23. 思想狩獵愛, "Düşüncələr sevgi üçün ovlanır" (Thoughts Hunt the Loves), şeir, Tayvan 2018.[23]
  24. Seçilmiş şeirlər, (Selected poems), şeir, Polşa, 2018.
  25. "Düşüncəyə aparan misralar" (How to know), şeir, Türkiyə 2018.
  26. "Vəhşi sükut" (Wild silence), şeir, Serbiya Belqrad 2018.
  27. "Sevgi dolu" (Eatg of love), şeir, Montenegrian, Montenegro Podgorica 2018.
  28. "Tale məkanında" (Destiny space), şeir, Makedoniya 2018.
  29. Tra realtà e sogno (Reallıq və xəyallar arasında) İtaliya 2019.[24]
  30. Pensamentos em busca dos amores (Sevgi axtarışında düşüncələr, 2019
  31. Čas ljubezni (Sevgi anları) Sloveniya, 2019.
  32. Savaş zamanında eşq (Müharibə zamanında sevgi) Azərbaycan 2019.
  33. Keserü kávé (Acı qəhvə), Macar, Budapeşt, 2019.
  34. Pfungua dzinovhima vadiwa, (Düşüncələr Sevgiləri Ovlayır), Shona, mangiage, Zimbawe 2019.[25]
  35. Antidrom (Antidream), Norveç Oslo 2019.
  36. L'Age mythique (Age mythique) Paris 2020.
  37. Hayat İçimde Yaşıyor (Həyat məndə yaşayır) İstanbul Türkiyə 2021.
  38. La vida vive en mí (Həyat məndə yaşayır) İspan 2021.
  39. Prescurtarea depărtărilor (məsafələrin qısaldılması) Craiova Rumıniya 2021.
  40. Cinta di musim perang (Müharibə dövründə sevgi) Malayziya 2021.
  41. 爱无处不在 (Sevgi hər yerdədir) Çin 2021.
  42. Вдали от себя (özümdən uzaqda) Sankt-Peterburq Rusiya 2021.
  43. Nella casa dell’ anima (ruhun evində) Taranto İtaliya 2021.

Jeton Kelmendi tərəfindən tərcümə olunan kitablar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Afanasi Vançev de Fraki. Gözəllik yaraları. Covalin Kola ilə birlikdə fransızcadan tərcümə.
  2. İskəndər Şərifi. İşığın kölgələri (Belçika), fransızcadan tərcümə.
  3. Beynəlxalq Şeir Antologiyası (10 ölkədən 10 şair) ingilis və fransız dilinə tərcümə edilmişdir.
  4. Görmə sahəsi (Beynəlxalq Şeir Antologiyası) (13 ölkədən 13 şair) ingilis dilindən tərcümə olunmuşdur.[26]
  5. Erlinq Kittelsen. Sən kim olduğunu bilirsən. (Norveç) ingilis dilindən tərcümə olunmuşdur.
  6. Çjan Çji. Hər şeyi adlandırmaq. (Çin) ingilis dilindən tərcümə olunmuşdur.
  7. Bill Wolak. Küləyin Tənhalığı. ingilis dilindən tərcümə olunmuşdur.
  8. Alicja Kuberska. Ağlına salmaq. Polşa, ingilis dilindən tərcümə olunub.
  9. Lee Kuei-shien. Düşüncələrin səsi. Tayvan, ingilis dilindən tərcümə olunub.
  10. Ataol Behramoğlu. Kamil qəsəbəsi. İstanbul, ingilis dilindən tərcümə olunmuşdur.
  11. Kam mësuar ca gjëra by Ataol Behramoglu, Istanbul. İngilis dilindən tərcümə edilmişdir.
  12. Pakti im – Ernesto Kahanın vəsiyyəti, Telaviv, ingilis dilindən tərcümə.
  13. Rreth dy botëve, Maria Miraglia, Romë, ingilis dilindən tərcümə.

Üzvü olduğu təşlikatlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Avropa Elm və Sənət Akademiyasının üzvü, Salsburg, Avstriya.[27]
  • Avropanın Professional Jurnalistlər Assosiasiyasının üzvü, Brüssel, Belçika.pyesləri
  • Avropa Elm, İncəsənət və Ədəbiyyat Akademiyasının üzvü, Paris, Fransa.
  • Ukrayna, Ukrayna, Ukrayna Elm və Yüksək Akademiyasının üzvü.
  • Belçikanın Francophone Beynəlxalq PEN klubunun üzvü, Brüssel Belçika.
  • "Mihay Eminescu" Beynəlxalq Akademiyasının fəxri üzvü, Rumıniya.
  • Avrasiya Yazarlar Birliyinin üzvü.
  • Dünya İncəsənət və Mədəniyyət Akademiyasının üzvü, Kaliforniya, ABŞ.[28]

Beynəlxalq mükafatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
2019-cu ildə İtaliyada Jeton Kelmendiyə verilmiş "Neruda Awards" mükafatı
  • Ukrayna Elmlər Akademiyasının Ukrayna və Qafqazşünaslıq İnstitutunun Fəxri Doktoru 2012.
  • Universidad Nacional Del Este-nin Doktoru Fəxri Causa, Praqua 2017.
  • SOLENZARA Prestijli Beynəlxalq Mükafat, Paris, Fransa 2010.[29]
  • "Nikolay Qoqol" Beynəlxalq Mükafatı, Ukrayna 2013.[30]
  • Beynəlxalq "İsgəndər Makedoniyalı" mükafatı Yunanıstan 2013
  • Milli Poeziya Kitab Mükafatı MITINGU, Gjakova, Kosovo 2011.
  • 2013-cü ildə Bosniya və Herseqovina, Sarayevoda "Dünya Poeziyası" Beynəlxalq Mükafatı üçüncü mükafatı.
  • "İlin tərcüməçisi 2013", Çində 2013.[31]
  • Poeziyada insanlığa görə "Mater Tereza" Beynəlxalq Mükafatı, Gjakova Kosovo. 2013
  • Udmurt PEN Klubunun "Lüdviq Nobel" Beynəlxalq Mükafatı, Udmurt, Rusiya 2014[32]
  • "Mihai Eminescu" Beynəlxalq Mükafatı, Rumıniya, 2016
  • Beynəlxalq "İlin şairi 2016" mükafatı, Sofly International literatture Foundation 2017.
  • Ümumdünya Sülh İnstitutundan "Sülh üçün Dünya İkonu" Beynəlxalq Mükafatı, Nigeriya, 2017.
  • "Dünya Ədəbiyyatı" Beynəlxalq Mükafatı, Qazaxıstan, 2017.
  • Dünya Sülh İnstitutunun Sülh Səfiri. 2017.
  • "Akademiya Mükafatı" Beynəlxalq Mükafatı, Avropa İncəsənət, Elmlər və Ədəbiyyat Akademiyası, Paris 2018.
  • Beynəlxalq "Metyu Arnold Mükafatı", Hindistan 2018.
  • Beynəlxalq Mükafat "Müsabiqənin Xüsusi Qalibləri", Boliviya 2019.
  • Konstandin Stere Universitetindən Fəxri Doktor Causa, Kişinev Moldova 2019.
  • Beynəlxalq Neruda Mükafatları, Taranto İtaliya 2019.[33]
  • Ədəbiyyatda dünyanın böyük adı, Monqolustan, 2020.
  • İlahiyyat İnstitutundan Doktor Honoris Causa, Braziliya 2020-nin Son Tribetini təqdim edir.
  • Ümumdünya Beynəlxalq Sülh Forumundan "Böyük Şəxsiyyət Mükafatı 2020", Hindistan 2020.
  • Ən yaxşı şeir kitabı 2020, Kosovo 2020 mükafatı.

Bibliqorafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Dr. Irena Gjoni, Poeti shqiptar, Studies on the Creativity of Jeton Kelmendi[34] (ing.)

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Kelmendi, Jeton // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  2. ↑ "Jeton Kelmendi". Jeton Kelmendi. 2009-07-15. İstifadə tarixi: 2020-04-02.[ölü keçid]
  3. ↑ "Jeton Kelmendi". Jeton Kelmendi. 2020-04-26. 2022-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-02.
  4. ↑ "Jeton Kelmendi". Jeton Kelmendi. 26. 2022-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-02.
  5. ↑ Jeton Kelmendi. Përtej heshtjes. Faik Konica. 2002.
  6. ↑ A. Beka. "Podrimja i pazëvendësueshëm" (alban). Gazeta Express. 2009-01-31. 2012-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-20.
  7. ↑ Jeton Kelmendi. Erdhe për gjurmë të erës. Lulu.com. 2011. ISBN 1447875028.
  8. ↑ Jeton Kelmendi. Koha kur të ketë kohë: poezi. Botimet Ideart. 2009. ISBN 9789995629335.
  9. ↑ Jeton Kelmendi. Rrugàtimi I Mendimeve — Poezi. Lulu.com. 2011. ISBN 1447839595.
  10. ↑ Jeton Kelmendi. Therras Gjerat E Harruara. Lulu.com. 2013. ISBN 1291410392.
  11. ↑ Jeton Kelmendi. Zonja Fjalà — Dramî. Lulu.com. 2010. ISBN 1446688720.
  12. ↑ {kitab3 | автор = Jeton Kelmendi | заглавие = The Eu Mission In Kosovo Post-Independence | издательство = Lulu.com | год = 2011 | allpages = 122 | isbn = 1447839102 }}
  13. ↑ Jeton Kelmendi. Misionet e Bashkimit Evropian dhe NATO-s, konkurruese apo bashkëpunuese. Lulu.com. 2012. ISBN 1291199764.
  14. ↑ Jeton Kelmendi. Comme le commencement est silencieux: Poèmes adaptés en français par Athanase Vantchev de Thracy - Bilingue. Editions L'Harmattan. 2011. ISBN 2296453945.
  15. ↑ Jeton Kelmendi. Wie Wollen. Lulu.com. 2011. ISBN 1447837703.
  16. ↑ Jeton Kelmendi. Frau Wort. Lulu.com. 2012. ISBN 1471669327.
  17. ↑ Jeton Kelmendi. POU PANE AI ERHOMOI. Lulu.com. ISBN 1471632725.
  18. ↑ Jeton Kelmendi. How To Reach Yourself. Lulu.com. (перевод Peter Tase). 2010. ISBN 1447859219.
  19. ↑ Jeton Kelmendi. Breath — Poetry. Lulu.com. 2011. ISBN 1447865502.
  20. ↑ "عن دار شرقيات" (ərəb). Darsharqiyat.com. 2013-07-10. 2013-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-06.
  21. ↑ "تعال إلى نافورة العطش.. وانتظر" (ərəb). Alef. 2018-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-06.
  22. ↑ Jeton Kelmendi. Pensamientos Del Alma. Lulu.com. 2014. ISBN 1291814329.
  23. ↑ "Thoughts Hunt Loves (Chinese, Paperback)". 2022-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-09.
  24. ↑ Tra realtà e sogno. ASIN 889922448X.
  25. ↑ "Pfungwa Dzinovhima Vadiwa - Thoughts Hunt The Loves". 2022-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-09.
  26. ↑ Sheshi i shikimeve – poezi. ISBN 1326142933.
  27. ↑ "Member of European Academy of Sciences and Arts=members.euro-acad.eu". İstifadə tarixi: 2 April 2020.[ölü keçid]
  28. ↑ "Member of World Academy of Arts and Culture=Books of members". İstifadə tarixi: 2 April 2020.[ölü keçid]
  29. ↑ "Jeton Kelmendi" (fransız). Institut Culturel de Solenzara. 2016-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-06.
  30. ↑ "Названо лауреатів міжнародної літературної премії «Тріумф» за 2013 рік" (ukrayna). Буквоїд. 2013-03-21. 2014-06-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-06.
  31. ↑ "Translator of the year". Blog.sina.com.cn. 12 August 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 January 2015.
  32. ↑ "Ludwig Nobel". Ukrainka.org.ua. 5 November 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 January 2015.
  33. ↑ "Neruda Award". corriereditaranto.it19 Ottobre 2019. 10 February 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 April 2020.
  34. ↑ "Poeti shqiptar". Botimedudaj.com. 6 October 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 January 2015.