Məmməd Salmanov (Salmanov Məmməd Əhəd oğlu; 12 yanvar 1932, Qaraqışlaq) — mikrobioloq alim, biologiya elmləri doktoru (1982), professor (1996), AMEA-nın müxbir üzvü (2001), AMEA-nın həqiqi üzvü (2007).[1][2][3][4]
Məmməd Əhməd oğlu Salmanov | |
---|---|
Məmməd Əhməd oğlu Salmanov | |
Doğum tarixi | 12 yanvar 1932 (92 yaş) |
Doğum yeri | |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı | |
İş yeri | AMEA Mikrobiologiya İnstitutu |
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Məmməd Salmanov 1932-ci il yanvarın 12-də İrəvan mahalının Uluxanlı-Zəngibasar rayonunun Qaraqışlaq kəndində anadan olub. O, 1955-ci ildə Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin Baytarlıq fakültəsini fərqlənmə diplomu bitirərək, Azərbaycan SSR EA-nın Zoologiya İnstitutunun aspiranturasına daxil olub.
Məmməd Salmanov 1959–1969-cu illərdə AMEA-nın Zoologiya İnstitutunda, 1970-ci ildən isə AMEA-nın Mikrobiologiya İnstitutunda böyük elmi işçi, 1973–1999-cu illərdə Su mikrobiologiyası laboratoriyasının müdiri vəzifəsində işləyib. O, 1999–2002-ci illərdə Azərbaycan Tibb Universitetinin Ümumi biologiya və genetika kafedrasının müdiri olub. Alim 2002-ci ildən 2020-ci ilin may ayına kimi AMEA-nın Mikrobiologiya İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışıb. Hazırda həmin müəssisənin baş elmi işçisi vəzifəsində işləyir.
Məmməd Salmanov müxtəlif illərdə Bakı Dövlət Universitetində, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində və Azərbaycan Tibb Universitetində dərs deyib. Hal-hazırda pedaqoji fəaliyyətini Lənkəran Dövlət Universitetində davam etdirir.
Məmməd Salmanov 1960-cı ildə "Mikrobiologiya" ixtisası üzrə "Kuybışev və Mingəçevir su anbarlarının formalaşmasında mikrobların rolunun müqayisəli öyrənilməsi" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək biologiya üzrə elmlər namizədi, 1982-ci ildə "Mikrobiologiya" ixtisası üzrə "Xəzər dənizində mikrobioloji rejim, fitoplanktonun ilkin məhsulu və üzvi maddələrin destruksiyası" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək biologiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini, 1996-cı ildə isə professor elmi adını alıb. Məmməd Salmanov 2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü, 2007-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilib.
Alim 385 elmi əsərin, o cümlədən 6 monoqrafiya, 3 kitab və 1 patentin, 280-dan çox oçerk, elmi-populyar məqalənin müəllifidir. Alimin monoqrafiyaları Rusiya ("Nauka") və İranın ("Rəşt") nəşriyyatlarında da dərc olunub. Onun elmi rəhbərliyi ilə 20 fəlsəfə doktoru hazırlanıb.
Akademik Məmməd Salmanovun əsas elmi fəaliyyəti Azərbaycanda su mikrobiologiyasının əsasının qoyulması və inkişaf etdirilməsi ilə bağlıdır. Belə ki, ölkənin bütün su hövzələrinin, habelə Xəzər dənizinin mikrobioloji, eləcə də ekoloji və hidrobioloji aspektləri baxımından araşdırılması onun birbaşa rəhbərliyi və iştirakı ilə həyata keçirilib. Son 50 ildə Xəzər dənizində, 5 dövlət ərazisi üzrə Kür, Araz çaylarında və hövzə boyu onların əsas qollarında, illər və fəsillər üzrə alim tərəfindən ilk dəfə həyata keçirilmiş monitorinq yönümlü fundamental mikrobioloji və ekoloji tədqiqatlar mühüm əhəmiyyət daşıyır.
AMEA Mikrobiologiya İnstitutun direktoru, kafedra müdiri, elmi məşvərətçi.
AMEA Mikrobiologiya İnstitutu, AZ1073, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Mikayıl Müşfiq küçəsi 103; Azərbaycan Tibb Universiteti, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Vaqif pr., 3/39.