Məmməd Salmanov
Məmməd Salmanov (Salmanov Məmməd Əhəd oğlu; 12 yanvar 1932, Qaraqışlaq) — Biologiya elmləri doktoru, Professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2001), AMEA-nın həqiqi üzvü (2007).
| Məmməd Əhməd oğlu Salmanov | |
|---|---|
| Məmməd Əhməd oğlu Salmanov | |
 | |
| Doğum tarixi | 12 yanvar 1932 (91 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elmi dərəcəsi | |
| Elmi adı | professor |
| İş yeri | AMEA Mikrobiologiya İnstitutu |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
 |
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Məmməd Salmanov 1932-ci il yanvarın 12-də Ermənistanda Qaraqışlar kəndində anadan olmuşdur. O, Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu bitirmişdir, biologiya elmləri doktorudur. Onun çapdan çıxmış elmi əsərlərin ümumi sayı 180, xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı isə 76 . Məmməd Salmanov 2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvi, 2007-ci ildə isə həqiqi üzv seçilmişdir.
Əsas elmi nailiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
XX əsrin 50-ci illərində müxtəlif iqlim-coğrafi şəraitdə yaradılan süni su hövzələrinin (Volqa üzərində-Kuybişev və Kür cayı məcrasında — Mingəcevir su anbarları misalında) formalaşmasında ümumi qanunauyğunluğun təyin və elmi-cəhətdən əsaslandırılması; Kür və Araz çayları hövzəsində uzun müddətli antropogen təsirlərin nəticəsində ekosistemdə mikrogeoloji sukçessiyanın yaranmasının subatı və ekoloji təzadları; Xəzər dənizində üzün maddələr balansının təyin edilməsi. Həmçinin Xəzərdə antropogen evtroflaşmanın ekoloji təzadları və oksigen məsrəfinin artması səbəbləri. "Tətbiqi ekologiyanın əsasları", "Ekologiya və biz", "Bir içim su" dərslik vasitələri kitabları; "Xəzər dənizinin bioloji məhsuldarlığının ekologiyası", "Kür çayı hövzəsinin ekologiyası" monoqrafiyaları. 2 metodik tövsiyə.
Əsas elmi əsərlərin adları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Azərbaycanın su hövzələrinin müasir ekoloji vəziyyəti (1973, monoqrafiya, Bakı)
- Xəzərin məhsuldarlığı proseslərində mikrofora və fitoplanktonun rolu (1987, Moskva "Nauka"-monoqrafiya. Həmin əsər 1994-cü ildə İİR-da çap olunub-Farsca)
- Kür çayı və Kür hövzəsinə aid sututarların ekologiyası (1996, monoqrafiya, Bakı)
- Xəzər dənizinin bioloji məhsuldarlığı və ekologiyası (1999, Bakı -monoqrafiya)
- Orta və Cənubi Xəzərin dərin yerlərinin mikrobiologiyası (Həştərxan, 2001)
- Qızılağac körfəzi – Dövlət Təbiət qoruğu: ekologiyası, bioloji məhsuldarlığı (dünəni, bu günü və sabahı) (monoqrafiya-Bakı, 2011)
- Türkiye Cumhuriyyəti Sınırları içinde Kura ve Aras nehrlerinin ekoloji mikrobiologiyası (monoqrafiya-İstanbul, 2011 (Türk dilində))
- Praktiki aqrobioekologiya (Bakı, 2013 — monoqrafiya)
- Mikroorqanizmlərin iştirakı ilə deqradasiya və transformasiya (Bakı, 2013 — monoqrafiya)
Mükafatlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- AMEA-nın Fəxri Fərmanı — 2002,
- "Şöhrət" ordeni — 2005
- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu — 11 yanvar 2022[1]
Vəzifəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
AMEA Mikrobiologiya İnstitutun direktoru, kafedra müdiri, elmi məşvərətçi.
İş yeri və ünvanı[redaktə | mənbəni redaktə et]
AMEA Mikrobiologiya İnstitutu, AZ1073, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Mikayıl Müşfiq küçəsi 103; Azərbaycan Tibb Universiteti, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Vaqif pr., 3/39.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "M.Ə.Salmanovun "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu" ilə təltif edilməsi haqqında". 2022-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-17.