NEQSOL Holding beynəlxalq şirkətlər qrupudur. Qrupun əksər şirkətləri enerji, telekommunikasiya, tikinti və yüksək texnologiyalar sahələrində fəaliyyət göstərməkdədir.[1]
Onu azərbaycanlı Nəsib Həsənov təsis edib.[2] Holdinq əvvəlcə neft-qaz sektorunda fəaliyyətə başlayıb, sonra isə əlavə fəaliyyət sahələrinə doğru genişlənib. Hazırda holdinqin tərkibinə Vodafone Ukrayna, Bakcell, Caucasus Online, Nobel Oil Group, Nobel Upstream, Norm Cement daxildir.[3]
NEQSOL Holding-in neft və qaz fəaliyyəti Böyük Britaniyada qeydiyyatdan keçmiş iki şirkət daxilində cəmləşmişdir: Nobel Oil E&P (Nobel Upstream kimi tanınır)[4] və Nobel Oil Services (indiki Nobel Energy).[5]
Sonuncu, 2021-ci ilin dekabrında rebrendinq çərçivəsində adını Nobel Energy olaraq dəyişdirmək qərarına gəldi.[6][7]Nobel Oil Group əsasən Azərbaycanda, ABŞ-də və Böyük Britaniyada fəaliyyət göstərən korporativ qrupdur. Şirkət neft-qaz sektorunda inteqrasiya olunmuş əməliyyat xidmətləri göstərir. Bu qrup 2005-ci ildə Nəsib Həsənov tərəfindən təsis edilib, daha sonra 2014-cü ildə Nobel Upstream və Nobel Oil Services adını aldı.[8]
NEQSOL Holding Bakcell-i 2005-ci ildə alıb. Şirkət telekommunikasiya (səs və mobil internet) xidmətləri göstərir. 2010-cu ildə 2 milyona yaxın müştərisi var idi.[10]
Vodafone Ukrayna
Vodafone Ukraine (keçmiş MTS Ukrayna) holdinqin əsas törəmə şirkətlərindən biridir. Təxminən 20 milyon istifadəçisi ilə Ukraynanın ikinci ən böyük mobil operatorudur.[11] 2015-ci ilin oktyabr ayında Mobile TeleSystems və Vodafone 2008-ci ildəki strateji tərəfdaşlığını genişləndirdi. Bu, MTS Ukrayna şirkətinin Vodafone Ukraynaya rebrendinq edilməsi ilə nəticələndi.[12] 2019-cu ildə NEQSOL Holding Vodafone Ukraynanın 100%-ni alıb.[13][14][15]
Vodafone Ukraynanın bu alınması Bakcell vasitəsilə həyata keçirilib. O, əvvəllər Vladimir Yevtuşenkova məxsus MTS-ə məxsus idi.[16]
Vodafone Ukrayna Britaniyanın Vodafone brendi altında işləməyə davam edir.[17]
2021-ci ilin sentyabrında NEQSOL Vasyl Latsanych-i Telekommunikasiya Departamentinin rəhbəri, 2023-cü ildə isə Vodafone Ukrayna İdarə Heyətinin sədri təyin etdi.[18][19]
Vodafone Ukrayna bəyan etdi ki, müharibə zamanı zədələnmiş bütün telekommunikasiya infrastrukturlarının bərpası şirkətə 50 milyon dollardan çox başa gələcək (2022-ci ilin may ayına)[22] və müştərilərinin sayında azalma olacaq.[23][24]
Caucasus Online
2019-cu ildə Nəsib Həsənov "Caucasus Online" şirkətinin 49%-ni alıb. 2021-ci ildə NEQSOL Holding Caucasus Online-ın qalan 51%-ni keçmiş sahibi Xviça Makatsaria-dan alıb.[25] Gürcüstan Milli Rabitə Komissiyası (GNCC) sövdələşməyə qarşı çıxmağa çalışdı, lakin arbitraj tribunalı[26] Gürcüstan hakimiyyətinin tələbini rədd etdi və NEQSOL Holding tərəfindən satın alınmaya icazə verdi.[27]
Caucasus Online 2006-cı ildə üç əsas İnternet Xidməti Provayderinin (ISP) birləşməsi yolu ilə yaradılıb: Caucasus Network, Georgia Online və Sanet. Telenet 2008-ci ildə Caucasus Online ilə birləşdi.[28] Caucasus Online Qara dəniz boyunca 1200 km-lik fiber kabelə sahibdir (Qafqaz Kabel Sistemi).[29]
"Rəqəmsal İpək Yolu" telekommunikasiya dəhlizi vasitəsilə Avropa və Asiyanı birləşdirməyi hədəfləyən layihədir.[30] Onun təşəbbüsü 2018-ci ildə irəli sürülüb və holdinqin törəmə şirkətlərindən biri olan AzerTelecom tərəfindən həyata keçirilməkdədir.[31]
Layihə regionda telekommunikasiya şəbəkəsini, xüsusilə Xəzər dənizi regionunda, o cümlədən Azərbaycan, Gürcüstan, Qazaxıstan və Türkmənistanda əlaqələri genişləndirməyi planlaşdırır.
2020-ci ildə "Rəqəmsal İpək Yolu" layihəsi ABŞ-də keçirilən Qlobal Strateji İnfrastruktur Liderlik Forumu tərəfindən Asiyanın ən yaxşı beş infrastruktur layihəsindən biri seçilib.[32]
Rəqəmsal infrastruktur layihəsi 2022-ci ildə BƏƏ-də təşkil olunan Dubay Ekspo sərgisində Azərbaycan Pavillonunda təqdim olunub.[33]
2023-cü ildə "Rəqəmsal İpək Yolu" layihəsi çərçivəsində "AzerTelecom" və "Kazaktelecom" arasında Xəzər dənizinin hər iki tərəfinin Azərbaycandan Qazaxıstana sualtı kabel vasitəsilə birləşdirilməsinə dair saziş[34] imzalanıb.[35]
NEQSOL Holding 2020-ci ildə Ukraynada COVID-19 pandemiyasının yayılması ilə mübarizə üçün 1 milyon dollar ianə edib. Ayrılan vəsait xəstəxanalara lazım olan tibbi avadanlıq və sistemlərin alınmasına yönəldilib.[37]
2020-ci ildə Vodafone Ukrayna və BMT QAK Ukraynanın şərqindəki ən müdafiəsiz qalan əhaliyə mobil rabitədən pulsuz çıxış təmin edib: münaqişədən təsirlənmiş 2489 şəxslə əlaqə təmin edib.[38]
Digər 2 mobil operatorla (Veon-un Kyivstar-ı və Turkcell-in Lifecell-i) birlikdə Vodafone Ukrayna pulsuz milli rouminq təklif edib.[39] Bundan əlavə, Vodafone Ukrayna telekommunikasiya infrastrukturlarına dəyən ziyana baxmayaraq, əsgərləri və mülki insanları əlaqə ilə təmin edib.[40]
Müharibənin əvvəlində NEQSOL Holding və törəmə şirkətləri Norm və Bakcell Azərbaycan vətəndaşlarının Ukraynadan repatriasiyası (öz olkəsinə qayıtması) üçün yardımda iştirak edirdi.[41] Onlar Azərbaycan vətəndaşlarını Ukraynadan pulsuz reyslərlə təmin ediblər, qatarların təxliyyəsinin təşkilinə köməklik ediblər.[42]
NEQSOL Holding-in törəmə şirkətlərindən biri olan Bakcell zəlzələdən sonra təbii fəlakətin yaratdığı dağıntılara baxmayaraq, onların ailələri ilə əlaqə saxlamalarına kömək etmək üçün mülki türk vətəndaşlarına avadanlıq göndərib. Yardıma ən çox zədələnmiş ərazilərə ayrılmış 13 xüsusi qurğu (qiyməti 500.000 manat) daxildir.[43]
NEQSOL Holding-in törəmə şirkətlərindən biri olan Azerconnect Türkiyədə mülki vətəndaşlara və zəlzələdən zərərçəkənlərə dəstək məqsədilə Türkiyə Daxili İşlər Nazirliyinin Təbii Fəlakətlər və Fövqəladə Hallar Agentliyinə (AFAD) 5 milyon türk lirəsi yardım edib.[44]