Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi (1633-1634)
1633-1634 Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi, XVII əsrdə baş vermiş olan Osmanlı imperiyası ilə Reç Pospolita arasındakı müharibələrdən biridir.
| Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi (1633-1634) | |||
|---|---|---|---|
| Osmanlı-Reç Pospolita müharibələri | |||
 | |||
| Tarix | 1633-1634 | ||
| Yeri | Kamenets-Podolski, Xotın (müasir Ukrayna) | ||
| Nəticəsi | Heç bir tərəf üstünlük əldə edə bilmədi. Sülh müqaviləsi imzalandı. | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
|
|||
| Komandan(lar) | |||
|
|||
Səbəbləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Reç Pospolita himayəsində olan kazaklar cəngavər və köçəri həyat tərzi sürən insanlar idi. Zaman-zaman kazaklar Osmanlı dövlətinin ərazisinə girir və basqınlardan sonra qənimətləri ilə geri qayıdırdılar. Kazakların cəsarəti XVII əsrin birinci yarısında o qədər artmışdı ki, Dunay və Qara dəniz sahilləri boyunca Osmanlı şəhərlərini talan etməklə kifayətlənmədilər, İstanbul boğazından daxili regionlara daxil olaraq Sarıyer və Yeniköy kimi bölgələri də talan etməkdən çəkinmədilər. Reç Pospolitanın bu zaman Rusiya çarizmi ilə müharibə vəziyyətində olmasını fürsətini bilən Osmanlı sultanı IV Murad Bosniya bəylərbəyi Abxaz Mehmed Paşanı Reç Pospolita üzərinə göndərdi.
1633
[redaktə | mənbəni redaktə et]-2.JPG)
Döyüş 1633-cü il iyunun 29-da, təxminən 1000 Noğay tatarının Kamenets-Podolski qalasına hücum etməsi ilə başladı. Hücumdan sonra tatarlar talan və əsirlərlə Osmanlı torpaqlarına qayıtdılar. Bunu eşidən Polşa komandiri Stanislav Koniecpolski tatarları 2000 əsgərlə təqib etdi. Polşa və Moldavia arasındakı sərhəd olan Dnestr çayını keçərək Osmanlı ərazisinə girdi. Noğayları hakladı və onları məğlub etdi, əsirləri və qənimətləri geri aldı. Geri dönüb Kamaniçe qalasında müharibə hazırlıqlarına başladı. Abxaz Mehmed Paşa 1633-cü ilin sentyabrında ordusu ilə Polşaya yola düşdü. Noğay xanı Qandəmir və qoşunlarını da özü ilə apardı. Oktyabrın 20-də Dniester çayını keçib Polşa ordusu ilə üz-üzə gəldi. Ancaq bu hücum uğursuz oldu.
1634
[redaktə | mənbəni redaktə et]8 aprel 1634-cü ildə Osmanlı sultanı IV Murad şəxsən özü ordularına başçılıq edərək Polşaya hücum etmək üçün İstanbuldan Ədirnəyə gəldi. Aprelin 27-də Ədirnəyə gəldi. 14 iyun 1634-cü ildə Polşa və rus çarları arasındakı müharibə polyakların qələbəsi ilə başa çatdı və Polanowie müqaviləsi imzalandı. Bundan sonra yeni Polşa kralı IV Wadyslaw Waza gözlərini Osmanlı dövlətinə çevirdi. Ordular bir-birinə tərəf irəlilədikcə sıx diplomatik münasibətlər baş tutdu. Qütblər iyulun 27-də Varşavaya göndərilən çavuş Şahin Ağa ilə razılığa gəldilər və müharibə başa çatdı. Beləliklə IV. Murad döyüşə ehtiyac qalmadan Ədirnədən İstanbula orduları ilə qayıtdı.
Abxaz Mehmed Paşa Polşaya qarşı müvəffəqiyyətli olmuşdu, ancaq əvvəllər Cəlali üsyanlarına başçılıq etdiyi üçün IV Muradın tam etibarını qazana bilməmişdi. Polşa ilə barışdıqdan sonra IV Muradın əmri ilə edam edildi. Quyucu Murad Paşa məzarlığında dəfn edildi. Sentyabr ayında isə Polşa ilə sülh müqaviləsi imzalandı.