Press-reliz

Press-reliz nümunəsi. Bu Vikimedia Fondunun kommunikasiya komandasının Vikipediya press-relizləri üçün şablonudur.
Madison Square Garden -in press-relizi, 1974-cü il
Jurnalistika
"Azərbaycan" qəzetinin redaksiya heyəti (1919)

Press-reliz — məlumat vermək, rəsmi açıqlama və ya ictimaiyyətə açıqlanması üçün elan vermək məqsədilə media mənsublarına verilən rəsmi açıqlama. Press-relizlər həm də ilkin mənbə hesab olunur, yəni onlar məlumat üçün orijinal informatorlardır. Press-reliz ənənəvi olaraq başlıq, tarix, giriş, əsas və digər komponentlər daxil olmaqla doqquz struktur elementdən ibarətdir. Press-relizlər adətən elektron şəkildə mətbuata çatdırılır, istifadəyə hazırdır və çox vaxt xəbər embarqosu kimi tanınan "filan tarixdən əvvəl istifadə etməyin" qaydasına tabedir.

Press-relizlərin xüsusi nümunəsi kommunike (/kəˈmjuːnɪkeɪ/) ola bilər. Bu ictimai qurum tərəfindən verilər qısa hesabat və ya bəyanatdır. Kommunike adətən beynəlxalq liderlərin yüksək səviyyəli görüşündən sonra verilir.

Press-reliz materialından istifadə media korporasiyalarına fayda verə bilər, çünki o xərcləri azaltmağa və media agentliyinin müəyyən vaxt ərzində çıxara biləcəyi materialın həcmini yaxşılaşdırmağa kömək edir. Material əvvəlcədən hazırlandığına görə, press-relizlər jurnalistlərin nəinki xəbər yazmaq üçün vaxtına, həm də xəbəri birbaşa əldə etmək üçün lazım olan vaxta və pula qənaət edir.[1]

Press-relizdən istifadə xəbər agentliyinin vaxtına və puluna qənaət etsə də, onun məzmununun formatını və üslubunu məhdudlaşdırır. Bundan əlavə press-relizlər onları sifariş edən və ya verən təşkilat üçün əlverişlidir, mövzunu onun üstünlük verdiyi meyarlara uyğun tərtib edir. Rəqəmsal dövrdə istehlakçılar məlumatları dərhal əldə etmək istəyirlər ki, bu da mətbuata mümkün qədər çox material çıxarmaq üçün təzyiq yaradır. Bu mətbuat agentliklərinin məzmun yaratmaq üçün press-relizlərə çox etibar etməsinə səbəb ola bilər.[1]

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ayvi Li, 1905-ci il
1906-cı ildə Atlantik-sitidə baş vermiş dəmiryol qəzası. Bu press-reliz verilən ilk hadisədir.

Müasir İctimaiyyətlə əlaqələrin atası kimi tanınan Ayvi Li 1906-cı ilin oktyabrında Pensilvaniya Dəmiryolunun iştirakı ilə baş vermiş dəmiryol qəzası haqqında olan ilk press-relizi yayımlayıb. Qəza Nyu-Cersi ştatının Atlantik-siti şəhərində 50 nəfərin ölümünə səbəb olub. Li qəzanı sənədləşdirib və hadisə barədə müxbirlərə müsahibə verib. Ən böyük dönüş nöqtəsi Linin qəza ilə bağlı yazdığının nə qədər doğru olduğu idi.[2] The New York Times onun tam bəyanatını və müşahidələrini yayıb.

Li ictimaiyyətlə əlaqələr və press-relizlərdə ən böyük təsirlərdən və öndə gedənlərdən biri idi və indi də belədir. Linin sayəsində press-reliz şirkətlər arasında əsas detalların ictimaiyyətə açıqlanması zərurətinə çevrilib. O vaxtdan bəri press-relizlər digər jurnalistləri, PR-ləri və digər media ilə əlaqəli şəxsləri mühüm hadisələr, statistik məlumatlar və elanlar barədə məlumatlandırmaq üçün istifadə olunur.[3]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Lewis, Justin; Williams, Andrew; Franklin, Bob. "A Compromised Fourth Estate?". Journalism Studies. 9 (1). 2008-02-01: 1–20. doi:10.1080/14616700701767974. ISSN 1461-670X.
  2. ↑ "The First Press Release". NewsMuseum (ingilis). 2016-04-10. 11 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-11.
  3. ↑ Rampton, John. "Are Press Releases Dead?". Forbes (ingilis). 11 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-11.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Clifford, Paul. Press Release Power: How to Write a Press Release for Online Distribution. CreateSpace Independent Publishing Platform. 2011. ISBN 978-1-4635-1727-4.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]