Sünbülqıran

Sünbülqıran (lat. Citellus, yaxud Spermophilus) — sincablar fəsiləsindən gəmiriçi heyvan cinsi. Bədəninin uzunluğu 20—40 sm, quyruğu, adətən bədəninin yarısının uzunluğundan qısa olur. Açıq-qum rəngində, tünd-qonurumtul-boz rəngdədir. Üst tərəfdən xallı, yaxud xırda ləkəli və tünd zolaqlıdır. Şimal yarımkürəsinin düzənlik, tundra və dağların açıq landşaftında məskən salır. Dünyada 20 növü var. Gündüz həyatı keçirir. Qış yuxusuna gedir. Əsasən, koloniyalarla yaşayır. Təhlükə hiss etdikdə dayanır və özünə xas olan fitəbənzər səslər çıxarır. Bitki ilə qidalanır; toxum ehtiyatı toplayır. İldə 1 dəfə çoxalır; 5—8 bala doğur. Sünbülqıranlar taxılların təhlükəli zərərveriçisidir; bir sıra xəstəliklərin təbii daşıyıcısıdır. İri növləri xəz sənayesi obyektidir. Qazıntı qalıqları Miosendən məlumdur.

Sünbülqıran
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi Klad: Xoanlar Klad: Rhipidistia Klad: Tetrapodomorpha Klad: Eotetrapodiformes Klad: Elpistostegalia Klad: Stegocephalia Sinifüstü: Dördayaqlılar Klad: Reptiliomorpha Klad: Amniota Sinif: Məməlilər Klad: Theriimorpha Klad: Theriiformes Klad: Trechnotheria Klad: Cladotheria Klad: Prototribosphenida Klad: Zatheria Klad: Tribosphenida Yarımsinif: Vəhşi heyvanlar Klad: Euteriyalar İnfrasinif: Plasentalılar Maqndəstə: Boreoeutheria Dəstəüstü: Euarxontoqlireslər Klad: Gliriformes Klad: Glires Klad: Simplicidentata Dəstə: Gəmiricilər Yarımdəstə: Sincabkimilər Fəsilə: Sincablar Yarımfəsilə: Xerinae Triba: Marmotini Cins: Sünbülqıran
Beynəlxalq elmi adı
Spermophilus F.Cuvier, 1825[1][2][…]
Şəkil axtarışı ITIS   180145 NCBI   9996 EOL   15104 FW   41528

• Spermophilus adocetus
• Spermophilus alashanicus
• Spermophilus annulatus
• Spermophilus armatus
• Spermophilus atricapillus
• Kaliforniya sünbülqıranı Spermophilus beecheyi
• Spermophilus beldingi
• Aydax sünbülqıranı Spermophilus brunneus
• Spermophilus canus
• Avropa sünbülqıranı Spermophilus citellus
• Spermophilus columbianus
• Daur sünbülqıranı Spermophilus dauricus
• Spermophilus elegans
• Суслик краснощёкий Spermophilus erythrogenys
• Spermophilus franklinii
• Sarı sünbülqıran Spermophilus fulvus
• Qızılı sünbülqıran Spermophilus lateralis
• Spermophilus madrensis
• Böyük sünbülqıran Spermophilus major
• Spermophilus mexicanus
• Spermophilus mohavensis
• Spermophilus mollis
• Qafqaz sünbülqıranı Spermophilus musicus
• Qütb sünbülqıranı Spermophilus parryii
• Spermophilus perotensis
• Kiçik sünbülqıran Spermophilus pygmaeus
• Spermophilus relictus
• Spermophilus richardsonii
• Spermophilus saturatus
• Xallı sünbülqıran Spermophilus spilosoma
• Çil-çil sünbülqıran Spermophilus suslicus
• Spermophilus tereticaudus
• Spermophilus townsendii
• Onüçzolaqlı sünbülqıran Spermophilus tridecemlineatus
• Uzunquyruq sünbülqıran Spermophilus undulatus
• Daşlıq sünbülqıranı Spermophilus variegatus
• Spermophilus washingtoni
• Kiçik Asiya sünbülqıranı Spermophilus xanthoprymnus

1. ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
2. ↑ Richard W. Thorington Jr., Koprowski J. L., Steele M. A. Squirrels of the World. Baltimor: Johns Hopkins University Press, 2012. S. 300. ISBN 978-1-4214-0469-1