Starokadomski adası — Şimal Torpağı arxipelaqında yerəşən ada Taymır Dolqan-Nenes rayonu Krasnoyarsk diyarı ərazisinə daxildir. Ən hündür nöqtəsi 41 metr, sahəsi 110 km² təşkil edir[1]
Starokadomski adası | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 110 km² |
Uzunluğu |
|
Eni | 7 km |
Hündür nöqtəsi | 41 m |
Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
Yerləşməsi | |
78°17′44″ şm. e. 106°38′14″ ş. u. | |
Ölkələr |
|
Vilayət | |
Arxipelaq | |
Akvatoriya | |
|
|
|
Arxipelaqın cənun-şərqində Bolşevik adası ilə Malıy Taymır adaları arasında yerləşir.
Ada coğrafi cəhətdən iki hissədən ibarətdir və bərzəx vastəsi ilə bir-birinə birləşir. Cənub-qərb hissə nisbətən hündürdür, burada hündürlük 20–40 m, şimal-şərqi isə nisbətən alçaq olub 2–9 m təşkil edir. Əsasən bataqlıqlarla örtülüdür. Göl və axarlara az təsadüf edilir.
Adanın ən böyük gölü Odinokiy və Zametnaya gölləridir. Birinci göl adanın şimal-şərqində, ikinci göl isə adanın cənub-qərbində yerləşir.
Sahillərini Laptevlər dənizinin suları yuyur. Adada iki buxta yerləşir: Yakovkina və Somneniy.
Adanın ucqar cənub nöqtəsi Veçnıy burnu, şimal nöqtəsi Mayski burnuu, qərb nöqtəsi Koneçnıy bunudur. Bundan əlaqə qərb hissədə iki burun vardır: Zapadnıy və Torosnıy.
İlin böyük qismi ada buzlarla örtülü olur. Bitkilərdən ancaq Mamırlar və Şibyələr bitir. Yayda adaya yumurta qoyan quşlar köçür. İri canlılardan Ağ ayı və bölgənin endemik canlısı olan Laptev morjudur. 1993-ci ildə arxipelaqa daxil olan adalar kimi Starokadomski adası Böyük Arktik qoruğuna daxil edilmişdir[2]
1913-ci ildə Taymır və Vaykaç buzqıran gəmiləri başda Boris Vilkinski olmaqla Şimal Torpağının şimal-şərqindən yan alırlar. 8 sentyabr 1913-ci ildə Malıy Taymır adası ətrafında müşahidə apsrılarkən ekspedisiyanın həkimi, Leonid Mixaylloviç Starokadomski ilk dəfə adanı aşkarlayır. Onun şərəfinə ada onun adı ilə adlandıtılır[3] Bununla belə Vilkinskinin ekspedisiyası adaya enmirlər. İlk dəfə adaya Raul Amundsen 1919-cı ildə ayaq basır. Adanın ilk dəqiq xəritəsi 1930-1932 illərdə tərtib edilir. Bu zaman araşdırmaçı Georgi Alekseyeviç Uşakov və Nikolay Nikolayeviç Urvansen bütün Şimal torpağına daxil olan adaların xəritəsini tərtib etmişlər[4]
Adsız adalar — Somneniya buxtasında yerləşən nisbətən iri və kiçik adalar vardır. Yakovnina buxtasında bir adsız kiçik ada vardır.