Sultan Mahmud türbəsi

Sultan Mahmud türbəsiİstanbulun Fateh ilçəsinin Çəmbərlidaş səmtində yerləşən XIX əsrə aid məzar külliyəsi.

28 iyun 1839-cu ildə vəfat edən Sultan II Mahmud, 1 iyulda Divanyolunda bacısı Əsma Sultanın sarayının bağçasına dəfn olundu və üzəri çadırla örtüldü. Yerinə taxta çıxan oğlu Əbdülməcidin əmriylə 5 iyulda məzarın üzərində türbənin inşası başladı və 12 oktyabr 1840-cı ildə tamamlandı.

Türbədə ümumilikdə 18 məzar yeri var. Burada dəfn olunanlardan bəziləri bunlardır:

Türbəyə bitişik bağçada bəzi önəmli tarixi şəxsiyyətlər dəfn olunmuşdur. 140-a yaxın məzardan ibarət məzarlıq da külliyəyə aid edilir.

  • BA, İrâde-Dahiliye, nr. 3, 1183;
  • Takvîm-i Vekāyi‘, nr. 181, 18 Rebîülâhir 1255;
  • a.e., nr. 210, 27 Şâban 1256;
  • İzzet Kumbaracılar, İstanbul Sebilleri, İstanbul 1938, s. 53;
  • G. Goodwin, A History of Ottoman Architecture, London 1971, s. 397, 420;
  • Pars Tuğlacı, Osmanlı Mimarlığında Batılılaşma Dönemi ve Balyan Ailesi, İstanbul 1981, s. 159-161;
  • Oktay Aslanapa, Osmanlı Devri Mimârisi, İstanbul 1986, s. 511-512, 543;
  • Tahsin Öz, İstanbul Camileri, Ankara 1987, I, 129;
  • Hakkı Önkal, Osmanlı Hanedan Türbeleri, Ankara 1992, s. 257-261;
  • Günkut Akın, “Tanzimat ve Bir Aydınlanma Simgesi”, Osman Hamdi Bey ve Dönemi Sempozyumu, 17-18 Aralık 1992, İstanbul 1993, s. 123-133;
  • a.mlf., “Divanyolu Küresi”, TT, XII/72 (1989), s. 21-23;
  • a.mlf., “Mahmud II Türbesi ve Sebili”, DBİst.A, V, 263-265; M. Orhan Bayrak, Türkiye Tarihi Yerler Kılavuzu, İstanbul 1994, s. 333;
  • Ömer Faruk Şerifoğlu, Su Güzeli: İstanbul Sebilleri, İstanbul 1995, s. 82;
  • Halûk Şehsuvaroğlu, Asırlar Boyunca İstanbul, İstanbul, ts., s. 221-223;
  • Selman Can, Osmanlı Mimarlık Teşkilatının XIX. Yüzyıldaki Değişim Süreci ve Eserleri ile Mimar Seyyid Abdülhalim Efendi (doktora tezi, 2003), İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, s. 48-50.