Sumas (Vaşinqton)

Sumas (ing. Sumas) — ABŞ-nin Uatkom əyaləti, Vaşinqton ştatında şəhər. 2010-cu il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən şəhərin əhalisi 1307 nəfər olmuşdur. Kanada ilə həmsərhəsddir. Şəhər ərazisində 24 saat fəaliyyət göstərən sərhəd keçid məntəqəsi vardır.

Şəhər
Sumas
ing. Sumas
48°59′50″ şm. e. 122°15′56″ q. u.
Ölkə	ABŞ
Region	[[Vaşinqton ştatı]]
Rayon	Uatkom Əyaləti, Vaşinqton
Mer	Bob Bromley
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	18 İyun, 1891
Sahəsi	3.83 km²
Mərkəzin hündürlüyü	13 m
Saat qurşağı	UTC−8 , yayda UTC−7
Əhalisi
Əhalisi	1.307 nəfər (2010)
Sıxlığı	341.0 nəf./km²
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+1 360
Poçt indeksi	98295
Digər
City of Sumas  (ing.)
Sumas
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sumas sözünün mənası "ağaçsız torpaq" deməkdir. 1850-ci ildə əraziyə ağdərililər gəldikdə burada Nuksak qəbiləsindən olan hindular yaşayırdılar.^[1] 1872-ci ildə Robert Conson burada yaşamağa başlayan ilk ağdərili oldu.^[2] 1875-ci ilin sonunda Bellinqhamdan indiki Everson şəhərinin ərazisinə ilk yol çəkilsə də, hələ də bu ərazidən Sumasa getmək üçün yeganə vasitə su yolu idi. 1870-ci illərin axırlarında burada daimi yaşayış məskənləri əmələ gəlməyə başladı.^[1] 24 aprel 1889-cu ildə qəsəbənin ərazisi qeydə alındı.^[2] Əvvəllər ərazidə yaşayanlar çadırlarda yaşasalarda 1890-cı ildə ilk bina tikildi. Bu binada mağaza və meyxana yerləşirdi.^[1] 18 iyun 1891-ci ildə rəsmi olaraq qeydiyyata alındı. Artıq şəhər 3 böyük dəmiryolunun mərkəzi idi. Əhalisi 2000-ə çatmışdı. Sərhəd keçid məntəqəsi yaradıldı.^[2] 1892-ci ildə məktəb binası inşa edildi. 1892–1897-ci illər şəhər üçün böhran dövrü oldu. Bir çox insan buranı tərk etdi. Lakin 23 avqust 1897-ci ildə Jack Post tərəfindən yaxın ərazidə qızılın kəşf edilməsi şəhərin yenidən inkişafına təkan verdi. Əhalinin sayı təkrar 2000 nəfərə çatdı. Burada artıq 2 qəzet, 5 otel, 3 dükan və 2 xəstəxana fəaliyyət göstərirdi.^[1] The Lone Jack Mind (daha sonralar Post adı ilə) 1924-cü ilə qədər fəaliyyət göstərdi. Ərazidə fəaliyyət göstərən ikinci mədən olan Boundary Red Mountain Mine 1913–1946-cı illərdə 1 milyon dollardan artıq dəyərdə qızıl hasil etdi.^[2] Sumas tarixində ikinci əhəmiyyətli hadisə 1920-ci illərdə keçirilməyə başlayan rodeo yarışları oldu.^[2] 1923-cü ildə 5000, 1924-cü ildə 25000, 1925-ci ildə isə 40000-dən artıq insan bu yarışlarda iştirak etdi. 1930–1986-cı illərdə Böyük böhran səbəbi ilə bu yarış dayandırıldı.1937-ci ildə təkrar yarışlara başlanılsa da, 1940-cı ildə İkinci dünya müharibəsi səbəbi ilə daimi təxirə salındı. Hal-hazırda şəhərdə kiçik rodeo yarışları təşkil olunur.^[1] 1990-cı ilin noyabr ayında baş vermiş sel daşqınları nəticəsində əraziyə milyonlarla dollar ziyan dəymişdir^[3]. 1999-cu ildə şəhərdə Sumas 2 adlı yeni elektrik stansiyası tikilməsi haqqında təklif verilsə də, 2006-cı ildə bu proyekt təxirə salındı.^[4]

Orta illik temperatur 10,5 °C-dir. Ən isti ay İyul (orta aylıq temperatur 18,5 °C), ən soyuq ay Yanvardır (orta aylıq temperatur 3,5 °C). Ən yüksək temperatur 38,0 °C, ən aşağı temperatur isə −16.4 °C olmuşdur.

Orta illik yağıntı miqdarı 1577 mm-dir.^[5]

2010-cu il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına görə burada 1307 nəfər əhali, 482 şəxsi təsərrüfat və 329 ailə vardı. Əhalinin sıxlığı 341.0 nəfər/km²-di. Burada 531 ev var və evlərin sıxlığı 138.5/km²-di. Əhalinin etnik tərkibini 83,7%-i Ağ amerikalılar, 1,5%-i Afroamerikalılar, 2,4%-i Hindilər, 1,5%-i Asiyalılar, 6,6%-i digər irqdən olanlar və 4,2%-i isə iki və daha artıq irqdən olanlar təşkil edirdi.

482 şəxsi təsərrüfatın 39,8%-ində özləri ilə yaşayan 18 yaşından kiçik uşaq olanlar, 49,6%-ində evli ailə, 11,6%-ində əri olmayan qadın, 7,1%-ində arvadı olmayan kişi, 31,7%-ində isə ailəsi olmayanlar vardı. Şəxsi təsərrüfatın 26,3%-ində tək bir şəxs və 6,4%-ində isə tək yaşayan 65 yaşdan böyük şəxs vardı. Hər şəxsi təsərrüfatda ortalama 2.71 nəfər, hər ailədə isə ortalama 3.27 nəfər vardı.

Şəhər əhalisinin orta yaşı 30.6-dır. Əhalinin 28,8%-i 18 yaşdan kiçik, 12,1%-i 18–24 yaş arasında, 27,2%-i 25–44 yaş arasında, 21,3%-i 45–65 yaş arasında, 10,6%-i isə 65 yaşdan böyükdür. Əhalinin 49,2%-i kişi, 50,8%-i qadındır.^[6]

2000-ci il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına görə burada 960 nəfər əhali, 346 şəxsi təsərrüfat və 236 ailə vardı. Əhalinin sıxlığı 264.8 nəfər/km²-di. Burada 401 ev var və evlərin sıxlığı 110.6/km²-di. Əhalinin etnik tərkibini 86,15%-i Ağ amerikalılar, 3,23%-i Hindilər, 4,17%-i Asiyalılar, 4,79%-i digər irqdən olanlar və 1,67%-i isə iki və daha artıq irqdən olanlar təşkil edirdi.

346 şəxsi təsərrüfatın 39,9%-ində özləri ilə yaşayan 18 yaşından kiçik uşaq olanlar, 51,2%-ində evli ailə, 11,3%-ində əri olmayan qadın, 5,7%-ində arvadı olmayan kişi, 31,8%-ində isə ailəsi olmayanlar vardı. Şəxsi təsərrüfatın 26,6%-ində tək bir şəxs və 9,2%-ində isə tək yaşayan 65 yaşdan böyük şəxs vardı. Hər şəxsi təsərrüfatda ortalama 2.77 nəfər, hər ailədə isə ortalama 3.42 nəfər vardı.

Şəhər əhalisinin orta yaşı 31-dir. Əhalinin 35,0%-i 18 yaşdan kiçik, 8,2%-i 18–24 yaş arasında, 29,0%-i 25–44 yaş arasında, 17,6%-i 45–65 yaş arasında, 10,2%-i isə 65 yaşdan böyükdür.

Hər şəxsi təsərrüfatın orta illik gəliri $29,297, hər ailənin orta illik gəliri isə $36,250 təşkil edir. Kişilərin orta illik gəliri $30,227, qadınların orta illik gəliri isə $20,268 olmuşdu. Şəhərdə adam başına düşən illik gəlir $13,497 olmuşdu. Ailələrin 13,9%-i, əhalinin isə 18,0%-inin gəliri yoxsulluq həddinin aşağısındadır, bunların isə 23,1%-ini 18 yaşdan kiçik olanlar, 14,9%-ini isə 65 yaşdan böyük olanlar təşkil edir.

• 
  Sumas, 1907-ci il
• 
  Sumas, 1907-ci il
• 
  Sumas Rodeo Yarışının afişası, 15 Avqust 1940-cı il
• 
  Sumas 1950-ci illər
• 
  Çeri küçəsi (Cherry Street), 19 Avqust 2009-cu il
• 
  Sumas sərhəd keçid məntəqəsi

• City of Sumas
• Sumas Chamber of Commerce
• Sumas Police Department Arxivləşdirilib 2015-05-24 at the Wayback Machine
• Sumas Fire Department
• Sumas Public Library Arxivləşdirilib 2015-06-11 at the Wayback Machine
• Sumas Elementary School Arxivləşdirilib 2015-05-21 at the Wayback Machine