Tələt Xanlarov

Tələt Ağasıbəy oğlu Xanlarov (26 avqust 1927, Bakı – 14 aprel 2004, Bakı) — Sovet və Azərbaycan memarı, Azərbaycan EA-nın akademiki, Azərbaycan SSR əməkdar memarı (1975), Şərq Ölkələri Beynəlxalq Memarlıq Akademiyasının vitse-prezidenti, "Şöhrət" (2000) və "Şərəf nişanı" ordenli, Prezident təqaüdçüsü olmuşdur.[1]

Tələt Xanlarov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 26 avqust 1927(1927-08-26)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 14 aprel 2004(2004-04-14) (76 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
İşləri və nailiyyətləri
İşlədiyi şəhərlər Bakı, Sumqayıt, Naxçıvan
Əsas tikililəri Heydər Əliyev adına İdman Arenası
Memar Əcəmi metrostansiyası
Təbriz mehmanxanası
Elmi işləri Sovet Azərbaycanın memarlığı (1972)
Mükafatları "Şöhrət" ordeni — 2000 "Şərəf nişanı" ordeni — 1980 "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı — 1970
"Azərbaycan SSR əməkdar arxitektoru" fəxri adı — 1975
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tələt Xanlarov 26 avqust 1927-ci ildə Bakı şəhərində qədim Bakı əsilzadələri nəslindən olan Peterburq Universitetinin hüquq fakültəsinin məzunu Ağasıbəy Əli Qulu bəy oğlu Xanlarovun ailəsində anadan olmuşdur. Anası Sara xanım Azərbaycan Tibb Universitetinin ilk məzunlarından biri idi. Tələt ailənin böyük oğlu idi.[2]

Tələt Xanlarov 1956-cı ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunu bitirmişdir.[3]

O, 1956–1992-ci illərdə Dövlət Tikinti və Arxitektura Komitəsinin "Azərdövlətlayihə" Baş Dövlət Layihə İnstitutunda memar, layihənin baş memarı, 2 nömrəli memarlıq-layihələndirmə şöbəsinin rəhbəri, institutun Baş memarı vəzifələrində işləyərək əsas müəllif əsərlərini yaratmışdır.[3]

1992-ci ildən "Akademik T. A. Xanlarovun yaradıcılıq emalatxanası"na başçılıq edirdi və Bakı şəhəri və onun ətraf qəsəbələrində inşa edilməkdə olan "İmam Rza" məscidi, Qafqaz İslam Universitetinin kompleksi, Nərimanov rayonunda Cümə məscidi, prokuratura işçilərinin yaşayış binası, bir neçə inzibati, yaşayış binalarının və fərdi bağ evlərinin layihələrini tərtib etmişdir.[3]

1967–2002-ci illər ərzində Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin Baş Memarlıq İdarəsinin Şəhərsalma Şurasının üzvü kimi fəaliyyət göstərmişdir.[3]

Əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tələt Xanlarov 60-dan artıq layihənin müəllifidir, o cümlədən: Heydər Əliyev adına İdman Arenası,[Qeyd 1] Memar Əcəmi metrostansiyası, Mərkəzi Statistika idarəsi, Baş Təchizat idarəsinin Hesablama mərkəzi, Nərimanov[Qeyd 2] və Nizami[Qeyd 3] rayonlarında icra hakimiyyətlərinin inzibati binaları, Mingəçevir şəhərində avarçəkənlərin Olimpik bazası, Sumqayıt şəhərində Üzeyir Hacıbəyov adına "Kimyaçı" Mədəniyyət Sarayı, Naxçıvan şəhərində Təbriz mehmanxanası və s.[3]

Qara Qarayev, Hüseyn Cavid, Tofiq Əliyev, Əlövsət Quliyev və digər tanınmış şəxsiyyətlərin yaşadıqları binalarda xatirə lövhələrinin və qəbirüstü abidələrin müəllifidir.[3]

Təltif və mükafatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elmi işləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Sovet Azərbaycanın memarlığı — Moskva: Stroyizdat, 1972. — s 112.

Qeydlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Yuzef Qədimov və Tahir Abdullayevlə birlikdə.[3]
  2. ↑ İ.M. İbrahimovla birlikdə.[3]
  3. ↑ H.K Muxtarovla birlikdə.[3]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "XANLAROV TƏLƏT AĞASIBƏY oğlu (1927-2004)". Azərbaycan Memarlar İttifaqı.
  2. ↑ Elturan Avalov, Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi. Яркое творчество мастера (PDF). Азербайджанские известия. 22 avqust 2007. 3.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 İnşaatçı. Xüsusi buraxılış TƏLƏT XANLAROV – 90. 26 avqust 2017. 1.
  4. ↑ "Azərbaycan memarlarının "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı" (az.). e-qanun.az. 19 aprel 2000. 2021-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 noyabr 2018.
  5. ↑ "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). e-qanun.az. 7 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 may 2019.