Valdivia zəlzələsi (1960)

Valdivia zəlzələsi — Yerli vaxtla saat 06:32 və 14:55 avterşokları büruzə verən dünyada və Cənubi Amerikada Böyük zəlzələ kimi tanınan Valdivia zəlzələsinin maqnitudası 9.5 Mw olmaqla yerli vaxtla 3:11:14 pm-də başladı və zəlzələnin nəticəsi olaraq Sakit Okeanda sunami təhlükəsi yarandı və saat 04:20 pm-də hündürlüyü 8 m (26 ft)-ə çatan dalğa Çili sahilini (Konkepkion və Çilo arasındakı ərazini) vurmağa başladı.İkinci dalğanın hündürlüyü isə 10 m (33 ft)-ə çatırdı.

Valdivia zəlzələsi
Zəlzələ nəticəsində dağılmış evlər
Zəlzələ nəticəsində dağılmış evlər
Tarix
  • 22 may 1960
Maqnituda 9.5 Mw
Hiposentrin dərinliyi 33 km (22 mil)
Episentrin yeri 38°14′06″ c. e. 73°02′49″ q. u.
Əhatəsi Çili Çili
Argentina Argentina
ABŞ ABŞ
Yaponiya Yaponiya
Filippin Filippin
Sunami Bəli
Ölənlər 1.000–6.000[1]
Afterşoklar yerli vaxtla 06:32 və 14:55 (22 May)
Xəritədə yeri
Valdivia zəlzələsi xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dağıntı və iqisadi zərər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmin tarixin məlumatları verilsədə dəqiq araşdırmalar bəzi faktları üzə çıxardır,beləki deyilən məlumatlara görə 3000 nəfər ölüb,2000 nəfər yaralanıb və 2.000.000 insan evsiz qalmışdır.Lakin bəzi araşdırılmış məlumatlarda isə ölənlərin sayının 6000-ə çatdığını üzə çıxardır. İqtisadi zərərin isə 400-800 milyon dollar deyilsədə,sonradan bu rəqəmin 3.19-6.38 milyard olduğu bildirildi.

Ümumilikdə zəlzələsunaminin yaratdığı dağıntı Çili ilə yanaşı Argentina,ABŞ,YaponiyaFilippin kimi Sakit Okean ölkələrinədə külli miqdarda iqtisadi ziyan və dağıntı(tələfat) vurdu.

ABŞ Geoloji Xidmətin verdiyi məlumata görə zəlzələ nəticəsində:

  • Çili - 3000 nəfər ölüb,2000 nəfər yaralanıb,2.000.000 evsiz.3.19 - 6.38 milyard dollar iqtisadi ziyan
  • Filippin - 32 ölü
  • ABŞ - 500.000 dollar iqtisadi ziyan (Havay adaları-75 milyon dollar iqtisadi ziyan)
  • Yaponiya - 50 milyon dollar iqtisadi ziyan,138 ölü
  1. USGS, PAGER-CAT Earthquake Catalog, Version 2008_06.1, United States Geological Survey, 4 September 2009, 13 March 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]