Xurşid Davron

Xurşid Davron (özb. Xurshid Davron; 20 yanvar 1952, Səmərqənd) — özbək şair, yazıçı, esseist, dramaturq, tərcüməçi, publisist, tarixçi, Özbəkistanın xalq şairi (1999), Mahmud Qaşqarlı adına Beynəlxalq mükafatın (1989), Beynəlxalq Qızıl Qələm mükafatının (2009), Azərbaycanın "Müşfiq" mükafatı (5.06.2013) laureatı, Özbəkistan Respublikası Milli Məclisinin deputatı (2004).

Xurşid Davron
özb. Xurshid Davron
Doğum tarixi 20 yanvar 1952(1952-01-20) (72 yaş)
Doğum yeri
Vətəndaşlığı Özbəkistan Özbəkistan
Milliyyəti özbək
Təhsili
  • Özbəkistan Milli Universiteti[d]
Fəaliyyəti dramaturq, şair, nasir, tərcüməçi
Əsərlərinin dili Özbək dili, rus dili
Mükafatları "Dostluq" ordeni
kh-davron.uz

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xurşid Davron 1952-ci il yanvarın 20-də Səmərqənddə anadan olub. O məşhur nəqşibəndi Sufi Piri Ahmet Kasanı nəslindəndir. Səmərqənd rayonundakı 1 və 2 N-li orta məktəbdə təhsil alıb. Daşkənd Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini bitirib (1969–1977). "Yaş gvardiya" nəşriyyatında redaktor, redaksiya müdiri (1974–1989), "Kəmələk" nəşriyyatında direktor müavini, direktor (1989–1991) vəzifələrində işləyib. Özbəkistan Respublikası Mənəviyət və Mərifət Mərkəzi sədrinin müavini (1994–1996) olmuşdur.

Xurşid Davron bir neçə şeir və nəsr kitabının müəllifidir. Özbəkistan Yazıçıları Birliyinin (1979), Asiya Yazıçılar Konqresinin (1996) üzvüdür. Türkçənin I Beynəlxalq Şeir Şöləninin (Bursa-Konya, may, 1992) iştirakçısıdır.

O qırxdan çox Türkiyə (Qaracaoğlan, Aşıq Veysel, Yunus Əmrə, Orxan Vəli və s.), bir neçə Azərbaycan (Mikayıl Müşfiq, Vaqif Səmədoğlu, Ramiz Rövşən, Rüstəm Behrudi) və rus (Anna Axmatova, Marina Svetayeva, Sergey Yesenin, Osip Mandelştam) şairlərinin, eləcə də qədim və müasir yapon şairlərinin şerlərini özbək dilinə tərcümə etmiş, dünyanın lirik sevgi şairlərinin şeirləri antologiyasını nəşr etdirmişdir.

Xurşid Davronun şeirlərini Azərbaycan dilinə Səlim Babullaoğlu tərcümə etmişdir.

Kitabları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Qadrdon quyosh. Sheʼrlar. T., 1979
  2. Shahardagi olma daraxti. Sheʼrlar. T., 1979
  3. Tungi bogʻlar. Sheʼrlar. T., 1981
  4. Uchib boraman qushlar bilan. Sheʼrlar. T., 1983
  5. Toʻmarisning koʻzlari. Sheʼrlar va doston. T., 1984
  6. Bolalikning ovozi. Sheʼrlar. T., 1986
  7. Qaqnus. Sheʼrlar va doston. T., 1987
  8. Polet odinokoy ptitsi. Sbornik stixov na russkom yazike. T., 1989
  9. Samarqand xayoli. Maʼrifiy maqolalar, esselar va tarixiy qissalar. T., 1991
  10. Sohibqiron (Əmir Teymur) nabirasi. Tarixiy hikoylar va qissalar. T,1995
  11. Shahidlar shohi-Shayx Kubro tushlari. Tarixiy-maʼrifiy qissa. T., 1998
  12. Bahordan bir kun oldin. Sheʼrlar va tarjimalar. T., 1997
  13. Bibixonim qissasi. Tarixiy hikoyalar va qissalar. T.,2007
  14. Shayh Kübro tushlari. Tarixiy-maʼrifiy qissa, ikkinchi nasr. T., 2008

Tərcümələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Namık Kemal. Cəlaləddin Xarəzmşah (1997)
  2. Deniz Yapraklari . Eski ve Modern Yapon şiirleri antolijisi. (1988)
  3. Kirk aşik defteri.(Yunus Emre, Karacaoğlan, Aşık Veysel…) (1989)
  4. Selma Lagerlöf. Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige (1985)

Teatr

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Mirzə Uluqbəy — 600 yil. Müzikal-koreografik kompozisyon. Samarqand. (1994)
  2. Əmir Teymur — 660 yil. Müzikal-koreografik kompozisyon. Samarqand. (1996)
  3. Böyük ipək yolu. Müzikal-koreografik kompozisyon. Tiyatro "Odeon", Paris, Fransa (1997)
  4. Babür Şah (1999)
  5. Alğul (Mirzə Uluqbəy) (2004)

Televiziya və radio

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Timurnoma. 21 Bölümli Televizion dizisi (1996).
  2. Buxoroyi Şerif. 2 Bölümli musiqi film-opera (1997).
  3. Cəlaləddin Xarəzmşah.(Namık Kemal) 5 Bölümli TV oyunu.(1998)
  4. Alg'ul (Mirzo Uluġ'bek) 2 Bölümli TV oyunu. (2009)
  5. Min bir rivoyat. TV projesi. (1995–2012)
  6. Mirzə Uluqbəy. Radyo oyunu. (2008)
  7. Babür sog'inchi. Radyo oyunu. (2005)

İnternet

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Xurshid Davron web-sayfasi
  2. Khurshid Davron Facebook
  3. Xurshid Davron Twitter
  4. Xurshid Davron Youtube.com

Haqqında

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Ahmad A’zam. Navqiron yomg’ir (1980). [ölü keçid]
  2. Doç. Dr. Fatma Açık: Hurşid Devran’ın "Emir Timur’un Oğlunun Ölümü Hakkında Rivayat" Adlı Hikâyesinin Üslup Açısından İncelenmesi. [ölü keçid]
  3. N. Mirzaeva. She'riyatda tarixning badiiy talqini. (Shoir Xurshid Davron ijodi misolida)
  4. Eshqobil Shukur. She'rda ustoz vijdondir faqat…
  5. Eshqobil Shukur. Lahzaga qo'yilgan haykal. Esse.
  6. Sa’dullo Quronov. Hozirgi she'riyatning tasvir imkoniyatlari haqida .
  7. Nodir Jonuzoq. Mitti giyoh mojizasi.
  8. Bahodir Sodiqov. Tushlarga sig’magan Vatan.
  9. Erdal Şahin. Çağdaş Özbek Edibi Hurşit Devran, Türklük Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Hakkı Dursun Yıldız Armağanı), 7. sy., İstanbul 1995, 455–458. s.