гл.; -да, -на; -гъиз, -гьзава || зава; я || ягъ || ягъа, -гъин, -рай || -гърай, -мир || -гъмир; ягъ тавун, ягъ тахвун, ягъ хъийимир 1) сада масадаз вичин къуватдалди тӀарвал гудай гьерекатар авун. Ягъун, гатун адаз кар жеди. Е. Э. Гьая тийижир паб. РикӀ гзаф михьи инсан тир зи баде. Хъел атана ягъайтӀани, адан гъили зеррени тӀардачир. З. Р. Зи уьмуьрдин шикилар. 2) гуьлле гун, хци яркьдалди чан хкудун. Акьул гуз жеч, лап яна вич кьейитӀан. Е. Э. Гьая тийижир паб. Вуч лагьай чӀал я кьван, Куьре округдин началъникди са КӀири Буба ягъун патал вишералди къазахрин кьушунар тӀалабзава: Къ. Къ. КӀири Буба. 3) футболдин туп варариз ракъурун. Эмре Белез огълиди 106 къугъуна иштаракна, 13 туп ядай мумкинвал арадал гъана, вичи бягьскаррин варариз 27 туп яна. ЛГ, 6. VӀ. 4) ракъурун (мал, лапаг нехирдиз, суьруьдиз).... Абуру гъаятдин юкьвал алай кӀвалер чукӀурна, аниз малар янава. И. В. Чирхчир. Пакамахъ кал нехирдиз яна хтай Мусадиз акуна, данади, салаз гъахьна, помидорар, истивутар, келемар... жакьвалай ийизва, кӀурни гузва... – Суь-уьс! Суьс, садакьа! - гьарайна ада. Н. Насруллаев. Кьве Мегьамед. 5) музыкадин алатрай макьамрин сесерин акъудун. Къединдаба къе вичин рикӀ алай хтулриз манияр лугьуз ва чуьнгуьр ягъиз чирзава. К. К. РикӀе мани авайбур. Ма цӀуд манат - устӀардиз - «Къачагъ Неби» ягъ!... Ресторанда гьатнава ван тафтунин... А. С. Жуваз душман жемир вун. Синонимар: тамамарун, лугьун (макьам, мани). 6) са куьн ятӀани (къавун, кӀвалин, тахтадин) винел пад квелди ятӀани кӀевун. Къав кӀевириз, шифер ягъиз, Папар жезва кӀвал сувагъиз, Залан кӀвалах уртах ийиз, Ажеб регьятвилер жеда. С. Лезги мехъер. Элкъвена багъларин юкьва эцигнавай кьве мертебайрин кӀвалерин къавариз шифер янава. К., 1988, 16. ХӀӀ. Гъил чуьхвена, чин чуьхвена, яна шал, шалам, ЭкъечӀна ам кеспидал физ... И. Гь. Лежбер хци. 7) куьрсарун. Садбуру цлаз перде ягъун, садбуру гибе ягъун муд яз гьисабзава. Р. Синонимар: куьрсарун, авадарун. ☼ М. М. Гьажиевани ( кил.: М. Г. ЛЧЮС, 1955, ч. 144), Б. Б. Талибов
* ( кил. Б. Т., М. Г. ЛРС, 1966, ч. 400) ягъун глаголдин буйругъдин форма я ва ягъа, гуьгъуьнин йисара акъатай орфографиядин словарра ягъа ( кил.: М. М. Г, Р. И. Г., У. А. М. ЛЧЮС, 1964), ягъ ( кил.: М. М. Г, Р. И. Г., У. А. М. ЛЧЮС, 1989, 2001 кхьин дуьз яз гьисабзава.
* ав ягъун, алачух ягъун, вил ягъун, вили ягъун, гардан ягъун, мани ягъун, мет ягъун, пине ягъун, пер ягъун, пурар ягъун, рекьи ягъун, рикӀ ягъун, сер ягъун, тфенг ягъун, тӀвар ягъун, ял ягъун.
* ягъай къван сущ. эцигунардай тегьерда махсус алатралди туькӀуьрнавай къван. Са шумуд гаф муькъуькай: Гуьрчег тереф - ам элкъвена расда ягъай къванцикай. Муьгъ кьван затӀар эцигзавач Са юкъуз хьуй лагьана. М. Б. Муьгъ.... вижевайдаказ ягъай къванцикай, цларал са метр гьяркьуьвал алаз эцигнавай мискӀин, гьакъикъатдани, тикрар техжер хьтин лап надир имарат я. Д. Шерифалиев. Къабил бубадихъ галаз гуьруьш. Дарамат са гьавадинди, урус инженер Н. Алексееван проекталди чкадин устӀарри ягъай къванцикай эцигнавайди тир. ЛГ, 2002, 15. V.
* ягьайди хьиз ахварай аватун гл., вуж садлагьана ахварикай кватун. Йиф юкьварилай алатайла, Велимет ягьайди хьиз ахварикай кватна. М. В. Гьарасатдин майдандал. Ягъайбур хьиз чун ахварай аватна кӀанда. И. Гь. Эвер.
* ягъиз (ялиз) тежедай къван(ер) \[ нугъ къванар\] кьун гл., ни кьилиз акъудиз тежер крар хиве кьун, кьилиз акъудиз алахъун. Килигайла вич рахадай гафариз: ИзватӀаку ялиз гьихьтин къванариз. Е. Э. Гачал, гьей! Ягъиз жедай къван яхъ. Ваъ, алишвериш зи «фу» туш, гуж агакьдай къванциз ялна кӀанда. - К., 1989, 22. XӀӀ.