Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • кипа

    ...каких-л. предметов, сложенных один на другой. Кипа книг. Кипа бумаг. 2) торг. Крупная упаковочная мера. Кипа хлопка. Кипа шерсти. Кипа табака. 3) раз

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КИПА

    ж 1. top; кипа бумаг bir top kağız; 2. topa; 3. tay; кипы хлопка pambıq tayları; 4. yığın, qucaq; кипа вещей bir yığın şey.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КИПА

    1. туп (мес. чарарин). 2. тай (мес. парчайрин). 3. хара, гьамбар (бязи шейэрин)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЬИСА

    n. legend; story that has been handed down over generations and cannot be proved to be true or fictitious

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КИКА

    bax кичка.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КИЛА

    ж (мн. килы) 1. məh. dəbəlik şişi; 2. ur, fır (bitkilərdə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КИСА

    КИСА́ ж məh. kisə, torba. КИ́СА ж dan. pişik, məstan (pişik).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КУПА

    ж köhn. yığın, qrup, dəstə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • Kipr

    coğ. Chypre f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • КИСА

    кисун глаголдин эмирдин форма. Кил. КИСУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАПА:

    къапа-къап нар. садлагьана чин-чинал. Нянин вахт тир. Куьчедал кьве дуст къапа-къап расалмиш хьана. 3. Э. Рекьер сад туш. Зун хуьруьв, хурушумар хьанв

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬИСА

    араб, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра 1) кьилел атай кар, агъвалат. Тик гуьнедай экъечӀдайла, чи кьилел кьиса атана. Гь. Гь. Сифте сефер арабадих

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • киса

    см. кис.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • кьиса

    рассказ; легенда.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КАПА

    ...yapılan təzək); təzək, gərmə, kərmə (qurudulduqdan sonra yanacaq kimi işlədilən qaramal peyini).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬИСА

    n. legend; story that has been handed down over generations and cannot be proved to be true or fictitious

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • KITA

    qitə

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • КЪИША

    anat. qişa, örtü, zar, pərdə, təbəqə; мефтӀедин къиша beyin qişası; гъер алай къиша selikli qişa.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬИСА

    (-ди, -да, -яр) 1. əhvalat, hadisə, qəziyyə, macəra, sərgüzəşt; 2. qissə, hekayə, nağıl, əfsanə, rəvayət

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬИСА

    (-ди, -да, -яр) 1. əhvalat, hadisə, qəziyyə, macəra, sərgüzəşt; 2. qissə, hekayə, nağıl, əfsanə, rəvayət

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • kipu 2021

    kipu

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • кика

    -и; ж. = кичка 1) Парчовая кика.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • кила

    -ы; мн. род. - кил, дат. - -ам; ж. 1) а) нар.-разг. Грыжа. Килу лодырь не наживёт. б) отт. О всякой опухоли. На щеке вздулась огромная кила. 2) спец.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • киса

    -ы; ж.; разг. см. тж. киска, кисонька, кисочка 1) Ласкательное название кошки. 2) Ласковое или фамильярное обращение (обычно к ребёнку или женщине)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • копа

    -ы, вин.; копу; мн. - копы, коп; ж. (польск. kopa - старинная счётная единица, равнявшаяся 60); нар.-разг. 1) Шестьдесят штук чего-л. Копа яиц. Копа р

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • купа

    -ы; ж., обычно мн.: купы, куп Группа густо растущих кустов или лиственных деревьев. Купы деревьев.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • kina

    kina, pul, vahidi

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • KUPA

    kubok (idman)

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • КЪИША

    anat. qişa, örtü, zar, pərdə, təbəqə; мефтӀедин къиша beyin qişası; гъер алай къиша selikli qişa.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • KISA

    qısa

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • KINA

    xına

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • KİP-KİP

    нареч. плотно, наглухо. Pəncərələri kip-kip bağlamaq наглухо закрыть окна

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • kip-kip

    kip-kip

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • KİP

    ...nazik, dodaq kip gərək. Aşıq Ələsgər. 2. Möhkəm, bərk. Kip bağlamaq. Kip sıxmaq. Sarğı kip olmalıdır. – Qapı ehmalca çəkilib çərçivəsində kip oturdu.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY-TOP

    сущ. кипа (о материи)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • sıpa 2021

    sıpa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • XIPA

    (Cəbrayıl, Salyan) qısaboy <adam>. – Zəkəriyya xıpa adamdı (Cəbrayıl)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • типа

    см. тип; в зн. предлога. Вроде, наподобие. Гостиница типа пансионата.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SIPA

    is. Bir yaşar qoduq (bəzən söyüş yerində işlənir)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SIPA

    1. осленок; 2. перен. толстый, жирный, тучный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЛИПА

    бот. гъулцин ттар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SIPA

    (Quba, Zərdab) donuz balası

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • xıpa 2021

    xıpa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • SIPA

    ...перен. обычно о полном, здоровом, крепкого телосложения человеке ◊ sıpa quyruğu qopardan крепкого телосложения (о неотёсанном, сильном, здоровом чело

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • липа

    I -ы; ж. см. тж. липовый, липка Лиственное дерево сем. липовых с сердцевидными зубчатыми листьями и желтоватыми душистыми медоносными цветками; древес

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SIPA

    i. 1. young / little donkey; young of an ass; 2. bax d.d. qanmaz I

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ЛИПА

    ЛИПА I ж bot. cökə; cökə ağacı. ЛИПА II ж dan. saxta, qəlb (şey).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SIPA

    El arasında eşşək balasına sıpa deyirlər. Qədim mənası “iki aylıq day” demək olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • SIPA

    сущ. супа, шукӀва (йис атӀай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SIPA

    sıpa bax qoduq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • цыпа

    -ы; ж.; разг. = цыпка

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KİP

    1. плотный, вплотную, герметический; 2. плотно, наглухо, герметически;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KİP

    topa — koma — yığın — bağlama

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • kip

    kip

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • KİP

    нареч. 1. жуфт, жуфтдиз, жуфтдаказ; qapını kip ört рак жуфтдиз акьала; 2. кӀевиз, кӀевидаказ, мягькем; kip sıxmaq кӀевиз чуькьуьн.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КӀИП

    (-ини, -ина, -ер) dial. dəri kisəcik, tənbəki kisəsi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • кӀип

    (-ини, -ина, -ер) (диал.) - кожаный кисет.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КИП:

    кип-кесибвал сущ.; -или, -иле: -илер; -илери, -илера вини дережада кесиб тирвал. Рак ахъа авуна, Асали Гъалиб дидедиз хьайи, ада жегьил вахтар акъуда

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • kip

    1) sif. compact, -e ; hermétique, consistant, -e ; dense ; serré, -e ; 2) zərf. étroitement, fortement ; qapını ~ örtmək fermer la porte hermétiquemen

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • KİP

    I. s. compact; (parça haq.) dense, close; tight; hermetic II. z. closely, tightly; qapını ~ örtmək to shut the door tightly; ~ sıxmaq to cling* close

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KİP

    KİP – BOŞ Sonuncu dəfə Məstan otağa girəndə qapı kip örtüldü (T.Məmmədov); Pəncərə boş bağlanıb.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • KİP

    KİP I is. Topa, yığın, qalaq. Meşədən bir kip odun gətirdi. KİP II sif. Sıx, möhkəm. Kip örtülü pəncərədən keçib; Saçlarımı qarışdırır az qala (F.Sadı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti
  • КИП

    təməl, özül, bünörə, əsas; кип сагъ (кип кӀеви) özülü möhkəm (sağlam).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • KİP

    möhkəm — bərk

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • KİP

    ...муфта 2. глухой (совершенно закрытый, сплошной, без отверстия). Kip bağlac горн. глухой затвор, kip tikiş мед. глухой шов II нареч. плотно, вплотную:

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KİP

    sıx

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ŞÜLƏK

    сущ. 1. полоса ткани 2. кипа (крупная упаковочная мера)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • докипеть

    -пит; св.; разг. см. тж. докипать Кипя, дойти до состояния готовности.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DƏSTƏ

    ...связка; 2. группа, отряд, колонна; 3. ручка, рукоятка, черенок; 4. кипа, пачка; 5. пестик; 6. труппа;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TAY

    1. тюк, кипа; 2. каждый из парных предметов; 3. подобный, равный, пара, чета, под стать; 4. берег; 5. сторона; 6. створ, створка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кӀватӀал

    1. сборище, группа, скопище (людей). 2. кипа. 3. свод, сборник : законрин кӀватӀал - свод законов; хкетрин кӀватӀал - сборник сказок; зарарин кӀватӀал

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • QALAQ

    ...хвороста, qar qalağı куча снега, qalaq vurmaq собрать в кучу 2. кипа (пачка, связка каких-л. предметов, сложенных один на другой). Qəzet qalağı кипа

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • выкипеть

    -пит; св. см. тж. выкипать, выкипание Кипя, испариться (о жидкости); остаться без жидкости (о сосудах с кипящей жидкостью) Чайник выкипел.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • укипеть

    ...укипел (о содержимом чайника). 2) Дойти до готовности, варясь и кипя. Сироп укипел. Суп укипел.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • туп

    ...из пушки; б) (перен.) врать, говорить неправду; в) хвастаться. 3.кипа, пачка, стопа. || гумадин туп - клубы дыма.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • прикипеть

    -плю, -пишь; св. 1) только 3 л.; разг. Кипя, пристать, пригореть, привариться. Варенье прикипело. Молоко прикипело к кастрюле. 2) к кому-чему (чем) ра

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YIĞIN

    ...yığın kərpic груда кирпичей, bir yığın kağız ворох бумаги 2. кипа, пачка, стопка. Kitab yığını стопка книг, bir yığın məktub кипа писем 3. масса. Bir

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BAĞ

    ...bağ göy пучок зелени 4. связка. Bir bağ çırpı связка хвороста 5. кипа, пачка. Bir bağ kağızkuğuz кипа всякой бумаги; bağını açmaq развязать завязку,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • тай

    Ӏ (таюни, таюна, таяр) - 1.1. кипа, тюк : парчайрин тай - тюк материи. 1.2. каждый из парных предметов в отдельности, один из пары : гуьлуьтрин тай -

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • TAYA

    ...в стога), скирдоваться, быть заскирдованным ◊ bir taya целая кипа, целая куча, целый ворох; tayada iynə kimi (itmək) как иголка в стогу сена (исчезну

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏSTƏ

    ...небольшой пакет каких-л. упакованных или сложенных вместе предметов), кипа, куча. Bir dəstə məktub пачка писем, bir dəstə pul пачка денег, bir dəstə

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • КИПЯТИТЬСЯ

    несов. 1. ругун. 2. пер. туьнт хьун, къизмиш хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КИПАРИС

    кипарис (дуьз, шумал гьамиша кьацу са ттар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KİPARİS

    kiparis bax sərv

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • KİPARİS

    I сущ. кипарис (вечнозеленое хвойное дерево преимущественно с пирамидальной кроной) II прил. кипарисный, кипарисовый

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • КИПЯЧЕНЫЙ

    ргай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КИПЯТИТЬ

    несов. ругун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КИПЯТИЛЬНИК

    яд ргадай аппарат (машин)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КИПЯТОК

    мн. нет ргай яд, ргазвай яд

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TOP

    ...top divar kağızı два рулона обоев, üç top çit три рулона ситца 2. кипа (пачка или связка каких-л. предметов, сложенных один на другой). Topları maşın

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Kina
Kina — Papua-Yeni Qvineyanın pul vahidi. == Xarici keçidlər == Currency (Official Bank of PNG) Bank of Papua New Guinea PDF Arxivləşdirilib 2006-01-13 at the Wayback Machine Papua New Guinea Paper Money Arxivləşdirilib 2011-05-14 at the Wayback Machine Pul ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Kipr
Cənubi Kipr, Kipr (yun. Κύπρος, tələf. Kipros, türk. Kıbrıs), rəsmi adı Kipr Respublikası (yun. Κυπριακή Δημοκρατία, tələf. Kipriaki Dimokratia, türk. Kıbrıs Cumhuriyeti) — Aralıq dənizinin şərqində, Türkiyənin cənubunda, Suriya və Livanın qərbində yerləşən ada ölkəsi. Adada 2 dövlət yerləşir: Şimali Kipr Türk Respublikası (ŞKTR) və Kipr Respublikası. Yüksək inkişaf etmiş ölkə və məşhur turizm mərkəzidir. 1 may 2004-cü ildə Avropa İttifaqına qəbul olunanadək Tərəfsiz Dövlətlər Hərəkatının üzvü və təsisçisi olmuşdur.
Kipu
Kipu (keçua "khipu" -> isp. "quipu" – "düyün", "düyünləmək", "say"; aym. "chino" – "çino" – Andların dağlıq sistemində yaşamış inklərin və onların sələflərinin qədim mnemonik və say sistemidir (say avadanlığı olan yupana ilə birgə). Pambıqdan və ya dəvəkimilər (alpaka və lama) yunundan hazırlanan mürəkkəb ip sarmaşıqları və düyünlərindən ibarət özünəməxsus yazı növüdür. Fərqli sayda sallanan saplara malik ola bilər: bir neçəsindən tutmuş 2500-ə dək. Xüsusi tərzdə salınmış imperiya yolları vasitəsilə çapar çaskilər tərəfindən məlumatların ötürülməsi üçün, həmçinin ictimai həyatın müxtəlif aspektlərində (təqvim, topoqrafik sistem, vergilərin və qanunların təsbit edilməsi) istifadə edilirdi. İspan xronistlərindən biri olan Xose de Akosta yazırdı ki, bütün ink imperiyası kipu vasitəsilə idarə edilirdi və heç kim düyünlə hesab aparanlardan qaça bilməzdi. Ən qədim protokipu 12 sallanan sapdan ibarət idi, həmçinin onlardan bəziləri düyünlü, bəziləri isə taxta çubuğa dolanmış idi. Arxeoloq Rut Marta Şeydi Solis (Ruth Martha Shady Solís) tərəfindən Karal (Supe vadisi) adlı arxeoloji obyektində yerləşən ən iri piramidaların birindəki germetik otağın qazıntısı zamanı aşkar edilmişdi. Stratiqrafik qatı analizi nəticəsində protokipunun e.ə 3-cü minilliyə təsadüf etdiyi müəyyən olunmuşdu.
Kita
Kita (Tokio) — Tokionun xüsusi rayonlarından biri.
IPA
Beynəlxalq fonetik əlifba, səsləri göstərən standart əlifba
Kia
"Kia Motors" — avtomobil şirkəti Koreyanın ilk velosiped və avtomobil istehsalçısıdır. == Tarixi == Kia Motors-un tarixi 1944-cü ildən, yəni Kyungsung Precision Industry şirkətinin yaradıldığı ildən başlayır. Həmin şirkət müasir Seulun ərazisində yerləşən Yanqdeunqpoda kiçik zavodda velosipedlər üçün ehtiyat hissələr hazırlamaqla məşğul olurdu. 1952-ci ilin yazında kompaniya ilk Koreya velosipedini yığdı, bundan sonra şirkətin adı dəyişdirilərək "Kia Industrial Company" qoyuldu. Kia adı Çin mənşəli "ki" sözündən yaranmışdır və "mənşə" mənasını verir, "a" isə "Asiya" qitəsini bildirir. Beləliklə Kia "Asiyadan gələn", "Asiya mənşəli" mənasını verir. Qərargahı Seulda yerləşir. Kia korporasiyası 1961-ci ilin oktyabrında Kia şirkəti С-100 motosikllərinin buraxılışını mənimsədi və bununla da Koreyanın motosikl sənayesinin inkişafının təməlini qoydu. Artıq növbəti ilin əvvəlində Kia üçtəkərli К360 yük motosikllərinin buraxılışına başladı. Onların istehsalı yalnız 12 ildən sonra dayandırıldı.
Cənubi Kipr
Cənubi Kipr, Kipr (yun. Κύπρος, tələf. Kipros, türk. Kıbrıs), rəsmi adı Kipr Respublikası (yun. Κυπριακή Δημοκρατία, tələf. Kipriaki Dimokratia, türk. Kıbrıs Cumhuriyeti) — Aralıq dənizinin şərqində, Türkiyənin cənubunda, Suriya və Livanın qərbində yerləşən ada ölkəsi. Adada 2 dövlət yerləşir: Şimali Kipr Türk Respublikası (ŞKTR) və Kipr Respublikası. Yüksək inkişaf etmiş ölkə və məşhur turizm mərkəzidir. 1 may 2004-cü ildə Avropa İttifaqına qəbul olunanadək Tərəfsiz Dövlətlər Hərəkatının üzvü və təsisçisi olmuşdur.
Dua Lipa
Dua Lipa (22 avqust 1995, Vestminster[d], Böyük London) — alban əsilli ingilis müğənni və bəstəkar. Model olaraq çalışdıqdan sonra 2014-cü ildə Warner Bros. şirkəti ilə müqavilə bağlayaraq 2017-ci ildə Dua Lipa adlı albomunu çıxardı. Albom Böyük Britaniya sıralamasında üçüncü yerə yüksəldi. == Həyatı == Lipa, 22 avqust 1995-ci ildə Londonda doğulub. Adı "Dua" alban dilində "Səni sevirəm", "istəyirəm" və ya "ehtiyacım var" mənasına gəlir. Ailəsi Kosovalı albanlardır. Silviya Yonq Teatr Məktəbində oxumuşdur. 15 yaşında olarkən Londona dönüb və dostları ilə yaşamağa başlamışdır. Dönməkdə məqsədi musiqi karyerası yaratmaq idi.
Kipr (ada)
Kipr (yun. Κύπρος), bəzi mənbələrdə Qıbrız və ya Kıbrıs (türk. Kıbrıs) — Aralıq dənizinın şərqində ada. Coğrafi baxımından ada Asiya qitəsinə daxildir. Kipr Misirdən 380 km, Suriyadan 105 km, Türkiyədən isə 75 km məsafədə yerləşir. Şimalında Şimali Kipr Türk Respublikası, 1974-cü ildə türk ordusunun adanın şimalını nəzarətə götürməsindən sonra adanın cənubunda yerləşən və ada üzərində suveren hüquqları beynəlxalq birlik tərəfindən de-yure tanınan Kipr Respublikası yərləşir. Ayrıca, Kipr adasında Böyük Britaniyaya aid dövlət-hərbi baza olan Akrotiri və Dekeliya yerləşir. == Coğrafiya == Ada şərqdən qərbə 240 km məsafədə uzanır. Eni isə 100 km təşkil edir. Adanın sahəsi 9251 km².
Kipr (dəqiqləşdirmə)
Kipr (ada) — Aralıq dənizinin şərqində ada. Kipr Respublikası (və ya Cənubi Kipr) — de-fakto Kipr adasının cənubunu idarə edən, de-yure ada üzərində tam suveren hüquqlara malik olan dövlət. Şimali Kipr Türk Respublikası — Kipr adasının şimalında tanınmamış dövlət.
Kipr Hərəkatı
Kipr əməliyyatı (türk. Kıbrıs Harekâtı), həmçinin Türkiyənin Kiprə müdaxiləsi (yun. Τουρκική εισβολή στην Κύπρο) və ya Atilla əməliyyatı (türk. Attila Harekatı) — 20 iyul 1974-cü ildə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Kiprdə başlatdığı və 14 avqust tarixində türk silahlı birləşmələrinin paytaxt Nikosiyaya daxil olması ilə nəticələnən əməliyyat. Türkiyə hökuməti bu əməliyyatın Sürix və London müqaviləsinin 4-cü maddəsinə istinadən yerinə yetirildiyini bildirmişdir. Buna baxmayaraq BMT və Avropa Şurası bunu işğal olaraq qiymətləndirmişdir. Avropa Şurası Parlament Assambleyasının 29 iyul 1974-cü il tarixli 573 saylı qərarında və Afinadakı Apelyasiya Məhkəməsinin 21 mart 1979-cu il tarixli qərarında Türkiyənin müdaxiləsinin qanuni olduğu vurğulanmışdır. Ancaq, beynəlxalq qərarların çoxu bunu "işğal" olaraq adlandırmışdır. == Hadisə == Türklər və yunanlar arasında ilk hadisələr 1920-ci ildə, Osmanlı imperiyasının 1878-ci il tarixli 50 illik icarə müqaviləsi ilə adanı Böyük Britaniyaya verməsindən sonra, icarə müddətinin bitməsinə 8 il qalmış başladı. Bu hadisələr yalnız siyasi döyüşlər olsa da, silahlı toqquşmalar şəklini almayıb.
Kipr Kilsəsi
Kipr Kilsəsi (yun. Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, türk. Kıbrıs Kilisesi) — Kiprdə yerləşən avtokefal pravoslav kilsə. Mərkəzi Nikosiya şəhərindədir. II Xrizostom kilsənin indiki baş yepiskopdur.
Kipr Respublikası
Cənubi Kipr, Kipr (yun. Κύπρος, tələf. Kipros, türk. Kıbrıs), rəsmi adı Kipr Respublikası (yun. Κυπριακή Δημοκρατία, tələf. Kipriaki Dimokratia, türk. Kıbrıs Cumhuriyeti) — Aralıq dənizinin şərqində, Türkiyənin cənubunda, Suriya və Livanın qərbində yerləşən ada ölkəsi. Adada 2 dövlət yerləşir: Şimali Kipr Türk Respublikası (ŞKTR) və Kipr Respublikası. Yüksək inkişaf etmiş ölkə və məşhur turizm mərkəzidir. 1 may 2004-cü ildə Avropa İttifaqına qəbul olunanadək Tərəfsiz Dövlətlər Hərəkatının üzvü və təsisçisi olmuşdur.
Kipr adası
Kipr (yun. Κύπρος), bəzi mənbələrdə Qıbrız və ya Kıbrıs (türk. Kıbrıs) — Aralıq dənizinın şərqində ada. Coğrafi baxımından ada Asiya qitəsinə daxildir. Kipr Misirdən 380 km, Suriyadan 105 km, Türkiyədən isə 75 km məsafədə yerləşir. Şimalında Şimali Kipr Türk Respublikası, 1974-cü ildə türk ordusunun adanın şimalını nəzarətə götürməsindən sonra adanın cənubunda yerləşən və ada üzərində suveren hüquqları beynəlxalq birlik tərəfindən de-yure tanınan Kipr Respublikası yərləşir. Ayrıca, Kipr adasında Böyük Britaniyaya aid dövlət-hərbi baza olan Akrotiri və Dekeliya yerləşir. == Coğrafiya == Ada şərqdən qərbə 240 km məsafədə uzanır. Eni isə 100 km təşkil edir. Adanın sahəsi 9251 km².
Kipr böhranı
Kipr böhranı və ya Kipr problemi (türk. Kıbrıs sorunu, ing. Cyprus conflict) — Kipr adasında yaşayan yunanlar və türklər arasında ərazi məslələrinə görə tarixən mövcud olmuş və hazırda da davam edən münaqişə. == Sürix və London müqaviləsi == Sürix və London müqaviləsi 11 fevral 1959-cu ildə Böyük Britaniya, Türkiyə, Yunanıstan dövlətləri, Kiprdəki yunan və türk cəmiyyətləri arasında imzalanan, müstəqil bir dövlət olaraq Kipr xalqlarının vəziyyətini təyin edən və Kipr Respublikasının konstitusiyasını təsdiqləyən andlaşmadır. Yunan tərəfini Baş yepiskop Makarios, türk tərəfini isə Fazıl Kiçik təmsil etməkdə idi. 19 fevral 1959-cu ildə London müqaviləsi ilə Kipr Respublikasının müstəqil bir dövlət olaraq 16 avqust 1960-cı ildə qurulması təmin edilmiş oldu. Bu müqaviləyə uyğun olaraq qurulacaq olan Kipr Respublikasının konstitusiyasının adadakı hər iki cəmiyyətin haqqlarını qoruyacaq şəkildə hazırlanması qəbul edilirdi. === Müqavilənin əsas şərtləri === Birinci maddə uyğun olaraq adada Prezidentlik sistemi qurulacağı nəzərdə tutulurdu, ancaq yunan prezident yunan icması tərəfindən, türk vitse-prezident isə türk icması tərəfindən seçiləcəkdi. Beşinci maddə uyğun olaraq isə Nazirlər Şurasını 7 yunan və 3 türk olmaq üzrə 10 nazirdən meydana gələcəkdi və cəmiyyətlərin tək tərəfli qərarlar çıxarmalarına maneə olunması məqsədi ilə gərək Nümayəndələr Məclisi tərəfindən çıxarılacaq qanunlar gərəksə nazirlər kabineti qərarları yunan prezident və ya türk vitse-prezident tərəfindən veto edilə biləcəkdi. Altıncı maddə uyğun olaraq Yüksək Konstitusiya Məhkəməsi bir Yunan, bir türk və bir tərəfsiz hakimdən meydana gələcəkdi.
Kipr coğrafiyası
Kipr coğrafiyası - Kipr adası üç subyekt arasında bölünmüşdür. Onun 60.99% Kipr Respublikası, 36.27% Şimali Kipr Türk Respublikası və 2,74 % isə Akrotii və Dekeliyanın payına düşür. == Relyef == Adanın ərazisinin bir hissəsini dağlar tutur. Şimal sahillərinə qədər Kireniya silsiləsi uzanır. Silsilənin qərb hissəsində eni 15 km, şərqində isə 25–30 km arasında dəyişir. Qərb hussəsində hündürlük daha çoxdur. Bəzi zirvələrin hündürlüyü 1000 metri keçir. Silsilənin ən hündür zirvəsi Akromand dağıdır (1023 m). Cənub-qərb hissəsində Troodos massivi yerləşir. Burada Kipr adasının ən hündür zirvəsi olan Olimbos dağı (1952 m) qərarlaşır.
Kipr dənizi
Kipr dənizi- Aralıq dənizinin şərqində Kiçik Asiya yarımadası və Afrika arasında yerləşir. Dənizin şimalıda Kipr adası yerləşir. Kiprdən Kiçik Asiya arasında dəniz Kilikiya dənizi ilə şərqində isə Livan dənizi ilə əhatələnir. Dəniz Aralıq dənizinin ən isti və duzlu hissəsidir. Burada orta duzluluq 38,9 - 39,8 ‰ təşkil edir. Onun bu çür duzlu olmasına səbəb Nildən başqa iri çayın dənizə tökülməməsidir. == Flora və Faunası == Duzluluğun yüksək olması onun fauna və florasınada öz mənfi təsirini göstərir. Cənub hissələrdə isə mərcan riflərinə rast gəlinir. Səbəb isə Nilin suyu nisbətən şirinləşdirməsidir. Dəniz məhsulları istehalı perespektiliyi zəyifdir.
Kipr erməniləri
Kipr erməniləri — Kipr adasında yaşayan etnik erməni toplumuna verilən ümumi ad. Kipr adasında 2012-ci ilə olan əhalinin siyahıya alınmasına əsasən 3.500 civarında erməni yaşamaqdadır. Ermənilərin böyük əksəriyyəti adanın yunan tərəfindən idarə edilən hissəsində yaşayır. Ermənilərin ada da yaşadıqları əsas yer Nikosiya şəhəridir. Nikosiyanın ardından siyahını Limasol və Larnaka şəhərləri izləyir. == Tarixi == Ermənilərin Kipr adası ilə təması Kilikiya erməni çarlığının 1078-ci ildə adanın şimal hissələrini işğal etməsi ilə başlamışdır. Çarlığın varlığına Səlcuqlar tərəfindən son qoyulmasından sonra ada da yaşayan az saylı erməni toplumu qorunmaq üçün Bizans İmperiyasının ada da yerləşən hakimiyyətinə sığınmaq qərarı verir. Kilikiya erməni çarlığı ilə Kipr adasında yaşayan etnik ermənilər arasında münasibətlər Səlib yürüşləri zamanı sürətlə inkişa etməyə başlayır. Erməni çarı II Leo, Kipr Krallığını idarə edən Luziyanlar sülaləsinə məsub bir qadınla evlənməsi münasibətləri daha da dərinləşdirir. Orta Əsrlərdə Kipr adasında iki erməni dini mərkəzi yerləşirdi.
Kipr iqtisadiyyatı
Kipr iqtisadiyyatı - Kipr adasında faktiki 2 dövlət mövcud olduğundan orada birbirindən o qədər də kəskin fərqlənməyən 2 icmanın iqtisadiyyatından danışmaq lazımdır. Ümumiyyətlə, Kiprdə beynəlxalq turizm, yeyinti sənayesi, bank-maliyyə sistemi azad iqtisadi zonalar fəaliyyəti yaxşı inkişaf etmişdir. Daxili milli məhsulun həcmi 2004-cü il göstəricilərinə görə bütün ada üçün 14 mlrd. dollardan artıq olub. Bu məhsuldan əhalinin hər nəfərinə orta hesabla 18 min dollar vəsait düşür. Bu rəqəm türklər yaşayan hissədə 6 min dollardan çox deyil, yunanlar yaşayan hissədə isə iki dəfə çoxdur. Adanın yunanlar yaşayan hissəsində yerli hökumətin iqtisadi siyasəti Avropa və Yaxın Şərqlə mövcud olan əlaqələrindən asılıdır və AİT üçün zəruri hesab edilən meyarların əldə edilməsinə yönəldilmişdir. Adanın türklər yaşayan hissəsində yerli hökumətin iqtisadi siyasəti Türkiyə ilə əlaqələrlə bağlıdır. Yunanlar yaşayan hissədə ÜDM-un 72 faizi xidmətin, 29 faizi sənayenin, 6 faiz kənd təsərrüfatının payına düşür. Türklər yaşayan hissədə ÜDM-nun 68 faizi xidmət, 20 faizi sənaye, 12 faizi isə kənd təsərrüfatının payına düşür.
Kipr konvensiyası
Kipr konvensiyası Martın 6da Andraşi Rusiya və Türkiyə arasındakı sülh şərtlərini müzakirə etmək üçün beynəlxalq konfrans çağırmaq təklifi irəli sürdü. Rusiya buna razılıq verməli oldu. Rusiyanın belə güzəştə getməsinə səbəb Şərq böhranı başlanan andan qüvvələr nisbətinin Rusiyanın xeyrinə olmaması idi. Türkiyə ilə müharibə Rusiyanın Avstriya və Alm ilə toqquşmasına səbəb ola bilərdi. Rusiya Alm-nin belə mövqe tutduğuna görə onunla ixtilafa getmək istəmirdi. Hələ 1878-ci il fevralın 19da Bismark demişdi ki, Şərq məsələsində o təmiz maklerdi. Onun vəzifəsi bunu tezliklə başa çatdırmaqdır. Bismark Rusiyanı müdafiə etmədiyini açıqcasına bildirmişdir, lakin rus diplomatiyası onun köməyinə nail olmağa cəhd etdi. O xatırlatdı ki, Bismark Rusiyanı dəfələrlə müharibəyə qoşulmağa təkid edirdi. Bismark Rusiyaya məsləhət bilirdi ki, konqres çağırılmasına razı olsun.
Kipr krallığı
Kipr krallığı — Əsası III Səlib Yürüşü dövründə 1192-ci ildə qurulan səlibçi dövlətidir. 1490-cu ildə son hökmdarı Katerina Kornaro tərəfindən 1489-cu ildə Venesiya respublikasına satılana qədər mövcud olmuşdur. = Tarixi = 1192-ci ildə III Səlib Yürüşünə qoşulan İngiltərə kralı Şirürəkli I Riçardın bacısı İngiltərəli İoanna və həyat yoldaşı Navarralı Berenqariyanın səyahət etdiyi donanma tufana tutularaq Kipr adası sahillərinə çatmışdı. Adanın Bizanslı hakimi İsaak Komnenosun İoanna və Berenqariyanı təhqir etməsi Riçardın adanı işğalına təkan verdi. Adada mövcudiyyətin bahalı olduğu düşünən Riçard az sonra adanı Məbəd cəngavərlərinə satdı. Onlar da öz növbələrində adanı keçmiş Qüds kralı Luzuinyalı Qaya satdılar. Qayın 1194-cü ildəki ölümündən sonra yerinə qardaşı I Amalrik keçdi və rəsmi olaraq Müqəddəs Roma imperatoru VI Henrix tərəfindən Kipr kralı kimi təsdiqləndi. Krallıq uzun müddət müstəqilliyini qorumuş, 1426-cı ildə Məmlüklərdən asılı hala düşmüş, 1489-cu ildə isə Venesiya mülkünə çevrilmişdir. == Hökmdarları == Krallıq Luzinyan sülaləsi tərəfindən idarə olunmuşdur.
Kipr meşənovruzu
Kipr meşənovruzu (lat. Cyclamen cyprium) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin novruzçiçəyikimilər fəsiləsinin meşənovruzu cinsinə aid bitki növü. Kipr dağlarında 300-1,200 m (980-3,900 ft) hündürlükdəki meşəliklərdə bitir. Endemik bitkidir. Kiprin milli gülüdür.
Kipr münaqişəsi
Kipr böhranı və ya Kipr problemi (türk. Kıbrıs sorunu, ing. Cyprus conflict) — Kipr adasında yaşayan yunanlar və türklər arasında ərazi məslələrinə görə tarixən mövcud olmuş və hazırda da davam edən münaqişə. == Sürix və London müqaviləsi == Sürix və London müqaviləsi 11 fevral 1959-cu ildə Böyük Britaniya, Türkiyə, Yunanıstan dövlətləri, Kiprdəki yunan və türk cəmiyyətləri arasında imzalanan, müstəqil bir dövlət olaraq Kipr xalqlarının vəziyyətini təyin edən və Kipr Respublikasının konstitusiyasını təsdiqləyən andlaşmadır. Yunan tərəfini Baş yepiskop Makarios, türk tərəfini isə Fazıl Kiçik təmsil etməkdə idi. 19 fevral 1959-cu ildə London müqaviləsi ilə Kipr Respublikasının müstəqil bir dövlət olaraq 16 avqust 1960-cı ildə qurulması təmin edilmiş oldu. Bu müqaviləyə uyğun olaraq qurulacaq olan Kipr Respublikasının konstitusiyasının adadakı hər iki cəmiyyətin haqqlarını qoruyacaq şəkildə hazırlanması qəbul edilirdi. === Müqavilənin əsas şərtləri === Birinci maddə uyğun olaraq adada Prezidentlik sistemi qurulacağı nəzərdə tutulurdu, ancaq yunan prezident yunan icması tərəfindən, türk vitse-prezident isə türk icması tərəfindən seçiləcəkdi. Beşinci maddə uyğun olaraq isə Nazirlər Şurasını 7 yunan və 3 türk olmaq üzrə 10 nazirdən meydana gələcəkdi və cəmiyyətlərin tək tərəfli qərarlar çıxarmalarına maneə olunması məqsədi ilə gərək Nümayəndələr Məclisi tərəfindən çıxarılacaq qanunlar gərəksə nazirlər kabineti qərarları yunan prezident və ya türk vitse-prezident tərəfindən veto edilə biləcəkdi. Altıncı maddə uyğun olaraq Yüksək Konstitusiya Məhkəməsi bir Yunan, bir türk və bir tərəfsiz hakimdən meydana gələcəkdi.
Kipr mətbəxi
Kipr mətbəxi - kipr mətbəxi Türkiyə və Yunanıstan mətbəxlərinə çox yaxındır. Bu mətbəxə Fransa, İtaliya, Andorra və s. ölkələrin mətbəxinə oxşayır. == Yeməklərin hazırlanması == Yeməklər adətən təzə tərəvəzlərdən - kabaçki, yaşıl bibər, yerkökü, pomidor, xiyar, kələm, üzüm yarpağı, lobya və s.dən hazırlanır. Həmçinin limon, armud, alma, üzüm, portağal, naringi, şaftalı, qara qaragilə, çiyələk, gilas, yemiş, qarpız, avakoda, badam və s. meyvə və quru meyvələrdən istifadə edilir. Bu mətbəx ədviyyatlarla da zəngindir. İstiot, əkin indausu, iyli kərəviz, adi qaraqınıq, darçın və s. yeməklərə xüsusi dad verir. Kipr mətbəxinin əsas ədviyyatı isə nanədir.
Kipr rumları
1973 ilinde Kipr adasında etnik xəritəsi sarı region Kipr rumları Kipr adasının ən böyük etnik qrupudur.
РИА Новости
RİA Novosti — Rusiyanın dövlət informasiya agentliyi. 2013-cü ildə ləğv olunaraq onun bazasında “Rossiya Seqodnya” (Rusiya bu gün) beynəlxalq informasiya agentliyi yaradılır. İnformasiya agentliyinin əsas fəaliyyət istiqamətinin Rusiya Federasiyasının dövlət siyasətini və ictimai həyatını xaricdə işıqlandırmaqdır. Dünyanın ən böyük media holdinqlərindən biri sayılır, mərkəzi qərargahı Moskva şəhərində yerləşir.