Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ЩУПАТЬ

    несов. 1. əlləmək, əl ilə yoxlamaq; щупать пульс nəbzi yoxlamaq; 2. məc. öyrənmək, yoxlamaq, tədqiq etmək; ◊ щупать глазами (взором) кого-что başdan-a

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • щупать

    ...обследовать, распознать что-л.) Щупать карманы. Щупать пульс. Щупать пальцами материю. Щупать мускулы. Щупать глазами кого-, что-л. (внимательно осма

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЩУПАТЬ

    1. əlləmək, əl ilə yoxlamaq; 2. öyrənmək, yoxlamaq, tədqiq etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЩУПАТЬ

    несов. гъил-тIуб авун, гъил авуна килигун, гъил-тIуб авуна чирун, гъил-тIуб авуна ахтармишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЫПАТЬ

    несов. 1. tökmək, boşaltmaq; dağıtmaq; 2. səpmək, səpələmək; сыпать песок на дорожки yollara qum səpmək; 3. məc. dan. yağdırmaq; сыпать вопросами sual

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SÜRAT

    sürət

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ŞUBAT

    fevral

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • SUVAT

    i. watering-place; (heyvan üçün) pond; (at üçün) horse-pond

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SÜBAT

    ə. xəstənin huşunu itirməsi

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ŞÜBAT

    ə. əsli süry. fevral ayına uyğun gələn ay

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • СКУПАТЬ

    несов. bax скупить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СТУПАТЬ

    несов. 1. bax ступить 1-ci mənada; 2. в знач. пов. накл. ступай(те)! get! gedin! rədd ol(un)!

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СУЖАТЬ

    несов. bax сузить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СУПИТЬ

    несов. dan. bax насупить

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦОПАТЬ

    несов. dan. 1. tutmaq, yapışmaq, qamarlamaq; 2. vurmaq, ilişdirmək; 3. yıxılmaq, düşmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦАПАТЬ

    несов. dan. 1. qapmaq, qamarlamaq; цапать из рук əldən qapmaq, 2. caynaqlamaq, caynağına keçirmək, pəncəsinə keçirmək, çənginə keçirmək, yapışmaq; 3.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SUVAT

    ...поилка (приспособление для поения скота и птицы). Avtomatik suvat автоматическая поилка II прил. водопойный. Suvat meydançası водопойная площадка, su

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЦУКАТ

    м şəkərləmə; şəkərlənmiş meyvə (meyvə (adətən sitrus) qabığı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦУКАТЬ

    несов. idm. yüyəni birdən bərk dartmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШУГАТЬ

    несов. dan. hürkütmək, hürküdüb qaçırtmaq, üstünə qışqırıb qaçırtmaq (qovmaq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШУКАТЬ

    несов. məh. axtarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЩЕПАТЬ

    несов. doğramaq, yarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЩИПАТЬ

    несов. 1. çimdikləmək (qoparmaq); 2. məc. yandırmaq, göynətmək; перец щиплет язык istiot dilimi yandırır; 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SUVAT

    Çaydan su götürmək və heyvanı sulamaq üçün olan yerə indi suvat deyirik. Sözün kökü suvdur (suyun qədim forması suv olub), bəs -at nə şəkilçisidir? Q

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • СУФАТ

    кил. СИФЕТ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • суфат

    лицо, физиономия, лик (уст.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • SURAT

    sifət, üz

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ŞUBAT

    (-tı) fevral fevral

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • SUVAT

    (Basarkeçər, Cəbrayıl, Qarakilsə, Salyan) bax suad. – Bala, get buzu qır, suvatı aç (Basarkeçər); – Suvat var, böyürtkannıxdı, oturmuşam, deyirəm görü

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЩИПАТЬ

    1. çimdikləmək, çimdik götürmək, çimdik vurmaq; 2. yandırmaq, göynətmək, 3. dartmaq, çəkmək, didmək, yolmaq, qopartmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЩИПАТЬ

    ...жакIум (жакIумар) акъудун, кIасун (кьве тупIалди хам), цIиб гун; щипать руку гъиляй жакIумар акъудун (цIиб гун). 2. чухун (цIакулар акъудун); щипать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SUVAT

    ...su götürülən, habelə malların su içdikləri dayaz yer. İnəkləri suvata yönəltmək. // Heyvanların su içməsi üçün içinə su doldurulan müxtəlif materiall

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SUVAT

    водопой, пойло

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СЫПАТЬ

    1. tökmək, böşaltmaq, dağıtmaq; 2. səpmək, səpələmək; 3. yağdırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦАПАТЬ

    1. qapmaq, qamarlamaq; 2. çaynaqlamaq, çaynağına keçirmək, pəncəsinə keçirmək, çənginə keçirmək, yapışmaq; 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЩЕПАТЬ

    doğramaq, yarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦУКАТ

    şəkərləmə, şəkərlənmiş meyvə (meyvə qabığı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЩИПАТЬ

    1. çimdikləmək, şimdik götürmək, çimdik vurmaq; 3. məc. yandırmaq, göynətmək; 3. dartmaq, çəkmək, qopartmaq, didmək, yolmaq 2

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКУПАТЬ

    несов., см. скупить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СТУПАТЬ

    несов. 1. кIвач (къадам, ккам) вигьин; ккам (къадам) къачун. 2. фин; ступай алад.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЫПАТЬ

    ...ичIирун. 2. кIвахун. 3. кIвадрун. 4. пер. къурун; гзаф лугьун; сыпать обидными словами рикI тIардай гафар кьилел къурун (тадиз-тадиз гзаф лугьуя). ♦

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЦАПАТЬ

    несов., см. цапнуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЦУКАТ

    цукат (шекердал чрай, хархар хьайи шекерди кьур лимондин, партахалдин чкалар ва я емиш).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЩЕПАТЬ

    несов. гудун, чIидгьем-чIидгъем авун, чIидгъемар авун (мес. кьулунин кIусуникай цIай авун патал)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЩУПАТЬ

    см. щупать.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЩУПАТЬ

    сов. dan. əlləyib, əllə yoxlayıb tapmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОЩУПАТЬ

    сов. əlləmək, əl ilə yoxlamaq, əlləyib yoxlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КУПАТЬ

    несов. çimdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОЩУПАТЬ

    гъил авуна килигун (са затI аватIа, гьикI ятIа акваз гъил, тупIар кяна, илисна ахтармишун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУПАТЬ

    несов. эхъуьрун, чуьхуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСПАТ

    ...яни? М. М. Тежедайвал. Синонимар: делил, субут. * успат авун гл„ ни вуч нел-квел шаклувал авачиз тайинарун. Нагагь кватӀа закни тахсир, Ая кван усп

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СУФАТ

    n. face, physiognomy.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • SUVAT

    сущ. вацӀун, хвалан ва мс. яд къачудай, гьакӀни малари яд хъвадай даяз чка; // гьайванри яд хъун патал раснавай чка, лат ва мс

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • suvat

    suvat

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • скупать

    I см. скупить; -аю, -аешь; нсв. II -аю, -аешь; нсв. см. тж. скупаться, скупить, скупка кого-что 1) к скупить Туристы скупали сувениры. Все бросились с

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ступать

    -аю, -аешь; нсв. см. тж. ступай, ступайте 1) к ступить 2) Передвигаться, делая шаги; идти. Неслышно ступать. Громко ступать. Ступать след в след, нога

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сужать

    см. сузить; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • щупанье

    см. щупать; -я; ср.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YOXLAMAQ

    1. проверять; 2. ревизовать; 3. подвергать испытанию; 4. щупать;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пощупывать

    -аю, -аешь; нсв. кого-что разг. Время от времени щупать. Пощупывать мускулы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • лапать

    -аю, -аешь; нсв. кого-что грубо. Трогать, хватать руками, щупать. Не твоё, не лапай.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏLLƏMƏK

    глаг. 1. щупать, ощупывать, ощупать (с целью исследовать, осмотреть) 2. трогать, тронуть рукой, слегка надавливая 3. мед. пальпировать 4. звать, позва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пощупать

    -аю, -аешь; св. кого-что 1) Некоторое время щупать; щупая, тронуть несколько раз. Пощупать землю в горшках. П., крепко ли вбит гвоздь. Пощупать у боль

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YOXLAMAQ

    ...т.п. (чтобы обследовать, распознать что-л.). Əli ilə yoxlamaq щупать рукой, ciblərini yoxlamaq щупать карманы, nəbzini yoxlamaq щупать пульс 2) разг.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пульс

    ...Место, при прикосновении к которому ощущаются эти колебания. Щупать пульс. Находить пульс. Держать за пульс. Держать руку на пульсе (также: быть в ку

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Sukat
Sukat - müxtəlif meyvələrdən hazırlanan quru mürəbbə. Sukat istehsalında sıx ətliyi olan meyvə (alma, armud, heyva, ərik, şaftalı, gavalı, əncir, limon, portağal qabığı və s.) və tərəvəz (qovun, qarpız, qabaq və s.) şəkər şərbətində bişirilir, sonra qurudulur, toz-şəkərlə urvalanır. Sukatdan tort, pirojna, keks və digər şirniyyat məmulatlarını bəzəmək və içlik hazırlamaq, eləcə də çay yanında süfrəyə vermək üçün istifadə olunur. Alma sukatı Armud sukatı Ərik sukatı Qarpız sukatı Qovun sukatı Qabaq sukatı Gavalı sukatı Limon qabığından sukat Portağal qabığından sukat Heyva sukatı == Mənbə == Əhmədov Ə. 1002 şirniyyat. Bakı, «Gənclik», 2010.
Surat
Surat (ing. Surat, qüc. સુરત) — Hindistanın Qucarat ştatında şəhər. == Tarixi == == Coğrafiyası == == Əhalisi == 2011-ci ilin məlumatına görə şəhərin əhalisi 4 462 002 nəfərdən ibarətdir.; Şəhərdə əhali əsasən qucarat, sindhi, hindi, marvari, marathi və başqa dillərdə danışır.
Sutat (Əhər)
Sutat (fars. سوتات‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Əhər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 176 nəfər yaşayır (36 ailə).
Şubat (serial)
Şubat — 2012-2013-cü illərdə EfLAtunfilmin hazırladığı və TRT 1-də yayımlanan 32 seriyalı Türkiyə serialı. Serialın baş rollarda Əlican Yücəsoy, Melisa Sözən və Musa Uzunlar sənətkarlar var. == Məzmunu == Şubat uşaqlığında anası tərəfindən Çanqaya klinikasına aparılır. Burada onu çətin günlər gözləyir. Onun üzərində əməliyyatlar aparılır, iynələr vurulur. Bir gün klinikada yanğın olanda bir çox uşaq ölür. Xilas olunanlar arasında olan Şubat, klinikanın yaxınlığındakı quyuya düşür. Yaxınlıqdan keçən ortayaşlı kişi (Əziz) quyunu açarkən onu görür. O gündən Əziz, Şubata atalıq edir. İllər sonra Şubat ticarət mərkəzində televizora baxarkən Yağmur Çanqayanı görür və ona aşiq olur.
Şubat (teleserial)
Şubat — 2012-2013-cü illərdə EfLAtunfilmin hazırladığı və TRT 1-də yayımlanan 32 seriyalı Türkiyə serialı. Serialın baş rollarda Əlican Yücəsoy, Melisa Sözən və Musa Uzunlar sənətkarlar var. == Məzmunu == Şubat uşaqlığında anası tərəfindən Çanqaya klinikasına aparılır. Burada onu çətin günlər gözləyir. Onun üzərində əməliyyatlar aparılır, iynələr vurulur. Bir gün klinikada yanğın olanda bir çox uşaq ölür. Xilas olunanlar arasında olan Şubat, klinikanın yaxınlığındakı quyuya düşür. Yaxınlıqdan keçən ortayaşlı kişi (Əziz) quyunu açarkən onu görür. O gündən Əziz, Şubata atalıq edir. İllər sonra Şubat ticarət mərkəzində televizora baxarkən Yağmur Çanqayanı görür və ona aşiq olur.
Suat Dərviş
Suat Dərviş (əsl adı Xədicə Səadət Baraner) (d. 1903, İstanbul - ö. 23 iyul 1972, İstanbul) == Həyatı == Tibb professoru İsmayıl Dərviş bəyin qızı Suat Dərviş bir müddət yazıçı Rəşad Fuad Baraner ilə evli olub. Xüsusi təhsil alıb. Bir müddət Almaniyada Berlin Konservatoriyası və Ədəbiyyat Fakültəsində oxuyub. 1932-ci ildə Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra "Son məktub", "Vətən", "Cümhuriyyət", "Gecə məktubu" kimi qəzetlərdə reportajları və romanları çap olundu. Rəşad Fuad Baranerlə birlikdə Türkiyədə ictimai cərəyanın ilk yayın orqanlarından biri hesab edilən "Yeni Ədəbiyyat Dərgisi"ni 15 oktyabr 1940 - 15 noyabr 1941-ci illər arasında yayınladı. Bu dərgidə qısa hekayələr, lətifə və tənqidlər dərc olunurdu. 1944-cü il həbsləri zamanı əri Rəşad Fuad Baraneri gizlətdiyi və qanunsuz Türkiyə Komunist Partiyasına qoşulduğu ittihamı ilə mühakimə olundu və bir il həbs cəzasına məhkum edildi. Parisə getdi və 1953-1963-cü illər arasında orada yaşadı.
Suat Suna
Suat Suna — Türk pop musiqiçisi və bəstəkarı Məktəblə bərabər eyni zamanda davam etdirdiyi İstanbul Universiteti Konservatoriyası "Skripka" fakültəsində, 1992-ci ildə məzun olan sənətkar Saint Benoit Fransız Liseyini 1994-cü ildə bitirmişdir. Daha sonra Maltəpə Universitetində bakalavr pilləsinə qalxmışdır. Azərbaycanda, 2002-ci ildə çıxardığı "Su Damlası" albomundakı, sözləri məşhur türk pop musiqçisi Kayahana, musiqisi isə özünə aid olan "O Lelli" mahnısı ilə məşhurlaşmışdır. Uzun illər insanların dilindən düşməyən bu mahnı, Suat Sunanın bir il boyunca 100-ə yaxın konsert verməyinə səbəb olur. 2000-ci illərin, həm Türkiyədə həm də Azərbaycanda ən çox dinlənilən mahnısı kimi ön sıralarda yer alır.
II Qriqor Supan
II Qriqor Supan — 859–912/913-cü illərdə (və ya 910) hakimiyyətdə olmuş Qeqarqunik hakimi. == Bioqrafiyası == Sünik sülaləsinin Qeqarqunik Haykazunları nəskindən olan II Qriqor Supan Vasak Qabur və şahzadə Məryəm Baqratuninin böyük oğludur. 895–906-cı illərdə Tatev monastırının inşasında Aşot Süniyə yardım etmişdir. Monastır kilsəsinin şimal fasadında digər sifarişçilərlə birgə II Qriqor Supanın da heykəli vardır. II Qriqor eyni zamanda Göyçə gölü sahilindəki Kotavəng kilsəsi və Makenatots kilsəsini də inşa etdirmişdir. II Qriqor Supan Sacilər sülaləsindən olan Azərbaycan əmiri Yusif ibn Əbu-Sac tərəfindən döyüşdə öldürülmüşdür. Varisi, oğlu Aşotdur. "Tanrının erməni ölkəsinə sakitlik və əminamanlıq bəxş etdiyi günlərdə, nahararlar təhlükəsizlikdən əmin olmaq üçün tikinti işlərinə başladılar, monastırların və şəhərlərin ətrafında möhkəm qalalar, keçilməz səddlər inşa etdirdilər.
I Qriqor Supan
I Qriqor Supan – Sünik knyazı. Sünik sülaləsindən olan Sünik knyazı Vasak Süninin kiçik oğlu Saakın oğludur. I Qriqorun əcdadları Göyçə gölünün sahilindəki Qeqarqunik, Balk, Vayots-Zor, Çaxuk və Haband vilayətlərini idarə etmişlər. 849 – 851 – ci illərdə onun, əmisi oğlu Babgenlə münaqişəsi olmuşdur. O, katolikos IV Hovannesin yenidən seçilməsində də iştirak etmişdi. Hovannes Drasxanakerçi bu haqda yazır: “...böyük sparapet Smbat və Sünik zadəganı Qriqor, həmçinin bir çox erməni nahararları qərara gəldilər ki, yepiskopların sinodunu təşkil edib artıq boşalmış müqəddəs taxtda Tanrını sevən əri yenidən əyləşdirsinlər.” I Qriqorun böyük oğlu və varisi Vasak Qaburdur.
Limon qabığından sukat
Limon qabığından sukat - Limon qabığından hazırlanmış quru mürəbbə == Həmçinin bax == Sukat == Mənbə == Əhmədov Ə. 1002 şirniyyat. Bakı, «Gənclik», 2010.
Surat şəhərinin mühasirəsi
Surat şəhərinin mühasirəsi , Surata (ing. Surat, qüc. સુરત — Hindistanın Qucarat ştatında şəhər) sığınan Seydi Əli Rəisin komandanlığı altındakı Osmanlı donanmasını təqib edən Portuqaliya donanmasının şəhərə hücum etməsi ilə meydana gəlmişdir. == Əvvəli == Türk donanması, Seydi Əli Rəisin komandanlığı ilə 1554-cü il iyulun 2-də Bəsrədən Süveyşə getmək üçün yola düşdü. 9 avqustda Hörmüzdə, 25 avqustda Maskatda Portuqaliya donanmasını devirdi. Ərəbistan dənizinin sahillərində, "fil tufanı" adlı qasırğaya tutulan donanma, 10 gün ərzində Qücərat sahillərinə çatdı. Donanma Daman limanında olarkən Məlik Əsəd, Seydi Əli Rəisə 87 hissədən ibarət Portuqaliya donanmasının onun arxasında olduğunuzu bildirəndə Türk donanması daha etibarlı olan şimaldakı Surata sığındı. == Mühasirə == Suratda sahilə gələn Seydi Əli Rəis yerli xalqın və rejimin dəstəyi ilə qalanı müdafiə etməyə başladı. Gəmilərdən atılan atəş nəticəsində bir nəticə ala bilməyən Portuqaliya donanması, əsgərləri sahilə çıxararaq şəhəri mühasirəyə aldı. Yerli əhalidən kömək edənlər olduğu kimi düşmənlə birlik olanlarda var idi və mühasirə təxminən iki ay davam etdi.
Portağal qabığından sukat
Portağal qabığından sukat - Potağal qabığından hazırlanmış quru mürəbbə == Həmçinin bax == Sukat == Mənbə == Əhmədov Ə. 1002 şirniyyat. Bakı, «Gənclik», 2010.
Şubat (teleserial, 2012)
Şubat — 2012-2013-cü illərdə EfLAtunfilmin hazırladığı və TRT 1-də yayımlanan 32 seriyalı Türkiyə serialı. Serialın baş rollarda Əlican Yücəsoy, Melisa Sözən və Musa Uzunlar sənətkarlar var. == Məzmunu == Şubat uşaqlığında anası tərəfindən Çanqaya klinikasına aparılır. Burada onu çətin günlər gözləyir. Onun üzərində əməliyyatlar aparılır, iynələr vurulur. Bir gün klinikada yanğın olanda bir çox uşaq ölür. Xilas olunanlar arasında olan Şubat, klinikanın yaxınlığındakı quyuya düşür. Yaxınlıqdan keçən ortayaşlı kişi (Əziz) quyunu açarkən onu görür. O gündən Əziz, Şubata atalıq edir. İllər sonra Şubat ticarət mərkəzində televizora baxarkən Yağmur Çanqayanı görür və ona aşiq olur.
Suat Hayri Ürgüplü
Suat Hayri Ürgüplü (türk. Suat Hayri Ürgüplü; 13 avqust 1903, Dəməşq – 27 dekabr 1981, İstanbul) — Türkiyənin siyasi, dövlət, ictimai və diplomatik xadimidir. Türkiyənin baş nazirləri (20 fevral 1965 – 27 oktyabr 1965). Türkiyə Respublikası Senatının sədri (28 oktyabr 1961 – 6 noyabr 1963). Türkiyə Dini məsələlər üzrə nazir (9 mart 1943 – 13 fevral 1946). Türkiyə Böyük Millət Məclisinin üzvü (1939–1946 və 1950–1952). == Ailəsi == Birinci Dünya Müharibəsinə qatılmaq üçün fitva verən Şeyhülislam Ürgüplü Mustafa Hayri Əfəndinin oğludur. Lalə dövrünün sədrəzəmi Nevşəhərli Kürəkən İbrahim Paşanın nəslindəndir. Yoldaşı Nigar xanımla 1933-cü ildə evlənib və bu evlilikdən Hayri Suat adlı oğlu olub. Hayri Suat Ürgüplü isə 1965-ci ildə keçmiş İraq kralı Faysalın nişanlısı, eyni zamanda sonuncu Osmanlı sultanı Vəhdəttin nəvəsi Şahzadə Hanzadənin qızı Şahzadə Fazilə ilə evlənib.
Cupar
Cupar— İranın Kirman ostanının Kirman şəhristanının Mahan bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 3,830 nəfər və 1,054 ailədən ibarət idi.
Dukat
Dukat — qədim gümüş, sonralar qızıl sikkə. İtaliyada işlədilmiş pul vahididir. Pul ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
IUPAC
IUPAC kimyəvi nomenklaturası və ya IUPAC adlandırma sistemi kimyəvi birləşmələrin adlandırılması üçün istifadə edilən bir sistem olub, ümumiyyətlə kimya elmini təsvir etmək üçün istifadə olunur. O, Beynəlxalq Nəzəri və Tətbiqi Kimya İttifaqı (İngilis dili: International Union of Pure and Applied Chemistry və ya IUPAC ) tərəfindən yaradılmış və onun tərəfindən nəzarət altında saxlanılmışdır. Üzvi və qeyri-üzvi birləşmələrin adlandırılması qaydaları Mavi kitab (Blue book) və Qırmızı kitab (Red Book) kimi tanınan iki nəşrdə saxlanılır. Yaşıl kitab (Green Book) kimi tanınan üçüncü nəşrdə (IUPAP ilə əməkdaşlıq edilərək bu kitab hazırlanmışdır) fiziki kəmiyyətlər üçün istifadə ediləcək simvollar təsvir edilmişdir. Qızıl kitab (İngiliscə: Gold Book) adlı dördüncü bir kitabda isə kimyada istifadə olunan bir çox texniki terminlərin tərifləri və mahiyyəti qeyd edilmişdir. Bunlara oxşar olan xülasələr biokimya (IUBMB ilə əməkdaşlıq çərçivəsində yazılmışdır), analitik kimya və makromolekulyar kimya üçün də hazırlanmışdır. Xüsusi hallar üçün bu kitablar vaxtaşırı Pure and Applied Chemistry elmi jurnalında dərc edilmiş daha qısa tövsiyələrlə tamamlanır.
Jupan
Jupan (pol. żupan) — XVI-XVIII əsrlərdə Şərqi Avropa ölkələrində, slavyan xalqlarında, xüsusilə müasir Polşa, Belorusiya, Ukrayna, Litva ərazisində varlı təbəqələr (zadəganlar, bürgerlər) arasında geniş yayılmış rəngli, qızıl düymələr və bahalı xəzlər ilə bəzədilən geyim növüdür. Polşada jupanla bağlı atalar sözü də geniş yayılmışdır: "Harada geyinilirsə jupan, orada yaşayır pan". Bahalı parçalardan tikilirdi. Əvvəllər jupan yun parçadan və məxmərdən hazırlanırdı. Gündəlik istifadə üçün nəzərdə tutulan jupanlar yun parçadan, müxtəlif tədbirlər və şənliklər üçün nəzərdə tutulan jupanlar isə ipək parçadan hazırlanırdı. Jupan adətən, boz, sarı, mavi, qırmızı rənglərdə olurdu. Onun üstindən heyvan dərisindən hazırlanan və qılınc asılan kəmər bağlanırdı. Jupan,ilk vaxtlar zireh altından geyilən geyim kimi istifadə olunurdu və bir sözlə hərbi mundir hesab olunurdu. XVI-XVIII əsrlərdə onun modeli çox dəyişmədi, yalnız uzunluğu, yaxası kəsildi və istifadə olunan parça növü dəyişdi.
Mulat
Mulatlar — avropeid və neqroid irqlərinin qarışığından yaranan insanlar. Mulatlar Latın Amerikası və Karib dənizi hövzəsi əhalisinin əksəriyyətini təşkil edirlər (Dominikan Respublikası — 73 %, Kuba — 51 %, Braziliya — 38 %), həmçinin bəzi Afrika ölkələri (CAR, Namibiya). Bu ifadə ilk dəfə XVI əsr ispan sənədlərində rast gəlinir və ispan və ya portuqal dilindən yarandığı ehtimal edilir. Mulato sözü birinci versiyaya görə o ərəb sözü olan muvalloddan yaranıb, bu sözlə təmiz ərəb olmayanlar adlandırılırdılar. İkinci versiyaya görə ispan sözü olan mulodan yaranıb ki, eşşəklə atın qarışığı olan qatıra deyilir. Həmçinin kvarteron- 1/4 zənci qarışığı olan, oktoron və ya myulatr — 1/8 zənci, myustiv(1/2), qriff (3/4), marabu (7/8), musti (1/8) və mustafino (1/16)qarışığı olan tiplər də var. Axırıncı iki ad yerli Yamay adlarıdır. İndi bu terminlər az işlədilir. Elmdə isə "açıq" və "tünd" mulatlar anlayışı var. == Məşhur mulatlar == Barak Obama — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 44-cü Prezidenti.
Rubat
Rubat — İranın Kirmanşah ostanının Kirmanşah şəhristanının Mahidəşt bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 996 nəfər və 248 ailədən ibarət idi.
SEPAH
İran İnqilab keşikçiləri Ordusu və ya qısaca "SEPAH" (Farsca: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی Sepāh-e Pāsdārān-e Enghelāb-e Eslāmi) İran İslam Respublikasının silahlı qüvvələrinin ən böyük qoşunu. Xalq içində və xüsusilə İran diasporunda orduya mənsub insanlara təşkilata olan heyranlıqlarını bildirmək üçün farsca keşikçi mənasını verən "Pasdaran" deyilir. 5 may 1979-cu ildə İslam inqilabının ilk günlərində dini lider Ayətullah Xomeyni tərəfındən yaradılmışdır. İran konstitusiyasına uyğun olaraq daxili sabitliyin təmin edilməsi, inqilabın qorunması və "azğınlığın" qarşısının alınması üzrə vəzifələri həyata keçirir. İnqilab keşikçilərinin quru, hava və dəniz qoşunlarında ümumilikdə 125,000 şəxsi heyət xidmət edir. İnqilab keşikçilərinin dəniz qoşunları Fars körfəzində hərəkətə nəzarəti təmin etmək vəzifəsi verilmiş ilk qoşundur. Son illərdə "milyardlarla dollarlıq iş imperiyası"na çevrilmişdir və bildirilənlərə görə İran Milli Neft Şirkəti ve İmam Rza (ə) Fondu'ndan sonra "İranın üçüncü ən varlı təşkilatıdır. İdeoloji yönümlü milis ordusu olan İnqilab keşikçiləri İran cəmiyyətinin demək olar ki, hər sahəsində daha böyük rol oynamağa başlamışdır. Prezident Mahmud Ahmedinejad'ın dövründə genişləndirilmiş sosial, siyasi, hərbi və iqtisadi rolu 2009-cu il prezident seçkiləri ve seçki sonrası ixtişaşların yatırılması zamanı daha aydın görülmüşdür. İnqilab keşikçilərinin media təşkilatı Sepah News'dur.
Salat
Salat (it. Salato, Salata) — klassik reseptdə soyuq yemək, müxtəlif tərəvəz və meyvələrin (əsasən kahı, göbələk, kartof, xiyar, paxla) qarışığından, sirkə, bitki yağı, mayonez, xama, limon şirəsi, duz, istiot ədviyyatlar əlavə etməklə hazırlanır. Salata tez-tez müxtəlif göyərtilər: kişmiş, şüyüd, cəfəri, kərəviz, yaşıl soğan, sarımsaq və s. əlavə edilir. == Növləri == Salatın müxtəlif növləri vardır: Alman kartof salatı və ya kartoffelsalat— adından göründüyü bu yeməyin əsası kartofdur; onun tərkibində bütün növ inqrediyent var, o cümlədən bekon, soğan, pomidor, yaşıl noxud, yumurta, qarğıdalı və hətta portağallar vardır; Fransız salatı — Fransa mətbəxinə aid salat növü; Kobb salatı — Amerikan mətbəxinə aid bu salat növü dilimlənmiş göyərti, pomidor, qovrulmuş ət, qaynadılmış toyuq əti, avokado, qaynadılmış yumurta, soğan, pendirdən hazırlanır; Lab — Laos mətbəxinə məxsus salat növü; Leço — yay fəslində qışda istifadə etmək məqsədilə tərəvəzlərdən hazırlanan salatdır; Malaq salatı — İspaniya mətbəxinə məxsus salat növü; Mimoza salatı — daha çox bayramlarda düzəldilən salatdır; Miçiqan salatı — Miçiqanda, Detroytda (ABŞ) və ətraf bölgələrdə restoranlarda məşhur olan salat növüdür; Meyvəli salat — müxtəlif meyvələrdən hazırlanan salat növüdür; Tərəvəz salatı — müxtəlif tərəvəzlərdən hazırlanan salat növüdür; Oliviye salatı — bir çox Şərqi Avropa ölkələrində məşhur olan və bəzi ölkələrdə bu salat Rus salatı kimi tanınan Rusiya mətbəxinə aid ənənəvi salatdır; Valdorf salatı — acı bibər ilə mayonez və ya limon suyu əlavə edilmiş ətirli kərəviz kökü və yunan qozu, nazik çöplər (orijinal) və ya köklərdən (müasir mətbəx) və turşaşirin almadan hazırlanan klassik amerikan salatıdır; Vineqret salatı — Rusiyada və keçmiş SSRİ-nin digər ölkələrində soyutma kartof, kök, çuğundur, lobya, şoraba kələm və ya duzlu xiyar, keşniş, şüyüddən hazırlanan salatdır; Tabule — Levant ərəb salatıdır; Şop salatı — Şərqi Avropa mətbəxinə aid salat növüdür; Yunan salatı — yunan mətbəxinə aid salat növüdür; İngilis salatı — ingilis mətbəxi aid salat növüdür; Sezar salatı, yumurta salatı, toyuq salatı, çuğundur salatı, nar salatı və s. == Salatlar haqqında maraqlı məlumatlar == Salat hazırlayarkən ilk növbədə salatda istifadə edəcəyiniz ərzaqların yaş olmamasına diqqət yetirin. Çünki, ərzaqların yaş olması sousun salatla qarışmasına mane ola bilər. Salata dad vermək üçün istifadə olunan ən təsirli yollardan biri də salata bir az sarımsaq əlavə etməkdir. Salatınıza bir az doğranmış nanə yarpağı əlavə etsəniz, ləzzətinin dəyişdiyini görərsiniz. Salatları yeməkdən əvvəl hazırlayın və limonunu, duzunu süfrəyə verərkən əlavə edin.
Savat
Savat (fr. Savate; digər adları: boxe française, fransız boksu, fransız kikboksu) — Parisdə küçə döyüşü kimi başlanan və müstəqil idman növünə çevrilmiş fransız döyüş sənəti. == Tarixi == Savate XVIII əsrdə yaranmağa və inkişaf etməyə başlamışdır. Əvvəldən yalnız ayaqların istifadə edildiyi və əl zərbələrinin istifadə edildiyi bir idman idi. Əlləri çox az hücum üçün xidmət edərkən, əllər daha çox hücum üçün istifadə edildiyi üçün kapoeiraya bənzəyir. 1845-ci ildə bir Savate döyüşçü, Ouen Svift adlı ingilis boksçusu ilə döyüşməyə getdi, nəticədə Savate döyüşçüsünü tamamilə məğlub etdi. Bu, Fransız boksu adlandırılmağa başlanan döyüşdən sonra yumruqları birləşdirməyə başlayaraq başladı və inkişaf etdi. == Ümumi məlumat == Bu döyüş idman növündən həm əllər, həm ayaqlar qərb boksu və ayaq zərbəsi ilə birləşdirilmiş şəkildə istifadə olunur. Müasir savatedə (fransız boksu) boks əlcəklərindən istifadə edərək zərbələr vurulur. Təpik zərbəsi (qabırbağaya, buruna, ayağa, dabana) vurulmasına görə müasir avropa (kikboksinq) və asiya (muay tay) analoqlarından fərqlənir.
Senat
Senat (latınca senatus, senex — qoca) — Qədim Romada ali dövlət orqanlarından biri. Patrisi nəsillərinin ağsaqqalar şurası əsasında yaranmışdı (e.ə. təqr. 6 əsr); çar yanında dövlət şurasından ibarət idi. Respublika dövründə plebeylərlə patrisilərin silki mübarizəsi (e.ə. 5–3 əsrlər) nəticəsində senatın bəzi hüquqları komissiyalara (xalq yığıncaqlarına) keçmişdi. E.ə. 3–1 əsrlərdə senatın vəzifələrinə qanun layihələrini əvvəlcədən nəzərdən keçirmək, hərbi işlərə, xarici siyasətə, maliyyə işlərinə, dövlət əmlakına və s. məsələlərə ali rəhbərlik daxil idi. Senat üzvlərinin (e.ə.
Sirat
Əs-Sirat (ərəb. الصراط‎‎‎) ― İslam və zərdüştilik dinlərinə görə cəhənnəm üzərində qurulmuş dar körpüdür. Zərdüşt dinində bu körpünün adı "Çinvat körpüsü" olaraq səslənir. == Etimologiya == Sırat ərəb dilindən tərcümədə "doğru yol" (ərəb. الصراط المستقيم‎‎) deməkdir. Lüğət alimlərinin bir qismi (o cümlədən, Süyuti) bu kəlmənin ərəb dilinə latın dilindən keçdiyini və "strata" sözündən qaynaqlandığını bildirirlər. Qurani-kərimdə bu söz tez-tez "sıratül-müstəqim" (istiqamətlənmiş, doğru yol) ifadəsi şəklində işlədilir ki, müxtəlif təfsirlərdə bunu İslam dininə inanmaq, halal-haramlara riayət etmək və hətta İmam Əli ibn Əbu Talibin (ə) imamətini qəbul etmək kimi yozurlar. == İslamda == Sırat körpüsü tükdən nazik, qılınc tiyəsindən itidir. Alimlərin bəziləri bu cəhəti hərfi mənada deyil, məcazi mənada qəbul etməyi tövsiyə edirlər. Yəni İslam müqəddəsləri sıratın bu qədər nazik olduğunu bildirməklə, əslində onun üzərindən keçməyin nə qədər çətin və təhlükəli olduğunu göstərmək istəyiblər.
Sitat
Sitat — öz fikrini əsaslandırmaq və ya aydınlaşdırmaq üçün başqasının söylədiklərindən, yazdıqlarından gətirilən dəqiq çıxarışlar. Sitatbaz (latınca citatum və farsca . . . baz] dedikdə, yazısında, nitqində sitat gətirməyi sevən adam, sitat həvəskarı nəzərdə tutulur.
Şapar
Şapar (çuvaş Шӑпӑр, rus. Шапар), Şabr (çuvaş Шӑбр, rus. Шабр), Şıbır (çuvaş Шыбыр) və ya Puzır (rus. Пузырь) — türkdilli çuvaşlara məxsus tuluq zurnası. Müasir dövrlərə qədər şapardan sadəcə toy mərasimlərində istifadə edilirdi.
Qulat
Qulat-i Şiə və ya Qaliyyə — şiə teologiyasında bəzi Əhli-beytdən olan insanlara ilahilik aid edən və ya əsas şiələr tərəfindən "ifrat" olaraq təyin olunan ifrat qrupları (məzhəbləri) təsvir etmək üçün istifadə edilən bir termindir. Onu müəllihə də adlandırırlar. Sonrakı dövrlərdə bu termin 12 İmamçılar, Zeydilər və bəzən də mötədil İsmaililər tərəfindən qəbul edilməyən şiə qrupları üçün istifadə edilmişdir. İmamət əqidəsinə qarşı ifrat fikirlərə malik olan şiələrə bağlı qruplar və özlərini müsəlman kimi göstərən, Əliyə və onun nəslindən olan imamlara ilahilik və ya peyğəmbərlik aid edənlər üçün istifadə edilmişdir. == Sözün mənşəyi == "Qaliyyyə" mötədillik həddini aşanlara verilən addır. Həddini aşmaq mənasında olan "gülüv" kökündən olan cəm isimdir və "mötədillik xəttini aşanlar" mənasındadır. Bu kökdən əmələ gələn "Qulat, eh'ul-gülüv, əshab'ül-gülüv" birləşmələri də eyni məna daşıyır. == İnanclar == İmamiyyə ifratçılıq üçün üç xüsusiyyət müəyyən etmişdir; Hulul, reinkarnasiya və ibaha. == Qaliyyə məzhəbləri == İlk qurulan Qulat məzhəbi "Abdullah ibn Səba" adlı yəmənli bir yəhudi tərəfindən qurulan Səbailik idi.