ŞIRNA

Qum şırnağı ilə emal dedikdə materialın və ya pəstahın səthinin pardaqlama vasitəsi kimi qumdan istifadə etməklə paslanma, çirk, rəng və digər qalıq materiallardan təmizlənməsi başa düşülür. Güclü kompressor vasitəsilə yaradılan hava axını pardaqlayıcı materialı (qum, bəzi hallarda şüşüə qranulatı, korund, süni material qranulatı və ya soda) çəndən götürür. Beləliklə yaradılmış pardaqlayıcı material-hava qarışığı xüsusi şlanq-ucluq sisteminin tətbiqi ilə yüksək təzyiq altında emal edilən səthə vurulur. Pardaqalyıcı materialın abraziv təsiri hissənin səthində hissəciklər qopardılır və kənarlaşdırılır. Qum şırnağı ilə emal həm tikintidə, həm də metal emalında tətbiq olunur. Tiklilərdə köhnəlmiş üz qatlarını çıxarmaqla bərabər bu üsulla metalların səthində qalmış rəng qalıqlarını təmizləmək, həmçinin süni materialların (məsələn: diş protezləri) səthinin təmizlənməsi mümkündür. Təmizləmə prosesi açıqlıqda, kabinlərdə, əl və ya avtomatik aparıla bilir. Rezo Əliyev. Maşınqayırma leksikonu. I hissə, Bakı: Appostrof nəşriyyatı, 2012, 430 s.

Su şırnağı — axın sürəti yüksək olan su fışqırdan cihazdır. Adətən su şırnaqları yüksək həcmli su çıxarır. Bu cihaz yanğınsöndürənlərin işində, böyük nəqliyyat vasitələrinin yuyulmasında və etiraz aksiyalarında aksiya iştirakçılarının dağıdılmasında istifadə edilir.

Araköy — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin adı 1928-ci il qeydlərində Kerun və ya Keyrun kimi tanınır.

Atbaşı — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1929-cu il qeydlərindədir kürdmənşəli Sərdə kimi tanınır. 2000-ci ildən sonra PKK münaqişəsi səbəbilə boşaldılan kənd 2010-cu ildə "Kəndə Qayıdış və Bərpa Layihəsi" çərçivəsində yenidən məskunlaşmağa açılmışdır.

Ağçay — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Ağçay əvvəllər məzra olmuş, 2015-ci ildə kənd statusu almışdır.

Balverən — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda bəldə. == Tarixi == 27 yanvar 1994-cü ildə bələdiyyə statusu alaraq bəldəyə çevrilmişdir.

Bağpınar — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin adı 1865-ci il qeydlərində Cinnit və ya Cinit kimi qeyd olunur.

Başağac — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1928-ci il qeydlərində Məndəkəran kimi tanınır. 1987-ci ildə PKK münaqişəsi səbəbilə boşaldılan kənd 1999-cu ildən sonra baş nazir Vülənd Ecevitin təşəbbüsü ilə yenidən məskunlaşdırlldığı üçün xalq arasında "Ecevit Köyü" kimi tanınır.

Cevizdüzü — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1916-cı il qeydlərində Cevana və ya Cifana kimi qeyd olunur.

Dağqonaq — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarix == Kəndin köhnə adı 1928-ci il qeydlərində Nereh və ya Nerh kimi tanınır. 1993-cü ildən sonra PKK münaqişəsi səbəbilə boşaldılan 2006-cı ildə "Kəndə Qayıdış və Bərpa Layihəsi" çərçivəsində yenidən məskunlaşmağa açılmışdır.

Güneycə — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1946-cı il qeydlərində Banibotyan olmuşdur. "Banêbotiyan" sözü kürdcə "Botan damları" deməkdir. 1993-cü ildə PKK münaqişəsi səbəbilə boşaldılan kənd 2006-cı ildə "Kəndə Qayıdış və Bərpa Layihəsi" çərçivəsində yenidən məskunlaşmağa açılmışdır.

Güneyçam — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1928-ci il qeydlərində Navyan kimi tanınır. 1993-cü ildə PKK münaqişəsi səbəbilə boşaldılan kənd 2006-cı ildə "Kəndə Qayıdış və Bərpa Layihəsi" çərçivəsində yenidən məskunlaşmağa açılmışdır.

Kasrik — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda bəldə. == Tarixi == 26 dekabr 1998-ci ildə bələdiyyə statusu alaraq bəldəyə çevrilmişdir.

Keçidboyu — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1946-cı il qeydlərində kürdcə "quyu" mənasını verən Biryan kimi qeyd olunur.

Körüklüyüqaya — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == 1965-ci ildən əvvəlki mənbələrdə kəndin adı Nihik kimi qeyd olunur. Kəndin adı sonradan dəyişdirilərək "Körüklüqaya" qoyulmuşdur. Əvvəllər Siirt vilayətinin Eruh rayonuna bağlı olan kənd 29 aprel 2017-ci ildə Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonuna birləşdirilmişdir.

Qavunçu — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1865-ci ildə Nanib kimi qeyd olunur.

Qayaboyun — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1928-ci il qeydlərində kürdmənşəli Şerefi kimi tanınır. 2022-ci ildə quruda edilən 10 ən böyük neft kəşfindən biri kəndin ətrafında edilmiş və 14 neft quyusundan gündə 5 min barel neft çıxarılmağa başlanılmışdır.

Qoçbəyi — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı Davudlu olmuş, 1928-ci il qeydlərində Mendişan adlanır.

Qumçatı — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda bəldə. == Coğrafiyası == Şırnak şəhər mərkəzinə 20 dəqiqə km məsafədədir.

Qırxquyu — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1928-ci ilin qeydlərində Deştelalan olmuşdur. Kürdcə "deştê lalan" ifadəsi "gəlincik tarlası" deməkdir.

Qızılsu — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1928-ci il qeydlərində Şeyhreş adlandırılmışdır. Kürdcə "şêxreş" sözü "qara şeyx" deməkdir. Bu köhnə bucaq mərkəzidir.

Toptəpə — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1929-cu il qeydlərində Avkamasiya olmuşdur. Kürdcə "avqa masiyan" ifadəsi "balıqlı su" deməkdir.

Yeniaslanbaşar — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 1928-ci il qeydlərində Ştivişkir kimi qeyd edilmiş, 1968-ci ilin qeydlərində Sandallı adlanır.

Yoğurtçular — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kəndin köhnə adı 474-ci il qeydlərində süryani dilində "səkkizlər" mənasını daşıyan Tmnis və ya Tmenin, 579-un qeydlərində Təmənon, 1220-ci ilin qeydlərində ərəbcə "səkkiz" və ya "səksən" mənasını verən Səmanun, 1928-ci il qeydlərində kürdcə "səkkiz" və ya "səksən" mənasını verən Heştan kimi qeyd olunur.

İkizcə — Türkiyənin Şırnak vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. == Tarixi == Kənd uzun müddətdir ki, eyni addadır.