Поиск по словарям.

Despotizm (yun. Δεσποτισμός, despotismós) vahid bir qurumun mütləq hakimiyyətlə hökm sürdüyü idarəetmə formasıdır. Normalda həmin qurum fərdidir, despotdur; lakin (avtokratiyada olduğu kimi) müəyyən qruplara hörmət və hakimiyyəti məhdudlaşdıran cəmiyyətlər də despotik adlanırdı. Danışıq dilində despot sözü xalqa, təbəələrə və ya tabeliyində olanlara zülm etmək üçün öz güc və səlahiyyətlərindən istifadə edənlərə alçaldıcı şəkildə aid edilir. Daha dəqiq desək, bu termin çox vaxt dövlət və ya hökumət başçısına şamil edilir. Bu mənada o, tiran və diktator terminləri ilə əlaqəli olan aşağılayıcı mənalara bənzəyir. == Etimologiya == Despot sözünün kökü yunan dilində despotes sözündəndir ki, bu da “ağa” və ya “güc sahibi” deməkdir. Bu termin tarix boyu bir çox hökmdarları və hökumətləri təsvir etmək üçün istifadə edilmişdir. Bu, Qədim Misir Fironları tərəfindən həyata keçirilən mütləq səlahiyyət və hakimiyyəti, Bizans saraylarında zadəganlığı ifadə edir, Bizans vassal dövlətlərinin hökmdarlarını göstərir və Bizans imperatorları üçün bir titul hesab olunurdu. Bu və digər yunan və ya yunan təsirli kontekstlərdə bu termin aşağılayıcı deyil, şərəf kimi istifadə edilmişdir.

Nepotizm ( lat. nepos, yiy. hal. nepotis "nəvə, bacıoğlu, qardaşoğlu", həmçinin — qohumbazlıq, tayfabazlıq, favorotizmin bir növü, imtiyazların, vəzifələrin qohum və dostlara - onların peşəkar qabiliyyətlərindən asılı olmayaraq - verilməsi (məs. işə qəbul zamanı). Tarixi mənada - Roma Papalarının hakimiyyətlərini gücləndirmək məqsədilə gəlirli vəzifələrin, yüksək kilsə rütbələrinin və torpaqlarının öz yaxın qohumlarına paylanması. Orta əsrlərdə Roma Papaları öz hakimiyyətlərini və ən əsası öz nəsil və törəmələrinin firavan gələcəklırini təmin etmək üçün yaxın qohumlarına aktiv şəkildə kardinal rütbələrini (kardinal papaqları) və kilsə torpaqlarını verərlərmiş. İlk zamanlar bunlar bacı- və qardaşoğulları olduğundan "nepotizm" adı da burdan götürülmüşdür. Sonralar, əsasən də XV-XVI əsrlərdə kəbindənkənar uşaqlar da bu siyahıya əlavə olunmuşdur. Məs., VI Aleksandr öz oğlunu, Papa III Pavel isə öz nəvələrini kardinal etmişlər.