Поиск по словарям.

Turist tələsi (ing. Tourist trap) — Bir çox turisti cəlb edən və mal və xidmətlərin normaldan daha bahalı olan bir yer.

Likvidlik tələsi — monetar orqanların ya faiz dərəcələrini aşağı salmaqla, ya da pul kütləsini artırmaqla iqtisadiyyatı stimullaşdırmaq üçün alətlərə malik olmadığı Keyns nəzəriyyəsində makroiqtisadi vəziyyət. Keynsçilər iddia edirlər ki, likvidlik tələsi adətən mənfi hadisələrin (deflyasiya, zəif məcmu tələb, vətəndaş və ya dünya müharibəsi) gözləntiləri insanların likvidliyə üstünlük vermələrinə səbəb olduqda baş verir. Bu makroiqtisadi vəziyyətdə, qiymətlərin düşməsi gözləntilərinə görə, monetar orqanların hər hansı hərəkəti ilə real faiz dərəcələrini daha da aşağı salmaq mümkün deyil. Ümumi qiymət səviyyəsinin aşağı düşməsi gözlənilirsə, hər kəs nağd pul saxlamağa üstünlük verir, çünki bu, deflyasiya dərəcəsinə bərabər real gəlirlərin artması ilə nəticələnir. Pul kütləsinin artımından asılı olmayaraq real faiz dərəcəsi nominal faiz dərəcəsinin sıfır olduğu səviyyədən aşağı salına bilməz. Beləliklə, monetar orqanlar real faiz dərəcələrini aşağı salmaqla investisiyaları stimullaşdıra bilmirlər.

Teresa Ribera Rodriges (19 may 1969, Madrid) — ispan hüquqşünası, universitet professoru və siyasətçi, Pedro Sançesin hökumətində Ekoloji Keçid və Demoqrafik Çağırış naziri (2020) və baş nazirin üçüncü müavini (2021). O, 2018-ci ildən, Mariano Raxoya qarşı uğurlu etimadsızlıq səsverməsi təşəbbüsünün ardınca baş nazir Pedro Sançesin hakimiyyətə gəlməsindən sonra İspaniyanın Ekoloji Keçid Naziri vəzifəsində çalışıb, 2020-ci ildə baş nazirin dördüncü müavini, 2021-ci ildə isə üçüncü müavini vəzifəsinə təyin edilib. Ribera 2008–2011-ci illər arasında baş nazir Xose Luis Rodriges Sapateronun hökumətində İqlim Dəyişiklikləri üzrə Dövlət Katibi vəzifəsində çalışıb və 2014–2018-ci illər arasında Parisdə yerləşən Davamlı İnkişaf və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun direktoru olub. Ribera Madrid Komplutense Universitetini hüquqşünaslıq ixtisası üzrə bitirib, daha sonra Konstitusiya Araşdırmaları Mərkəzində konstitusiya hüququ və siyasi elmlər üzrə daha bir dərəcəyə yiyələnib. O, Madrid Muxtar Universitetinin İctimai hüquq və hüquq fəlsəfəsi kafedrasının dosenti olmuşdur və 2012-ci ildən Dövlət Mülki İnzibatçılarının Ali Qurumunda məmurdur. Ribera dövlət idarəçiliyində İspaniyanın İnkişaf Nazirliyində koordinasiya müdiri və Ətraf Mühit Mühafizəsi üçün Köməkçi Katibinin Kabinetində texniki müşavir kimi müxtəlif texniki vəzifələrdə çalışıb. O, 2004–2008-ci illərdə İqlim Dəyişikliyi İdarəsinin baş direktoru olub və 2008–2011-ci illərdə prezident Sapateronun hökuməti dövründə İqlim Dəyişikliyi üzrə dövlət katibi (Kənd Təsərrüfatı və Balıqçılıq, Qida və Ətraf Mühit Nazirliyində) vəzifəsini icra edib. Ribera Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Dayanıqlı İnkişaf Həlləri Şəbəkəsinin Qlobal Liderlik Şurası (UNSDSN), Dünya İqtisadi Forumunun qlobal iqlim dəyişikliyi üzrə məsləhət şurası və BMT-nin İqlim Dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyasının (UNFCCC) "Dəyişiklik üçün Momentum" tədbir proqramı da daxil olmaqla bir neçə məsləhət şurasının üzvüdür. Ribera 2013-cü ilin sentyabrında Parisdə yerləşən Dayanıqlı İnkişaf və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu (IDDRI) ilə əməkdaşlığa başlamış və 2014-cü ilin iyununda onun rəhbərliyini öz üzərinə götürmüşdür. Təşkilat davamlı inkişaf, iqlim dəyişikliyi, biomüxtəlifliyin qorunması, ərzaq təhlükəsizliyi və urbanizasiya prosesinin idarə edilməsi ilə bağlı strateji məsələlərin təhlili ilə məşğuldur.

Butastur teesa (lat. Butastur teesa) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinin butastur cinsinə aid heyvan növü.

Teləş kəndi (başq. Теләш) - Rusiyanın Başqırdıstan Respublikası Əbyəlil rayonu Taşbulat kənd sovetliyinə daxil olan kənd. 2002-ci il ümumrusiya siyahıya alınmasına görə Başqırdıstan Respublikası Teləş kəndinin milli tərkibi: başqırdlar 97 %. Məsafələr: rayon mərkəzindən (Askorovo): 58 km., kənd sovetliyindən (Taşbulat): 7 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Taşbulat stansiyası): 10 km. Совет муниципальных образований Республики Башкортостан.

Siçan tələsi (ing.mousetrap, ru. мышеловка) - JavaScript, yaxud başqa skriptli dildə proqramlaşdırılmış, ancaq brauzerin “geri” (“back”) düyməsinin nəzərdə tutulduğu kimi işləmədiyi veb-səhifə. Yəni belə veb-səhifəyə daxil olduqdan sonra oradan geri qayıtmaq olmur. 2001-ci ildə ABŞ-nin Federal Ticarət Komissiyası (Federal Trade Commission) izləyiciləri reklamlara baxmağa məcbur etmək üçün minlərlə veb-saytda “siçan tələsi”indən istifadə edən reklamverənlərə qarşı cəza tədbirləri nəzərdə tutub. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Telest (q.yun. Τελέστης) — yunan mifologiyasında personaj. O, Korinf çarı Aristomedin oğlu və davamçısıdır. Korinf çarı Telest Heraklın övladlarından idi, Aletin nəslindən gəlirdi. Onlar dorilərlə birlikdə Korinfi fəth etmiş, Korinf padşahlarını devirmiş və kral taxtına oturmuşdur. Korinf çarı Aristomed vəfat etdikdən sonra onun kiçik oğlu Telest hələ də azyaşlı idi, bu səbəbdən Agemon onun regenti olmuşdur. Buna baxmayaraq, Agemon bu vəzifədən sui-istifadə edərək taxtı ələ keçirmişdi. Agemonun ölümündən sonra onun oğlu Aleksandr taxtın varisi olmuşdur. Antik müəllif Yevsevi bildirir ki, Aleksandr iyirmi beş il hakimiyyətdə olduqdan sonra Telest tərəfindən öldürülmüşdür. Telest özü on iki il hakimiyyətdə olmuşdur.

Məhəbbət tələsi (Rom: Garam Masala) — 2005-ci ildə Priyadarşan tərəfindən süjet xətti yazılan və rejissorluğu edilən və rollarda Akşay Kumar, Con Abraham, Pareş Raval, Rimi Sen, Neha Dupia və Racpal Yadavın iştirak etdiyi hindi dilli komediya filmidir. Filmin hekayəsi daim qadınlarla flört etməyi sevən iki fotoqrafçı dost olan Makarand "Mac" Deendayal Çatpatiya (Kumar) və Şyam "Sam" Salqaonkar (Abraham) ətrafında cərəyan edir. Xaricə səfər edib geri qayıtdıqdan sonra Şyam, Makarandın eyni zamanda üç xanımla əyləndiyini görəndən sonra onun həyatını pozmağa qərar verir. Film Priyadarşanın özü tərəfindən 1985-ci ildə çəkilmiş Malayalam komediya filmi olan Boeing Boeing filminin remeykidir. Bu film isə öz növbəsində 1965-ci ildə çəkilmiş olan eyni adlı Amerika filminin remeyki olmuşdur. Məhəbbət tələsi 2005-ci ildə Divali bayramı zamanı buraxılmış və tənqidçilərdən qarışıq rəylər almış və həmçinin də kommersiya müvəffəqiyyəti əldə etmişdir. Həmçinin də, Kumar filmdəki performansına görə yüksək qiymətləndirilmiş və bu film Filmfare Mükafatlarında ona Komik Rolda Ən Yaxşı Aktyor mükafatını qazandırmışdır.

Helena — ad. Helena Barlou — İngiltərə keçmiş uşaq aktrisası. Helena Kottler Vurnik — Avstriya əsilli sloveniyalı rəssam. Helena (Montana) — ABŞ-nin Montana ştatının paytaxtı.

Hələşi — İranın Kirmanşah ostanının Kirmanşah şəhristanının Firuzabad bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 457 nəfər və 114 ailədən ibarət idi.

Peleşas (xorv. Pelješac, it. Sabioncello) — Xorvatiyanın cənubunda yerləşən yarımada. Yarımadanın uzunluğu 70 km, eni 3–8 km arasında dəyişir. Peleşas materiklə ensiz bərzəxlə birləşir. Burada Stion şəhəri yerləşir. Yarımada materikdən Neretvan körfəzi, Mlet adasından Mlet boğazı, Korçula adasından Paeleşas boğazı ilə ayrılır. Yarımadanın ən ucqar nöqtəsi Müqəddəs İli dağıdır (961 m). Dağın ətəklərində Orebiç şəhəri vardır. İnzibati baxımından 4 icmaya bölünür.

Qeleşe (alb. qeleshe, plis, qylaf) -Baş geyimi. Albanların yaşadığı ərazilərdə geniş yayılmışdır və hal hazırda Albaniya xalq geyimlərinin tərkib hissəsidir. Baş geyiminin hündürlüyü və ölçusu bölgədən bölgəyə dəyişir . Əsasən Albaniya dağlılarının ənənəvi geyiminin bir hissəsini təşkil edir . Qeleşe Albaniyanın milli simvollarından biri kimi qəbul edilir. Baş geyimi Alban dilində qeleshja və plisi adlanır. Qeleşe adı alban dilində olan "lesh" (tərcümədə yun deməkdir) sözundəndir. Baş geyiminin digər adı "plis" adlanır. Plis qədim alban dilində olan p(i)litja sözundəndir və buda öz növbəsində Alman dilində olan filiz, Latın dilindəki pellis və Yunan dilində olan πῖλο ilə əlaqəlidir.

Selena — ay ilahəsi. Yunan mifologiyasındakı analoqu Artemidadır.

Telefe (Televisión Federal üçün qısaltma) Buenos-Ayres, Argentina-da yerləşən bir televiziya stansiyasıdır. Stansiya Televisión Federal S. A. vasitəsilə Paramount Global-ə məxsusdur və idarə olunur. Telefe eyni zamanda Argentinanın altı milli televiziya şəbəkəsindən biridir. Studiyaları Buenos-Ayresdəki Martínezdə, şirkətin mərkəzi qərargahına bitişikdir; vericisi Alas Binasında yerləşir. Telefe stansiyasının havada alına bilmədiyi ərazilərdə, peyk və seçilmiş kabel sistemlərində mövcuddur. Telefe ayrıca Amerika, Avropa, Asiya və Okeaniyada mövcud olan beynəlxalq bir şəbəkəyə (Telefe Internacional) malikdir.

Telekiya (lat. Telekia) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Telekia speciosa (Schreb.) Baumg.

Telemea pendiri-Telemea ənənəvi olaraq qoyun südündan hazırlanmış Rumıniya pendirinin adıdır. İndiyə qədər termin inək südündən hazırlanmış pendir, bəzi hallarda isə keçi və ya camış südünündən hazırlanır. Rumın dilində Telemean adı "yuvarlanmış" mənasını verir ki bu da türk termini olub teleme sözündən götürülmüşdür. Yunan pendiri Feta'a oxşar olub, Telemea yüksək miqdarda sudan ibarət olmaqla yumşaq quruluşa malik , krem tərkibli və ağızda qalan dada malik pendir növüdür. Alternativ olaraq, pendir daha qarışıq, daha ətirli və duzlu hala gətirən yaşlanma prosesindən keçirilir. Cirə toxumları bəzən ədviyyatlı, ceviz ləzzəti vermək üçün əlavə olunur. Bu pendir qəlyanaltılar, salatlar və müxtəlif yeməklər (məsələn, omlet, blinçik, piroq) üçün masa pendiri kimi istifadə olunur. Telemea pendiri hazırlanarkən, südə pendir mayası əlavə edib çürüdülür. Ən çox inək və qoyun südü istifadə olunur, keçi və inək südündən hazırlandıqda isə daha zərif olur. Nəticədə çürümüş süd süzgəcdən keçirilir və xüsusi pendir qablarında saxlanılır, gecə boyu sıxılır, sonra kvadrat hissələrə bölünür.

Grupo Televisa S.A.B. — Meksika kütləvi informasiya vasitələri şirkətidir və Latın Amerikasında ən böyük və İspan dilində danışan dünyada. Proqramının böyük bir hissəsi ABŞ-də Univision-da yayımlandığı və beynəlxalq müqaviləsi olduğu böyük bir beynəlxalq əyləncə işidir.

Başlıqotu (lat. Scutellaria) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Tələbə — ali və orta ixtisas məktəblərində təhsil alan şəxs. Qədim Romada və orta əsrlərdə öyrənməyə maraq göstərən hər bir kəs tələbə adlanırdı. Tələbələr tədris müəsəsisəsində tədris prosesində mühazirələri dinləyir, seminarlarda iştirak edərək öz bilik səviyyələrini nümayiş etdirirlər. Bakalavriat və magistrant səviyyəsində tədris mövcud olan müəssisələrində tələbə adı bakalaviatura tələbəsi, magistratura tələbəsi kimi də işlənir. Bununla yanaşı bakalaviriant və magistrant adı da işlənir.

Yelena — Qadın adı. Yelena Lopez — İspaniyanı təmsil edən bədii gimnast. Yelena Stasova — Rusiya və SSRİ siyasi və dövlət xadimi. Yelena Dmitriyeva — Rusiyanı təmsil edən həndbolçu. Yelena Qrubişiç — Xorvatiyanı təmsil edən həndbolçu. Yelena Polyonova — Rusiyanı təmsil edən həndbolçu. Yelena Radçenko — Ukraynanı təmsil edən həndbolçu. Yelena Tsıqitsa — Ukraynanı təmsil edən həndbolçu. Yelena Yatsenko — Ukraynanı təmsil edən həndbolçu.

Pianonu xatırladan klavişlə çalınan zərb alətidir. 1886-cı ildə Parisdə D. Mustel tərəfindən yaradılmış. Çelesta fortepiano mexanizminə əsaslanır. Metal lövhəciklərdən ibarət klavişlərə kiçik cəkiclərlə vurğu nəticəsində çox incə, cingiltili səs yaranır. Onun tembri arfanın tembrinə yaxındır. Diapazonu birinci oktavanın do notundan başlayaraq dörd oktava həcmindədir. Partiyası əsasən skripka açarında yazılır. Çelestanı orkestrin tərkibinə daxil edən ilk bəstəkarlardan biri P. Çaykoviski olmuşdur. Şelkunçik baletində çelestadan istifadə etmişdir. Bu aləti fransız bəstəkarlardan Klod Debüssi və Moris Ravel öz əsərlərində xüsusi zəriflik, incə və böyük zövqlə istifadə edirdilər.

Söyüd (lat. Salix) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Söyüd qışda yarpağını tökən, iri ölçülü ağac və ya xırda kol şəklində olan bitkidir. Yarpaqları uzunsov lansetvaridir, damarlanması lələkvaridir, saplağı qısadır. Çiçək sırğaları sallaq və ya dikdayanandır. Yarpaqlamadan əvvəl və ya sonra, yaxud yarpaqlama vaxtı çiçəkləyirlər. Nektarlı bitkilərdir. Cinsin yer kürəsində 600-dən artıq növü məlumdur. Qafqazda təqribən 25 növü, Azərbaycanda isə 15 növü bitir. Çox qədim cinsdir və onun qazıntı halında tapılmış nümunələri üçüncü dövrə aiddir.

Tereza — qadın adı. Tereza Ana — katolik rahibə, Nobel Sülh Mükafatı laureatı. Tereza Franssinetti — İtaliyanı təmsil edən su poloçusu. Tereza Pellati — İtaliya aktrisasıdır. Tereza Rassell — ABŞ aktrisası və modeli.

Ağsu təpəsi - Laçın rayonunun Budaqdərə kəndi ərazisində yüksəklik.

Camalxan təpəsi — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonunun Alqasımlı və Şiləvəngə kəndləri arasındakı ərazidə yerləşən arxeoloji abidə. Camalxan təpəsinin hündürlüyü 2,5 - 3 metr, diametri 150 km.-dir. 1970-ci illərdə burada təlim-məşq keçirən hərbçilər səngərlər qazmış və abidəni ciddi zədələmişlər. Təpənin özündən və onun ətrafından X-XII əsrlərə aid müxtəlif təyinatlı şirli və sadə qabların fraqmentləri, tikinti qalıqları tapılmışdır. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. V cild.

Daşlıq dələsi (lat. Martes foina) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü. Bədənin uzunluğu 45-54 sm, quyruğun uzunluğu 25-35 sm-dir. Çəkisi 1700-1800 qramdır. Xarici görünüşcə meşə dələsinə çox oxşayır. Lakin meşə dələsinin boğazının altı bütünlüklə narıncı-sarı rəngdə olduğu halda, daşlıq dələsinin boğazının altındakı tamamilə ağdır. Ona görə də bu dələyə ağdöş dələ deyirlər. Daşlıq dələsinin hazırkı arealı Qərbi Avropa, Ön, Orta, Mərkəzi və Şərqi Asiya ölkələrinin ərazisini əhatə edir. Dəniz səviyyəsindən 3000 m-dək yüksəkliklərə qalxırlar. Xəz-dərili heyvan kimi ABŞ Viskonsiya ştatına introduksiya edilmişdir.