Поиск по словарям.

Konflikt (lat. conflictus) və ya qarşıdurma — konfliktlə bağlı araşdırmalarla konfliktologiya elmi məşğul olur. == Konflikt ədəbiyyatda == Ədəbiyyatda konflikt dedikdə bədii əsərlərdə süjetin inkişafının, iştirak edənlərin mübarizəsinin əsasını təşkil edən münaqişə, toqquşma nəzərdə tutulur.

Dramatik konflikt, dramatik münaqişə, dramatik ziddiyət, dramatik təzad, dramatik fikir ayrılığı (İngilis dilində Conflict) – ədəbi mətnlərdə dramatik fikir ayrılığı və ya münaqişə. Bir hekayə daxilindəki qüvvələrin qarşıdurması və ya toqquşması nəticəsində formalaşır. Latın dilində conflictus olub, Latın dilindən tərcümədə münaqişə mənasını verən bu sözün tam olaraq mənası qarşıdurma, qarşı-qarşıya gəlmək, toqquşma deməkdir. Ədəbiyyatşünas və yazıçı Artur Quiller Coça (Artur Quiller-Couch) görə, dramatik konfliktin yeddi əsas müddəası mövcuddur. Bunlar; insan ilə insan, insan ilə insanın öz təbiəti, insan ilə insanın özü, insan ilə təbiət, insan ilə cəmiyyət, arada qalmış insan və kişi ilə qadın arasındakı münaqişələrdirlər. Bu tərif bir çox oxşar siyahılara da ilham mənbəyi vermişdir.

Sosial münaqişə nəzəriyyəsi cəmiyyətdəki fərdlərin və qrupların (sosial siniflərin) konsensus (razılaşma) əsasında deyil, ziddiyyət əsasında qarşılıqlı əlaqədə olduqlarını iddia edən bir marksist əsaslı bir sosial nəzəriyyədir. Mübahisələrin müxtəlif formaları sayəsində qruplar müxtəlif miqdarda maddi və qeyri-maddi mənbələrə (məsələn, varlılar və yoxsullar qarşı-qarşıya) nail olurlar. Daha güclü qruplar güclərini saxlamaq və daha az gücə sahib qrupları istismar etmək üçün güclərindən istifadə etməyə meyllidirlər. Konflikt nəzəriyyəçiləri münaqişəyə dəyişiklik mühərriki kimi baxırlar, çünki münaqişə bəzən həll olunan ziddiyyətlər yaradır, davam edən dialektdə yeni qarşıdurmalar və təzadlar yaradır.Tarixi materializmin klassik nümunəsində Karl Marks və Fridrix Engels bütün insanlıq tarixinin cəmiyyətin maddi ehtiyaclarını ödəmək vasitəsindəki dəyişikliklərə, yəni cəmiyyətin istehsal rejimindəki dəyişikliklərə uyğun olaraq zamanla meydana gələn siniflər arasındakı qarşıdurmanın nəticəsi olduğunu iddia etdilər. Bir mənzil kompleksinin sahibi ilə eyni yaşayış kompleksindəki kirənişin arasındakı əlaqəni nəzərdən keçirin. Konsensus nəzəriyyəçisi sahibi ilə kirənişin arasındakı əlaqənin qarşılıqlı mənfəət üzərində qurulduğunu təklif edə bilər.Bundan fərqli olaraq, bir konflikt nəzəriyyəçisi münasibətlərin sahibi və kirəşinin bir-birinə qarşı mübarizə apardıqları bir münaqişəyə əsaslandığını iddia edə bilər.Onların əlaqələri, bir-birlərindən fayda çıxarmaq qabiliyyətlərindəki tarazlıq ilə müəyyən edilir, məs. kirayə haqqı və ya yaşamaq üçün bir yer. Münasibətlərin hüdudları, hər bir şəxsin mümkün olan ən çox faydanı digərindən əldə etdiyi yerdə qoyulur. Münaqişə(konflikt) bir çox forma ala bilər və status da daxil olmaqla bir çox müxtəlif növ qaynaqlar üzərində mübarizəni əhatə edə bilər.Bununla birlikdə, formal konflikt nəzəriyyəsi sinif konfliktinin təhlilində öz əsaslarına malik idi və sahib və kirənişin nümunəsini sinif münaqişəsi baxımından başa düşmək olar.Sinif konfliktində sahiblərin qeyri-sahiblərə nisbətən üstünlükləri olur.Məsələn, sahibi ilə kirənişin arasındakı münasibətləri əsas götürən hüquq sistemi ev sahibinin lehinə qərəzli ola bilər. Tutaq ki, sahibi kirənişinin yaşayış yerindən köçdükdən sonra kirayəçinin təhlükəsizlik əmanətini saxlamaq istəyir.İngilis ümumi qanununa əsaslanan hüquq sistemlərində sahibdən yalnız təhlükəsizlik əmanətinin tutulduğunu icarəçiyə bildirməsi tələb olunur.Təhlükəsizlik əmanətini qaytarmaq üçün kirənişin məhkəməyə müraciət etməlidir.Kirənişin sübut yükünü daşıyır və buna görə yaşayış yerinin köçmədən əvvəl lazımi səviyyədə təmizləndiyini sübut etmək tələb olunur.Bu çox çətin və ya hətta mümkün olmayan bir iş ola bilər.

Guerres mondiales et conflits contemporains (mənası – "Dünya müharibələri və müasir münaqişələr") — müasir münaqişələrin tarixini əhatə edən, nəzərdən keçirilən rüblük Fransa akademik jurnalı. 1987-ci ilə qədər burada İkinci Dünya müharibəsinə xüsusi diqqət yetirilmişdir. "Presses Universitaires de France" tərəfindən nəşr edilmişdir. Jurnal 1949-cu ildə "Cahiers d'histoire de la guerre" kimi təsis edilmişdir. 1950-ci ildə "Revue d'histoire de la Deuxième Guerre mondiale" və 1982-ci ildə "Revue d'histoire de la Deuxième Guerre mondiale et des contemporains" adlandırılmış, nəhayət 1987-ci ildə indiki adını almışdır. Henri Mişel təsisçi redaktor idi. Hal-hazırda baş redaktor Şantal Metsgerdir.