Поиск по словарям.

İsmayılov Dağbəyi Mirzəxan oğlu — tanınmış Azərbaycan jurnalisti, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Jurnalisti, AzərTAc-ın İdarə Heyətinin sədr müavini. == Həyatı == Dağbəyi İsmayılov 1948-ci il avqustun 1-də Qubadlı rayonunun Çərəli kəndində anadan olub. 1966-cı ildə Qubadlı qəsəbə orta məktəbini, 1968-ci ildə Naxçıvan Pedaqoji Məktəbini bitirib. 1968-1970-ci illərdə Çərəli kənd orta məktəbində müəllim işləyib. 1975-ci ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakultəsini bitirib. 50 ildən artıqdır ki, mətbuatda çalışır. 1975-ci il avqustun 1-dən 2002-ci il noyabrın 15-dək "Bakı" və "Baku" qəzetləri redaksiyasında müxbir, şöbə müdiri və baş redaktorun müavini vəzifələrində işləyib. 2002-ci ildən Azərbaycan Dövlət Teleqraf agentliyində (AzərTac) buraxılış redaktoru, 2003-cü ildən AzərTAc-da baş redaktoru, 2005-ci ildən AzərTAc-da Baş direktorun müavini vəzifəsini icra edib. 2008-ci il fevralın 1-dən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə AzərTAc-ın Baş direktorunun müavini təyin edilib. Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvüdür.

Dağətəyi- dağlıq ölkələrin təpəlik və alçaqdağlıq relyeflə səciyyələnən alçaq kənar hisəsi.Dağlıq ölkənin düzənliyə keçid zonasını təşkil edir.Adətən dağları təşkil edən çöküntülərə nisbətən daha cavan çöküntülərdən, yaxud dağların yuyulma materiallarından təşkil olunur.

Pambəyi — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Taclı Bəyim və ya Şahbigə Sultan (1488, Ərdəbil – 1540, Şiraz) — Şah İsmayıl Səfəvinin həyat yoldaşı, Səfəvi dövlətinin Şahbanusu, Naibəyi-Səfəviyyədir.[mənbə göstərin] == Həyatı == Taclı bəyim ağqoyunluların əsas gücünü təşkil edən mosullu tayfasına mənsubdur, onun əsl adı Şahbigə olmuşdur. Əksər mənbələrdə onun haqqında "Bigə xanım","Bigə bəyim" "Şah sultan" deyə bəhs edilir. Taclı ona Şah İsmayılla izdivacdan sonra böyük hökmdarın verdiyi ad idi. Saray içində və yazışmalarda ona "Taclı sultan" deyə müraciət edilirdi Salnaməçilərin qeyd etdiyinə görə, Taclı Sultan Şah İsmayılla evlənərkən cəmi 14–15 yaşında idi. Şah İsmayıl Xətainin dövləti ilə bağlı verdiyi qərarlarda onun təsiri böyük idi. Mötəbər mənbələrə görə, Taclı Bəyim mosullu tayfasından Həmzə Bəy Bektaşlının oğlu Mihmad Bəyin qızı idi.Səfəvi tarixçisi Budaq Münşi Qəzvini qeyd edirdi ki,Şah İsmayılın Herata əmir təyin etdiyi Əmir xan Mosullu Baburla gizli əlaqəyə girdiyi üçün dövrünün ən nüfuzlu ,böyük din alimlərindən hesab olunan Məhəmməd Miryusifi mərkəzlə məsləhətləşməmiş edam etdirdiyi üçün Şah İsmayılın qəzəbinə tuş gəlmişdir. Lakin Taclı bəyimin səyi nəticəsində hökmdar onun canını bağışlamışdır. Bir çoxları bunu Əmir xan Mosullu ilə Taclı bəyimin qohumluq bağlarının olması ilə əlaqələndirsələr də bunun heç bir məntiqi əsası yoxdur. Çünki, eyni jestdən Ustaclı tayfasından olan Cahanşah da yararlanmışdı. Taclı bəyim 1514-cü ildə Osmanlı-Səfəvi arasında baş vermiş Çaldıran döyüşündə iştirak etmişdir.

Böyük Qafqazın dağətəyi maili düzənlik landşaftı — Dağətəyi maili-düzənlik landşaftlarının inkişaf etdiyi ərazi Böyük Qafqaz silsiləsinin cənub yamacı ətəklərinə paralel olaraq (Azərbaycan daxilində) Gürcüstan sərhədindən Girdimançayadək 210 m-lik məsafədə uzanan Alazan-Həftəran vadisini əhatə edir. Alazan-Həftəran vadisi dördüncüü və müasir dövrün ellüvial və prolüvial çöküntülərindən təşkil olunmuşdur. Çökəkliyin cənub qanadında relyefin mütləq yüksəkliyi 200m, şimal qanadında isə 700-800 m-dir. == İqlimi == Qışı quraq keçən mülayim isti iqlimi ilə seçilən bu ərazidə orta illik tempratur 10-140 C-dir, yağıntıların orta illik miqdarı 400-900 mm olur. Əsasən ellüvial çəmən və ellüvial çəmən-meşə torpaqlarının, kol və çəmən bitkilərinin yayıldığı vadidə dağətəyi maili-düzənliyin çəmən-meşə landşaftları inkişaf etmişdir. Meşə çox yerlərdə qırıldığından burada çəmənlik ərazicə üstünlük təşkil edir. Çəmən-meşə landşaftları başlıca olaraq yeraltı suların torpaq qatına yaxınlığı hesabına yaranmışdır. Yeraltı suların səviyyəsi aşağı düşdükdə bəzi ağac növləri quraqlığa tab gətirməyib quruyur. == Bitki örtüyü == Azərbaycanın yarımrütubətli subtropik zonasına daxil olan bu ərazilərdə tütün, dənli bitkilər, efir yağlı bitkilər (qazanlıq qızılgülü, nanə), çay və s. əkilir; meyvəçilik, baramaçılıq və heyvandarlıq inkişaf etmişdir.

Eugenia brasiliensis (lat. Eugenia brasiliensis) — mərsinkimilər fəsiləsinin evgeniya cinsinə aid bitki növü. == Yayılması == Eugenia brasiliensis Braziliya və Paraqvayda həm yabanı halda bitir, həm də becərilir.. == Sinonim == Eugenia bracteolaris Lam. ex DC. Eugenia brasiliensis var. erythrocarpa Cambess. Eugenia brasiliensis var. leucocarpa Cambess. Eugenia dombeyi Skeels [Illegitimate] Eugenia filipes Baill. Eugenia filipes Baillon in Grandidier Eugenia ubensis Cambess.

Eugenia brasiliensis (lat. Eugenia brasiliensis) — mərsinkimilər fəsiləsinin evgeniya cinsinə aid bitki növü. == Yayılması == Eugenia brasiliensis Braziliya və Paraqvayda həm yabanı halda bitir, həm də becərilir.. == Sinonim == Eugenia bracteolaris Lam. ex DC. Eugenia brasiliensis var. erythrocarpa Cambess. Eugenia brasiliensis var. leucocarpa Cambess. Eugenia dombeyi Skeels [Illegitimate] Eugenia filipes Baill. Eugenia filipes Baillon in Grandidier Eugenia ubensis Cambess.

Salvia dombeyi (lat. Salvia dombeyi) — dalamazkimilər fəsiləsinin adaçayı cinsinə aid bitki növü.

Hidravlik zərbə (Su çəkici)(ing. Water hammer) boru sistemində su sürətinin sürətlə dəyişməsi nəticəsində yaranan təzyiq dalğasıdır. Suyun boruya təsiri ilə bir səs ortaya çıxır və vuruşun adı buradan gəlir. Hidravlik zərbə müxtəlif səbəblərə görə boru kəmərlərində baş verə bilər. Bunlara misal olaraq, nasos motorunun qəfil kəsilməsi, xəttin bağlanması / açılması və nasosun işə salınması kimi qaçılmaz səbəblər var. Su çəkicinin nəticəsi olaraq boru kəmərində dövri olaraq yüksək təzyiq və aşağı təzyiq dəyərləri yaranır. Boru və ya xəttdəki digər elementlər bu təzyiqlər altında zərər görə bilər. Bu səbəblərə görə boru kəmərlərinin dizaynı zamanı su çəkici hesablanmalı və xəttə zərbəni önləmək üçün elementlər quraşdırılmalıdır. == Hidravlik zərbənin hesablanması == Boruda zamandan asılı hərəkət və davamlılıq tənliklərini həll etməklə hesablana bilər. Bu tənliklər iki üsulla həll edilə bilər.

Vaqiəyi-Xeyriyyə (Yaxşı Hadisə) — 16 iyun 1826-cı ildə Osmanlı sultanı II Mahmud tərəfindən Yeniçəri ocağının artilleriya atəşinə tutulması və sağ qalanlarının isə edamı ilə nəticələnən hadisələrə verilən addır. == Yeniçəri ocaqlarını ləğv etmə cəhdləri == Ruse deputatı, Ələmdar Mustafa Paşa və ardıcılları 1807-1808-ci illərdə baş vermiş Kabakçı Mustafa üsyanı zamanı hakimiyyətdən salınmış Sultan III Səlimi yenidən taxta çıxarmaq üçün bəzi danışıqlar aparmağa başladılar. Nəhayət 16000 nəfərlik bir ordu ilə İstanbula gedən Ələmdar Mustafa Paşa Hacı Əli Ağanı İstanbula göndərdi və Kabakçı Mustafanı öldürdü (19 iyul 1808). Ordusu ilə İstanbula gələn Ələmmdar Mustafa Paşa, bir çox qiyamçını öldürdükdən sonra Babıalıya gəldi. Arif Əfəndini (Ərəbzadə) şeyxülislam etdikdən sonra saraya getdi. Sultan IV Mustafa, Ələmdar Mustafa Paşanın Sultan III Səlimi padşah etmək üçün gəldiyini söyləyən şeyxülislamı qovdu və qardaşı Şahzadə Mahmudun və əmisi Sultan III Səlimin öldürülməsi əmrini verdi. Sultan III. Səlim dərhal öldürüldü. Şahzadə Mahmud, cariyələrin və xidmətçilərinin köməyi ilə sarayın damına qaçırıldı. Ələmdar Mustafa Paşa, Sultan IV Mustafanı taxtdan endirərək taxta II Mahmudu gətirdi. Sultan II Mahmud, taxta çıxmasına səbəb olan Ələmdar Mustafa Paşanı sədrəzəm (böyük vəzir) etdi.

Zerumbet zəncəfili (lat. Zingiber zerumbet) - zəncəfil cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Amomum silvestre Poir. Amomum spurium (J.Koenig) J.F.Gmel. Amomum sylvestre Lam. [Illegitimate] Amomum zerumbet L. Cardamomum spurium (J.Koenig) Kuntze Dieterichia lampujang Giseke Dieterichia lampuyang Giseke Dieterichia major Raeusch. Dieterichia minor Raeusch. Dieterichia spuria (J.Koenig) Giseke Zerumbet zingiber T.Lestib. Zingiber amaricans Blume Zingiber aromaticum Valeton Zingiber blancoi Hassk. Zingiber darceyi H.J.Veitch Zingiber littorale (Valeton) Valeton Zingiber ovoideum Blume Zingiber spurium J.Koenig Zingiber sylvestre Garsault [Invalid] Zingiber truncatum Stokes Zingiber zerumbet var.

Çin Taybeyi — Çin Xalq Respublikasında müstəmləkə dövlət olan Tayvanın idman yarışlarında istifadə etdiyi addır. (Taybey həmin dövlətin paytaxtı) Bu ad Tayvanın Çinin tərkib hissəsi olduğuna insanları inandırmaq, həmçinin Tayvan idmançılarına bu ad altında yarışmaq şansı verir. Adın qoyulması həm də iki ölkə arasında gərginliklərin müşahidə olunmaması üçün yaxşı şərait yaratmışdır. Tayvan həm də bu adla Qış və Yay Olimpiya Oyunlarına qatıla bilir, müxtəlif idman yarışlarında o cümlədən komanda idman növlərində iştirak edə bilir. Məsələn, Çin Taybeyi qadın milli voleybol komandası 1990-cu ildə keçirilən voleybol üzrə qadınlararası dünya çempionatının final mərhələsində iştirak etmişdir. Maraq üçün onu da qeyd edək ki, bu ölkə müxtəlif yarışlarda müxtəlif bayraqlardan istifadə edir. Məsələn komandanın Paralimpiya Oyunlarında, Olimpiya oyunlarında və futbol yarışlarında bayraqları fərqlidir. Bir-birinə bənzəyən bu bayraqların hamısı göy, qırmızı ləçəkşəkilli çərçivənin içində fərqli simvollardan ibarətdir. Komandanın ilk ən böyük təcrübəsi 1980 Qış Olimpiya Oyunları olmuşdur. Turnirdə yer alan Çin Taybeyi komandası medal qazana bilməsə də tarixi uğura imza atmışdı.2012 Yay Olimpiya Oyunlarında komanda iki medal qazanaraq çox böyük uğura imza atmışdı.

Çin Taybeyi qadın milli voleybol komandası — Tayvanı qadın voleybolunda təmsil edən milli komanda. Tayvan voleybolçularından təşkil olunmuş yığmadır. Ancaq, Tayvanla Çin arasındakı siyasi gərginlik səbəbi ilə bütün idman növlərində olduğu kimi voleybolda da Tayvan Çin Taybeyi adı altında çıxış edir. Bayrağı da ölkənin bayrağı deyil, olimpiya bayrağıdır. == Tarixi == Çin Taybeyi milli komandası dünya çempionatına iki dəfə vəsiqə qazanmışdır. İlk dəfə 1990-cı ildə yüsəldikləri mundiala bir də 16 il sonra Yaponiyada keçirilən 2006 dünya çempionatına vəsiqə qazanmışlar. Ən böyük uğurları isə 2006-cı ildə keçirlən Asiya Oyunlarında əldə etdikləri bürünc medaldır.