Поиск по словарям.

Hipertropiya — gözlərin səhv düzülüşü (çəpgözlük) və bunun nəticəsində bir gözün görmə oxu baxışları fiksasiya nöqtəsindən yuxarıya yönəlməsi. Şaquli dissosiasiya bir və ya nadir hallarda hər iki gözün yavaşca yuxarıya doğru sürüşməsinə səbəb olan hipertropiyanın xüsusi bir növüdür, adətən xəstə diqqətsiz olduqda. == Səbəbləri == Hipertropiya ya anadangəlmə, ya da qazanılmış ola bilər. Təhriflər - ekstraokulyar əzələ funksiyasının balanssızlığının nəticəsi kimi də olur. Üst düz, aşağı düz, üst çəp və aşağı çəp əzələlər şaquli gözün hərəkətinə təsir göstərir. Bu əzələlər paretik, məhdudlaşdırıcı (fibroz) və ya hiperaktiv təsir göstərə bilər. Anadangəlmə hallarda anormal əzələ quruluşu, adətən əzələ atrofiyası, hipertrofiya və nadir hallarda əzələ çatışmazlığı və düzgün olmayan yerdə yerləşməsi səbəbindən qüsurlu ola bilər. Xüsusi və ümumi səbəblərə aşağıdakılar daxildir: Birbaşa çəp iflic / anadangəlmə dördüncü sinir iflici Aşağı çəp əzələnin həddindən artıq aktivliyi Broun sindromu (ing. Brown) Duen çəkilmə sindromu Hər iki qaldırıcı əzələnin iflici Qreyvs xəstəliyində düz bağırsağın fibrozu (ən çox aşağı düz bağırsağı əhatə edir) Şaquli əzələlərin cərrahi travması (məsələn, sklera qabarıqlığı əməliyyatı və ya şaquli əzələlərin yatrogen zədələnməsinə səbəb olan katarakta əməliyyatı zamanı).Orta yaş və daha yaşlı olan insanlarda qəfil hipertropiyanın baş verməsi troklear sinirin sıxılması və şiş kütləsinin təsiri ilə bağlı ola bilər ki, bu da təsirlənmiş məkanı lokallaşdırmaq üçün təcili beyin MRT müayinəsini tələb edir. Bu, şəkərli diabet və ateroskleroz səbəbiylə siniri təmin edən qan damarlarının infarktı da ola bilər.

Arterial hipertenziya – arterial təzyiqin (AT) 140/90 mm.c.süt-dan yuxarı qalxmasına deyilir. Arterial hipertenziya birincili və ikincili olur. Birincili arterial hipertenziya – Hipertoniya xəstəliyi ayrıca bir xəstəlik olub əsas və aparıcı əlaməti AT-in qalxmasıdır. İkincili arterial hipertenziya simptomatik hipertoniya adlanır və bu zaman arterial hipertenziya başqa xəstəliklər nəticəsində əmələ gəlir. == Simptomatik hipertoniya (ikincili hipertoniya) == Simptomatik hipertoniyaya aiddir: Böyrək mənşəli hipertenziya – böyrək arteriasının stenozu, aterosklerozu, pielonefrit, qlomerulonefrit, böyrəkdaşı xəstəliyi və s. Endokrin(hormonal) mənşəli hipertenziya – İtsenko – Kuşinq sindromu, feoxromositoma, hiperaldosteronizm, qalxanabənzər vəz xəstəlikləri(zob), hiperparatireoz, oral kontraseptivlərin qəbulu və s. Sinir mənşəli hipertenziya – Neyrosirkulyator distoniya(NSD), kəllə-beyin travmaları və s. == Risk Faktorları == Həyat tərzi ilə bağlı risk faktorları: • Duzlu və yağlı qidaların qəbulu • Qida rasionunda meyvə və tərəvəzlərin az olması və ya olmaması • Alkoqoldan istifadə • Fiziki aktivliyin az olması və ya oturaq həyat tərzi • Həddindən çox stresli həyat tərzi • Tütünçəkmə Həyat tərzi ilə bağlı qeyd olunan risk faktorlarının təsiretmə səviyyəsi insanların harada yaşaması və işləməsi ilə sıx əlaqəlidir. Bundan əlavə ürək xəstəlikləri, insult, böyrək çatışmazlığı və hipertoniyanın digər ağırlaşmalarına səbəb olan bir sıra metabolik risk faktorlarıda mövcuddur. Bunlara aşağıdakılar aiddir: • Şəkərli diabet • Qanda xolesterinin yüksək səviyyəsi • Artıq çəki və piylənmə.