Поиск по словарям.

İnteqrasiya Edilmiş Rəqəmsal Şəbəkə

Siyasi inteqrasiya (ing. Political Integration) — qarşılıqlı əməkdaşlığa yönəlmiş iki və ya daha çox siyasi quruluşun daha dar mənada yaxınlaşma prosesi, dövlətlərarası səviyyədə müəyyən bir ayrılmaz siyasi sistem kompleksinin meydana gəlməsidir . Bu cür inteqrasiyanın xarakterik nəticələrindən biri də bu strukturların birləşdirilməsidir. Eyni zamanda, hər hansı bir məsələnin ortaq şəkildə həlli üçün həm rəsmi, həm də qeyri-rəsmi qurumların olması lazımdır. İnteqrasiya olunmuş cəmiyyətdə inteqrasiya iştirakçıları arasındakı əməliyyat səviyyəsinin artdığı və maraqlar və dəyərlər birliyinin artdığı güman edilir. Karl Doyç inteqrasiyada dövlətlərin qarşılıqlı gözləntiləri sabit olduğu təqdirdə dövlətlər arasındakı ziddiyyətlərin sülh yolu ilə həll ediləcəyini görür. Beləliklə, inteqrasiyanı həm dövlət, həm də bir proses olaraq görür. Dövlət olaraq inteqrasiyaya ən yaxşı şəkildə siyasi bir toplum kimi baxılır. İnteqrasiya prosesi, iştirak edən bütün təşkilatlar üçün minimum xərclərlə maksimum qarşılıqlı fayda əldə etməyə imkan verir. Buna baxmayaraq, inteqrasiya bütün aktyorların bu proses üçün əhəmiyyətli dərəcədə hazırlaşmasını və idarəetmələrinin yaxşı keyfiyyətini tələb edir.

Sosial inteqrasiya (lat. integratio — bərpa, tamamlama; lat. integer — bütöv): Qrupun digər üzvləri tərəfindən bir fərdin qəbulu. Nisbətən müstəqil sosial obyektlər (fərdlər, qruplar, sosial təbəqələr, dövlətlər) arasında optimal əlaqələrin qurulması və daha sonra vahid, bütöv bir sistemə çevrilməsi, bu hissələrin ümumi məqsəd və maraqlar əsasında əlaqələndirildiyi və bir-birindən asılı olduğu prosesdir. nisbətən müstəqil, öz aralarında zəif bir-birinə bağlı. Sosial sistem tərəfindən sosial münasibətlərin sabitliyini və tarazlığını qoruma formaları. Defektologiyada vəziyyətin qüsuru ilə əlaqəli mənfi nəticələrini aradan qaldıran bir fərdin uğurlu sosiallaşmasıdır. Rubin, M. (2012). Social class differences in social integration among students in higher education: A meta-analysis and recommendations for future research. Journal of Diversity in Higher Education, 5, 22-38.

Üfüqi inteqrasiya (üfüqi konsentrasiya) — alıcı firma ilə eyni sənayedə və eyni istehsal mərhələsində yerləşən bir firmanın digəri üzərində alınması və ya nəzarəti yolu ilə eyni profilli təsərrüfat subyektlərinin birləşməsi. BSE-yə görə, üfüqi konsentrasiya həm homojen, həm də texnoloji cəhətdən bir-biri ilə əlaqəsi olmayan məhsulların istehsalında bir firma daxilində cəmləşmə prosesidir. BRE-ə görə üfüqi iqtisadi inteqrasiya eyni profilli təsərrüfat subyektlərinin birliyidir. “Britannika”ya görə, üfüqi inteqrasiya, şirkətin istehsalın mərhələlərindən birinə və ya vahid sənayeyə tam nəzarət etməyə çalışdığı, miqyas iqtisadiyyatından istifadə etməyə imkan verən, lakin rəqabətin azalmasına səbəb olan biznesin təşkili formasıdır. Bu halda üfüqi biznes birləşməsi baş verir, yəni hər iki şirkət eyni bazar üçün eyni məhsul və ya xidməti istehsal etdikdə. Məsələn, bir avtomobil istehsalçısı digər avtomobil istehsalçısına nəzarət edir; bu halda onlar eyni istehsal mərhələsində və sənayenin eyni sahəsindədirlər. Üfüqi inteqrasiya yolu ilə yaranan inhisara üfüqi inhisar deyilir.

İnteqrasiya Edilmiş Rəqəmsal Şəbəkə

İnteqrasiya 1.(ing. integration ~ ru. интеграция ~ tr. tümleştirme) – hesablamalarda: müxtəlif əməliyyatların, proqramların və ya kompüterlərin aparat vasitələrinin komponentlərinin bir funksional vahiddə uzlaşdırılmış birləşməsi. Bax: INTEGRAL MODEM, INTEGRATED SOFTWARE, ISDN. 2. elektronikada: sxem elementlərinin bir mikrosxemdə yığılması prosesi. Bax: INTEGRATED CIRCUIT. 3. riyaziyyatda: (kobud şəkildə) fiqurun sahəsinin və ya cismin həcminin tapılması kimi təsvir oluna bilən prosedur. İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

İqtisadi inteqrasiya — ölkələr arası iqtisadi əməkdaşlığın ən uyğun səviyyəyə çıxarılmasıdır. İqtisadi inteqrasiya proses kimi müxtəlif milli təsərrüfatlara mənsub olan iqtisadi vahidlər arasında bütün əngəllərin ləğv edilməsi, vəziyyət kimi həmin maneələrin yoxluğunu ifadə edir. Başqa sözlə, iqtisadi inteqrasiya qismən və ya tam olaraq tarif və qeyri-tarif məhdudiyyətlərin aradan qaldırımasına yönəlik müxtəlif dövlətlər arasında iqtisadi siyasətin birləşdirilməsidir. Bu üzv ölkələrdə istehsalın məhsuldarlığını artırmaq məqsədilə həm istehsalçılara, həm də alıcılara aşağı qiymətlər təqdim edir. İqtisadi inteqrasiyanı izləməkdə bəzi iqtisadi və siyasi səbəblər var. İqtisadi səbəb üzv ölkələr arasında ticarəti artırmaqla, həm istehsalı, həm də məhsuldarlığı yüksəltməkdir. Bu qlobal səviyyədə formalaşan iqtisadi inteqrasiyanın əsas səbəblərindən biridir. Bu fenomen həm region (Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı (QDİƏT) İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı (İƏT)), həm qitə (ASEAN, NAFTA, SACN (Cənubi Amerika Millətlər Birliyi), Avropa İttifaqı, Avrasiya İqtisadi İttifaqı), həm də qitələrarası miqyasda (Transatlantik Azad Ticarət Zonası (Transatlantic Free Trade Area), Şərqi Asiya Hərtərəfli İqtisadi Əməkdaşlıq birliyi (Comprehensive Economic Partnership for East Asia)) təzahür edir. İkinci bir səbəb kimi ölkələrin sahib olduğu nisbi üstünlükləri göstərmək olar. Belə ki, hər hansı şəxs və ya ölkə müəyyən məhsul istehsalında digərinə nisbətənmarjinal faydası daha çoxdur.

Şaquli inteqrasiya (şaquli konsentrasiya) — istehsalın və tədavülün bütün və ya əsas halqalarının vahid texnoloji prosesdə birləşdirilməsi, məhsul və ya xidmət üzrə istehsal prosesləri zəncirində bir infrastruktura malik, ümumi biznes prosesləri, texnologiyaları, səlahiyyətləri və s.-yə malik holdinq şirkətinin yaradılması. Eyni zamanda, xammal təchizatçıları ilə inteqrasiya şaquli geri inteqrasiyadır; istehlakçılarla inteqrasiya - irəli şaquli inteqrasiya. BSE ilk nəşrində şaquli inteqrasiyanı sənayeləri istehsal prosesinin ardıcıl mərhələlərində birləşdirən və ya bir-biri ilə əlaqəli köməkçi rol oynayan (məsələn, balıqçılıq və kooperasiya istehsalı) birləşmiş müəssisələrin yaradılması kimi müəyyən etdi. BSE-nin sonrakı nəşrində şaquli inteqrasiya inteqrasiya, kənd təsərrüfatı məhsullarının becərilməsindən tutmuş hazır məhsulların bir mərkəzin nəzarəti altında satışına qədər istehsal və tədavülün bütün və ya əsas halqalarının vahid texnoloji prosesə birləşdirilməsidir - sənaye, bank və ya ticarət şirkəti. Eyni zamanda mərkəzi şirkət istehsalın və marketinqin bütün mərhələlərinə nəzarət edir. Müasir Britannikada şaquli inteqrasiya, xammalın əldə edilməsindən tutmuş son məhsulun pərakəndə satışına qədər əmtəə istehsalının bütün mərhələlərinin bir şirkət tərəfindən idarə olunduğu biznesin təşkili formasıdır. Bu zaman biznesin şaquli birləşməsi baş verir, yəni şirkət ya təchizatçı, ya da müştəri əldə edir. BRE-ə görə, şaquli inteqrasiya müəssisənin birləşməsini, alınmasını, genişləndirilməsini, vahid texnoloji zəncirlə əlaqəli əlaqəli sahələrdə istehsalın birləşdirilməsidir. BSE-yə görə şaquli inteqrasiya imkan verir: bazar konyukturasındakı fərqləri bərabərləşdirmək, mənfəət normasının daha çox sabitliyini təmin etmək; ticarəti aradan qaldırmaq; mümkün texniki təkmilləşdirmələr etmək, ayrı-ayrı müəssisələrlə müqayisədə əlavə mənfəət əldə etmək; rəqabət üstünlüklərini gücləndirmək, xüsusən də depressiya dövründə, xammal qiymətlərinin düşməsinin məhsulların qiymətinin aşağı düşməsindən geri qalması. Müasir kənd təsərrüfatında əksər hallarda belə bir zəncir mövcuddur: məhsulun toplanması, onun emalı, çeşidlənməsi, qablaşdırılması, saxlanması, daşınması və nəhayət, məhsulun son istehlakçıya satılması.

Tam İqtisadi İnteqrasiya (Tİİ) — iqtisadi inteqrasiyanın son mərhələsidir. Bu mərhələdən sonra üzvlər iqtisadi siyasəti tək başına müəyyən edə bilmir və ya çox cüzi miqyasda həyata keçirirlər. Tam iqtisadi inteqrasiya çoxmillətli təşkilatdan daha çox vahid dövlətə bənzəyir. Onun daxilində vahid iqtisadiyyat formalaşır. Bunun ən yaxşı nümunəsi ilk 13 koloniyanı özündə birləşdirən Amerika Birləşmiş Ştatlarıdır. ABŞ daxilindəki ştatlara yüksək inteqrasiya etmiş yarımuxtar dövlətlər kimi baxmaq olar. Bu misaldan görünür ki, iqtisadi inteqrasiyanın son nəticəsi federal səviyyədə idarə edilən siyasi ittifaqdır.

İnteqrasiya edilmiş rəqəmsal şəbəkə (ing. Integrated Services Digital Network, qısaca ing. ISDN) — mövcud telefon şəbəkələri əsasında inkişaf etdirilən ümumdünya rəqəmsal kommunikasiya şəbəkəsi. ISDN-də məqsəd informasiyanın rəqəm analoq çevrilməsini tələb edən mövcud telefon xətlərini ən çeşidli informasiyaları (adi danışıqdan tutmuş kompüter verilənləri, musiqi və videoyadək) ötürmə bacarığına malik olan rəqəmli veriliş vasitələri ilə əvəzləməkdən ibarətdir. ISDN iki başlıca rabitə kanalı üzərində qurulub: verlənləri 64 kbit/san sürətilə ötürən B kanalı və idarəedici informasiyanı ya 16, ya da 64 kbit/san sürətilə ötürən D kanalı. Kompüterlər və digər qurğular ISDN ilə sadə standart interfeyslərlə birləşirlər. ISDN istifadəçilərə daha sürətli və çeşidli rabitə xidmətləri verir. Qoşulma universal qurğu, telefon xəttindən istifadə etməklə müxtəlif cür – telefon, telefaks, internet və digər elektron-rabitə növlərindən eyni vaxtda istifadəyə imkan verən komplekt qoşulma hesab olunur. Evinizə bir İSDN xətt çəkdirdiyinizdə iki xəttiniz olar. Bir xətti səs, digərini məlumat transferi üçün istifadə edə bilərsiniz.

İnteqrasiya oluna bilən sayt – Tələb olunan informasiyanın İnternetdə yerləşdirilməsi, sayt üzərindən informasiya sorğularının qəbulu, emalı və saytdan birbaşa sayt sahibinin informasiya reyestrinə, habelə əlaqəli informasiya reyestrinə avtomatik müraciət edib məlumat əldə etməsi, lazım gələrsə başqa reyetrlərə müəyyən hüquq və səlahiyyətlər əsasında informasiya daxil etmə imkanları nəzərdə tutulmuş internet saytıdır. Xüsusilə dövlət orqanları və bələdiyyələr inteqrasiya oluna bilən İnternet saytlarına malik olmalıdırlar.

İnteqrasiya olunmuş inkişaf mühiti (ing. integrated development environment; IDE) — proqram təminatının inkişafı üçün hərtərəfli imkanlar təmin edən proqram təminatı. IDE adətən mənbə kodu redaktorundan, avtomatlaşdırma alətlərindən və sazlayıcıdan ibarətdir. IntelliJ IDEA, Eclipse və Lazarus kimi bəzi IDE-lər lazımi kompilyator, interpretator və ya hər ikisini ehtiva edir. Amma digərlərində (SharpDevelop, NetBeans) bunlar mövcud deyil. IDE və daha geniş proqram təminatının inkişaf etdirilməsi mühitinin digər hissələri arasında sərhəd dəqiq müəyyən edilməmişdir; bəzən bir versiyaya nəzarət sistemi və ya qrafik istifadəçi interfeysinin (GUI) qurulmasını asanlaşdırmaq üçün müxtəlif vasitələr inteqrasiya olunur. Bir çox müasir IDE-lərdə obyekt yönümlü proqram təminatının hazırlanmasında istifadə üçün sinif brauzeri, obyekt brauzeri və sinif iyerarxiya diaqramı da mövcuddur. IDE-lər əvvəlcə konsol və ya terminal vasitəsilə inkişaf etdirilərkən mümkün olurdu. İlkin sistemlər birini dəstəkləyə bilməzdi, çünki proqramlar kompilyatora təqdim edilməzdən əvvəl perfokartlara daxil edilməklə, axım xəritələrindən istifadə etməklə hazırlanırdı. Dartmouth BASIC IDE ilə yaradılan ilk dil idi.

İnteqrasiya olunmuş inkişaf mühiti (ing. integrated development environment; IDE) — proqram təminatının inkişafı üçün hərtərəfli imkanlar təmin edən proqram təminatı. IDE adətən mənbə kodu redaktorundan, avtomatlaşdırma alətlərindən və sazlayıcıdan ibarətdir. IntelliJ IDEA, Eclipse və Lazarus kimi bəzi IDE-lər lazımi kompilyator, interpretator və ya hər ikisini ehtiva edir. Amma digərlərində (SharpDevelop, NetBeans) bunlar mövcud deyil. IDE və daha geniş proqram təminatının inkişaf etdirilməsi mühitinin digər hissələri arasında sərhəd dəqiq müəyyən edilməmişdir; bəzən bir versiyaya nəzarət sistemi və ya qrafik istifadəçi interfeysinin (GUI) qurulmasını asanlaşdırmaq üçün müxtəlif vasitələr inteqrasiya olunur. Bir çox müasir IDE-lərdə obyekt yönümlü proqram təminatının hazırlanmasında istifadə üçün sinif brauzeri, obyekt brauzeri və sinif iyerarxiya diaqramı da mövcuddur. IDE-lər əvvəlcə konsol və ya terminal vasitəsilə inkişaf etdirilərkən mümkün olurdu. İlkin sistemlər birini dəstəkləyə bilməzdi, çünki proqramlar kompilyatora təqdim edilməzdən əvvəl perfokartlara daxil edilməklə, axım xəritələrindən istifadə etməklə hazırlanırdı. Dartmouth BASIC IDE ilə yaradılan ilk dil idi.

İnteqrasiya olunmuş proqram təminatı (ing. integrated software, rus. интегрированное программное обеспечение) — çeşidli işləri (məsələn: mətn emalını, verilənlər bazasının və elektron cədvəllərin idarə olunmasını) yerinə yetirməyə imkan verən bir neçə moduldan ibarət tətbiqi proqramların kateqoriyası. Belə proqram təminatının komplektliyi iki yolla əldə olunur: verilənlərin bir moduldan başqasına ötürülməsi imkanının olması və müxtəlif modullarda eyni tipli istifadəçi interfeysindən istifadə olunması. İnteqrasiya olunmuş proqram təminatı verilənlərin ötürülməsini asanlaşdırmaqla, məsələlərin koordinasiya olunmasına və müxtəlif modullarda fərqli vasitələrlə yaradılmış verilənləri birləşdirməyə kömək edir. Bundan başqa, vahid interfeys çox zaman çox müxtəlif modullarla işləməyi sadələşdirir. Bu üstünlüklərinə baxmayaraq, inteqrasiya olunmuş proqram təminatının modulları ayrı-ayrılıqda xüsusi tətbiqi proqramlar kimi geniş imkanlara malik olmur.

Integrated access device (azərb. İnteqrasiya edilmiş giriş cihazı‎) və ya qısaca IAD — geniş ərazi şəbəkələrinə və İnternetə çıxışı təmin edən müştəri tərəfindən təchiz edilmiş avadanlıq. O xüsusilə daşıyıcı və ya provayder PoP-u ilə paylaşılan keçid vasitəsilə səs və məlumat da daxil olmaqla bir çox məlumat kanallarını birləşdirir. Giriş bağlantısı T1 xətti, DSL bağlantısı, kabel (CATV) şəbəkəsi, genişzolaqlı simsiz əlaqə və ya metro-Ethernet bağlantısı ola bilər. PoP-də müştərinin ümumiləşdirilmiş məlumatı adətən müştərilərlə əsas şəbəkə arasında oturan mürəkkəb və bahalı qurğular olan ADM və ya MSPP-yə (multiservis təminat platforması) yönəldilir. Onlar müştərilərdən gələn trafik axınlarını idarə edir və həmin axınları ictimai telefon şəbəkəsinə və ya müvafiq genişmiqyaslı şəbəkələrə (ATM, Frame Relay və ya İnternet) yönləndirirlər. IAD bəzən müştərinin qoşulmaq istədiyi provayder tərəfindən quraşdırılır. Bu provayderə giriş bağlantısının xüsusiyyətlərini idarə etməyə və istifadə zamanı onun əməliyyatını idarə etməyə imkan verir. Rəqabətli provayderlər indi simsiz optik (yəni Terabeam) və metro-Ethernet şəbəkələri də daxil olmaqla müxtəlif giriş texnologiyaları üzərindən xidmətlər təklif edirlər. Köhnə telekommunikasiya protokolları və nəqliyyat üsulları (T1 xətləri və vaxt bölgüsü multipleksasiyası) əsas daşıma üçün uyğun olan giriş metodları ilə əvəz olunur.

Qazaxıstan Respublikası Ticarət və İnteqrasiya Nazirliyi — Qazaxıstan Respublikasının mərkəzi icra orqanı. Qazaxıstan Respublikası Prezidentinin 17 iyun 2019-cu il tarixli Fərmanı ilə formalaşdırılmışdır. Nazir - Bahıt Sultanov (17 iyun 2019-cu il tarixindən). Funksiyaların və səlahiyyətlərin ona verilməsi ilə formalaşır: Daxili və xarici ticarət siyasətinin formalaşdırılması və həyata keçirilməsi, beynəlxalq iqtisadi inteqrasiya, istehlakçıların müdafiəsi sahəsində Qazaxıstan Respublikası Milli İqtisadiyyat Nazirliyi; Qazaxıstan Respublikasının texniki tənzimləmə, standartlaşdırma və ölçü vahidliyinin təmin edilməsi sahəsində Sənaye və İnfrastruktur İnkişaf Nazirliyi; Qazaxıstan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi, ixracın təşviqi sahəsində fəaliyyətlərin koordinasiyası üçün Qeyri-maddi malların və xidmətlərin ixracının inkişafı və təşviqi; daxili ticarətin inkişafı və tənzimlənməsi, ticarət infrastrukturunun yaxşılaşdırılması, mübadilə və elektron ticarətin inkişafı; strateji, nəzarət, tətbiqetmə və tənzimləmə funksiyaları da daxil olmaqla istehlakçıların qorunması, texniki tənzimləmə, standartlaşdırma və ölçmələrin vahidliyinin təmin edilməsi. xarici ticarətin, beynəlxalq ticarət və iqtisadi əlaqələrin inkişafı və tənzimlənməsi, o cümlədən beynəlxalq iqtisadi inteqrasiyanın tənzimlənməsi; - qeyri-adi mal və xidmətlərin ixracının inkişafı və təşviqi; daxili ticarətin inkişafı və tənzimlənməsi, ticarət infrastrukturunun yaxşılaşdırılması, mübadilə və elektron ticarətin inkişafı; dövlət qurumlarının istehlakçıların müdafiəsi, texniki tənzimləmə, standartlaşdırma və ölçülərin vahidliyinin təmin edilməsi, o cümlədən strateji, nəzarət, tətbiqetmə və tənzimləmə funksiyaları sahəsindəki fəaliyyətlərinin sektorlararası koordinasiyasının həyata keçirilməsi. İqtisadi İnteqrasiya Departamenti İxracın təşviqi şöbəsi Xarici Ticarət Departamenti Daxili Ticarət Departamenti Texniki Tənzimləmə və Metrologiya Komitəsi Qazaxıstan Respublikası Prezidentinin 17 iyun 2019-cu il tarixli 17 nömrəli Fərmanı ilə istehlakçı hüquqlarının qorunması üçün funksiya və səlahiyyətlər Qazaxıstan Respublikasının Ticarət və İnteqrasiya Nazirliyinə verildi. Bu fərmanı həyata keçirmək üçün Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin 10 iyul 2019-cu il tarixli 497 nömrəli Fərmanı ilə İstehlakçı Hüquqlarını Müdafiə Komitəsi yaradıldı. Komitənin əsas missiyası istehlakçıların müdafiəsi sahəsində tutarlı və təsirli bir siyasət formalaşdırmaqdır (Qazaxıstan Respublikası Ticarət və İnteqrasiya Naziri vəzifəsini icra edən şəxsin 25 iyul tarixli əmri ilə təsdiq edilmiş Komitə və ərazi bölmələri haqqında Əsasnamə, 2019 № 7). Komitənin qarşısında iki əsas vəzifə durur: istehlakçıların hüquqlarının qorunması sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsini təmin etmək üçün dövlət orqanlarının fəaliyyətinin sahələrarası koordinasiyasının həyata keçirilməsi; istehlakçıların müdafiəsi sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsini təmin etmək. Komitənin 64 bölgədən ibarət 17 bölgə şöbəsi var (17 vahid - mərkəzi aparat, 47 vahid - ərazi şöbələri).

İnteqrasiya edilmiş rəqəmsal şəbəkə (ing. Integrated Services Digital Network, qısaca ing. ISDN) — mövcud telefon şəbəkələri əsasında inkişaf etdirilən ümumdünya rəqəmsal kommunikasiya şəbəkəsi. ISDN-də məqsəd informasiyanın rəqəm analoq çevrilməsini tələb edən mövcud telefon xətlərini ən çeşidli informasiyaları (adi danışıqdan tutmuş kompüter verilənləri, musiqi və videoyadək) ötürmə bacarığına malik olan rəqəmli veriliş vasitələri ilə əvəzləməkdən ibarətdir. ISDN iki başlıca rabitə kanalı üzərində qurulub: verlənləri 64 kbit/san sürətilə ötürən B kanalı və idarəedici informasiyanı ya 16, ya da 64 kbit/san sürətilə ötürən D kanalı. Kompüterlər və digər qurğular ISDN ilə sadə standart interfeyslərlə birləşirlər. ISDN istifadəçilərə daha sürətli və çeşidli rabitə xidmətləri verir. Qoşulma universal qurğu, telefon xəttindən istifadə etməklə müxtəlif cür – telefon, telefaks, internet və digər elektron-rabitə növlərindən eyni vaxtda istifadəyə imkan verən komplekt qoşulma hesab olunur. Evinizə bir İSDN xətt çəkdirdiyinizdə iki xəttiniz olar. Bir xətti səs, digərini məlumat transferi üçün istifadə edə bilərsiniz.

İnteqrasiya edilmiş sxem dizaynının qorunması (ing. Integrated Circuit (IC) layout protection) — bir növ əqli mülkiyyət hüququdur və inteqrasiya edilmiş sxemlərin dizaynını, yəni onların topoqrafiyasını (fiziki yerləşimini) qorumaq məqsədi daşıyır. Bu qoruma, sxemlərin unikal və yaradıcı dizaynlarını kopyalamaqdan və icazəsiz istifadə etməkdən çəkindirmək üçün nəzərdə tutulub. == İnteqrasiya edilmiş sxem dizaynı == İnteqrasiya edilmiş sxemlər (IC) — çoxlu tranzistorlar və digər elektron komponentlərdən ibarət mikrosxemlərdir. Onlar kiçik elektron cihazlarda, o cümlədən kompüterlərdə, smartfonlarda və digər yüksək texnologiyalı məhsullarda istifadə olunur. IC dizaynları texniki baxımdan mürəkkəb və çox vaxt bahalıdır, buna görə də onların kopyalanmasının qarşısını almaq vacibdir. == Qorumanın əsas prinsipləri == IC dizaynlarının qorunması — müəllif hüquqlarına bənzəyən bir prinsipə əsaslanır, lakin bu spesifik sahəyə yönəlib. Bu qoruma müxtəlif beynəlxalq müqavilələr və milli qanunlar çərçivəsində tənzimlənir, məsələn: Yaradıcı dizaynın qorunması — qoruma yalnız orijinal və yaradıcı dizaynlara tətbiq olunur. Bu, dizaynın daha əvvəl mövcud olmaması və ya başqa bir şəkildə istifadə edilməməsi deməkdir. Müddət faktoru — IC dizaynları müəyyən müddətə qorunur.

İmmiqrasiya (lat. immigro - "yerləşirəm" ) — bir ölkənin vətəndaşının həmişəlik və ya bir müddətə digər ölkəyə iş axtarmaq məqsədi ilə, siyasi və dini səbəblərə görə köçməsi. Əksər dövlətlər mühacirlərlə bağlı qanun qəbul edir və xüsusi . Səbəb : iqtisadi siyasi Yerləşdiyi ölkənin qanunlarına görə : leqal qeyri - leqal Qeyri - leqal mühacirət digər ölkə vətəndaşının ölkəyə daxil olma və yerləşmənin qanuna zidd olması ilə müəyyən olunur . XX əsrin axırı — XXI əsrin əvvəli mühacirət daha da güclənib. Bunun səbəbləri aşağıdakılar hesab edilir : SSRİ və Yuqoslaviyanın dağılması ilə bağlı mühacirət ; Latın Amerikası, Afrika və Cənubi Asiya ölkələrindən inkişaf etmiş Qərbi Avropa və Şimali Amerika ölkələrinə mühacirət ; lokal müharibələrlə bağlı yaranan mühacirət . Bütün mühacirətlərin kökündə bir qayda olaraq iqtisadi səbəblər durur .

İnteqrasiya Edilmiş Rəqəmsal Şəbəkə

Miqrasiya prosesi qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olmasına görə qanuni ve qanunsuz olur. Qanunsuz miqrasiya miqrasiya prosesində və iqtisadiyyatda xüsusi aktuallıq kəsb edir.Qeyri-qanuni miqrasiya beynəlxalq cinayətkarlar üçün yüksək gəlir mənbəyinə çevrilmişdir. Qanunsuz miqrasiyanın 2 növü fərqləndirilir: qeyri-qanuni immiqrasiya və qeyri-qanuni emiqrasiya. Qanunsuz immiqrasiya bir nəfərin və ya bir qrup şəxsin dövlətin sərhədlərindən miqrasiya qanunvericiliyinin normalarını pozaraq daxil olması və qalmasıdır, həmçinin ölkədə qalmaq hüququ olmasa da qalmağa davam etməsidir. Qanunsuz emiqrasiya isə emiqrasiya qanunlarına zidd şəkildə milli sərhədlərin kecilməsidir və həmçinin qanuni şəkildə xaricə getməsinə baxmayaraq mənşə ölkəsi tərəfindən çağırılanda geri qayıtmamasıdır. Çox vaxt qanunsuz immiqrasiya edən şəxslərə qanunsuz immiqrantlar deyilir. Lakin bu bir çox ölkələrdə etiraz çıxışlarına səbəb olmuşdur. Çünki şəxsin qanunsuz immiqrasiya etməsi həmin insanı qanunsuz etmir. Əhali artımı ərazidə mümkün ola biləcək əhali sayını keçdikdə həddindən artıq məskunlaşma probleminə səbəb olur. Və bu da öz növbəsində kasıblıq, işsizlik və digər problemlərin yaranmasına yol açır.

İmmiqrasiya hüququ — bir insanın hərəkətini və yaşayış yerini və ya yaşayış yerini dəyişdirməsini tənzimləyən bir qanun qolu Miqrasiya qanunu immiqrasiya, mühacirət, daxili miqrasiya və bir şəxsin xaricdə müvəqqəti olmasını (turistik, iş və digər səfərlər) əhatə edir. Xarici vətəndaşlarla əlaqəli miqrasiya hüququ ümumiyyətlə yaşadıqları dövlətin milli qanunları ilə müəyyən edilir və siyasi rejimdən və sosial-iqtisadi imkanlardan və yeni mühacirləri qəbul etmək üçün dövlətin və cəmiyyətin ehtiyaclarından asılı olaraq müxtəlif ölkələrdə və fərqli vaxtlarda çox fərqli ola bilər. Eyni zamanda miqrasiya sahəsində bəzi məsələləri tənzimləyən beynəlxalq hüquq normaları mövcuddur. Beləliklə, 1948-ci ildə BMT Baş Assambleyası tərəfindən qəbul edilmiş Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi hər bir vətəndaşın öz ölkəsinə sərbəst qayıtmaq hüququnu təsbit edir. Bəzi ölkələrdə həm giriş hüququnu, həm də ölkədə olma müddətini, mühacirlərin cəmiyyətin və dövlətin həyatında iştirak etmək hüquqlarını məhdudlaşdıran kifayət qədər sərt qanunlar mövcud ola bilər. Əksər ölkələrdə immiqrantların bir ölkənin vətəndaşı olması prosesini tənzimləyən qanunlar mövcuddur. Beynəlxalq miqrasiya hüququ özəl beynəlxalq hüququn bir qoludur. Mülki və Siyasi Hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt müəyyən bir dövlətin ərazisində qanuni şəkildə yerləşən hər kəsin öz ərazisi ilə sərbəst hərəkət etmək hüququna sahib olduğunu müəyyən etdi. Ayrıca, hər kəs öz ölkəsini də daxil olmaqla istənilən ölkəni tərk etmək hüququna malikdir. Bu hüquqların məhdudlaşdırılmasına yalnız "dövlət təhlükəsizliyini, ictimai qaydanı, ictimai sağlamlığı və ya əxlaqı və ya başqalarının hüquq və azadlıqlarını qorumaq üçün zəruri olan qanunla müəyyən edilmiş miqdarda" icazə verilir.

ABŞ-də immiqrasiya — ABŞ-ni immiqrasiya ölkəsi adlandırırlar. == Tarixi == ABŞ ərazisinin sürətlə genişlənməsi, eləcə də ərazinin məskunlaşması və mənimsənilməsi külli miqdarda əhali tələb edirdi. Həmçinin dünyanın digər ərazilərində (əsasən də Avropada) sosial-iqtisadi şərait (aqrar, dini, milli vəziyyət, aclıq, siyasi təqib) əhali və əmək ehtiyatlarını ABŞ-yə cəlb etdi. Okean boyunca qitələrarası miqrasiyanın artması feodal məhdudiyyətlərinin ləğvinə səbəb oldu və əhali hüquqi cəhətdən müstəqillik qazandı. İmmiqrasiya dəniz və sonra hava nəqliyyatında olan proqreslə bağlı daha geniş vüsət aldı. İmmiqrantların sayının qeydiyyatı 1820-ci ildən aparılır və 1820-ci ildən indiyə qədər ABŞ-yə 60 mln. nəfər əhali (Avropa 67 %, Asiya 10 %, Amerika 21 %, digər regionlar 2 %) immiqrasiya etmışdir. Aşağıdakı immiqrasiya dövrləri ayrılır: === Birinci dövr === I dövr – XVII əsrin əvvəllərindən 1820-ci ilə qədər davam etmişdir. İmmiqrantlar əsasən Böyük Britaniya adalarındandır (ingilislər, şotlandlar, irlandlar). Cənuba gələnlər varlı torpaq sahibləri olduğundan onlar özləri ilə plantasiyalarda işləmək üçün kasıb əhali gətirmişlər.

ABŞ-də immiqrasiya — ABŞ-ni immiqrasiya ölkəsi adlandırırlar. == Tarixi == ABŞ ərazisinin sürətlə genişlənməsi, eləcə də ərazinin məskunlaşması və mənimsənilməsi külli miqdarda əhali tələb edirdi. Həmçinin dünyanın digər ərazilərində (əsasən də Avropada) sosial-iqtisadi şərait (aqrar, dini, milli vəziyyət, aclıq, siyasi təqib) əhali və əmək ehtiyatlarını ABŞ-yə cəlb etdi. Okean boyunca qitələrarası miqrasiyanın artması feodal məhdudiyyətlərinin ləğvinə səbəb oldu və əhali hüquqi cəhətdən müstəqillik qazandı. İmmiqrasiya dəniz və sonra hava nəqliyyatında olan proqreslə bağlı daha geniş vüsət aldı. İmmiqrantların sayının qeydiyyatı 1820-ci ildən aparılır və 1820-ci ildən indiyə qədər ABŞ-yə 60 mln. nəfər əhali (Avropa 67 %, Asiya 10 %, Amerika 21 %, digər regionlar 2 %) immiqrasiya etmışdir. Aşağıdakı immiqrasiya dövrləri ayrılır: === Birinci dövr === I dövr – XVII əsrin əvvəllərindən 1820-ci ilə qədər davam etmişdir. İmmiqrantlar əsasən Böyük Britaniya adalarındandır (ingilislər, şotlandlar, irlandlar). Cənuba gələnlər varlı torpaq sahibləri olduğundan onlar özləri ilə plantasiyalarda işləmək üçün kasıb əhali gətirmişlər.

ABŞ-də immiqrasiya — ABŞ-ni immiqrasiya ölkəsi adlandırırlar. == Tarixi == ABŞ ərazisinin sürətlə genişlənməsi, eləcə də ərazinin məskunlaşması və mənimsənilməsi külli miqdarda əhali tələb edirdi. Həmçinin dünyanın digər ərazilərində (əsasən də Avropada) sosial-iqtisadi şərait (aqrar, dini, milli vəziyyət, aclıq, siyasi təqib) əhali və əmək ehtiyatlarını ABŞ-yə cəlb etdi. Okean boyunca qitələrarası miqrasiyanın artması feodal məhdudiyyətlərinin ləğvinə səbəb oldu və əhali hüquqi cəhətdən müstəqillik qazandı. İmmiqrasiya dəniz və sonra hava nəqliyyatında olan proqreslə bağlı daha geniş vüsət aldı. İmmiqrantların sayının qeydiyyatı 1820-ci ildən aparılır və 1820-ci ildən indiyə qədər ABŞ-yə 60 mln. nəfər əhali (Avropa 67 %, Asiya 10 %, Amerika 21 %, digər regionlar 2 %) immiqrasiya etmışdir. Aşağıdakı immiqrasiya dövrləri ayrılır: === Birinci dövr === I dövr – XVII əsrin əvvəllərindən 1820-ci ilə qədər davam etmişdir. İmmiqrantlar əsasən Böyük Britaniya adalarındandır (ingilislər, şotlandlar, irlandlar). Cənuba gələnlər varlı torpaq sahibləri olduğundan onlar özləri ilə plantasiyalarda işləmək üçün kasıb əhali gətirmişlər.

Amerika Birləşmiş Ştatlarına qanunsuz immiqrasiya — ABŞ-nin immiqrasiya qanunlarını pozaraq Birləşmiş Ştatlara miqrasiya prosesidir. Bura ABŞ-yə qanunsuz daxil olmuş əcnəbilər, habelə qanuni yolla daxil olmuş, lakin vizalarının müddəti bitdikdən sonra qalanlar, şərti icazə alanlar, TPS və s. aiddir. Qeyri-qanuni immiqrasiya ABŞ-də 1980-ci illərdən bəri gərgin müzakirə mövzusu olaraq qalmaqdadır. ABŞ-nin qeyri-qanuni immiqrant əhalisi 2007-ci ilə qədər pik həddinə çatdı. Həmin vaxt bu, 12,2 milyon (ABŞ əhalisinin 4%-i) idi. 2016-cı ildəki hesablamalara görə, icazəsiz immiqrantların sayı 10,7 milyon nəfər təşkil edir ki, bu da ölkə əhalisinin 3,3%-ni təşkil edir. Böyük tənəzzüldən bəri, ölkəni tərk edənlərin sayı ölkəyə gələnlərin sayını üstələdi və qeyri-qanuni sərhəd keçidləri 2021-ci ilə qədər, rekord sayda 1,7 milyon insanın cənub sərhədini qeyri-qanuni keçməyə çalışarkən tutulduğu onilliklərdə ən aşağı səviyyədə idi. 2007-ci ildən bəri viza müddətinin uzadılması qeyri-qanuni immiqrant əhalinin artımında 2000-ci ildən 2018-ci ilə qədər xeyli azalan qanunsuz sərhəd keçidlərindən daha böyük paya sahib olmuşdur. 2012-ci ildə icazəsiz immiqrantların 52%-i Meksikadan, 15%-i Mərkəzi Amerikadan, 12%-i Asiyadan, 6%-i Cənubi Amerikadan, 5%-i Karib hövzəsindən, 5%-i isə Avropa və Kanadadan olub.

Birləşmiş Ştatlarda ABŞ-yə immiqrasiya və Birləşmiş Ştatların vətəndaşlığı ilə bağlı bir çox konqres aktları və icraedici tədbirlər qəbul edilmişdir. Əksər immiqrasiya və vətəndaşlıq qanunları Birləşmiş Ştatlar Məcəlləsinin 8-ci Başlığında kodlaşdırılıb. == İcraedici tədbirlər == == Həmçinin bax == ABŞ-yə qanunsuz immiqrasiya ABŞ-yə immiqrasiya ABŞ vətəndaşlıq qanunu == İstinadlar == == Əlavə oxu == Lemay, Mişel və Elliott Robert Barkan (redaktorlar). ABŞ İmmiqrasiya və Naturalizasiya Qanunları və Problemləri: Sənədli Tarix . Greenwood Press, 1999.ISBN 0-313-30156-5ISBN 0-313-30156-5 Zolberq, Aristide. Dizaynına görə bir millət: Amerikanın modasında immiqrasiya siyasəti .

Amerika Birləşmiş Ştatlarına qanunsuz immiqrasiya — ABŞ-nin immiqrasiya qanunlarını pozaraq Birləşmiş Ştatlara miqrasiya prosesidir. Bura ABŞ-yə qanunsuz daxil olmuş əcnəbilər, habelə qanuni yolla daxil olmuş, lakin vizalarının müddəti bitdikdən sonra qalanlar, şərti icazə alanlar, TPS və s. aiddir. Qeyri-qanuni immiqrasiya ABŞ-də 1980-ci illərdən bəri gərgin müzakirə mövzusu olaraq qalmaqdadır. ABŞ-nin qeyri-qanuni immiqrant əhalisi 2007-ci ilə qədər pik həddinə çatdı. Həmin vaxt bu, 12,2 milyon (ABŞ əhalisinin 4%-i) idi. 2016-cı ildəki hesablamalara görə, icazəsiz immiqrantların sayı 10,7 milyon nəfər təşkil edir ki, bu da ölkə əhalisinin 3,3%-ni təşkil edir. Böyük tənəzzüldən bəri, ölkəni tərk edənlərin sayı ölkəyə gələnlərin sayını üstələdi və qeyri-qanuni sərhəd keçidləri 2021-ci ilə qədər, rekord sayda 1,7 milyon insanın cənub sərhədini qeyri-qanuni keçməyə çalışarkən tutulduğu onilliklərdə ən aşağı səviyyədə idi. 2007-ci ildən bəri viza müddətinin uzadılması qeyri-qanuni immiqrant əhalinin artımında 2000-ci ildən 2018-ci ilə qədər xeyli azalan qanunsuz sərhəd keçidlərindən daha böyük paya sahib olmuşdur. 2012-ci ildə icazəsiz immiqrantların 52%-i Meksikadan, 15%-i Mərkəzi Amerikadan, 12%-i Asiyadan, 6%-i Cənubi Amerikadan, 5%-i Karib hövzəsindən, 5%-i isə Avropa və Kanadadan olub.