Поиск по словарям.

Haqnəzər (Haqnəzərdərəkənd) — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Təzəkənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Qarabağ silsiləsinin yamacındadır. Kəndin keçmiş adı Haqnəzərdərəkənd olmuşdur. Yaşayış məntəqəsini Ərdəşəvə kəndindən köçüb gəlmiş ailələr salmışlar. Haqnəzər orada ilk dəfə məskunlaşmış şəxsin adıdır. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi. == Əhalisi == 2006-cı ilin statstikasına görə kəndin əhali sayı 200 nəfər olmuşdur.

Şahnəzər, (1978–ci ildən) Metsavan (erm. Մեծավան) — Ermənistan Respublikasının Loru mərzində kənd. Kəndin əsil adı "Qoşakilsə"dir. 7 noyabr 1995–ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qəbul etdiyi və 4 dekabr 1995–ci ildə Ermənistan Respublikasının prezidenti Levon Ter-Petrosyanın təsdiq etdiyi "Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında Qanunu" na əsasən "Metsavan bələdiyyəsi"ni (erm. Մեծավան համայնքի) təşkil edir. 12 – 21 oktyabr 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən kəndin (de–yuri) daimi əhalisi 4.578 nəfərdir.

Xan mağarası — Azərbaycan Respublikası Şuşa şəhəri ərazisində mağara. Şuşa şəhərindən 5 km cənubda Yevlax-Laçın-Naxçıvan şose yolundan 2 km aralıda Zarıslı çayı sahilində Daşaltı kəndi ərazisində mağaradır. Uzunluğu 125 km, eni və hündürlüyü 10 metrdir. Mağaradan iki kobud daş çapacaq,çaxmaqdaşı və obsidiandan hazırlanmış 6 kiçik bıçaq,e.ə. IV–II minilliyə və b.e.X-XIV əsrlərə aid saxsı məmulatı, Orta Əsrlərə aid müsəlman qəbri tapılıb. == Həmçinin bax == Böyük Kirs == İstinadlar == == Xarici keçidlər == anl.az http://anl.az/el/emb/QARABAQ/shusha/shusha-sheheri.htm. İstifadə tarixi: 7 may 2022.

Məzrayə-i Panəsər (fars. مزرعه پانه سر‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Piranşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə yaşayış yoxdur.

Panzerkampfwagen IX və Panzerkampfwagen X, Nasist Almaniyasının ordusu olan Wehrmacht üçün Panzerkampfwagen Zirehli sinfində müasir tanklar hazırlamağı hədəfləyən lakin yalnız nəzəri olaraq qalan, bir layihədir. 1946-1947-ci illərdə istismara verilməsi planlaşdırılan texnikalar müharibəyə çatdırıla bilinmədi. Texnikalar yalnız proyekt kimi qalmışdır. İki layihə ilə də əlaqədar olan heç bir layihə tapılmamışdır. PzKpfw X Maus tankından daha geniş, lakin daha balaca idi. Tankın əsas silahı kimi 88mm-lik və ya 128 mm-lik top nəzərdə tutulmuşdur. Hər iki dizaynda da çox böyük dəyişikliklər həyata keçirilmişdir. Bu dəyişikliklər bu gün belə istifadə olunur.

Panzerkampfwagen (qısaldılmış: Pz. Kpfw. I) və ya Panzer I — 1930-cu illərdə alman yüngül tankı. == Tarixi == Birinci Dünya müharibəsi başa çatdıqdan sonra ilk alman seriyalı tankı olan Pz. Kpfw. I 1930–1934-cü illərdə Krupp və Daimler-Benz şirkətləri tərəfindən hazırlanmışdır. 1934-cü ildən 1937-ci ilədək ümumilikdə bu tip 1574 tank istehsal edilmişdir. 1930-cu illərin ikinci yarısında Pz. Kpfw. I yeni yaradılmış alman zirehli qüvvələrin əsasını təşkil etmiş və 1937-ci ilə qədər daha qabaqcıl tankların kütləvi istehsalı başlandıqda da bu rolda qalmışdır.

Panzerkampfwagen II (Zirehli döyüş tankı), alman istehsalı, II Dünya Müharibəsində istifadə olunan yüngül tank. 1934-cü ildə hazırlanmışdır. 1943-cü ilə qədər müxtəlif modifikasiyalarda istehsal edilmişdir. II Dünya Müharibəsinin əvvəllərində bu cür tanklar Vermaxt-ın tank donanmasının yüzdə 38-ni təşkil edirdi. == İnkişafı == 1934-cü ildə Panzer III və Panzer IV orta tanklarının dizaynında və istehsalında gecikmələr özünü göstərməyə başladı. Panzer I-nin zirehləri məğlub edəcək bir silahı yox idi və bu səbəbdən düşmən tanklarına qarşı uğur qazanma şansı yox idi. Dayanacaqlı bir tankın dizaynı Krupp, MAN, Henschel və Daimler-Benz-dən istənildi. Panzer II-də dizayn işləri 27 yanvar 1934-cü ildə başlad. İlk eksperimental model 1935-ci ilin fevralında hazır oldu. Son dizayn Panzer I-yə əsaslanırdı, lakin daha böyük və 20 mm-lik bir tank əleyhinə silahı quraşdıran bir qüllə ilə.

Panzerkampfwagen III, ümumiyyətlə Panzer III olaraq bilinir, 1930-cu illərdə Almaniya tərəfindən inkişaf etdirilən orta tank idi və II Dünya Müharibəsində geniş istifadə edilmişdir. Rəsmi Alman ordu təyinatı - Sd.Kfz141 idi. Digər zirehli döyüş maşınlarına qarşı döyüşmək, piyadalara dəstək və oxşar Panzer IV-lə yanaşı xidmət etmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. Bununla birlikdə, Almanlar qorxunc T-34 ilə qarşılaşdıqları üçün daha güclü tank əleyhinə silahlara ehtiyac duyulurdu və Panzer IV daha böyük bir taret halqası ilə daha çox inkişaf potensialına sahib olduğundan, uzun lüləli 7,5 sm KwK 40 silahını quraşdırmaq üçün yenidən dizayn edilmişdi . Panzer III, 1942-ci ildən etibarən Panzer III-ün son versiyasında piyada dəstəyi üçün daha uyğun olan 7,5 sm KwK 37 L / 24'ü quraşdırdığından Panzer IV ilə təsirli bir şəkildə rol dəyişdirdi. Panzer III-in istehsalı 1943-cü ildə dayandırıldı. Buna baxmayaraq, Panzer III-ün bacarıqlı şassisi müharibənin sonuna qədər Sturmgeschütz III hücum silahı üçün gövdələr təmin etdi. == İnkişafı tarixi == === Arxa plan === Daimler-Benz, Krupp, MAN və Rheinmetall şirkətləri prototipləri istehsal etdilər. Bunların sınağı 1936 və 1937-ci illərdə baş verdi və nəticədə istehsal üçün Daimler-Benz dizaynı seçildi. Panzer III-in ilk modeli Ausführung A. (Ausf.

Panzerkampfwagen IV, kimi tanınan tank,Nasist Almaniyası tərəfindən 1930-cu ilin sonlarında inkişaf etdirilməyə başlandı.İkinci dünya müharibəsində ən çox istifadə olunan tanklardan biridir. Əvvəllər Piyadaya dəstək məqsədi ilə istehsal olunan tank,Sonralar Panzer III tankının şərq cəbhəsində T-34 tanklarına qarşı heç bir şansı olmadığına görə Panzer IV tankına daha böyük toplar taxılaraq,Şərq cəbhəsində tanklara qarşı istifadə olundu.Amma bu müvəqqəti olduğundan Almanlar Panther tankını istehsal etməyə başladılar. == Dizayn == Panzer IV tankını 1936-cı ildə tanınmış alman general Heinz-Guderian dizayn etmişdir.Piyadalara dəstək məqsədi ilə dizayn olunan tank,Digər tanklara qarşı çox effektiv idi.1941-də qarşısına ilk dəfə çıxan T-34 tankına qarşı effektivliyi azaldı.MAN,Krupp və Rheinmetall-Borsig şirkətləri öz konstruksiyalarını iləri sürdü.Ancaq,istehsalın daha effektiv olması üçün Krupp dizaynı seçildi.Nəticədə,Krupp şirkətinə istehsal üçün tapşırıq verildi. == İstehsalı == Polşa işğalından əvvəl sadəcə 262 ədəd Panzer IV istehsal olunmuşdu.Sonralar Almanlar Avstriyada ki,Steyr-Daimler-Puch fabrikində tankı istehsal etməyə başladı.1941-ci ildə 462 tank Vermaxtın xidmətinə verildi.1942,1943,1944 illərində istehsal sayı yaxşı olsada,1945 tarixində Müttəfiklərin bombardımanı nəticəsində bu rəqəm 55 tanka düşdü. == Müharibədə Rolu == Müharibədə Vermaxtın 30 % müharibə gücünü təşkil edən tank,həmişə bütün müharibələrdə və planlarda istifadə olundu və bütün müharibə boyu istehsalı dayanmadı.Afrika cəbhəsində geniş istiadə olunan tanka xüsusi çöl kamuflyajı dizayn edildi.

Panzerkampfwagen VIII "Maus" (Zirehli Döyüş Maşını VIII "Siçan") Porsche şirkəti tərəfindən istehsal olunan super ağır tankdır. Tankın istehsalına 1944-cü ildə başlanılmış və 141 ədəd istehsalı planlaşdırılırmışdır, lakin Kral Hərbi Hava Qüvvələrinin davamlı bombardmanı ilə bu plan yarımçıq qalmışdır. Nəticədə 8 ay ərzində Maus tankının istehsalı mümkün olmamışdır. Obyektlər bərpa edildikdən sonra isə sifarişlər də azaldılmış, 141 tank əvəzinə cəmi 2 tank və 1 qüllə istehsal edilmişdir. Kral Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən Alman hərbi obyektlərinin davamlı surətdə bombardmanı istehsalı dayanma səviyyəsində saxlamasaydı, çox sayda Maus tanklarının istehsalı və bu da öz növbəsində bu tankların İkinci Dünya Müharibəsində istifadə olunmasına yol aça bilərdi. Tankın hal-hazırda dünyada olan yeganə orijinal modeli Rusiyadakı Kubinka Tank Muzeyində sərgilənir. Tankın əsas silahı 12.8 sm-lik top olmuşdur. Maksimal sürəti isə 20 km/saat təşkil etmişdir.

Panzerkampfwagen VII Löwe (Aslan) Bu tank, İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Nasist Almaniyasının ordusu olan Wehrmacht üçün Krupp şirkəti tərəfindən hazırlanmış super ağır tank sinifli zirehli döyüş maşını idi. Bu layihə təkcə proyekt kimi qalmamışdır. 1942-ci ildə Panzer VIII Maus kimi istehsal edilmişdir. Löwe dizaynının iki modeli mövcud idi : Leichter Löwe — Onun 5 nəfərlik heyəti, 1000 at gücündə olan mühərriki və 76 ton çəkisi var idi. Ön tərəfdəki zirehinin qalınlığı 100 mm təşkil edib, arxaya quraşdırılmış olan qülləsinin üzərində isə, 105 mm-lik L/70 yüksək lülə sürətinə malik olan top və koaksial pulemyotla təchiz edilmişdir. Onun maksimal sürəti 27 km/s -dir. Schwerer Löwe – Onun 5 nəfərlik ekipajı, 1000 at gücündə olan mühərriki və 90 ton çəkisi var idi. Onun ön tərəfindəki zirehinin qalınlığı 120 mm təşkil edirdi. Onun qülləsi gövdəsinin mərkəzində yerləşirdi. Tank 105 mm-lik L/70 yüksək lülə sürətinə malik olan top və koaksial pulemyotla təchiz edilmişdir.

Panzerkampfwagen I Ausf. F, VK 18.01 kimi də tanınan, İkinci Dünya Müharibəsindən qalma Üçüncü Reyxin yüngül tankıdır. Panzer I yüngül tankının modifikasiyası kimi təyin edilməsinə baxmayaraq, VK.18.01 tamamilə yeni bir texnika idi və demək olar ki, onunla heç bir əlaqəsi yox idi. 1942-ci ildə Pz. Kpfw. I Ausf. F düşmənin möhkəmləndirilmiş müdafiə xətlərinə hücum etmək üçün nəzərdə tutulmuş yüngül tank kimi yaradılmışdır. Həmin ildə 30 ədəd istehsal edilmişdir (No 150301–150330). 1943-cü ildən Şərq Cəbhəsində və Yuqoslaviyada anti-partizan əməliyyatları üçün istifadə edilmişdir. 1942-ci ilin aprel və dekabr ayları arasında otuz Ausf F tankı istehsal edilmiş, onlardan səkkizi qiymətləndirilmək üçün Şərq Cəbhəsinə göndərilmişdir.Pz.