Поиск по словарям.

Valeri Mixayloviç Pryomıxov (rus. Валерий Михайлович Приёмыхов; d. 26 dekabr 1943, Beloqors, Amur, SSRİ — ö. 25 avqust 2000, Moskva, Rusiya) — sovet rus aktyoru. Kinorejissor, ssenarist və yazıçı. İki dəfə SSRİ dövlət mükafatı laureatı (1984, 1989).

Apriyö (fr. Apprieu) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. La-Tur-dü-Pen kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38013. Kommunanın 2006-cı il üçün əhalisi 2926 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 560 ilə 2064 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 65 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 30 km şimal-qərbdə yerləşir.

Prixod (yun. παροικία ( yun. παρά — "yaxın" və yun. οἶκος — "ev") — xristianlıqda aşağı kilsə təşkilatı və bu təşkilat üzvülərinin yaşadığı yer, məhəllə. == Mənbə == Rusca-azərbaycanca lüğət (Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının baş redaksiyası), II cild, Bakı, 1991. Səh. 644 (Приход, приходский).

Protom (q.yun. προτομή, bədənin ön hissəsi) – Bir heyvanın (məsələn, bir öküz, at, maral) və ya mifoloji bir məxluqun (məsələn, bir sfinksin, qrifin) ön hissəsinin təsviri. Bəzən yarı fiqura protom deyilir, bir yarım fiqurun heykəltəraşlıq şəklidir, lakin bu şərh tarixən təsdiqlənmədiyi üçün şübhəlidir. Protoma arxaik sənət üçün tipik olan bədii bir tropdur: sinekdoxa prinsipinə əsasən formalaşdırma (bütöv bir hissənin əvəzinə bir hissəni təsvir etmək), lakin müxtəlif rəmzi mənalarla mürəkkəbləşmişdir. Heyvan protomları, bir ritonun fiqurlu şəkildə tamamlanmasının, sütun başlığının heykəltəraşlıq formasında bəzəyinin, mebel parçasının və ya zinət əşyasının ümumi bir formasıdır. Protom obrazları e.ə 7-6-cı əsrlərdə qədim Yunan sənətindən məlumdur. Fars memarlığında e.ə. VI-IV əsrin əvvəllərində döşəmə şüaları formasında qoyulmuş ikiqat protom şəklində başlıqlar ilə tamamlanmış sütunlar mövcuddur. Bu cür protomlar daşdan oyulmuş, parlaq formada boyanmış və qızılı rəngdə hazırlanmışdı. Fars kapitelləri beynəlxalq “heyvan tərzi”nin təzahürlərindən biri kimi qəbul edilə bilər.

Pifom (q.misir pr-jtm; ivr. ‏פיתום‏‎; q.yun. Ἡρώων πόλις, Heroonpol) — Qədim Misirdə şəhər. Qədim yunan və Roma mənbələrində, həmçinin Yəhudi Bibliyasında bu şəhərə çoxlu istinadlar edilmişdir, lakin onun dəqiq yeri bir qədər qeyri-müəyyən olaraq qalmışdır. Bir sıra alimlər onu Təll Məsxutə arxeoloji ərazisi kimi müəyyən etmişdilər, digərləri onun Təll Rətabə arxeoloji ərazisi olduğunu irəli sürmüşdür. Şəhər Heroonpol nomunun inzibati mərkəzi olmuşdur. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Пифом // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.

Artem Andriyeviç Fedetski (ukr. Артем Андрійович Федецький; anadan olub 26 Aprel 1985, Novovolınsk, Ukrayna SSR, SSRİ) — Müdafiənin sağ cinahında mübarizə aparan Ukrayna futbolçusudur. Hal-hazırda Ukrayna Premyer Liqasında mübarizə aparan Dnepr Dnepropetrovsk FK klubunda çıxış edir. 2008-ci ili Xarkiv FK klubunda çıxış etdikdən sonra 2008-09 mövsümündə Şaxtyor Donetsk FK klubuna transfer olmuşdur. 2009 və 2012 mövsümləri arasında Ukrayna Premyer Liqası komandalarından Karpati Lvivə kirayələnmişdir. == Milli komanda == === Milli komanda qolları === Nəticələr və qollar Ukrayna hesablamasının birinci siyahısındadır. == Uğurları == Metalist Xarkov FK ilə Şaxtyor 2-2 heç-heçə zamanı rəqiblərinə qarşı bazar günü — 17 avqust 2008-ci ildə ev oyununu oynadıqdan sonra Fedetskyi Ukrayna Premyer Liqasında beşinci turun ən yaxşı sağ yarımmüdafiəçisi kimi UA-Futbol tərəfindən təyin edilmişdir. UEFA Avropa Liqasının 3-cü təsnifat mərhələsində Qalatasaray PFK-a qarşı oyunda son dəqiqədə vurduğu qolla Karpati Lvivə UEFA Avropa Liqasının Qrup mərhələsinə vəsiqə qazandırmışdır.

Artem Andriyeviç Fedetski (ukr. Артем Андрійович Федецький; anadan olub 26 Aprel 1985, Novovolınsk, Ukrayna SSR, SSRİ) — Müdafiənin sağ cinahında mübarizə aparan Ukrayna futbolçusudur. Hal-hazırda Ukrayna Premyer Liqasında mübarizə aparan Dnepr Dnepropetrovsk FK klubunda çıxış edir. 2008-ci ili Xarkiv FK klubunda çıxış etdikdən sonra 2008-09 mövsümündə Şaxtyor Donetsk FK klubuna transfer olmuşdur. 2009 və 2012 mövsümləri arasında Ukrayna Premyer Liqası komandalarından Karpati Lvivə kirayələnmişdir. == Milli komanda == === Milli komanda qolları === Nəticələr və qollar Ukrayna hesablamasının birinci siyahısındadır. == Uğurları == Metalist Xarkov FK ilə Şaxtyor 2-2 heç-heçə zamanı rəqiblərinə qarşı bazar günü — 17 avqust 2008-ci ildə ev oyununu oynadıqdan sonra Fedetskyi Ukrayna Premyer Liqasında beşinci turun ən yaxşı sağ yarımmüdafiəçisi kimi UA-Futbol tərəfindən təyin edilmişdir. UEFA Avropa Liqasının 3-cü təsnifat mərhələsində Qalatasaray PFK-a qarşı oyunda son dəqiqədə vurduğu qolla Karpati Lvivə UEFA Avropa Liqasının Qrup mərhələsinə vəsiqə qazandırmışdır.

Artyom Raufoviç Poqosov (rus. Артём Рауфович Погосов; 1 avqust 1999) — Rusiya Peşəkar Futbol Liqası təmsilçilərindən olan Volqar Həştərxan klubunda hücumçu kimi çıxış edən Rusiyalı professional futbolçudur. == Karyerası == Poqosov öz peşəkar karyerasında debütünü 25 iyul 2018-ci ildə Volqar Həştərxan klubu ilə Rusiya Peşəkar Futbol Liqasında Legion-Dinamo Mahaçqala klubuna qarşı oyunda etmişdir.

Pirallahı adası — Xəzər dənizində, Bakı arxipelaqında, inzibati quruluşca Pirallahı rayonuna aid ada. Pirallahı — Azərbaycan Respublikasının Pirallahı rayonunun inzibati ərazi vahidində qəsəbə. Pirallahı rayonu — Bakı şəhərinin 12 inzibati rayonundan biri. Pirallahı bürcləri — Qüllər vaxtilə Pirallahı adasının qarşısında yerləşirdi.

Xəzər rayonu (əvvəlki adı: Əzizbəyov rayonu) — Bakı şəhərinin 12 inzibati rayonundan biri. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 11 may 2010-cu il tarixli, 1009-IIIQ saylı Qərarı ilə rayon Xəzər rayonu adlandırılmışdır. == Haqqında == Abşeron yarımadasının şimal-şərqində yerləşən Xəzər rayonunun ərazisi qədim yaşayış məskənlərindən hesab olunur. İndiki Xəzər rayonunun yaşayış məntəqələri 1921–1936-cı illər ərzində mövcud olan və o zaman daha geniş ərazini, həmçinin bir neçə digər kəndləri də əhatə edən "Qala-Maştağa inzibati rayonu" nun ərazisinə aid edilmişdir. Sonralar inzibati rayonlaşmanın yeni bölgüsünə uyğun olaraq hazırkı Xəzər rayonunun yaşayış məntəqələri 1936-cı ildə yaradılan və 1966-cı ilədək fəaliyyətdə olmuş S. Artyom (F. S. Sergeyev) rayonu inzibati vahidliyinə qatılır. 1966-cı ildə "M. Əzizbəyov adına rayon" inzibati ərazi vahidliyi təsis olunur. 2011-ci il may ayının 24-də isə rayonun adı yenidən dəyişdirilərək "Xəzər" adlandırlmışdır. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 95-ci maddəsinin I hissəsinin 3-cü bəndinə uyğun olaraq "Bakı şəhər inzibati ərazi vahidi tərkibində Pirallahı rayonunun yaradılması haqqında" Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 21 dekabr tarixli 519-IVQ nömrəli Qanununu qəbul etmişdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev "Bakı şəhər inzibati ərazi vahidi tərkibində Pirallahı rayonunun yaradılması haqqında" Azərbaycan Respublikasının 519-IVQ nömrəli Qanununu 2012-ci il 21 dekabr tarixində imzalamış və Qanun hüquqi qüvvəyə minmişdir. 17 yanvar 2013-cü il tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidenti "Bakı şəhər inzibati ərazi vahidi tərkibində Pirallahı rayonunun yaradılması haqqında" Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 21 dekabr tarixli 519-IVQ nömrəli Qanununun tətbiqi barədə Sərəncam imzalamışdır.

Nikita Vitalyeviç Priyma (rus. Никита Витальевич Прийма; 16 iyul 2000-ci ildə anadan olub) — Rusiya Peşəkar Futbol Liqası təmsilçilərindən olan Kuban-2 Krasnodar klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən Rusiyalı professional futbolçudur. == Karyerası == Priyma öz peşəkar karyerasında debütünü 19 avqust 2017-ci ildə Kuban-2 Krasnodar klubu ilə Rusiya Peşəkar Futbol Liqasında Maşuk-KMV Pyatiqorsk klubuna qarşı oyunda etmişdir.

Qurban Baxşəli oğlu Pirimov (Primov) (oktyabr 1880, Abdal, Şuşa qəzası – 29 avqust 1965, Bakı) — Azərbaycan tarzəni, Azərbaycanın ilk xalq artisti (1931). == Həyatı == Qurban Pirimov 1880-ci ilin oktyabrında Şuşa qəzasının Abdal Gülablı kəndində dünyaya gəlib. XVIII əsrdə Qarabağın məşhur aşığı olan Valehin nəticəsidir. == Fəaliyyəti == Qurban Pirimov XIX əsrin sonlarında ifaçılıq etməyə başlamış, həm solo, həm üçlükdə, həm də orkestrin tərkibində ifalar nümayiş etdirmişdir. Belə ki, o,1905-ci ildən xalq müğənnisi Cabbar Qaryağdıoğlu və Saşa Oqanezaşvili ilə birlikdə musiqi üçlüyü yaradır. Həmin muğam üçlüyü 20 ilə qədər öz fəaliyyətini davam etdirir. Q. Pirimov həmin fəaliyyəti dövründə məşhurlaşıb, müxtəlif yerlərdə — Zaqafqaziya, Orta Asiya, Kiyev, Moskva və İranda qastrol səfərlərində olub. Onun ifa etdiyi muğamlar 1906–1916-cı illər ərzində Riqa, Varşava və Kiyev şəhərlərində "Potte", "Sport-Rekord", "Qrammafon" firmaları tərəfindən qrammofon valına yazılmışdır. 15 yaşında ikən müəllimi Sadıqcanın xeyir-duasını alan Qurban Qarabağ toylarında seçilən məşhur xanəndələri müşayiət edir. Belə toyların birində xanəndə İslam Abdullayev Qurbanın tar çalmasını görüb onu özünə tarzən götürür.

Rene Sülli-Prüdom (fr. Sully-Prudhomme; əsl adı Rene Fransua Arman Prüdom, fr. René François Armand Prudhomme; 16 mart 1839[…], X arondisman (Paris) – 7 sentyabr 1907) — fransız şair, "Parnas" qrupunun üzvü, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatının ilk laureatı (1901). == Həyatı == Ədəbiyyat sahəsində ilk Nobel laureatı Rene Fransua Arman Prüdomun adı indi fransız ədəbiyyatı mütəxəssisləri istisna olunmaqla çox az adama məlumdur. O, Parisdə doğulmuşdu. İki yaşında atasını itirdiyindən əmisinin himayəsində böyümüşdü. İlk təhsilini Bonapart litseyində almışdı. Dəqiq elmlərə, xüsusən də riyaziyyata marağı böyük idi. Litseyi bitirdikdən sonra mühəndis ixtisasına yiyələnmək üçün məşhur Politexnik məktəbə daxil olmaq istəsə də, gözlərində yaranan problem buna imkan verməmişdi. Erkən gəncliyindən "həyat universitetləri" keçən Rene ilk poetik məcmuəsini – "Stanslar və şeirlər" kitabını 1865-ci ildə çap etdirmişdi.

Artyom Zdunov — Rusiya dövlət və siyasət xadimi. 29 sentyabr 2021-ci ildən Mordoviya Respublikasının başçısı. 27 yanvar 2022-ci ildən “Vahid Rusiya” partiyasının Mordoviya regional bölməsinin katibi. 14 oktyabr 2014-cü ildən 6 fevral 2018-ci il tarixədək Tatarıstan Respublikasının İqtisadiyyat Naziri olmuşdur. 7 fevral 2018-ci ildən 18 noyabr 2020-ci ilə qədər Dağıstan Respublikası Hökumətinin sədri işləyir. İqtisad elmləri namizədi (2005). == Bioqrafiya == 18 may 1978-ci ildə Kazanda anadan olub. Milliyyətinə görə - Erzyandır. === Təhsil === 5 saylı Kazan liseyini bitirmişdir. 2000-ci ildə Kazan Maliyyə-İqtisad İnstitutunu maliyyə və kredit ixtisası üzrə, 2004-cü ildə isə həmin yerdə aspiranturanı bitirib.

Artyom Çex (13 iyun 1985, Çerkasi) — ukraynalı yazıçı və jurnalist. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əsgəri kimi o, Donbasdakı müharibədə və Rusiya-Ukrayna müharibəsi iştirakçısı. == Həyatı == Artyom Çex 1997-ci ildə musiqi məktəbini (fortepiano, gitara, boru) bitirib. 2002-ci ildə Çerkası şəhərində orta məktəbi bitirib. 2002-ci ildən Kiyevdə yaşayıb, 2002–2007-ci illərdə Ukrayna Mədəniyyət və İncəsənət İdarəetmə Kadrları Dövlət Akademiyasında təhsil alıb. 2008-ci ilin dekabr ayından etibarən Çerniqov vilayətinə gedib. Uzun müddət orada yaşayıb. 2012-ci ildə Kiyevə qayıdıb. 2015-ci ilin aprelindən 2016-cı ilin iyulunadək Ukrayna Silahlı Qüvvələrində xidmət göstərib. Artyom Çexin həyat yoldaşı yazıçı və rejissor İrina Tsilıkdır.

"Həbsxanadan Qaçış" (Prison Break) Amerika dram serialı. Pol Şyorinq tərəfindən hazırlanıb. Premyerası 2005-ci ilin avqustun 29-da Foks Broadkastinq Kompanidə olub. Serialın baş rollarında Wentworth Miller, Dominic Purcell, Sarah Wayne Callies, Amaury Nolasco yer alır. Təxminən 42 ölkədə nəşr olunan 22 bölümlük ilk mövsüm, ABŞ-də 29 Avqust 2005 tarixində FOX kanalında göstərilməyə başlanmışdır. Eyni mövsüm, 15 may 2006 tarixində sona çatmışdır. 2. mövsüm 21 avqust 2006-cı ildə başlanmışdır. 2 Aprel 2007 tarixində sona çatmışdır. 3.

Ando-Praym (ing. Ando Prime) — "Ulduz müharibələri" kainatında uydurma planet. Planet buzdan ibarətdir və pod yarışlarına ev sahibliyi edir. İlk dəfə "Klon müharibələri" nümayiş olunmuşdur. Endor döyüşündən sonra qaçaqmalçılar Han Solo və Çubakka Qalaktik imperiyanın əvvəllər saxladığı cinayət təşkilatları ilə əlaqələrini gücləndirmək cəhdləri haqqında məlumat əldə etmək üçün Ando-Praym və bir neçə başqa planetə səfər etmişdir. Burada olarkən Solo başqa qiyafət geyərək imperiyanın fəaliyyətləri ilə maraqlanmış, lakin heç nə öyrənə bilməmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Ando Prime — Vukipediya saytında.

Giyom Apolliner (fr. Guillaume Apollinaire; əsl adı — pol. Wilhelm Albert Vladimir Apollinaris de Wąż-Kostrowicki — rus. Вильгельм Альберт Владимир Александр Аполлинарий Вонж-Костровицкий; 26 avqust 1880, Roma — 9 noyabr 1918, Paris) — fransız şair. == Həyatı == Vilhem Apoliner Albert dö Kostrovitski 1880-ci ildə Romada anadan olub. Onun anası baltika mənşəli fransız qızı, atası isə heç vaxt üzünü görmədiyi italyan zabiti olub. Apoliner qarma- qarışıq bir uşaqlıq dövrü yaşayıb. 1889-cu ildə anası ilə Parisə köçdükdən sonra o müxtəlif sənətlər öyrənmək istəyib və 1902-ci ildən ilk yazıları çap olunmağa başlayıb. Elə həmin ildən o Almaniyada dərs deməyə çağırılır və burada gənc ev xadiməsi Anni Pleydenə dəlicəsinə vurulur. Parisə qayıtdıqdan sonra Apoliner avanqard artistlər sırasına qoşulur.

Giyom Boni (ing. Guillaume Boni; 1530, Sen-Flur[d] – 1598) — intibah dövründə yaşamış Fransa bəstəkarı. Bonni 1565-ci ildən ölümünə qədər Sent-Etyen kafedralında xormeyster olmuşdur. Antuan de Bertran kimi o da Overn şəhərində anadan olmuş və Tuluzada fəaliyyət göstərmişdir. == Əsərlər == Psalmi Davidici novis concentibus sex vocibus modulati cum oratione Regia 12.

Qiyom Fransua Antuan de Lopital (d. 1661, Paris – ö. 2 fevral, 1704, Paris) — Fransız riyaziyyatçısı, diferensial hesabı üzrə ilk çap olunmuş dərsliyin müəllifi.

Kodi Prior (28 oktyabr 1999-cu ildə anadan olub) — Liqa Bir təmsilçilərindən olan Donkaster Rovers klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar İrlandiya futbolçusudur. == Klub karyerası == === Donkaster Rovers === Prior Donkaster Rovers akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. O, peşəkar karyerasında debütünü 3 oktyabr 2017-ci ildə Sanderlend U-21 klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 62-ci dəqiqədə Niall Meysonu əvəz etmişdir. Futbol Liqası Trofeyi görüşündə Donkaster rəqibinə 1-0 hesabı ilə qalib gəlmişdir. 2018-ci ilin iyun ayında Prior klub ilə ilk peşəkar müqaviləsini imzalamışdır.

Prionlar (ing. proteinaceous infectious particle — yoluxucu zülalvari hissəcik) – İnsan və heyvanların ali nümayəndələrində mərkəzi sinir sistemində ağır xəstəliklərə səbəb olan, tərkibində nuklein turşuları olmayan zülalların xüsusi sinfi. Prionlar sahibin normal zülalının dəyişmiş formasıdır. 1982-ci ildə amerikalı molekulyar bioloq, Stenli Prussner tibbin və biologiyanın inkşafının yeni mərhələsini qoydu. O, yeni tip infeksiyon agent, prionları kəşf etdi. Bu təkcə molekulyar biologiyanın nailiyyəti deyildi, həm də tibbin inkişafında yeni bir era idi. Prinsipial olaraq digər infeksiyon xəstəliklərdən baş verməsinə və səbəbinə görə fərqlənən yeni tip xəstəlik aşkar olunmuşdu. == Həkimlər üçün == Həkim praktikasında prion xəstəlikləri haqqında məlumatlı olmaq və onlari digər somatik sinir və əzələ sistemi xəstəliklərindən ayırmaq üçün differensial-diaqnostikanı bilmək cox vacibdir. Bunun üçün prion xəstəliklərini makroskopik və mikroskopik səviyyədə öyrənmək, xəstəliyin inkşafını, səbəbini, orqanizm üçün ağırlaşmalarını bilmək lazımdır: Morfoloji cəhətdən prion xəstəliklərini virus xəstəliklərindən ayırmaq Transmissiv Süngərvari Ensefalopatiyanin morfogenezini Transmissiv Süngərvari Miopatiyanın morfogenezini İnsanda ağırlaşmanı və ölümün səbəbini Prionlar submikroskopik infeksion hissəcik olub heç bir genetik materialı yoxdur (DNT və RNT). Prionları bütün mikroorqanizmlərdən: viruslar, bakteriyalar, göbələklərdən fərqləndirən əsas cəhət də budur.

Sen-Jan-de-Qonvil (fr. Chavornay) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şampan-an-Valrome kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle. INSEE kodu — 01097. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 420 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 70 km şərqdə yerləşir və Burk-an-Bres şəhərindən 55 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 199 nəfər təşkil edirdi. == İqritisadiyyatı == 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 131 nəfər (15-64 yaş arasında) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 71.0%, 1999-cu ildə 68.8%). Fəaliyyət göstərən 93 sakindən 90 nəfəri (40 kişi və 50 qadın), 3 nəfər işsiz (3 kişi və 0 qadın) idi.

Sen-Qiyom (fr. Saint-Guillaume) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Matezin-Triyev kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38391. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 270 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 550 ilə 1733 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 500 km cənub-şərqdə, Liondan 110 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 28 km şimal-qərbdə yerləşir.