Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Ulduzlar
Ulduz — ilk vaxtlardan bəri insan səma ilə maraqlanmış, ulduzları araşdırmaq üçün ilk ciddi addım isə, ilk teleskopu reallaşdıran İtalyan alimi Qalileo Qaliley tərəfindən atılmışdır. Göy hadisələri ilə maraqlanan elm sahəsi də "astronomiya" adı altında inkişaf etmişdir. Göy üzündə görünənlərdən də daha çox ulduz olduğu bilinməkdədir. Gözlə görülənlərin sayı, 8000 qədərdir. Şəkilləri çəkilə bilən ulduzların sayı isə 50000000000 qədərdir. Ayrıca səmada işıq verməyən ulduzlar da vardır ki, bunlar öz günəşləri olan ulduzların ətrafında dönməkdədirlər. Ulduzlar kainatda ən çox yayılmış göy cisimləridir. Kosmik maddənin kütləsinin 98%-i ulduzlara məxsusdur. Ulduzlar Günəşəbənzər obyektlərdir, yəni işıq və istilik enerjisinə malik olan qaz kütlələridir. Ulduzlar kütlə, radius və işıqlıqlarına görə bir-birlərindən ciddi fərqlənirlər.
Aldanmış ulduzlar
Aldanmış kəvakib ("Hekayəti-Yusif şah") — Mirzə Fətəli Axundovun 1857-ci ildə yazdığı əsər. Yazıçı bu əsərlə Azərbaycan ədəbiyyatında realist nəsrin banisi olmaqla yanaşı, həm də milli ədəbiyyatımızda povest janrının əsasını qoyur. Povestdə Avropa maarifçilərinin "dünyanı sağlam aqil idarə edir" konsepsiyasından çıxış edən müəllif, İran feodal üsul-idarəsinin ictimai nöqsanlarını, ölkənin ali feodal dövlət başçılarını kəskin satira atəşinə tutur və maarifçi, humanist hakim ideyasını qızğın təbliğ edir. Odur ki, "Aldanmış kəvakib" povesti dünya maarifçi nəsrinin orijinal, parlaq nümunələrindən biri kimi dəyərləndirilir. Axundzadə bu əsərində fanatikliyi, nadanlığı tənqid etməklə yanaşı, rüşvətxorluğu, özbaşınalığı, haqsızlığı da ifşa edir. Yazıçı XV əsrdə yaşamış İran tarixiçi İskəndər bəy Munşinin əl yazmaları əsasında bu povesti yazıb, amma o İran hökümdarı Nəsrəddin şahı tənqid etmək üçün, müasir həyatla əsəri əlaqələndirib, amma povestdə şah obrazında I Şah Abbas göstərilib. == Qısa məzmun == Povest ardıcıl inkişaf edən süjet xəttinə və aydın kompozisiyaya malikdir və o, başlanğıcdan, bağlamadan və iki hissədən ibarətdir. Povestin başlanğıcı cəmi iki sətirdə yazılıb. Artıq 7 ildiki Şah Abbas ölkəni idarə edir. Novruz bayramından cəmi 3 gün sonra baş münəccim xəbər verir ki, novruzdan 15 gün keçmiş ulduzların toqquşacağı və bu toqquşma zamanı şaha xətər toxunacağını deyir.
Cavan ulduzlar
Cavan ulduzlar dedikdə ulduz təkammülünün başlanğıc mərhələsində olan ulduzlar başa düşülür. Bu sinfə iki qrup obyektlər daxildir: protoulduz və ilkin baş ardıcıllıq ulduzları. Astronomlar , çox qədim bir elliptik qalaktikanın ətrafında yerləşən bir sıra cavan ulduz topası aşkar etdilər - bu kəşf qədim qalaktikaların yalnız qədim ulduzlardan ibarət olması fikrini təkzib etdi. Araşdırma qrupu, Habbl Kosmos Teleskopu və ESO Çox Böyük Teleskop'u istifadə edərək, NGC 4365 qalaktikasının seria halında görünüşlərini aldılar, aparılan bu müşahidələr nəticəsində məlum oldu ki, bu qalaktikanın əksər ulduzlarının yaşı12 milyard və daha böyükdür, bu baxmayaraq bu qalaktikada bir-neçə milyard yaşa malik ulduzlarda var. Bu qalaktikanın belə bir gənc və yaşlı ulduz komleksinə malik olmasının səbəbi hələdə naməlumdur. NASA / ESA Habbl Kosmos Teleskopu və ESO Çox Böyük Teleskop'tan (VLT) əldə edilən məlumatları birləşdirən bir qrup avropalı və amerikalı astronomlar, böyük bir kəşf etdi. Köhnə bir eliptik qalaktikada çox sayda 'gənc' ulduz təsbit etdilər. İlk dəfə, qalaktikada bu qədər köhnə olan bir neçə ulduz meydana gəlmə dövrünü müəyyənləşdirmək mümkün olmuşdur. Eliptik qalaktikaların hər zaman bir ulduz meydana gəlmə dövründən keçdiyi və daha sonra ulduz meydana gəlməsindən məhrum olduğu düşünülmüşdür. Bununla birlikdə, ən yaxşı və ən böyük teleskoplardan kosmosda və yerdə bir araya gətirilməsi, artıq gözlə görülemədən daha çox olduğunu açıqca göstərmişdir.[1] == Spektral enerji parlanmasına əsasən təsnifat == Ulduzun formalaşması kosmik maddənin protoulduz diskinin və ya örtüyünün altında cəmləşməsi nəticəsində baş verir.
Gümüşü Ulduzlar
Gümüşü Ulduzlar (ərəb. النجوم الفضية‎) Misir Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus aerobatika eskadronudur. Komanda1974-cü ildə qurulub. Uçuşlar üçün Hongdu JL-8 təyyarəsinin K-8E versiyası istifadə olunur. Təyyarələr ağ, qırmızı və göy rənglərdən ibarət dizaynda boyanıb. Təyyarələr ağ, qırmızı və göy rəngli tüstü generatorları ilə təchiz olunub. 2010-cu ildən 10 təyyarədən ibarət komanda ilə uçuşlar həyata keçirilir: 9-u qrup şəklində düzülüş və 1 solo.
Maqnit ulduzlar
Maqnetar və ya maqnitar — neytron ulduzu, çox güclü maqnit sahəsinə malik olan bir obyekt(10 üstü 11 Tesla və ya 10 üstü 14 Qaussa qədər). Maqnetarların mövcudluğu ilə bağlı ilk fərziyyələr 1992-ci ildə astronom Robert Dunkan və Kristofer Tompson tərəfindən irəli sürülmüşdür, lakin 1998-ci ildə Qartal bürcündə yerləşən SGR 1900+14 maqnetarından alınan qamma-rentgen şüalar maqnetarların mövcudluğunu təsdiqlədi.5 mart 1979-cu ildə əldə olunan qamma-şüaların da bir maqnetar mənbəyindən gəldiyi güman olunur. Maqnetarların orta ömür müddəti 1 milyon ildir. Bu obyektlər kainatda ən güclü maqnit sahəsinə malikdirlər. == Haqqında == Maqnetarların diametri adi neytron ulduzlarında olduğu kimi ortalama 10–20 km-dir, lakin bir maqnetarın kütləsi Günəşin kütləsindən ortalama 2 dəfə çoxdur. Bir qaşıq maqnetar maddəsinin çəkisi Yer kürəsində 1000 milyard tona bərabər olacaqdır. Bir maqnetarın maqnit sahəsinin gücü Günəşin maqnit sahəsinin gücündən 1000 trilyon dəfə çoxdur. Formalaşdıqdan 10.000 il sonra maqnetarların maqnit sahələri yox olur və onların aktivliyi və rentgen şüalanması dayanır. Bu hesabla Süd Yolu qalaktikasında 30 milyon aktiv olmayan maqnetarın mövcud olduğu düşünülür. 2004-cü ildə Avstraliya radioteleskopları böyük enerji axını aşkar etdilər.
Nəhəng ulduzlar
Nəhəng ulduzlar — "Spektr-işıqlıq" diaqramında baş ardıcılıqdan üstdə nəhəng ulduzlar yerləşmişlər. Ötgün siniflərə (G-M) məxsus və təqribən M=+1m ulduz ölçüsünə malik olan az sayda ulduzlar nəhənglər qrupunu təşkil edirlər. Bu ulduzların işıqlığı Günəşinkindən 100-1000 dəfələrlə böyükdür. Nəhəng ulduzların effektiv temperaturları Günəşinkindən kiçik olduğundan onların işıqlıqlarının çox böyük olmasını əsasən radiuslarının çox böyük olması ilə izah etmək olar. Nəhənglərin radiusları Günəşinkindən 10, hətta 100 dəfəyədək böyükdür.
Qunduzca döyüşü
Qunduzca döyüşü – Qızıl Orda dövlətinin xanı Toxtamış ilə Teymur arasında indiki Samara oblastının Qunduzca çayı sahillərində 18 iyun 1391-ci ildə baş vermiş müharibə. Toxtamışın məğlub olub, ordusundan geriyə qalanla Volqa bölgəsinə geri çəkilməsi ilə nəticələnmişdir. == Arxa plan == Əmir Teymurun dəstəyi ilə 1378-ci ildə Qızıl Ordu taxtını ələ keçirən Toxtamış bir neçə il içərisində ölkənin daxili problemlərini həll edərək iqtisadi və hərbi sahədə ölkə birliyini təmin etdi. Şimala etmiş olduğu səfərlərlə rusları da itaəti altına alan Toxtamış beləcə gücünün zirvəsinə çatdı. Qızıl Orda dövlətini əvvəlki sərhədlərinə çatdırmaq üçün Əmir Teymurun ona etmiş olduğu yardımları heçə sayaraq, Xarəzmi Teymurdan istədi. İstəyinin qəbul edilməməsindən sonra, 1387-ci ildə Teymurun çıxmış olduğu Orta Şərq səfərini fürsət bilib, Xarəzmdə Konqrat Süleyman Sufi ilə razılaşaraq üsyan başlatmış, Dəşti Çetadakı Duğlat əmir Kamarəddinlə də razılığa gələrək, birləşmiş ordular birlikdə Teymurun oğlu Ömər Şeyxi Əndicanda məğlub edərək Mavəraünnəhri yağmalamışdır. Eyni il hədəf yayındırma məqsədiylə başqa Qızıl Orda ordusuu Qafqaz üzərindən Teymurun hakimiyyəti altındakı Dərbənd və Şirvanı yağmalamaq üçün göndərmişsə də, bu ordu Teymurun mirzəsi Miranşaha məğlub olaraq geri çəkilməyə məcbur olmuşdur. 1388-ci ildə mərkəzinə geri dönən Teymur ilk olaraq Xarəzmə daxil olmuş, Qızıl Orda tərəfdarı konqratları məğlubiyyətə uğradaraq Ürgənci xarabaya çevirmiş və burada hakimiyyətini təzələmişdir. Miranşahın da qatılması ilə ordusunu gücləndirən Teymur 1389-cu ilin baharında Sapranda olan Toxtamışın üzərinə yerimişdir. Lakin Toxtamış uzun müddətdir səfərdə olmasına görə, yorğun ordusunun Teymura qarşı müqavimət göstərə bilməyəcəyini başa düşərək, Sapranı tərk etmiş və Dəşti Qıpçak bozqırına geri çəkilmişdir.
Simbiotik ulduzlar
Simbiotik ulduzlar — Normal ulduzlar parlaq kontinuum və udulma xətlərinə malik çox sadə spektrə malikdirlər. Lakin elə ulduzlar var ki, onların spektrləri çox mürəkkəbdir. Elə ulduzlar vardır ki, onların spektri iki müxtəlif tip ulduzun xüsusiyyətlərini özündə cəmləşdirir. Ola bilsin ki, bu cür ulduzlar, kifayət qədər bir-birinə yaxın olan iki tamamilə müxtəlif tip ulduzdan təşkil olunmuş, qarşılıqlı təsirdə olan qoşa sistemlərdir. Simbiotik ulduz, bir növ ikili ulduz növüdür. Ümumiyyətlə biri ağ cırtdan olub, digəri isə qırmızı nəhəngdir. Bunlar qırmızı nəhəng (~ 3000 K) və ağ cırtdan (~ 20 000 K) arasındakı yüksək istilikli spektral xətlərin genişlənməsi ilə göstərilir. Ağ cırtdan, qırmızı nəhəng və ya cazibə axışından gələn ulduz küləklərindən kütlə qazanar. Simbiotik ulduzlar, ulduzların təkamülü haqqında məlumat əldə etmək üçün astronomiya alimlərinin marağını çəkir. Sistem içində olan unikal ulduzların daxili quruluşu dinamiki səbəbiylə ulduz küləyi, ionlaşdırıcı buludlar inkişafında mühüm rol oynayır.
Ulduzlar sönmür
"Ulduzlar sönmür" (rus. Звезды не гаснут) — rejissor Əjdər İbrahimovun filmi. == Məzmun == Tarixi-bioqrafik film şərq xalqlarının azadlığı uğrunda alovlu mübariz, Azərbaycan Xalq Komissarları Sovetinin sədri, SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri, gözəl insan, müəllim, həkim, jurnalist, yazıçı və dramaturq Nəriman Nərimanovun həyat və çoxsahəli fəaliyyətinə həsr edilmişdir. Film bir neçə novelladan ibarətdir. Həmin novellalarda Nəriman Nərimanovun həyatının ən parlaq səhifələri öz əksini tapmışdır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: İsa Hüseynov, Əjdər İbrahimov Quruluşçu rejissor: Əjdər İbrahimov Quruluşçu operator: Aleksey Temerin Quruluşçu rəssam: Yevgeni Çernyayev Bəstəkar: Arif Məlikov Səs operatoru: Viktor Belyarov Rejissor: Məmməd Əlili Mahnıların mətni: Onegin Hacıqasımov, Fikrət Qoca, İslam Səfərli Mahnı ifa edən: Anatollu Qəniyev ("Çıx yaşıl düzə" mahnısı) === Rollarda === Vladimir Samoylov — Nərimanov Yevgeni Samoylov — Çiçerin Valerian Vinoqradov — Mironov Tengiz Arçvadze — Çingiz Boris Mulayev — Zarayev Nelli Samuşiya — Gülsüm Almaz Əsgərova — Fatma Tatyana Voloşina — Nataşa Ənvər Vəliyev — Bünyad Oleq Xabalov — Çotay İsmayıl Osmanlı — Tağıyev Adil İsgəndərov — Nəsib bəy Əjdər İbrahimov — Bequlov Müxlis Cənizadə — Mustafa Nikolay Mixaylov — Çemenov Nadejda Samoylova — Mariya Fyodorovna Nikolay Volkov — Tompson Semyon Sokolovski — Martinau Əhməd Əhmədov — Əhməd Ağasadıq Gəraybəyli — jandarm Zemfira Sadıqova — Firuzə Mirzə Babayev Rahib Əliyev Dadaş Kazımov Nikolay Şulgin Muxtar Avşarov Tamara Kokova Kamal Xudaverdiyev Rasim Balayev — Sultanov Məlik Dadaşov Rafael Dadaşov Fazil Salayev Məmməd Əlili Sergey İvanov Saveli Kramarov Zirəddin Tağıyev İdris Noqaybayev Anatoli Falkoviç == İstinadlar == == Mənbə == "Ulduzlar sönmür" bukleti. Bakı, 1971-ci il. Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред.
İfratnəhəng ulduzlar
İfratnəhəng ulduzlar — ən böyük ən parlaq ulduzlardır. İfratnəhəng ulduzlar Hersşprunq-Ressel diaqramında ən üstdə yerləşir, görünən ulduz ölçüləri -3 ÷ -8 aralığında, temperaturları isə 3500 K ÷ 20000K aralığında dəyişir. == Tərifi == İfratnəhəng termini bir ulduza aid edildikdə konkret tərifə malik olmur. Nəhəng ulduz termini ilk dəfə Hersşpruq tərəfindən daxil edilmişdir, aydın olmuşdur ki, bu ulduzlar Hersşprunq-Ressel diaqramında iki ayrı hissədə yerləşir. Birinci hissə A spektral sinfindən M spektral sinfinə qədər olan geniş bir hissəni tutur və özündə daha parlaq ulduzları cəmləşdirir və nəhəng ulduzlar adlanır. Sonradan ölçüləbilən parallaks olmadığından, bu ulduzların bir hissəsinin digərlərindən həcmcə daha böyük və daha işıqlı olduğu müəyyən edildi və ifrat-nəhəng termini ortaya çıxdı və zamanla ifratnəhəng olaraq qəbul edildi. == Xüsusiyyətləri == === Spektral işıqlıq sinfi === İfrat nəhənglər qrupuna məxsus ulduzlar ən böyük işıqlığa malik olan ulduzlardır; bu ulduzların işıqlığı 30000-100000 Lʘ. İfrat nəhənglər O-M siniflərini əhatə edirlər, xüsusilə ötgün siniflərə məxsus (G-M) ifrat nəhənglərin radiusu Günəşkindən daha böyükdür (1000 dəfə) və bunlar qırmızı ifratnəhənglərə aiddir. İfrat nəhənglərin fırlanmasında yəni ilkin spektral sinifdən ötgün spektral sinifə keçdikdə fırlanma sürəti azalır 100 km/san dən 10 km/san enir. İşıqlıq təsnifatına görə Ia ( olduqca parlaq ifrat nəhənglər) və Ib (parlaq nəhənglər) işıqlıq sinfinə ayrılır.
Ulduzlar Bəzmində
Ulduzlar Bəzmində — əsl adı "Ghoghaye Setaregan" (fars. غوغای ستارگان‎), sözləri Kərim Fəkur və musiqisi Humayun Xürrəm'nən olan fars dilində bir mahnıdır.Bu mahnı (sözləri: Saleh Səcadi, ifa: Fərqanə Qasımova) Azərbaycan dilinədə tərcümə olunub.
Quldurlar (film, 2005)
Quldurlar (ing. Pirates) — 2005-ci ildə çəkilmiş amerikan pornoqrafiya filmi. Pirates AVN Mükafatlarında on bir mükafat aldı. Film bu sahədə rekorda imza atıb. Ümumi kino məntiqi ilə davam edən film; O, 18-ci əsrdə baş vermiş bir hadisəni uydurmuş və Karib hövzəsindəki hadisələrlə eyni səhnələrdə pornoqrafik elementləri qarışdırmışdır. Rollarda: Cessi Ceni, Karmen Luvana, Canine, Teaqan Presley, Devon, Cenaveve Colie, Evan Ston, Nhan və b. məşhur porno aktyorlar oynayıb. Pirates kinoteatrlarda olduğu müddətdə ən çox baxılan pornoqrafik filmlərdən biri olmuşdur. Film 11 iyul 2006-cı ildə DVD formatında yayımlanmağa başladı.
Aldanmış ulduzlar (opera)
Aldanmış ulduzlar - bəstəkar Məmməd Quliyevin görkəmli dramaturq Mirzə Fətəli Axundovun "Aldanmış kəvakib" adlı povesti əsasında yazdığı opera. Libretto - Vidadi Paşayev. == Tarixçə == Aldanmış ulduzlar - Proloq, epiloq və dörd məclisdən ibarət opera. Bəstəkar Məmməd Quliyev, Libretto - Vidadi Paşayev, Quruluşçu rejissor - Əflatun Nemətzadə, Musiqi rəhbər və Dirijor - Rauf Abdullayev, Quruluşçu rəssam - Ə. Almaszadə, Xormeysterlər - N. Məlikov, G. Koryakin, Baletmeysterlər - R. Axundova, M. Məmmədov. Əsər ilk dəfə 1977-ci ildə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulmuşdur. == Məzmun == M. F. Axundovun povestinin əsas – xalq və hökmdarlar problemini bəstəkar özündə dram teatrı, balet və pantomima cizqilərini birləşdirən sintetik opera formasında canlandırır. Əsərin janr diapozonunu genişləndirməyə çalışmaqla, müəlliflər operada qədim milli teatr formalarının, bayramlarda meydanlarda göstərilən “Qaravəlli” tamaşaları ənənələrini canlandırmağa cəhd göstərirlər. Bu “teatrda teatr” forması xalq komik nağıllarının, oxşamalarının və teatr tamaşalarının ən müxtəlif personajlarını operaya daxil etməyə imkan verir. Məsələn, bir – birini tamamlayan Keçəl və Kosa belələrindəndir. === Qəhrəmanlar və ifaçilar === Kosa - Ə. Haqverdiyev Keçəl - K. Hüseynov Axund - B. Mirzəyev, (C. Əkbərov) Səlma - X. Qasımova Yusif Sərrac - A. Məlikov Şah - F. Mehdiyev Cəmaləddin (münaccim) - A. Kərimov Başbilən (vəzir) - Q. Əliyev Bəhbəhani (saray şairi) - İ. Ələkbərov Yumruqoğlu (sərkərdə) - Ş. Quliyev Fiqaro (əcnəbi elçi) - K. Məmmədov II Elçi - İ. Məmmədov III Elçi - V. Tahirov Cəllad, hərəmlər, rəqqasələr, saray əhli, keşikçilər, xalq nümayəndələri == Ədəbiyyat == Ю. ГАБАЙ. "ОБМАНУТЫЕ ЗВЕЗДЫ", Москва, Советская музыка, 1978, № 8, с.
Ulduzlar Sönmür (1971)
"Ulduzlar sönmür" (rus. Звезды не гаснут) — rejissor Əjdər İbrahimovun filmi. == Məzmun == Tarixi-bioqrafik film şərq xalqlarının azadlığı uğrunda alovlu mübariz, Azərbaycan Xalq Komissarları Sovetinin sədri, SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri, gözəl insan, müəllim, həkim, jurnalist, yazıçı və dramaturq Nəriman Nərimanovun həyat və çoxsahəli fəaliyyətinə həsr edilmişdir. Film bir neçə novelladan ibarətdir. Həmin novellalarda Nəriman Nərimanovun həyatının ən parlaq səhifələri öz əksini tapmışdır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: İsa Hüseynov, Əjdər İbrahimov Quruluşçu rejissor: Əjdər İbrahimov Quruluşçu operator: Aleksey Temerin Quruluşçu rəssam: Yevgeni Çernyayev Bəstəkar: Arif Məlikov Səs operatoru: Viktor Belyarov Rejissor: Məmməd Əlili Mahnıların mətni: Onegin Hacıqasımov, Fikrət Qoca, İslam Səfərli Mahnı ifa edən: Anatollu Qəniyev ("Çıx yaşıl düzə" mahnısı) === Rollarda === Vladimir Samoylov — Nərimanov Yevgeni Samoylov — Çiçerin Valerian Vinoqradov — Mironov Tengiz Arçvadze — Çingiz Boris Mulayev — Zarayev Nelli Samuşiya — Gülsüm Almaz Əsgərova — Fatma Tatyana Voloşina — Nataşa Ənvər Vəliyev — Bünyad Oleq Xabalov — Çotay İsmayıl Osmanlı — Tağıyev Adil İsgəndərov — Nəsib bəy Əjdər İbrahimov — Bequlov Müxlis Cənizadə — Mustafa Nikolay Mixaylov — Çemenov Nadejda Samoylova — Mariya Fyodorovna Nikolay Volkov — Tompson Semyon Sokolovski — Martinau Əhməd Əhmədov — Əhməd Ağasadıq Gəraybəyli — jandarm Zemfira Sadıqova — Firuzə Mirzə Babayev Rahib Əliyev Dadaş Kazımov Nikolay Şulgin Muxtar Avşarov Tamara Kokova Kamal Xudaverdiyev Rasim Balayev — Sultanov Məlik Dadaşov Rafael Dadaşov Fazil Salayev Məmməd Əlili Sergey İvanov Saveli Kramarov Zirəddin Tağıyev İdris Noqaybayev Anatoli Falkoviç == İstinadlar == == Mənbə == "Ulduzlar sönmür" bukleti. Bakı, 1971-ci il. Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред.
Ulduzlar aşağı parlayırlar
Ulduzlar səmadan parlayır (ing. The Stars Shine Down) — Sidni Şeldonun 1992-ci ildə yazdığı romandır.
Ulduzlar səmadan parlayır
Ulduzlar səmadan parlayır (ing. The Stars Shine Down) — Sidni Şeldonun 1992-ci ildə yazdığı romandır.
Volf-Raye ulduzlar
Volf-Raye — qeyri-adi spektrə malik, nadir heterogen ulduz qrupudur, bu tip ulduzların spektridə əsasən iyonlaşmış helium və azot və ya karbonun geniş emissiya xəttləri nəzərə çarpır. Wolf-Raye tipli ulduzlarda hidrogenin miqdarı tükənməklə, ağır elementlərin miqdarı isə çoxdur buda güclü ulduz küləklərinə səbəb olur. Wolf-Raye tipli ulduzların səth temperaturları təxminən 30.000 K ilə təxminən 200.000 K arasında dəyişir və digər bütün ulduzlardan daha istidir. Klassik Wolf-Raye tipli ulduzlar, xarici hidrogenlerini tamamilə itirmiş və nüvədə helium və ya ərimiş halda ağır elementlər olan nəhəng ulduzlardır. WR ulduzlarının bir qrupunun spektrində hidrogen xəttləri nəzərə çarpır bunlar WNh ulduzları olaraq adlandırılır. Bu qrup ulduzlar da kifayət qədər böyük ulduzlardır və hələ də nüvəsində hidrogen mövcuddur, səthində isə helium və azot kütlə itkisiylə məruz qalmaqdadır. 1867-ci ildə, Paris Rəsədxanasında 40 sm Foucault teleskopunu istifadə edərək alimlər Charles Wolf və Georges Rayet [1], Cygnus qrup ulduzundakı üç ulduz kəşf etdilər (HD 191765, HD 192103 və HD 192641, bu anda WR 134, WR 135 və WR 137) bu ulduzların spektrində spektrdə geniş emissiya zolağı qeyd olundu. Wolf-Raye tipli ulduzların spektindəki emissiya xətlərinin təbiəti bir neçə on il ərzində sirrli qaldı. Daha sonra Edward C. Pickering xətlərin qeyri-adi bir hidrogen halından yarandığı nəzəriyyəsini irəli sürdü və bu "Pickering ardıcıllığı" xəttlərinin, yarı-inteqral kvant ədədləri nəzərə alındığında Balmer seriyasına oxşar bir seriya olduğu ortaya çıxdı. Daha sonra, bu xətlərin helium tərəfindən yarandığı ortaya çıxdı.
Qocalar-quldurlar (film, 1971)
Qocalar-quldurlar (rus. Старики-разбойники) — rejissor Eldar Ryazanovun 1971-ci ildə çəkdiyi sovet bədii filmi. == Məzmunu == Tragikomediya janrında olan bu film Nikolay Myaçikov (Yuri Nikulin) başda olmaqla bir qrup qocanın quldurluq fəaliyyətindən bəhs edir. == Rollarda == Yuri Nikulin — Nikolay Sergeyeviç Myaçikov Yevgeni Yevstigneyev — Valentin Petroviç Vorobyev Olqa Aroseva — Anna Pavlovna Suzdalyeva Georgi Burkov — Fyodor Fyodoroviç Fedyaev Andrey Mironov — Yuri Yevgeneviç Proskudin Valentina Vladimirova — Mariya Tixonovna Yuri Belov — Petya (milisioner) Valentina Talızina — katibə Fedyaeva Lev Durov — inkasatorun sürücüsü Yuri Yakovlev — mətnlərin müəllifi == Filmin heyəti == Ssenari müəllifi — Emil Braginski, Eldar Ryazanov Rejissor — Eldar Ryazanov Operator — Henri Abramyan, Nikolay Nemolyaev Quruluşçu rəssam — Mixail Boqdanov Bəstəkar — Andrey Petrov Redaktor — Anatoli Stepanov Dirijor — Vladimir Vasilyev == Xarici keçidlər == «Старики-разбойники» Онлайн энциклопедия Кирилла и Мефодия (rus.) «Старики-разбойники» Arxivləşdirilib 2012-03-08 at the Wayback Machine Энциклопедия отечественного кино Arxivləşdirilib 2007-12-11 at the Wayback Machine «Старики-разбойники» Arxivləşdirilib 2009-06-24 at the Wayback Machine Портал «Кино России» «Старики-разбойники» RUSKINO.RU «Старики-разбойники» — Internet Movie Database saytında.
Ulduzlar sönmür (film, 1971)
"Ulduzlar sönmür" (rus. Звезды не гаснут) — rejissor Əjdər İbrahimovun filmi. == Məzmun == Tarixi-bioqrafik film şərq xalqlarının azadlığı uğrunda alovlu mübariz, Azərbaycan Xalq Komissarları Sovetinin sədri, SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri, gözəl insan, müəllim, həkim, jurnalist, yazıçı və dramaturq Nəriman Nərimanovun həyat və çoxsahəli fəaliyyətinə həsr edilmişdir. Film bir neçə novelladan ibarətdir. Həmin novellalarda Nəriman Nərimanovun həyatının ən parlaq səhifələri öz əksini tapmışdır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: İsa Hüseynov, Əjdər İbrahimov Quruluşçu rejissor: Əjdər İbrahimov Quruluşçu operator: Aleksey Temerin Quruluşçu rəssam: Yevgeni Çernyayev Bəstəkar: Arif Məlikov Səs operatoru: Viktor Belyarov Rejissor: Məmməd Əlili Mahnıların mətni: Onegin Hacıqasımov, Fikrət Qoca, İslam Səfərli Mahnı ifa edən: Anatollu Qəniyev ("Çıx yaşıl düzə" mahnısı) === Rollarda === Vladimir Samoylov — Nərimanov Yevgeni Samoylov — Çiçerin Valerian Vinoqradov — Mironov Tengiz Arçvadze — Çingiz Boris Mulayev — Zarayev Nelli Samuşiya — Gülsüm Almaz Əsgərova — Fatma Tatyana Voloşina — Nataşa Ənvər Vəliyev — Bünyad Oleq Xabalov — Çotay İsmayıl Osmanlı — Tağıyev Adil İsgəndərov — Nəsib bəy Əjdər İbrahimov — Bequlov Müxlis Cənizadə — Mustafa Nikolay Mixaylov — Çemenov Nadejda Samoylova — Mariya Fyodorovna Nikolay Volkov — Tompson Semyon Sokolovski — Martinau Əhməd Əhmədov — Əhməd Ağasadıq Gəraybəyli — jandarm Zemfira Sadıqova — Firuzə Mirzə Babayev Rahib Əliyev Dadaş Kazımov Nikolay Şulgin Muxtar Avşarov Tamara Kokova Kamal Xudaverdiyev Rasim Balayev — Sultanov Məlik Dadaşov Rafael Dadaşov Fazil Salayev Məmməd Əlili Sergey İvanov Saveli Kramarov Zirəddin Tağıyev İdris Noqaybayev Anatoli Falkoviç == İstinadlar == == Mənbə == "Ulduzlar sönmür" bukleti. Bakı, 1971-ci il. Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред.
Volf-Raye tipli ulduzlar
Volf-Raye — qeyri-adi spektrə malik, nadir heterogen ulduz qrupudur, bu tip ulduzların spektridə əsasən iyonlaşmış helium və azot və ya karbonun geniş emissiya xəttləri nəzərə çarpır. Wolf-Raye tipli ulduzlarda hidrogenin miqdarı tükənməklə, ağır elementlərin miqdarı isə çoxdur buda güclü ulduz küləklərinə səbəb olur. Wolf-Raye tipli ulduzların səth temperaturları təxminən 30.000 K ilə təxminən 200.000 K arasında dəyişir və digər bütün ulduzlardan daha istidir. Klassik Wolf-Raye tipli ulduzlar, xarici hidrogenlerini tamamilə itirmiş və nüvədə helium və ya ərimiş halda ağır elementlər olan nəhəng ulduzlardır. WR ulduzlarının bir qrupunun spektrində hidrogen xəttləri nəzərə çarpır bunlar WNh ulduzları olaraq adlandırılır. Bu qrup ulduzlar da kifayət qədər böyük ulduzlardır və hələ də nüvəsində hidrogen mövcuddur, səthində isə helium və azot kütlə itkisiylə məruz qalmaqdadır. 1867-ci ildə, Paris Rəsədxanasında 40 sm Foucault teleskopunu istifadə edərək alimlər Charles Wolf və Georges Rayet [1], Cygnus qrup ulduzundakı üç ulduz kəşf etdilər (HD 191765, HD 192103 və HD 192641, bu anda WR 134, WR 135 və WR 137) bu ulduzların spektrində spektrdə geniş emissiya zolağı qeyd olundu. Wolf-Raye tipli ulduzların spektindəki emissiya xətlərinin təbiəti bir neçə on il ərzində sirrli qaldı. Daha sonra Edward C. Pickering xətlərin qeyri-adi bir hidrogen halından yarandığı nəzəriyyəsini irəli sürdü və bu "Pickering ardıcıllığı" xəttlərinin, yarı-inteqral kvant ədədləri nəzərə alındığında Balmer seriyasına oxşar bir seriya olduğu ortaya çıxdı. Daha sonra, bu xətlərin helium tərəfindən yarandığı ortaya çıxdı.
Yerdəki ulduzlar (film, 2007)
Yerdəki ulduzlar (hind: Taare Zameen Par) 2007-ci ildə Aamir Khan, Amole Qupte və Ram Madhvani tərəfindən çəkilmiş dram filmidir. Baş rollarda Darsheel Safary və Aamir Khan oynamışdır. Film Internet Movie Database saytında 10 baldan 8,5 bal əldə etmişdir. “Məncə Amol parlaq və təsir edici ssenari yazsa da, onun filmə töhfəsi bir yazıçının töhfəsi ilə məhdudlaşmır. Ən vacib işi film üçün musiqinin yaradılması da daxil olmaqla bütün preprodakşn işləri, onun tərəfindən həyata keçirilmişdir... Yaradıcı prodüser kimi çəkiliş meydançasında iştirak etdi və rejissor kimi ilk debütümdə mənə böyük bir dəstək və yaradıcılıq qüvvəsi bəxş etdi. Bunun üçün ona təşəkkür edirəm və həm də, mənə etibar etdiyi və mənə inandığı üçün ona xüsusi ilə təşəkkür edirəm”. Aamir Xan Filmin əsas çəkilişləri beş ay müddətində Hindistanda aparılmışdır. Xan rejissor kimi ilk iki gününü çəkiləcək ilk səhnənin (İşanın məktəbdən evə getməsi və bu yaxınlarda yığdığı balıqları götürməsi) yerini müəyyənləşdirmək ilə və yeni vəzifələrinin icrasını öz üzərinə götürməklə keçirmişdir. Tamaşaçıların kameradan xəbərdar olmamasının lazım olduğuna inanaraq, o, kamera hərəkətləri nisbətən az olan bu film üçün sadə çəkiliş tərzini seçmişdir.
Ələddin və quldurlar kralı (cizgi filmi, 1996)
Ələddin və quldurların kralı (ing. Aladdin & The King of Thieves) - 1996-cı ildə Volt Disney şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş cizgi filmidir. Cizgi filminin ssenaristləri Mark MakKorkl və Bob Şulidir. == Məzmun == Aqraba camaatı Ələddin ilə Jasminin toy mərasiminə hazırlaşırlar. Lakin toy mərasimi zamanı Aqraba camaatı quldurların hücumuna mruz qalırlar. Quldurlardan birinin siması Ələddinə tanış gəlir. Müxtəlif macəralardan sonra Ələddin ona tanış gələn quldurun onun atası oldğunu başa düşür. Atasının adı Kassim olur. Lakin atasının quldurların başçısı olmasına baxmayaraq onun əl altısı onun üçün plan hazırlayır ki, özü Kassim yerində oturub, quldurları idarə etsin. Həmçinin, Ələddin quldurların müşayəti ilə "Midasın əli" üçün axtarışa çıxır.
Qütb gündüzləri
Qütb gündüzü — bu günəşin bir sutka ərzində üfüqdə görünməsi, qürub etməməsi. Ən qısa qütb gündüzü 2 sutka davam edir — 66°33′ paraleldə daha geniş müşahidə edilir. Qütb gündüzləri Qütb dairəsinə kifayət qədər cənubda yerləşən şəhərlərdə də müşahidə edilir. Ancaq halbuki həmin ərazilərdə qütb gecələri müşahidə edilmir. Qütb dairələrində gündüzlər təqribi 6 ay davam edir. Şimal qütbündə bu hadisə 18 martdan 26 mart tarixlərində, Cənub qütbündə isə 21 sentyabrdan 23 mart tarixlərində baş verir. Qütb gündüzləri və Qütb gecələri haqqında ilk elmi məlumatı qədim yunan astronomu Aderli Bion vermişdir. == Qütb gündüzləri müşahidə edilən şəhərlər == Norveç: Lonqyir, Tromse. Rusiya: Apatitı, Bilibino, Verxoyansk, Varkuta, İnta, Hacıyevo, Dudinka, Zaozersk, Zapolyarnıy, İqarka, Kandalaşka , Kirovsk, Kovdor, Kola, Labitnanqi, Monçeqorsk, Murmansk, Меzеn, Naryan-Маr, Nоrilsк, Оlеnеqоrsк, Ostrovnoy, Pevek, Polyarnıy Zori, Polyarnıy, Salexard, Severomorsk, Skejnoqorsk, Srednokolımsk, Usinsk.
Gündüzlü oymağı
Gündüzlü oymağı — Avşar elinin qədim və böyük qollarından biri Gündüzlülər Xorasandan Anadoluya qədər hər yerə yayılmışdılar. Qaracaoğlan qoşqularının birində deyir: Faruq Sümər öz ünlü "Oğuzlar" kitabında Avşar elinin Xuzistan qrupu haqqında geniş söhbət açmışdır. Onun kitabından götürdüyümüz yazını oxucularımıza təqdim edirik. Avşarların ikinci ailəsinin yurdu Amik ovasında idi. Bu gün Qrıq xandan Xassaya gedərkən 12-ci kilometrdə yoldan təqribən 800 metr solda dəyirmanların yerləşdiyi Sulu və yaşıl sahənin bu ailənin yurdu olduğu bilinir. Bura bu gün də Gündüzlü adlanır. Bu yer Çuxurovaya gedən kəsə boğaz yolunun başında olduğu üçün nəqliyyat baxımından əskidən bəri mühüm bir yer sayılırdı. Həcc qafilələri və ticarət karvanları qısa olduğu üçün bu yola üstünlük verirdilər. Gündüzlüdən sonra bu məntəqələr vasitəsilə birbaşa Payasa enmək mümkün idi: Alan yaylası, Qatır holuğu, Buzdonduran, Paç (Bac), Payas. Qırıq xanın şimalında, Gündüzlünün cənub-qərbindəki Dərbsak qalasının çox vaxt bu ailənin əlində olduğunu bilirik.
Mirzə Ağa xan Gündüzlü-Avşar
Mirzə Ağa xan Nəcəfqulu xan oğlu Gündüzlü-Avşar(?-?)— İran hərbçisi, general-mayor. == Həyatı == Ağa xan Nəcəfqulu xan oğlu Urmiya şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Qacarlara xidmət etmişdi. Mirpənc rütbəsi almışdı. Müqəddəs Məkkəyi-müşərrəfi ziyarət etmişdi. == Ailəsi == Hacı Mirzə Ağa xanın Səmsam xan, Heydər xan, Əli xan, Hacı xan, Əziz xan adlı oğulları vardı.